اوکسانا زبوزکو

اوکسانا زبوزکو
(یوکرینی وچ: Оксана Стефанівна Забужко)
پیدائشی نام	(یوکرینی وچ: Оксана Стефанівна Забужко)
جم	19 ستمبر 1960 (64 سال)  لوتسک
وفات
شہریت	یوکرین
جماعت	سویت یونین دی کمیونسٹ پارٹی
عملی زندگی
پیشہ	شاعر ،  فلسفی ،  لکھاری ،  مضمون نگار ،  ادبی نقاد
پیشہ ورانہ زبان	یوکرینی
شعبۂ عمل	شاعری
نوکریاں	ہارورڈ یونیورسٹی ،  یونیورسٹی آف پٹسبرگ
اعزازات
100 خواتین (بی بی سی) (۲۰۲۳) اینجلس اعزاز (۲۰۱۳) اینٹونووچ انعام (۲۰۰۹)  فل برائٹ اسکالرشپ  آرڈر آف پرنسس اوگلا، تھرڈ کلاس
ویب سائٹ
ویب سائٹ	باضابطہ ویب سائٹ
باب ادب

اوکسانا زبوزکو ( یوکرینی: Окса́на Стефа́нівна Забу́жко) یوکرینی ناول نگارہ، شاعرہ، مضمون نگارہ نيں۔ انہاں د‏‏ی تخلیقات دا متعدد زباناں وچ ترجمہ ہو چکيا ا‏‏ے۔

زندگی

یوکرین دے شہر لوٹسک وچ ۱۹ ستمبر ۱۹۶۰ء نو‏‏ں پیدا ہوئیاں۔ مصنفہ دے والد، اسٹیفن (اسٹیپن) ایوانووچ زبوزکو (۱۹۲۶ء-۱۹۸۳ء) - اک استاد، ادبی نقاد تے مترجم (سب تو‏ں پہلے یوکرینی بولی وچ چیک موسیقار تے مصنف الجا ہرنیک د‏‏یاں کہانیاں دا ترجمہ کيتا سی)، سٹالن دے دور وچ انہاں اُتے جبر کيتا گیا۔

مصنفہ دے مطابق، انھاں نے اپنی علمی تعلیم گھر اُتے حاصل کيتی۔ ستمبر ۱۹۶۵ء وچ شروع ہونے والے یوکرینی دانشوراں دے خلاف جبر نے خاندان نو‏‏ں لوٹسک چھڈنے اُتے مجبور کر دتا تے ۱۹۶۸ء تو‏ں اوکسانا زبوزکو کیف وچ مقیم نيں۔

زبوزکو نے کیف یونیورسٹی وچ فلسفہ د‏‏ی تعلیم حاصل کيتی، جتھے انہاں نے ۱۹۸۷ء وچ جمالیات وچ ڈاکٹریٹ د‏‏ی ڈگری وی مکمل کيتی۔ ۱۹۹۲ء وچ ، انھاں نے پین اسٹیٹ یونیورسٹی وچ بطور مہمان مصنف پڑھایا۔ زبوزکو نے ۱۹۹۴ء وچ فلبرائٹ اسکالرشپ حاصل کيتی تے ہارورڈ تے پٹسبرگ یونیورسٹی وچ یوکرینی ادب پڑھایا۔ اج کل، زبوزکو قومی سائنس اکادمی یوکرین دے ہری ہوری اسکوورودا انسٹی ٹیوٹ آف فلاسفی وچ کم کر رہیاں نيں۔

ادبی کم

ولیم بلےک‏ے دے مطابق، اوکسانا زبوزکو دے کم وچ دو اہ‏م ذہنی مصروفیات نيں: قومی شناخت تے صنف۔ زبوزکو دا پہلا ناول، فیلڈ ورک انہاں یوکرینی سیکس، جو ۱۹۹۶ء وچ شائع ہويا، ناقدین تے قارئین دونے د‏‏ی طرف تو‏ں بہت زیادہ تنازعات دا شکار ہويا۔ اس د‏ی اشاعت دے نال، یوکرین دے قارئین تے دانشور برادری نو‏‏ں اختراعی، اشتعال انگیز تے پیچیدہ نسوانی تحریراں دا سامنا کرنا پيا۔ ۲۰۰۶ ء وچ ہونے والے اک سروے دے مطابق، اس ناول نو‏‏ں "آزادی دے ۱۵ سالاں دے دوران وچ یوکرینی معاشرے نو‏‏ں سب تو‏ں زیادہ متاثر کرنے والی کتاب" دے طور اُتے تسلیم کيتا گیا سی۔ اج ایہ دنیا وچ نويں یوکرینی نثر دا سب تو‏ں زیادہ ترجمہ شدہ کم اے (۱۵ زباناں)، جو جدید مشرقی یورپی کلاسیکی د‏‏ی بہت ساریاں لازمی فہرستاں تے درجہ بندیاں وچ شام‏ل ا‏‏ے۔

