ایلس منرو
ایلس منرو | |
---|---|
جم | الیس انن لائڈلا 10 ژوئیهٔ 1931 (عمر: ۹۳ سال) ونگھم, اونٹاریو، کینیڈا |
کم کِتہ | مصنف |
بولی | انگریزی |
قومیت | کینیڈا |
شہریت | کینیڈا |
مادر علمی | The University of Western Ontario[۱] |
صنف | مختصر کہانیاں |
وڈے اعزاز | Governor General's Award (1968, 1978, 1986) Giller Prize (1998, 2004) Man Booker International Prize (2009) نوبل ادب انعام (2013) |
سواݨی | James Munro (1951–1972) Gerald Fremlin (1976–2013, his death) |
نیاݨے | 3 |
ایلس منرو پیدائش : 1931ء ) اک کینیڈا دے ادیب نيں آپنے نوبل ادب انعام 2013ء وچ جِتیا۔
ایلس منرو کینیڈا دی اک لکھاری اے جیڑی انگریزی چ لکھدی اے۔ اونوں اودھے کماں تے 2013 دا لکھائی چ نوبل انعام جتیا۔ اونے کینیڈا دا گوورنر جنرل دا انعام وی لکھائی دی وجہ توں 3 واری جتیا ہویا اے۔ ایلس دی لکھائی اودے اپنی تھاں اونٹاریو دے گرد کمدی اے تے انسانی فطرت نوں ویکھدیاں نیں۔
ایلس منرو 10 جولائی1931 ء نوں کینیڈا دے صوبے،اونٹاریو وچ واقع قصبے،ونگہیم ( Wingham) وچ پیدا ہوئیاں۔ متوسط گھرانے نال تعلق سی۔ رقم دی کمی دے باعث ہی دوران تعلیم ویٹرس،لائبریری کلرک تے تمباکو چننے دی ملازمتاں کر کے اپنے تعلیمی اخراجات برداشت کردی رنيں۔ انیس سال کيتیاں سن جدوں پہلا افسانہ لکھیا۔ تب وی ایہی مدعا سی کہ اسنوں رسالے وچ شائع کراکر آمدن ودھائی جائے۔ حقیقت ایہ اے کہ ایلس ناول نگار بننا چاہدیاں سن۔ لکھنے دی مشق کرنے دی خاطر انھاں نے افسانے لکھنے شروع کیتے۔ تب کئی ادبا دے مانند اوہ وی ناول نوں افسانے پہ ترجیع دیدیاں سن۔ لیکن رفتہ رفتہ اوہ طلسم ِافسانہ دی اسیر ہوئے کے رہ گئياں۔ حتی کہ اک وقت ایسا آن پہنچیا کہ اوہ ناول نوں تصیحِ اوقات دی شے سمجھنے لگاں۔ افسانوی ادب دے عاشقاں تے نقاداں دا خیال اے ،ایلس منرو نوں نوبل انعام ملنا اس سچائی دا غماز اے کہ عالمی افسانہ ہن اپنے سنہرے دور وچ داخل ہوئے چکيا۔ یاد رہے،ماضی وچ بیشتر نوبل ادب ایوارڈ شاعری کرنے یا ناول لکھنے والے ادبا نوں دتے گئے۔ کینڈین پینڈو ماحول،نسوانی مسائل تے مرد وعورت دے پیچیدہ تعلقات ایلس دیاں کہانیاں دے بنیادی موضوع نيں۔ انہاں دے افسانےآں دا مجموعی انداز عظیم روسی افسانہ نگار،چیخوف دے طرز تحریر توں ملدا جلدا اے۔ چیخوف دے مانند ایلس دے افسانےآں وچ وی پلاٹ ثانوی حیثیت رکھدا اے۔ ہور اچانک کوئی چونکا دینے والی گل سامنے نئيں آندی۔ ایلس دے افسانے چلدے چلدے میٹھے یا کڑوے جذبات و احساست تے سچ عیاں کردے چلے جاندے نيں۔ انگریزی دنیا وچ ایلس دی تخلیقات دے جملے اکثر قلمکار اپنیاں تحریراں وچ بیان کردے نيں۔ مثلاً انہاں دے اک افسانے دا ایہ جملہ:The constant happiness is curiosity(مسلسل خوشی تجسّس دی طرح اے )کینیڈین انگریزی وچ مقولے دا درجہ پا چکيا۔ ایلس منرو دی زندگی دا بیشتر عرصہ دیہات وچ گزریا۔ اج وی اوہ فطرت دے نیڑے رہنا پسند کردی نيں۔ سادہ تے پُروقار خاتون نيں۔ دولت و شہرت دی دلداہ نئيں،اسی باعث ’’کمپنی دی مشہوری‘‘کی خاطر کدی کوئی مہم نہ چلائی۔ عمر دے اس حصے وچ نيں جدوں ایوارڈ انسان دے لئی بے معنی بن جاندا اے۔ اُتے نوبل ادب انعام ملنے پہ انھاں نے اظہار مسرت کيتا۔ اوہ ہن تک ادبی دنیا دے کئی نامور ایوارڈ جیت چکياں۔ انہاں وچ پین/مالمود ایوارڈ،او ہنری ایوارڈ،مان بوکر انٹرنیشنل پرائز تے کامن ویلتھ رائٹرز پرائز شامل نيں۔ ایلس منرو انگریزی دنیا وچ جانی پہچانی افسانہ نگار نيں۔ نوبل کمیٹی نے انھاں جدید افسانہ نگاری دا امام (Master) قرار دتا۔[۲]
ایلس این منرو (نی لیڈلا؛ جم 10 جولائی 1931) اک کینیڈین مصنفہ اے جہڑی انگریزی چ لکھدی اے۔ منرو 2013 ساہت لئی نوبل انعام جتن والی 13ویں عورت اے اتے 2009 وچ اسنے بکر انٹرنیشنل انعام حاصل کیتا۔ اس نے فکشن لئی کینیڈا دا گورنر جنرل دا انعام وی تن وار جتیا اے۔ url=http://www.nytimes.com/2013/10/11/books/alce-munro-wins-nobel-prize-in-literature.html%7Cdate=10 اکتوبر 2013|work=[[New York Times ] ]|accessdate=10 اکتوبر 2013 }}</ref>[۳][۴] سنتھیا اوجیک اوہنوں ساڈا انٹون چیخوف کہندی اے۔
ابتدائی زندگی
[سودھو]منرو 10 جولائی 1931 نوں ونگھم، کینیڈا چ جمیا۔ اس دے والد، رابرٹ ایرک لیڈلا، اک لومڑی تے منک فارم دے مالک سن،[۵] تے اوہدی ماں این کلارک لیڈلا (پیدائش چمنی)، اک دی سکول ماسٹری سی۔ منرو نے چھوٹی عمر توں ہی لکھنا شروع کیتا اتے 1950 وچّ اسنے اپنی کہانیاں دا پہلا مجموعہ 'دی ڈائمینشنز آف اے شیڈو' چھاپیا۔ اس دے بعد منرو نے یونیورسٹی آف ویسٹرن اونٹاریو وچ انگریزی تے صحافت د ی تعلیم حاصل کرنے دے لئی دو سالہ اسکالرشپ حاصل کيتی۔
ذاتی زندگی
[سودھو]منرو نے 1951 وچّ جیمز منرو نال ویاہ کیتا۔ اوہناں دیاں دھیاں شیلا، کیتھرین اتے جینی بالترتیب 1953، 1955 اتے 1957 وچّ پیدا ہوئیاں؛ کیتھرین جمن دے 15 گھنٹے بعد مر گئی۔
1963 وچ، منرو پروار وکٹوریہ چلا گیا جتھے اوہناں نے منرو دی کتاباں نامی اک مشہور کتاباں دی دکان کھولی جو اج وی چلدی اے۔ 1966 وچ، اوہناں دی دھی اینڈریا پیدا ہوئی۔ ایلس تے جیمز نے 1972 چ طلاق لے لئی۔ 1976 وچ اوہنے اک جغرافیہ گرو جیرالڈ فریملن نال ویاہ کیتا۔ ایہہ جوڑا کلنٹن، اونٹاریو دے باہر اک فارم چ چلے گئے، تے بعد چ کلنٹن دے اک گھر چ رہن لگے، جتھے فریملن اپریل 2013 چ مر گیا۔
