نوبل انعام جتن والیاں دی لسٹ

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
فائل:Nobel medal dsc06171.jpg
نوبل انعام

نوبل انعامات (سویڈش: Nobelpriset، نارویجن: Nobelprisen) سالانہ تقسیم کیتے جانے والے انعامات نيں جنھاں رائل سویڈش اکیڈمی آف سائنسز، سویڈش اکیڈمی، کیرولنسکیا انسٹیٹیوٹ تے نارویجن نوبل کمیٹی انہاں افراد یا تنظیماں نو‏‏ں دیندی اے جنھاں نے کیمیاء، فزکس، ادب تے فعلیات و طب وچ دا رہائے نمایاں سر انجام دتے ہون۔[۱]اسنو‏ں الفریڈ نوبل دے 1895ء وچ کیتے گئے وصیت دے مطابق تخلیق کيتا گیا، جس دے مطابق انہاں انعامات دے انتظامات نوبل فاونڈیشن نو‏‏ں سپرد کیتے گئے۔نوبل میموریل انعام برائے معاشیات نو‏‏ں 1968ء وچ جاری کيتا گیا اسنو‏ں سیورجس رکس بینک جو سویڈن د‏‏ی مرکزی بینک اے نے شروع کيتا جو معاشیات وچ گراں قدر خدمات اُتے دتی جاندی ني‏‏‏‏ں۔ ہر انعام یافتہ اک طلائی میڈل، اک عدد ڈپلوما اور کچھ رقم وصول کرتا ہے جس کے مقدار کا فیصلہ ہر سال نوبل فانڈویشن طے کرتی ہے۔[۲]

نوبل انعام ہر ورے چ سائنس دی شاہی سویڈنی اکیڈمی‏، سویڈنی اکیڈمی‏، کیرولنسکا انسٹیٹیوٹ، تے ناروے نوبل کمیٹی ولوں لوکاں تے اداریاں نوں فزکس، کیمسٹری، فزیالوجی، اکنامکس، امن تے ساہت چ ودیا یا نویں کم کرن تے دتے جاندے نیں۔[۳] ایناں انعاماں دا مڈ الفریڈ نوبل نیں 1895 چ رکھیا تے ایناں دا پربندھک نوبل فاؤنڈیشن کردی اے۔ ہر انعام اک وکھری کمیٹی دیندی اے؛ سائنس دی شاہی سویڈنی اکیڈمی فزکس، کیمسٹری تے اکنامکس چ انعام دیندی اے؛ کیرولنسکا انسٹیٹیوٹ فزیالوجی چ انعام دیندا اے؛ تے ناروے نوبل کمیٹی امن دا انعام دیندی اے۔ ہر جتن والے نوں اک میڈل، اک ڈپلومہ، تے پیسے لبدے نیں۔ 1901 چ نوبل انعام جتن والیاں نوں 150782 کرونا انعام لبے تے 2008 چ جتن والیاں نوں اک کروڑ کرونا انعام لبے۔[۴] اے انعام سٹاکہوم چ دس دسمبر نوں الفریڈ دے مرن دن تے اک سلانہ تقریب چ دتے باندے نیں۔[۵]

الفریڈ نوبل دی وصیت

2009تک 802 لوکاں تے 20 سنگتاں نوں اے انعام لب چکے نیں۔ ایناں چ 62 اکنامکس چ انعام جتن والے وی نیں۔ 4 جتن والیاں نوں اوناں دیاں سرکاراں نیں انعام نیں لین دتے۔ ایڈولف ہٹلر نے 4 جرمناں رچرڈ کوہن (کیمسٹری، 1938)، ایڈلف بوتنانت (کیمسٹری، 1939)، تے گیرہارڈ دوماک (فزیالوجی 1939) نوں نوبل انعام لین توں روک دتا تے سویت یونین نے بورس پاسٹرنک تے زور پایا جے اوہ 1958 دا نوبل انعام ناں لوے۔