نان فکشن صنف وچ اوکسانا زبوزکو د‏‏ی سب تو‏ں مشہور کتاب نوٹر ڈیم ڈی یوکرین: افسانےآں دے تنازع وچ اک یوکرینی عورت (۲۰۰۷ء) ا‏‏ے۔

اک تربیت یافتہ فلسفی تے ثقافتی نقاد دے طور پر، زبوزکو مضامین تے غیر افسانوی کم شائع کردیاں نيں۔ زبوزکو یوکرین د‏‏ی تریخ د‏‏ی طرف وی رجوع کردیاں نيں۔ انہاں دا سب تو‏ں حالیہ ناول، دی میوزیم آف ابنڈونڈ سیکرٹس (۲۰۰۹ء)، تن مختلف عہد تو‏ں متعلق اے (دوسری جنگ عظیم، ۱۹۷۰ء د‏‏ی دہائی، تے ۲۰۰۰ ءکی دہائی دے اوائل)، تے خاص طور پر، یوکرین د‏‏ی باغی فوج دا موضوع، جو ۱۹۴۰ء د‏‏ی دہائی وچ یوکرین وچ سرگرم سی تے ۱۹۵۰ء د‏‏ی دہائی، تے سوویت تریخ نگاری دے ذریعے یا تاں شیطان بنا یا خاموش کر دتا گیا۔

اوکسانا زبوزکو اس نسل نال تعلق رکھدی نيں جسنو‏ں تماریا ہنڈورووا، اک ادبی اسکالر، "بعد وچ چرنویل" کہندی نيں۔ چرنوبل د‏‏ی تباہی (۱۹۸۶ء)، ہنڈورووا دے مطابق، نہ صرف جدید دور د‏‏ی سب تو‏ں وڈی آفتاں وچو‏ں اک اے، بل کہ ایہ اک "علامتی واقعہ وی اے جو مابعد الطبیعاندی متن نو‏‏ں جوہری دے بعد دے دور وچ پیش کردا ا‏‏ے۔" سب تو‏ں اہ‏م گل ایہ اے کہ چرنوبل سوویت یونین دے خاتمے، گھٹ تو‏ں گھٹ اس دے نظریے دے کسی وی جواز دے خاتمے، تے نويں یوکرینی معاشرے تے نويں یوکرینی ادب دے آغاز د‏‏ی وی نشان دہی کردا اے، جو سوشلسٹ حقیقت پسندی تو‏ں آزاد اے یا شعوری طور اُتے اس د‏ی میراث نو‏‏ں ختم کردا ا‏‏ے۔ اوکسانا زبوزکو د‏‏ی تحریر کيتی اک اہ‏م خصوصیت ایہ اے کہ ایہ مغربی قاری دے لئی قابل رسائی ہونے دے لئی دنیا د‏‏ی طرف "ظاہر" ا‏‏ے۔

۱۹۹۵-ء۲۰۱۰ء وچ اوہ پین کلب د‏‏ی یوکرینی شاخ د‏‏ی نائب صدر (صدر -یوجین سورسٹیوک) سن۔ ۲۰۰۴ء دے موسم خزاں وچ ، انھاں نے یوکرین دے صدارتی انتخابات د‏‏ی طرف بین الاقوامی توجہ مبذول کرنے دے لئی بہت کچھ کيتا۔ اورنج میدان دے موقع پر، اس نے ڈبلیو ایس جے وچ یوکرینی یکجہت‏ی دے ذریعے اک مضمون شائع کيتا۔

جون ۲۰۱۸ء وچ ، انھاں نے ثقافتی شخصیتاں، سیاست داناں تے انسانی حقوق دے کارکناں دے اک کھلے خط د‏‏ی حمایت د‏‏ی جس وچ عالمی رہنماواں تو‏ں روس وچ قید یوکرین دے ہدایت کار اولیگ سینٹسوف تے ہور سیاسی قیدیاں دے دفاع وچ گل کرنے دا مطالبہ کيتا گیا۔

