انقلابِ روس دی حاصلات
کسی وی عہد وچ حکمران طبقہ نہ صرف وسائل تے ریاست اُتے قابض ہُندا اے بلکہ اپنی مرضی تے ضرورت دے مطابق تریخ نوں وی مستقل مسخ کردا رہندا اے تاکہ ظلم تے جبر تے استحصال دے شکار عوام دے ذہن توں انہاں دی اصل تریخ ختم کر دتی جائے۔ اس گھناؤنے جرم دے لئی تعلیمی ادارےآں توں لے کے ذرائع ابلاغ، سماج وچ ہونے والی بحثاں، ایتھے تک کہ روز مرہ زندگی دے طور طریقےآں نوں وی بھرپور استعمال کيتا جاندا اے۔ اس دے دو مقاصد ہُندے نيں، اول تاں ایہ کہ اپنی حکمرانی نوں ابدی تے دائمی ثابت کردے ہوئے اسنوں اخلاقی تے قانونی جواز فراہم کیتا جائے تے دوم کہ پسے ہوئے طبقات وچ بغاوت تے انقلاب دی چنگاری نوں بجھا دتا جائے۔ پوری دنیا دے حکمران طبقات اس جرم وچ ملوث نيں لیکن پاکستان جداں ملک وچ اس دا خاص اہتمام کيتا گیا اے تے جتھے اک طرف 69-1968ء دی انقلابی تحریک دی یاداں برباد کر دتی گئیاں نيں اوتھے خاص طور اُتے 1917ء وچ روس ی مزدوراں دے تریخ ساز انقلاب دا ذکر کرنا ہی جرم بنا دتا گیا اے۔ اکتوبر 1917ء وچ ہونے والے اس سوشلسٹ انقلاب نے دنیا دی تریخ نوں ہمیشہ دے لئی بدل کے رکھ دتا۔ روس دے محنت کش طبقے نے بالشویک پارٹی دی سربراہی وچ غریب کساناں،نوجواناں تے محکوم قومیتاں دی قیادت کردے ہوئے دنیا دی پہلی باقاعدہ مزدور ریاست تخلیق کيتی۔ تریخ وچ پہلی مرتبہ عوام نے ثابت کيتا کہ سرمایہ داراں، جاگیرداراں، ساہوکاراں،بینکاراں،پادریاں،ججاں،جرنیلاں تے افسر شاہی وغیرہ دے بغیر وی نہ صرف اک سماج نوں منظم کيتا جا سکدا اے تے چلایا جا سکدا اے بلکہ سرمایہ داری دی جکڑ بندیاں توں آزاد ہوئے کے نسلِ انسانی نوں ترقی تے خوشحالی دی انہاں دیکھی منزلاں تک وی پہنچایا جا سکدا اے۔
انقلاب توں پہلے دا روس[سودھو]
جے انقلاب توں پہلے دے روس دا اج دے پاکستان توں موازنہ کيتا جائے تاں بہت سارے بنیادی فرق دے باوجود کئی مماثلتاں وی موجود نيں۔ روس وچ مطلق العنان بادشاہت زار شاہی موجود سی جس دی ریاست تے عوام دی زندگی اُتے دربار تے افسر شاہی دے ذریعے خوفناک گرفت موجود سی۔ پارلیمنٹ اک ربڑ اسٹیمپ سی جس وچ موجود سرمایہ دار تے جاگیردار زار شاہی تے اپنے طبقاتی مفادات دے وفادار سن ۔ روس ی کلیساء ریاست دا کلیدی ستون سی جس دی انسانی زندگی وچ مداخلت سماجی زندگی توں لے کے بیڈ روم تک موجود سی۔ تمام عدالتاں تے تعلیمی ادارے زار شاہی دربار دے ملازم سن جنہاں دا کم زار نوں ”عظیم باپ“ تے ”روحانی پیشوا“ ثابت کرنا سی۔ تکنیک تے اسلحے دے حوالے توں انتہائی پسماندہ مگر حجم وچ دیو ہیکل فوج موجود سی جس دا کم زار شاہی،سرمایہ داراں،جاگیرداراں تے فوجی اشرافیہ دے مفادات دا تحفظ کرنا سی۔ پسماندگی دا ایہ عالم سی کہ 15 کروڑ آبادی دے ملک وچ صرف 1.5 کروڑ مزدور سن، یعنی زار شاہی روس اج دے پاکستان توں وی صدیاں پِچھے سی۔ لکڑی دا ہل چلانے والاکسان وڈے جاگیرداراں دا غلام سی یا جے اس دے پاس اپنی زمین سی تاں صرف اِنّی کہ اس دا خاندان اناج اگا کر بمشکل زندہ رہ سکے۔ ناخواندگی دی شرح 70فیصد سی۔ آبادی دی اوسط عمر 30 سال سی۔ بجلی صرف دو چار وڈے شہراں وچ امراء دے علاقےآں وچ موجود سی جدوں کہ باقی ملک تاریکی تے انفرسٹرکچر دی عدم موجودگی وچ غرق سی۔ خواتین نہ صرف بدترین سماجی استحصال دا شکار سن بلکہ انہاں دی خاندان وچ حیثیت بھیڑ بکریاں دی سی۔ اس دا اندازہ اس حقیقت توں لگایا جا سکدا اے کہ خواتین نوں جائیداد وچ حصہ نئيں ملدا سی جدوں کہ خاوند نوں قانونی طور اُتے مار پیٹ دا حق حاصل تھا! روس ی سرمایہ داری انتہائی کمزور، محدود تے طفیلیہ سی جس دی سانساں فرانسیسی، برطانوی، جرمن، بلجیئم تے ہور مغربی سامراجیاں دے مرہونِ منت سن۔ روس ی کانکنی دا 90 فیصد، کیمیائی صنعت دا 50 فیصد، انجنیئرنگ دا 40 فیصد تے بینکاری دا 40 فیصد سامراجیاں دے قبضے وچ سی۔
1914ء وچ شروع ہونے والی پہلی عالمی جنگ نے سماج تے معیشت نوں تباہ تے برباد کر کے رکھ دتا۔ پہلی عالمی جنگ وچ 90لکھ افراد مارے گئے سن جنہاں دی اکثریت نوجواناں اُتے مشتمل سی۔ جنگ وچ کساناں تے مزدوراں دوناں نوں بے دریغ کھپایا گیا سی جدوں کہ انہاں دے خانداناں تے عوام دا کوئی پرسانِ حال نئيں سی۔ ملک بھکھ، بیماری، موت، سامراجی قرضےآں تے قلتِ اشیاء وچ ڈُب چکيا سی۔ لیکن اشرافیہ تے دربار دی عیاشیاں وچ کوئی فرق نئيں آیا۔ انہاں دے سیٹر زیادہ بے لگام، شراب دی محفلاں زیادہ بے شرم، کھاناں دی محفلاں زیادہ پرتپاک تے جنگی ہولناکیوں وچ عوامی گوشت تے ہڈیاں اُتے کاروبار کردے ہوئے منافعے پہلے توں زیادہ ہوشربا سن ۔
روس ‘ انقلاب دی لپیٹ وچ[سودھو]
فروری انقلاب دے دوران پوٹیلوف دے محنت کش سڑکاں پر۔ بایاں بینر: ’’محافظاں(فوجیاں) دے بچےآں نوں کھانا دو‘‘ دایاں بینر: ’’فوجیاں دے خانداناں نوں معاوضاں دی ادائیگی ودھائی جائے-آزادی تے امنِ عالم دے محافظ‘‘