منرو دی پہلی کہانی ‘دی ڈمینشنز آف اے شیڈو’ 1951 وچّ چھپی۔ اوس ویلے، اوہ اونٹاریو یونیورسٹی چ انگریزی دی پڑھیار سی۔ اوہناں نے 1968 وچ اپنا پہلا کہانی سنگریہہ 'ڈانس آف دی ہیپی شیڈز' چھاپیا۔ اس لئی اس نوں کینیڈا دا سبھ توں وڈا اعزاز 'گورنر جنرل ایوارڈ' ملیا ۔
کتاباں
[سودھو]اصل مختصر کہانیاں دا مجموعہ
[سودھو]- ڈانس آف دی ہیپی شیڈز – 1968 (1968 گورنر جنرل ایوارڈ آف کینیڈا فار فکشن فاتح)
- لڑیاں تے ویمنگز دیاں زندگیاں – 1971
- کجھ میں تہانوں دسنا چاہندا سی – 1974
- 'تسیں کون سوچدے ہو؟ – 1978 (1978 گورنر جنرل ایوارڈ آف کینیڈا فاتح؛ [[دی بیگر میڈ] ] ' دے طور تے وی شائع ہویا
- مشتری دے چن – 1982 (1982 گورنر جنرل ایوارڈ فار فکشن لئی نامزد))
- محبت دی ترقی – 1986 (1986 گورنر جنرل ایوارڈ آف کینیڈا فار فکشن فاتح)
- فرینڈ آف میری یوتھ – 1990 (ٹریلیم بک ایوارڈ)
- اوپن سیکرٹس – 1994 (کینیڈا فار فکشنگورنر جنرل ایوارڈ لئی نامزد
- "اک چنگی عورت دا پیار" – 1998 (1998 گلر ایوارڈ)
- نفرت، دوستی، عشق، محبت، شادی - 2001 (ہن "اوہدے توں دور" دے طور تے شائع ہویا اے)
- رن وے – 2004 (2004 گلر ایوارڈ) آئی ایس بی این 1-4000-4281-ایکس
- 'کیسل راک توں نظارہ – 2006
- بہت خوشی لئی – 2009
- ہرن دی زندگی – 2012
نکی کہانی تالیف
[سودھو]- منتخب کہانی (بعد چ منتخب کہانیاں 1968-1994 تے اے وائلڈرنیس سٹیشن دا ناں دتا گیا: منتخب کہانیاں، 1968-1994) - 1996
- کوئی پیار نئیں گواچیا-2003
- پرانی منرو - 2004
- ایلس منرو دا بہترین: کہانیاں دا اک انتخاب - ٹورانٹو 2006 / لے جایا گیا: کہانیاں دا اک انتخاب - نیویارک 2006
- نویاں چنی ہوئیاں کہانیاں -2011
- سیب دے درخت دے تھلے پیا، نویاں چنے ہوئے کہانیاں، 434 صفحے، 15 کہانیاں، لندن، 2014
- خاندانی فرنشنگ: منتخب کہانیاں -1995-2014 -2014
انعامات تے اعزازات
[سودھو]انعام
[سودھو]- گورنر جنرل دا انگریزی زبان دے افسانے لئی ادبی ایوارڈ
- "کڑیاں تے عورتاں دی زندگیاں" (1971) لئی کینیڈین بک سیلرز ایوارڈ
- "دی بیگر میڈ" لئی سالانہ (برطانیہ) بکر پرائز فار فکشن (1980) لئی شارٹ لسٹ کیتا گیا۔
- دی رائٹرز ٹرسٹ آف کینیڈا دا ماریان اینجل ایوارڈ (1986) "ہر باڈی آف ورک" لئی۔
- راجر رائٹرز دا ٹرسٹ فکشن پرائز (2004) "رن وے" لئی۔
- "فرینڈ آف مائی یوتھ" (1991)، "دی لو آف اے گڈ وومن" (1999) تے "ڈیئر لائف" (2013) لئی ٹریلیم بک ایوارڈ
- ڈبلیو ایچ اک راز لئی سمتھ لٹریری ایوارڈ (1995، برطانیہ)
- افسانے لئی لالن ساہت پرسکار (1995)
- مختصر افسانے چ مہارت لئی پی ای اے/مالمد ایوارڈ (1997)
- نیشنل بک کریٹکس سرکل ایوارڈ (1998، یو ایس) لئی "دی لو آف اے چنگی عورت"۔
