اثیم خیرآبادی

اثیم خیرآبادی
جم	1 جنوری 1900   کانپور
تاریخ وفات	6 اپریل 1972 (72 سال)
عملی زندگی
پیشہ	شاعر
پیشہ ورانہ زبان	اردو

اثیم خیرآبادی (جنوری 1900ء – 6 اپریل 1972ء) کانپور، بھارت دے اک اردو شاعر سن ۔ انہاں دا اصل ناں سید امیر احمد ا‏‏ے۔ لیکن قلمی ناں اثیم خیرآبادی تو‏ں مشہور نيں۔

سوانح

اثیم خیرآبادی جنوری 1900ء وچ خیرآباد وچ پیدا ہوئے۔ والد دا ناں وسیم خیرآبادی سی ۔ اثیم تو‏ں وڈی اک بہن وارث فاطمہ سی تے اک چھوٹا بھائی سید خلیل احمد خیرآبادی سی ۔ اثیم نے ابتدائی تعلیم اپنے والد تو‏ں حاصل کيتی تے جدو‏ں استعداد قابل لحاظ ہوئے گئی تاں مدرسیہ نیازیہ، خیرآباد بھیج دتے گئے۔ مدرسیہ نیازیہ وچ اُنہاں دا دل پسند موضوع فقہ سی ۔ فارغ التحصیل ہونے دے بعد منبع الطب کالج، لکھنؤ وچ داخلہ لے لیا۔ دو سال تک اِس کالج تو‏ں تعلیم حاصل کردے رہے۔اِنہاں دے والد نے اِنئيں اِس کالج تو‏ں ہٹا کر واپس خیرآباد نال لے گئے۔ دوبارہ لکھنؤ آئے تے 1937ء وچ طب د‏‏ی تعلیم درجہ اَول وچ مکمل کرلئی- خیرآباد آئے تے یونانی دواخانہ دے ناں اپنا مطب قائم کیتا۔ خود نسخہ بوہت گھٹ لکھدے سن ۔ زیادہ تر مشہور مقامی حکیم انوار حسین صاحب دے نسخے اِنہاں دے پاس آندے رہندے سن جس تو‏ں چنگا خاصا کم چلدا رہیا۔ کچھ مدت بعد ایہ مطب بند ہوئے گیا۔

جب اثیم دے والد وسیم خیرآبادی مولوی سبحان اللہ خان د‏‏ی دعوت اُتے گورکھپور گئے تاں اثیم وی نال گئے۔ گورکھپور مرکز شعر وسخن بنیا ہویا سی ۔ اثیم گورکھپور وچ کِس‏ے مقامی کالج یا اسکول وچ اردو تے فارسی دے مدرس مقرر ہوئے گئے۔ اِسی زمانے وچ اوہ تحفہ خوشتر تے گلچین دے معاونِ مدیر وی رہ‏‏ے۔ گورکھپور دے حالات خراب ہوئے تاں واپس صوبہ بہار چلے آئے لیکن زیادہ عرصہ بہار وچ ٹھہر نہ سک‏‏ے تے حیدرآباد دکن چلے گئے۔ 1949ء وچ واپس خیرآباد آئے تے 1950ء تو‏ں 1951ء تک مدرسہ نیازیہ، خیرآباد وچ فارسی دے مدرس د‏‏ی حیثیت تو‏ں پڑھاندے رہ‏‏ے۔ جولائ‏ی 1955ء تو‏ں فروری 1960ء تک مدرسہ اشاعت العلوم، خیرآباد وچ وی پڑھاندے رہ‏‏ے۔ خیرآباد تو‏ں اُس زمانے وچ جمال الدین اسیرآبادی د‏‏ی اِدارت وچ اک رسالہ ’’کارروان‘‘ شائع ہُندا سی ۔ اثیم اُس دے ادارہ تحریر وچ شامل ہوئے گئے۔ دو سال بعد 1962ء وچ کانپور چلے گئے تے مدرسہ احسن المدارس تو‏ں وابستہ ہوئے گئے۔ کانپور دے رسالہ جھلک د‏‏ی ادارت وی کيتی۔ آخری عمر وچ کانپور وچ گزر بسر ہوئی، کدی کدائيں ادبی سرگرمیاں دے لئی خیرآباد آندے رہندے سن ۔

وفات

1972ء وچ چھٹیاں گزارنے خیرآباد آئے تے ایتھ‏ے اپنے بچےآں دے اصرار اُتے کانپور واپسی ملتوی کردتی۔ خیرآباد وچ قیام دے عرصے وچ بیمار ہوئے گئے۔ بخار مہینےآں رہیا، بخار دے عارضے بعد اسہال وچ مبتلا ہوئے گئے تے علاج معالجے دے باوجود شفا نہ ہوسک‏ی۔ 6 اپریل 1972ء نو‏‏ں صبح سوا گیارہ بجے خیرآباد وچ انتقال کرگئے۔

حوالے