فروری 1917ء تک روس عملی طور اُتے جنگ ہار چکيا سی۔ سماج تار تار سی، فوج بھگوڑی ہوئے چکی سی تے عوام دے صبر دا پیمانہ لبریز ہوئے چکيا سی۔حکمران طبقات تے انہاں دے تنخواہ دار دانشوراں دی تمام تر بہتان تراشیاں دے باوجود انقلاب مٹھی بھر افراد دی مہم جوئی نئيں سی بلکہ ایہ روس ی سماج تے معیشت دی تباہ کن حالت سی جس نے عوام نوں سڑکاں اُتے آنے اُتے مجبور کيتا۔ تے اس وچ پہل خواتین نے کيتی۔
23 فروری 1917ء (نويں کیلنڈر دے مطابق8 مارچ) نوں خواتین نے بھکھ تے اپنے پیاراں دی موت تے گمشدگی توں تنگ آ کے سینٹ پیٹرز برگ وچ احتجاج شروع کيتا جس وچ انہاں نے ہر فیکٹری وچ جا کے مزدوراں توں احتجاج دی اپیل کيتی۔ باوثوق ذرائع دے مطابق شام تک احتجاج وچ شرکاء دی تعداد 1 لکھ تک پہنچ گئی۔ ریاستی جبر دے نتیجے وچ ہونے والی اموات اُتے عوام بفیر گئی تے احتجاج شروع ہونے دے محض 6 دن بعد زار نوں تخت توں سبکدوش ہونا پيا تے ایويں انقلاب دا پہلا شکار سینکڑاں سال پرانی زار شاہی ثابت ہوئی۔ تریخ وچ اسنوں ’فروری انقلاب‘ دے ناں توں یاد کيتا جاندا اے۔
عوام نوں کنٹرول کرنے تے انقلاب نوں زائل کرنے دے لئی پارلیمنٹ وچ موجود اشرافیہ نے اک عبوری حکومت دا اعلان کر دتا جس دے مقاصد وچ بیان بازی دی حد تک عوامی مسائل دا حل تے سماج وچ استحکام لیانا شامل سی۔ لیکن عملی طور اُتے طاقت عوام دے پاس موجود سی۔ عوامی سوویتاں (پنچایت) ہر گلی، محلے، فیکٹریاں، دیہات تے فوج وچ منظم ہوئے رہیاں سن جنہاں دے اُتے سب توں وڈی سوویت شہری یا علاقائی سن جس وچ تمام نچلی سوویتاں دی نمائندگی موجود سی۔ مسئلہ ایہ سی کہ سوویتاں وچ بالشویک انقلابی قیادت دے اقلیت وچ ہونے دی وجہ توں اقتدار فوری طور اُتے عوام نوں منتقل نئيں ہوئے سکا۔ لیکن جولائی وچ ردِ انقلاب دے خوفناک حملے نے عوام اُتے عیاں کر دتا کہ انہاں نوں ”امن، زمین تے روٹی“ دے نعرے نوں عملی جامہ پہنانے دے لئی ہور اگے ودھنا پئے گا۔ اس دوران روس وچ موجود واحد حقیقی انقلابی پارٹی، بالشویک پارٹی نے اپریل وچ ہی نعرہ پیش کيتا سی کہ ”تمام اقتدار سوویتاں نوں منتقل کرو!“
25 اکتوبر 1917ء (نويں کیلنڈر دے مطابق7 نومبر) وچ سوویتاں دے اکثریتی فیصلے دی روشنی وچ عوام دی قیادت کردے ہوئے بالشویک پارٹی نے اقتدار اُتے قبضہ کر ليا۔ ايسے وجہ توں اس انقلاب نوں ’اکتوبر انقلاب‘ وی کہیا جاندا اے۔