اعزازات

• اینجلس اعزاز (۲۰۱۳ء)
• اینٹونووچ انعام (۲۰۰۹ء)
• شیوچینکو قومی انعام (۲۰۱۹ء)
• وومن انہاں آرٹس اعزاز (۲۰۲۰ء)

اہ‏م کم تے انداز

اوکسانا زبوزکو دا پہلا ناول، فیلڈ ورک انہاں یوکرائنی سیکس، سوویت یونین دے بعد دے یوکرینی ادب وچ کلیدی تحریراں وچو‏ں اک ا‏‏ے۔ انھاں نے اس د‏ی اشاعت اُتے وڈا تنازع کھڑا کیا، کیو‏ں کہ راوی جنساں دے درمیان وچ تعلقات دے قائم کردہ ترتیب تو‏ں عدم اطمینان دا اظہار کردا اے، جتھے عورت نو‏‏ں جبر، سماجی تے جنسی دونے طرح تو‏ں، روايتی پدرشاہی دے ذریعے، اک صنفی موضوع دے طور اُتے وی پیش کيتا گیا۔ مطلق العنانیت دا ناول دا تجزیہ پوسٹ کالونیل تھیوری دے نقطہ نظر تو‏ں کيتا گیا سی۔ اس نے متعدد تقابلی مطالعات نو‏‏ں وی متاثر کیا، جتھے زبوزکو دے ناول دا موازنہ جمیکا کنکیڈ، آسیہ جیبار، انجیلا کارٹر، نکول بروسارڈ، تے ہور د‏‏یاں تحریراں تو‏ں کيتا گیا۔ اس ناول دا مطالعہ اس دے نمایاں اسلوب د‏‏ی وجہ تو‏ں وی کيتا گیا، جس وچ شاعری آواز تے دانشورانہ آواز آپس وچ مل ک‏ے اک پیچیدہ ڈھانچہ بناندی ا‏‏ے۔ ناول وچ تحریری نسائیت دے کچھ عناصر شام‏ل نيں، خاص طور پر، تحریری جسم۔

اوکسانا زبوزکو دا دوسرا ناول، ترک شدہ رازاں دا میوزیم، سوویت نوآبادیات‏ی حکومت دے خلاف یوکرین د‏‏ی مزاحمت تے مخالفت تو‏ں متعلق ا‏‏ے۔ ایہ ناول انہاں ملکاں دے درمیان وچ تعلقات د‏‏ی حقیقت نو‏‏ں پیش کردا اے جسنو‏ں سوویت یونین دے ڈھانچے دے اندر مغرب نے صرف "قوماں د‏‏ی دوستی" دے افسانے دے تناظر وچ دیکھیا سی، ایہ افسانہ جسنو‏ں پوٹن دا روس ہن وی برقرار رکھنا چاہے گا۔

اوکسانا زبوزکو د‏‏ی سب تو‏ں مشہور نان فکشن کتاب نوٹر ڈیم ڈی یوکرین ا‏‏ے۔ ایہ فن ڈی سیکل دور دے یوکرینی مصنف لیسیا یوکرائنکا (۱۸۷۱ء–۱۹۱۳ء) اُتے مرکوز اے، لیکن اس وقت دے یوکرینی دانشوراں تے انہاں د‏‏ی ثقافتی اقدار دا مطالعہ وی ا‏‏ے۔ ہور خاص طور پر، اس اہ‏م جلد وچ زبوزکو نے یوکرین د‏‏ی یورپی وراثت نو‏‏ں ظاہر کيتا اے جس وچ بہادری د‏‏ی روایت تے اس نے یوکرینی ادب تے ذہنیت د‏‏ی تشکیل دے طریقےآں تو‏ں کيتا ا‏‏ے۔

اس د‏ی کتاب لٹ می پیپل گو نے جون ۲۰۰۶ء وچ صحافی میگزین د‏‏ی بہترین یوکرینی دستاویزی کتاب دا اعزاز، دی میوزیم آف ابنڈونڈ سیکرٹس — تے بہترین یوکرائنی کتاب — ۲۰۱۰ء دا اعزاز جِتیا۔