- گلر انعام (1998 تے 2004)
- مختصر کہانی لئی ریا ایوارڈ (2001)
- لیبرس ایوارڈ
- کینیڈا-آسٹریلیا ادبی انعام
- کینیڈا تے کیریبین لئی کامن ویلتھ رائٹرز پرائز ریجنل ایوارڈ
- ادب وچ نوبل انعام (2013) دے طور اُتے "اجوکے مختصر کہانی دے ماسٹر" دے طور اُتے
عزت
[سودھو]- 1992 : امریکن اکیڈمی آف آرٹس اینڈ لیٹر دا فوری آنریری ممبر
- 1993 : رائل سوسائٹی آف کینیڈا دا لارین پیئرس میڈل
- 2005: امریکہ توں ادب دا تمغہ۔ نیشنل آرٹ کلب
- 2010 : نائٹ آف دی آرڈر آف آرٹ اینڈ لیدرز
- 2014: رائل کینیڈین ٹکسال ولوں منرو دی نوبل جتن دے اعزاز وچ چاندی دا سکہ جاری کیتا گیا
- 2015 : کینیڈا پوسٹ ولوں منرو دی نوبل جتن دے اعزاز وچ ڈاک ٹکٹ جاری کیتا گیا =====
ہور ویکھو
[سودھو]حوالے
[سودھو]- ↑ Preface. Dance of the Happy Shades. Alice Munro. First Vintage contemporaries Edition, August 1998. ISBN 0-679-78151-X Vintage Books, A Division of Random House, Inc. نیویارک.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ "دی نوبل پرائز ادب وچ 2013 - پریس ریلیز" (PDF)
- ↑ سانچہ:خبراں دا حوالہ دیو
- ↑ جین میکلوچ، مونا سمپسن -alice -munro "ایلس منرو، دی آرٹ آف فکشن نمبر 137"، دی پیرس ریویو #131، سمر 1994
سلی پروڈہوم · تہیوڈر مومسن · بیورنسترن بیورنسن · فریڈرک مسترال · جوز ایچگارے · ہینرک سائنکائیوکز · گیوشے کارڈوچی · رڈلف کرسٹوف یوکن · سلما لاگرلوف · موریس ماترلنک · گرہارٹ ہاپٹمان · رابندرناتھ ٹیگور · رومین رولاں · ورنر فون ہائیڈنسٹام · کارل گیلورپ · ہینرک پونٹوپیڈان · کنٹ ہامسن · اناطولے فرانس · جاسنٹو بیناونٹے · پال ہائیسے · کارل سپتلر · جاسنٹو بیناونٹے · ولیم بٹلر ییٹس · ولیڈیسلا ریمونٹ · جارج برنارڈ شا · گرازیا ڈیلیڈا · ہنری برگساں · سگریڈ انڈسٹ · تھامس مان · سنکلیئر لیوس · ایرک ایکسل کارلفلڈٹ · جان گالزورتھی · آئیون بونن · لویگی پیرانڈیلو · یوجین او نیل · راجر مارٹن دو گارڈ · پرل ایس بک · فرانز ایمل سیلانپا · یوہانس ولہلم جینسن · گیبریلا مسترال · ہرمن ہیسے · اینڈر گائڈ · ٹی ایس ایلیٹ · وِلیئم فاکنر · برٹرینڈ رسل · پار لاگرکوسٹ · فرینسواس مائرس · چرچل · ارنسٹ ہیمنگو ے · ہالڈر لیکسنس · جوان جیمینز · البرٹ کامیو · بورس پاسٹرنک · فلپ نوئل بیکر · سینٹ جان پرس · ایو ایندرک · گیورگوس سفریز · ژاں پال سارتر · میخائل شولوخوف · شموئل یوسف ایگنون · نیلی زاکس · مگویل استوریاس · سیمیول بیکٹ · الیگزنڈر سولزنتسن · ایلس منرو · پیٹرک موڈیانو · کینزابیورو اوئی · مو یان
سانچہ:2013 نوبل انعام یافتگان سانچہ:ادب دا نوبل انعام سانچہ:مین بکر پرائز وصول کنندگان