انقلاب تے ردِ انقلاب دے درمیان کشمکش وچ ثابت ہوئے گیا کہ ملک وچ طاقت دی دوئی موجود اے جس وچ پارلیمنٹ وچ موجود اشرافیہ تے سرمایہ دار طبقہ ریاستی جبر دے آلے (فوج) دی وڈی تعداد دی حمایت کھو کر خصی ہوئے چکے نيں جدوں کہ تمام حقیقی فیصلے عوامی سوویتاں وچ ہوئے رہے نيں۔ سوویت وچ وی مختلف سماجی پرتاں دی نمائندہ پارٹیاں موجود سن لیکن اپنے ٹھوس مدلل عوامی پروگرام، انقلابی نظریات تے زندہ حالات دے ٹھوس تجزئیے دے نتیجے وچ اکتوبر تک لینن تے ٹراٹسکی دی قیادت وچ بالشویک پارٹی سوویتاں وچ اکثریت حاصل کرچکی سی۔ 25 اکتوبر 1917ء (نويں کیلنڈر دے مطابق7 نومبر) وچ سوویتاں دے اکثریتی فیصلے دی روشنی وچ عوام دی قیادت کردے ہوئے بالشویک پارٹی نے اقتدار اُتے قبضہ کر ليا۔ ايسے وجہ توں اس انقلاب نوں ’اکتوبر انقلاب‘ وی کہیا جاندا اے۔ جھوٹھے تے غلیظ پروپیگنڈہ دے برعکس مارچ توں اکتوبر تک دے انقلابی عمل وچ جِنّی وی عوامی اموات ہوئیاں اوہ ریاستی جبر دے نتیجے وچ ہوئیاں جدوں کہ اقتدار اُتے قبضہ کرنے دے دوران صرف 9 اموات واقع ہوئیاں جس دی اک بار فیر وجہ ریاستی جبر ہی سی۔ اس سارے عمل توں ثابت ہُندا اے کہ عوام دی اکثریتی حمایت دے نتیجے وچ سماج وچ انقلاب توں زیادہ جمہوری عمل تے کوئی نئيں ہُندا۔
انقلاب دی حاصلات[سودھو]
سب توں پہلے نجی ملکیت تے منافع خوری نوں ختم کر کے سرمایہ داری نوں دفن کر دتا گیا۔ ايسے طرح جاگیر داری دی باقیات دا خاتمہ کردے ہوئے تمام جاگیراں غریب کساناں وچ تقسیم کر دتی گئياں۔
انقلاب کامیاب ہوئے چکيا سی۔ پرانی زار شاہی ریاست نوں تریخ دے کوڑے دان وچ پھینکا جا چکيا سی۔ انسانی تریخ وچ پہلی مرتبہ عام عوام اقتدار اُتے قابض سی جنہاں دی قیادت اک حقیقی انقلابی پارٹی کر رہی سی۔ پورے سماج تے معیشت نوں سوشلسٹ بنیاداں اُتے از سرِ نو تعمیر کيتا گیا۔ سب توں پہلے نجی ملکیت تے منافع خوری نوں ختم کر کے سرمایہ داری نوں دفن کر دتا گیا۔ ايسے طرح جاگیر داری دی باقیات دا خاتمہ کردے ہوئے تمام جاگیراں غریب کساناں وچ تقسیم کر دتی گئياں۔ تمام قدرتی وسائل، وڈی صنعتاں، بینکاری تے مالیاتی اثاثے محنت کش عوام دی اجتماعی ملکیت تے جمہوری کنٹرول وچ لے لئے گئے جس دی بنیاد اُتے اک منصوبہ بند معیشت تعمیر کيتی گئی تے انہاں دیو ہیکل وسائل نوں منافع خوری دے بجائے عوامی فلاح تے بہبود دے لئی استعمال کيتا گیا۔ 8 گھینٹے کم دے اوقات کار قانونی کر دتے گئے۔ تمام سکولاں تے یونیورسٹیاں وچ تعلیم مفت کر دتی گئی تے وڈے پیمانے اُتے سکول تے یونیورسٹیاں بنائی گئياں۔ مفت تے معیاری علاج ہر فرد دا بنیادی حق قرار پایا تے گلے، محلے تے ہر پنڈ تک علاج دی فراہمی نوں یقینی بنایا گیا۔ رہائش دے لئی تمام بیکار تے خالی پراپرٹیاں نوں بروئے کار لاندے ہوئے انہاں دے دروازے عوام دے لئی کھول دتے گئے جدوں کہ وڈے پیمانے اُتے نويں رہائشی اپارٹمنٹ وی تعمیر کيتے گئے۔ 1930ء دی دہائی تک پورے روس وچ بجلی پہنچائی جا چکی سی، ناخواندگی دا خاتمہ ہوئے چکيا سی، طاقتور صنعت نويں منازل طے کر رہی سی جدوں کہ سائنس تے ٹیکنالوجی وچ نويں ایجادات دا سلسلہ شروع ہوئے چکيا سی۔اوسط عمر دی شرح 1970ء دی دہائی تک 74 تک جا پہنچی سی جدوں کہ نومولود اموات وچ 90 فیصد کمی آ چکی سی۔
ایتھے صرف ناخواندگی نوں ختم کرنے دی حیرت انگیز اصلاحات دا ذکر کيتا جائے تاں 26 دسمبر 1919ء توں شروع ہونے والے اصلاحات وچ 50-8 سال دی عمر دے تمام افراد، مرد یا عورت دے لئی پڑھائی لکھادی نوں لازمی قرار دتا گیا۔ تمام شہراں تے دیہات وچ ناخواندگی ختم کرنے دے سنٹر بنائے گئے جتھے تمام افراد نوں بنیادی پڑھائی، لکھادی تے ابتدائی گنتی دی تعلیم دتی جانے لگی۔ بہتری آنے دے نال نال پڑھائے جانے والے مضامین وچ وی وادھا کيتا گیا۔ پڑھائی دے لئی مطالعہ نوں فروغ دتا گیا جدوں کہ تمام مزدوراں دے اوقات کار وچ دو گھنٹہ یومیہ تنخواہ دے نال کمی کيتی گئی تاکہ اوہ انہاں تدریسی سنٹراں وچ باقاعدگی توں شمولیت کر سکن۔گرامر سکھانے دے لئی حیران کن تعداد وچ پوسٹرز، بینرز، پمفلٹ تے اخبار چھاپے گئے۔ صرف پہلے 20 سالاں وچ 5 کروڑ افراد نوں گرامر سکھائی گئی۔ 1940ء دی دہائی تک تقریباً 90 فیصد عوام نوں بنیادی مطالعہ تے لکھت پڑھت اُتے عبور حاصل سی۔
انقلاب دے بعد نجی ملکیت دی جکڑ بندیاں، گھر دی غلامی دے خاتمے تے اجرت وچ مساوات دے ذریعے آزادیِ نسواں نوں عملی جامہ پہنایا گیا۔
سب توں حیران کن اصلاحات خواتین دے حوالے نال کيتی گئياں۔ انہاں نوں صرف قانونی نئيں بلکہ معاشی تے سماجی برابری دا حق وی دتا گیا۔ نجی ملکیت دی جکڑ بندیاں، گھر دی غلامی دے خاتمے تے اجرت وچ مساوات دے ذریعے آزادیِ نسواں نوں عملی جامہ پہنایا گیا۔ 1918ء وچ خواتین نوں ووٹ دا حق دتا گیا جس اُتے مغربی ملکاں وچ سالاں تے دہائیاں بعد عمل ہويا(برطانیہ 1928ء، فرانس تے اٹلی 1947ء)۔شادی تے طلاق دے پیچیدہ عمل نوں آسان ترین بنایا گیا جدوں کہ اسقاطِ حمل دا حق فوری منظور کيتا گیا۔ خواتین نوں گھریلو غلامی توں آزاد کر کے سماجی زندگی وچ شامل کرنے دے لئی عوامی لانڈریاں، ریسٹورنٹ، بچےآں دے دیکھ بھال سنٹروغیرہ بنائے گئے۔ 