ہوائی جہاز

ہوائی جہاز ایہو جیہا جہاز ہے جیہڑا انجن دے زور نال تیزی پھَڑدا ہے اَتے عام طور تے پراں دے اُتّے ہوا دے زور نال اڈدا اے۔ ایہہ ہوا دا زور اپنے پراں دے خاص ڈیزائن نال ورتدا اے، جہاز دے پر دے اتوں دی ہوا پر دے تھلے دے لحاظ نال کٹ تیزی نال لنگھدی ہے جیہدے توں تھلویں پاسے دی ہوا اُتے زور لاندی اے اَتے جہاز اڈ سکدا اے۔

ہوائی جہازاں دے علاوہ راکٹ اَتے میزائل وی اڈدے نیں مگر اوہ صرف راکٹ انجن دے زور تے اڈدے نیں اَتے پراں نوں نہیں ورتدے اس واسطے اوہناں نوں ہوائی جہاز نہیں سمجھیا جاندا۔ ہوائی جہاز پہلی واری 1903 وچ اڈیا اَتے اجکل انساناں نوں اک تھاں توں دوجی تھاں لے جان واسطے بوہت وڈے پیمانے تے ورتیا جاندا اے۔ جنگاں ہوائی جہازاں نال لڑیاں جاندیاں نیں۔ جیہڑا بندہ جہاز اڈاندا اے اوہنوں پائلٹ آکھدے نیں۔ کجھ جہاز پائلٹ باجھوں وی اڈدے نیں اوہناں نوں ڈرون جہاز کہندے نیں جنج پریڈیٹر ڈرون۔

تریخ

انساناں دے اڈن دی تریخ بوہت پرانی اے، مگر پہلا اپنے زور تے اڈن آلا جہاز دسمبر 1903 وچ دو امریکی بھراواں نے بنا کے اڈایا۔ پہلی اڈان اس جہاز دی صرف 13 سکنٹ لمی سی۔ انسان اس توں پہلاں وی ہوا وچ اڈ چکیا سی: گرم ہوا دے پکانیاں چ مگر جہاز انسان دی ٹیکنالوجی دا اک اہم تھم سی۔ دواں وڈیاں جنگاں چ ہوائی جہاز دی ٹیکنالوجی بوہت اگے ودھیاں۔ دوجی وڈی جنگ دے بعد ہوائی جہاز اپنے جیٹ دور چ آگۓ، اس دور چ جہاز جیٹ انجناں تے ٹردے سن۔ جیٹ دور تقریبا 1946 توں لے کے اج تک ٹر رہیا اے۔

انجن دِیاں قسماں

ہوائی جہاز دے انجن پنج قسماں دے ہوندے نیں:

• پھکے آلے انجن
• جیت انجن
• بجلی دے انجن
• راکٹ انجن
• ریم جیٹ یا سکریم جیٹ انجن