اٹلی وچ خواتین
اٹلی وچ سوانیاں توں مراد اوہ سوانیاں نيں جو اٹلی توں نيں (یا اوتھے رہندیاں نيں)۔ گزشتہ دہائیاں دے دوران وچ اطالوی سوانیاں دی قانونی تے سماجی حیثیت وچ تیزی توں بدلاؤ تے تبدیلیاں آئیاں نيں۔ اس وچ عائلی قوانین ، امتیازی سلوک دے خلاف اقدامات دا نفاذ، تے تعزیری ضابطہ (خاص طور اُتے سوانیاں دے خلاف تشدد دے جرائم دے حوالے توں) وچ اصلاحات شامل نيں۔ [۱]
تریخ[سودھو]
ماقبل جدید اٹلی وچ سوانیاں[سودھو]
قرون وسطی دے دوران وچ ، اطالوی سوانیاں دے پاس بوہت گھٹ سماجی طاقتاں تے وسائل تصور کیندے جاندے سن، حالاں کہ کچھ سوانیاں نوں اپنے باپاں توں حکمرانی دے عہدے وراثت وچ ملے سن (جداں کینوسا دے میٹلڈ دے معاملے وچ )۔ تعلیم یافتہ سوانیاں نوں قیادت دے مواقع صرف مذہبی کنونٹس وچ ہی مل سکدے نيں (جداں کلیئر آف اسیسی تے کیتھرین آف سینا )۔
متحدہ اطالیہ دیاں سوانیاں[سودھو]
نیپولین عہد تے اطالوی ریسورگیمینٹو نے پہلی بار اطالوی سوانیاں نوں سیاسی طور اُتے مشغول ہونے دا موقع فراہم کیہ۔ [۲] نیپلز وچ 1799ء وچ ، شاعر ایلونورا فونسیکا پیمنٹل نوں قلیل المدت پارتھینوپین ریپبلک دے مرکزی کرداراں وچوں اک دے طور اُتے پھانسی دتی گئی۔ 19واں صدی دے اوائل وچ ، کچھ انتہائی بااثر سیلون جتھے اطالوی محب وطن، انقلابی، تے دانشور مل رہے سن، انہاں نوں سوانیاں چلا رہیاں سن، جداں بیانکا میلیسی موجون ، کلارا مافی ، کرسٹینا ٹریولزیو دتی بیلجیوجوسو ، تے انتونیٹا ڈی پیس ۔ کچھ سوانیاں نے میدان جنگ وچ وی اپنے آپ نوں ممتاز کیا، جداں کہ انيتا گیریبالڈی ( گیوسیپ گیریبالڈی دی بیوی)، روزالیا مونٹ میسن (وہ اکلوتی سواݨی جو ہزاراں دی مہم وچ شامل ہوئیاں نيں)، جیوسیپینا وڈالیا ، جنہاں نے اپنی بہن پاولینا دے نال مل کے اک مخالفت کيتی قیادت کيتی۔ 1848ء وچ میسینا وچ بوربن نے بغاوت کی، تے جوسیپا بولونارا کالکاگنو ، جو سسلی دی گریبالڈی دی آزادی وچ اک سپاہی دے طور اُتے لڑے سن ۔
سلطنت اٹلی (1861ء-1925ء)[سودھو]
1861ء تے 1925ء دے درمیان وچ ، نويں اطالوی ریاست وچ سوانیاں نوں ووٹ ڈالنے دی اجازت نئيں سی۔ 1864ء وچ ، انا ماریا موزونی نے اطالوی سول کوڈ پر نظر ثانی دے موقع اُتے عورت تے اس دے سماجی تعلقات دی اشاعت دے ذریعے، اٹلی وچ سوانیاں دی اک وسیع تحریک نوں متحرک کيتا۔ 1868ء وچ ، الائیڈ گلبرٹا بیکاری نے پادوا وچ جریدہ "سوانیاں" شائع کرنا شروع کيتا۔
فاشسٹ حکومت دے تحت (1925ء-1945ء)[سودھو]
بینیٹو مسولینی دی فاشسٹ حکومت دے تحت سوانیاں دے حقوق نوں دھچکيا لگا، جس وچ فاشسٹ نظریہ عورت دے فرائض قرار دیندا اے۔ [۳] قوانین دے اک سلسلے نے اطالوی سوانیاں نوں بطور بیوی تے ماں دے کردار تک محدود کرنے اُتے مجبور کرنے دی کوشش کيتی۔ سوانیاں دی کسی وی سیاسی سرگرمی نوں سختی توں دبایا جاندا سی۔ 1930ء وچ فاشسٹ مخالف کارکن کیملا راویرا نوں 15 سال قید دی سزا سنائی گئی۔وہ واحد سواݨی سن جنہاں نوں ابتدائی فاشسٹ دور وچ کچھ سیاسی اہمیت دتی گئی سی اوہ مارگریٹا سرفدیاں سن۔ اوہ 1925ء وچ بینیٹو مسولینی دی سوانح نگار ہونے دے نال نال اس دی داشتہ وی سی۔
اطالوی جمہوریہ (1945ء توں حال)[سودھو]
جنگ عظیم دوم دے بعد، سوانیاں نوں قومی انتخابات وچ ووٹ دینے تے سرکاری عہدےآں اُتے منتخب ہونے دا حق دتا گیا۔ 1948ء دے نويں اطالوی آئین نے اس گل دی تصدیق دی کہ سوانیاں نوں مساوی حقوق حاصل نيں۔ اُتے 1970ء دی دہائی تک سوانیاں نوں طلاق دا حق (1970ء)، اسقاط حمل دا حق (1978ء) نئيں ملے سن تے نويں خاندانی ضابطہ دی 1975ء وچ منظوری دے قوانین متعارف کرانے دے نال کچھ وڈی کامیابیاں حاصل کیتیاں۔
موجودہ دور وچ مسائل[سودھو]
اج، سوانیاں نوں اٹلی وچ مرداں دے برابر قانونی حقوق حاصل نيں، تے بنیادی طور اُتے ملازمت، کاروبار تے تعلیم دے مواقع یکساں نيں۔ [۴]
اسقاط حمل[سودھو]
اٹلی وچ زچگی دی شرح اموات 4 اموات/100,000 زندہ پیدائش (2010 تک) اے، جو دنیا وچ سب توں کم اے۔ [۵] ایچ آئی وی/ایڈز دی شرح 0.3% بالغاں (عمر 15-49) اے — 2009ء [۶] اندازے دے مطابق۔
حوالے[سودھو]
- ↑ "Archived copy". https://web.archive.org/web/20150924004439/http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/note/join/2014/493052/IPOL-FEMM_NT%282014%29493052_EN.pdf. Retrieved on 2015-02-24.
- ↑ Antonietta Drago, Donne e amori del Risorgimento (Milano, Palazzi, 1960).
- ↑ Victoria De Grazia, How Fascism Ruled Women: Italy, 1922–1945 (Berkeley : University of California Press. 1993)
- ↑ "Professional Translation Services Agency — Kwintessential London". https://web.archive.org/web/20100114112325/http://www.kwintessential.co.uk/articles/article/Italy/Women%E2%80%99s-Rights-in-Italy/314. Retrieved on 2010-01-13.
- ↑ "The World Factbook — Central Intelligence Agency". https://web.archive.org/web/20150418113820/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2223rank.html. Retrieved on 2015-02-24.
- ↑ "The World Factbook — Central Intelligence Agency". https://web.archive.org/web/20141221190412/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2155rank.html. Retrieved on 2015-02-24.