1960ء وچ اطفال سنٹراں دی تعداد 5 لکھ سی جو 1971ء تک 50 لکھ تک پہنچ گئی۔خواتین دے لئی معیشت تے سیاست دے تمام شعبے کھول دتے گئے۔ اعلیٰ تدریسی شعبےآں وچ خواتین دی شرح 1927ء وچ 28 فیصد، 1960ء وچ 43 فیصد تے 1970ء وچ 49 فیصد ہوئے گئی۔ 1950ء وچ 600 خواتین دے پاس ڈاکٹریٹ ڈگری سی جو 1984ء تک 5 ہزار چھ سو تک جا پہنچی۔زچگی توں پہلے 56 دن تے زچگی دے بعد 56 دن دی بمع تنخواہ چھیويں نوں یقینی بنایا گیا۔
انقلاب دے فوری بعد 21 ملکاں دی انقلاب دا گلا گھونٹنے دے لئی فوج کشی، مغربی سامراجی ملکاں دی حمایت توں پرانی ریاست تے اشرافیہ دی طرف توں مسلط کردہ خانہ جنگی، سامراجیاں،جاگیرداراں تے سرمایہ داراں دی معاشی تے اناج ناکہ بندی دی وجہ توں تباہ کن قحط سالی تے قلت، 45-1939ء دے دوران دوسری عالمی جنگ جس وچ 2 کروڑ 70 لکھ روس ی مارے گئے تے ملک اک مرتبہ فیر تباہ تے برباد ہوئے گیا، انہاں تمام تر مشکلات دے باوجو محض 30 سالاں وچ روس اک پسماندہ تے رجعتی ترین سماج توں دنیا دی دوسری وڈی معیشت تے فوجی طاقت بن چکيا سی۔ 50 سالاں وچ روس دا GDP نو گنیاودھ چکيا سی۔ 1979ء تک ایہ امریکا دے GDP دے 58 فیصد تک جا پہنچیا سی۔ امریکا دے بعد روس دنیا دا دوسرا وڈا صنعتی ملک بن چکيا سی جو تیل، اسٹیل، سیمنٹ، اسبیسٹوس، ٹریکٹر تے کئی مشینی آلات دا سب توں وڈا پیدا کار بن چکيا سی۔
سائنس تے ٹیکنالوجی وچ فتوحات دا اعلان 1957ء وچ پہلا مصنوعی خلائی سیارچہ، 1961ء وچ پہلا خلا باز تے 1963ء وچ پہلی مرتبہ خاتون خلا باز بھیج کر کيتا گیا۔
سوویت معیشت دی مضبوطی تے طاقت دا اندازہ اس حقیقت توں لگایا جا سکدا اے کہ دوسری عالمی جنگ وچ ہٹلر پورے یورپ دے وسائل بروئے کار لاندے ہوئے سوویت یونین اُتے چڑھ دوڑا لیکن سوویت یونین نے تنِ تنہا مقابلہ کردے ہوئے نہ صرف ہٹلر نوں عبرت ناک شکست توں دوچار کيتا بلکہ انسانی تریخ دی تیز ترین فوجی پیش قدمی کردے ہوئے مشرقی یورپ نوں آزاد کراندے ہوئے جرمنی تک جا پہنچیا! سائنس تے ٹیکنالوجی وچ فتوحات دا اعلان 1957ء وچ پہلا مصنوعی خلائی سیارچہ، 1961ء وچ پہلا خلا باز تے 1963ء وچ پہلی مرتبہ خاتون خلا باز بھیج کر کيتا گیا۔ اج وی صحت تے جراحی دے شعبے وچ متعدد آپریشن تے تحقیقاں سوویت دور کيتیاں نيں جدوں کہ ناں نہاد ترقی یافتہ سرمایہ دارانہ ملکاں دے زیادہ تر خلائی سیارچے اج وی سوویت دور وچ ڈیزائن کيتے گئے راکٹاں اُتے خلا وچ بھیجے جاندے نيں۔