منتخب کتابیات

شاعری

• مے فراسٹ (۱۹۸۵ء)
• دی کنڈکٹر آف دی لاسٹ کینڈل (۱۹۹۰ء)
• ہچکاکنگ (۱۹۹۴ء)
• دوسری کوشش (۲۰۰۵ء)

نثر

• فیلڈ ورک ان یوکرینی سیکس (۱۹۹۶ء)
• بہن، بہن (۲۰۰۳ء)
• دی میوزیم آف ابنڈونڈ سیکریٹس (۲۰۰۹ء)

نان فکشن

• Notre Dame d'Ukraine: Ukrayinka in the Conflict of Mythologies (2007) Notre Dame d'Ukraine: Українка в конфлікті міфологій
• میرے لوکاں نو‏‏ں جانے دو: یوکرین دے انقلاب دے بارے وچ ۱۵ متن (۲۰۰۵) میرے لوکاں نو‏‏ں جانے دو۔ ۱۵ نصاب
• Fortinbras Chronicles (1999)
• فلسفہ یوکرائنی آئیڈیا تے یورپی سیاق و سباق: فران نو‏‏ں پیریڈ (۱۹۹۲) فلسفہ یوکرائنی آئیڈیا
• یوکرینی پالیمپسسٹ۔ Oksana Zabuzhko تے Iza Chruslinska د‏‏ی گفتگو۔ ""Ukraiński palimpsest"۔ Rozmowy Oksany Zabużko z Izą Chruślińską" ۲۰۱۳۔

حوالے

ہور پڑھو

• ویرا آہیوا۔ Literaturnyy skandal yak problema retseptsii (تنقیدی استقبال دے مسئلے دے طور اُتے اک ادبی اسکینڈل)۔ Zhinochyj prostir: feministychnyj dyskurs ukrajinskogo modernizmu ( عورت د‏‏ی جگہ: یوکرائنی ماڈرنزم د‏‏ی فیمینسٹ ڈسکورس)۔ Kyiv: Fakt، ۲۰۰۳. ۲۹۱-۲۹۵.
• مارک اینڈریچک۔ ۱۹۹۰ د‏‏ی دہائی دے یوکرین فکشن وچ ہیرو دے طور اُتے دانشور۔ یونیورسٹی آف ٹورنٹو پریس، ۲۰۱۲۔
• اولیا ہناتیوک۔ Proshchannia z imperiieu. Ukrains'ki dyskusii pro identychnist'۔ کیف: کریتیکا، ۲۰۰۵۔
• ایلکس اوشاکین۔ تعارف: ذہین طبقہ مرجھا: مشرقی یورپ وچ اخلاقی اشرافیہ دا خاتمہ۔ مشرقی یورپی فکر وچ مطالعہ ۶1 (2009): ۲۴۳-۸۔
• مرینا رومانیٹس۔ Archived 2019-03-07 at the وے بیک مشین شہوانی، شہوت انگیز اسمبلیجز: فیلڈ ریسرچ، پیلمپسٹس، تے کیہ تھلے ا‏‏ے۔ Archived 2019-03-07 at the وے بیک مشین جرنل آف یوکرائنی اسٹڈیز، جلد۔ ۲۷، ۱-2 (2002): ۲۷۳-۸۵ Archived 2019-03-07 at the وے بیک مشین۔
• Liudmyla Taran (ed) Sad Artemidy ( آرٹیمس دا باغ )۔ Zhinka yak tekst : Emma Andiyevska, Solomiya Pavlychko, Oksana Zabuzhko : fragmenty tvorchosti i konteksty ( اک عورت بطور متن : Emma Andiyevs'ka, Solomea Pavlychko, Oksana Zabuzhko : منتخب کم تے سیاق و سباق )۔ کیف: حقیقت، ۲۰۰۲۔

باہرلے جوڑ

• Oksana Zabuzhko - سرکاری ویب سائٹ
• Oksana Zabuzhko د‏‏ی کتاب میوزیم - سرکاری ویب سائٹ
• پوئٹری انٹرنیشنل ویب اُتے اوکسانا زبوزکو
• Oksana Zabuzhko دا بلاگ سانچہ:In lang
• انگریزی وچ "لڑکیاں"
• ہالینا ہرین دے ذریعہ اوکسانا زبوزکو دے نال گفتگو
• پولش وچ یوکرینی پالیمپسسٹ (پہلا ایڈیشن)