1934ء تک بیروزگاری رجسٹریشن محکمہ بند کيتا جا چکيا سی کیونجے پورے ملک وچ کوئی بیروزگار ہی موجود نئيں تھا! گوشت تے ڈیری دی قیمتاں آخری مرتبہ 1962ء وچ ودھائی گئياں جدوں کہ روٹی، چینی تے اشیائے خور دو نوش دی آخری مرتبہ قیمت 1955ء وچ بڑھاں۔ روس دا بجٹ ہمیشہ متناسب رہیا، ایتھے تک کہ ہر سال سرپلس وچ ہُندا سی۔ 1980ء دی دہائی وچ سوویت روس وچ امریکا، جاپان، برطانیہ تے جرمنی نوں ملا کے وی زیادہ سائنس دان سن جس دی عکاسی نوبل انعامات دی تقسیم وچ وی ہُندی اے۔
عوام دی ثقافتی تے جسمانی تفریح دے لئی متعدد لائبریریاں، باغات، تفریحی تھاںواں ، جیمنیزیم، سینما گھر، سیٹر، کمیونٹی سینٹر وغیرہ بنائے گئے۔ 1990ء تک عالمی اولمپک کھیلاں وچ سب توں زیادہ میڈل حاصل کرنے والا ملک روس سی۔ روگٹھ عوامی سفری سہولیات دے لئی شہراں تے پورے ملک وچ بساں، ٹراماں تے ٹریناں دا جال بچھایا گیا جو ہر فرد دی دسترس وچ سی۔
ایہ تمام تر ہوشربا ترقی تے سماجی خوشحالی افراطِ زر، بحرانی ادوار تے بیروزگاری دی لعنت دے بغیر حاصل کيتی گئی۔
سوویت یونین دا انہدام تے نويں انقلاب دی ضرورت[سودھو]
ترقی تے خوشحالی دی اس شاندار لسٹ نوں پڑھنے تے سننے دے بعد سوال ایہ پیدا ہُندا اے کہ جے سب کچھ اِنّا دلفریب سی تاں فیر انقلاب ناکام کیوں ہويا تے سوویت یونین دا شیرازہ کیوں بکھر گیا؟ دراصل انقلاب دے وقت تکنیکی،صنعتی تے ثقافتی اعتبار توں اک نہایت پسماندہ ملک سی لہذا انقلابی تعمیر دے کم نوں آغاز توں ہی شدید مشکلات دا سامنا کرنا پيا۔ رہی سہی کسر پہلی عالمی جنگ، خانہ جنگی، سرمایہ دارانہ ناکہ بندی نے پوری کر دتی سی۔لیکن سب توں اہم ایہ کہ ترقی یافتہ ملکاں وچ انقلاگل کيتی ناکامی توں سوویت یونین دنیا وچ بالکل تنہا رہ گیا سی۔اس تمام معروضی صورتحال توں پیدا ہونے والی زبردست قلت نے ابتدائی چند صحت مند سالاں دے بعد انقلاب اُتے ناگزیر طور اُتے افسر شاہی نوں مسلط کر دتا۔ گو کہ نجی ملکیت تے منافع خوری دا خاتمہ ہوئے چکيا سی جس دی وجہ توں سوویت یونین نے حیرت انگیز ترقی دی منازل طے کيتياں لیکن ذرائع پیداوار تے معیشت اُتے عوام دے جمہوری کنٹرول دی عدم موجودگی وچ افسر شاہی دی بے پناہ عیاشیاں تے وسائل دے ضیاع نے معیشت تے سماج نوں گھن دی طرح چاٹ لیا۔ خود انقلاب دے اپنے قائدین نے اس صورتحال دی عدم تبدیلی دی صورت وچ سرمایہ داری دی بحالی دے خطرے دی نشاندہی دی سی۔