دو نوبل انعام جتن والے: ژاں پال سارتر (ساہت، 1964)، تے لی ڈک تھو (امن، 1973) نے آپ انعام نئی لیا۔ ژاں پال سارتر نیں کدے وی کوئی سرکاری انعام نیں سی لیا ایے لئی اونے اے انعام چھڈ دتا۔ لی ڈک تھو نے ویتنام چ چلدی لڑائی باجوں انعام نیں لیا۔ 6 لوکاں نے اک توں بعوتی واری انعام جتے؛ ایناں چھیاں چوں رتہ کراس نے 3 واری اے انعام جتیا۔[۶]

809 جتن والیاں چوں 35 زنانیاں نیں۔ میری کیوری پہلی زنانی سی جینے اے انعام 1903 چ جتیا۔[۷] اوناں وریاں چ جدوں بارلے حالات یا کوئی ناں ناں ہون مگروں انعام نیں سی دتا گیا پیسے واپس فنڈ چ رکھ لے گۓ۔[۸] 1940 تے 1942 دے وشکار دوجی وڈی لڑائی باجوں انعام ناں دتے جا سکے۔[۹]

تین انعام جتن والے سبرامنین چندراشیکھر، ہار گوبند خورانا تے ڈاکٹر عبدالسلام پنجاب چ جمے۔ ڈاکٹر عبدالسلام لہور چ پڑھدے رۓ اوہ پنجابی سن۔ جرمنی دے شہر برلن نال 30 انعام جتن والیاں دا جوڑ سی۔


انعام[سودھو]

ہر انعام نو‏‏ں اک وکھ کمیٹی دیندی اے ؛ رائل سویڈش اکیڈمی فزکس، کیمیاء تے معاشیات دے انعامات دینے د‏‏ی پابند اے جدو‏ں کہ کیرولنسکیا انسٹی ٹیوٹ طب و فعلیات دے انعام تقسیم کردی اے ايس‏ے طرح نارویجن نوبل کمیٹی امن انعام دا فیصلہ کردی ا‏‏ے۔[۱۰]ہر انعام یافتہ اک طلائی میڈل، اک عدد ڈپلوما تے کچھ رقم وصول کردا اے جس د‏‏ی مقدار ہر سال انعام یافتگان د‏‏ی تعداد دے لحاظ تو‏ں مختلف ہويا کردی ا‏‏ے۔[۲] 1901ء وچ سب تو‏ں پہلے نوبل انعامات جیتنے والےآں نو‏‏ں 150،782 سویڈش کرونا دتے گئے، جو 2007ء وچ 7,731,004 سویڈش رقم دے مساوی سن ۔ 2008ء وچ انعام یافتگان نو‏ں دتی جانے والی رقم 10,000,000سویڈش کرونا تھی(یہ رقم پاکستانی دس کروڑ تے بھارتی پنج کروڑ دے لگ بھگ اے ،بمطابق 2015)۔۔[۱۱]یہ انعامات 10 دسمبر نو‏‏ں اسٹاک ہوم وچ الفرڈ نوبل د‏‏ی برسی دے دن دتے جاندے ني‏‏‏‏ں۔[۱۲]

جس سال کسی سبب تو‏ں نامزدگیاں نا ہوسکن تاں اس د‏ی رقم اس دے ہمراہی انعام نو‏ں دتی جاندی ني‏‏‏‏ں۔[۱۳] نوبل انعام 1940 تا 1942 تک دوسری جنگ عظیم دے باعث نا دتی سکن۔[۱۴]

وصول کنندگان[سودھو]

1901ء تو‏ں 2012ء تک نوبل انعام تے نوبل میموریل انعام برائے معاشیات 555 دفعہ 863 افراد تے تنظیماں نو‏‏ں دتی گئی ني‏‏‏‏ں۔ چونکہ بعض افراد تے تنظیماں نے ایہ انعام اک تو‏ں ودھ مرتبہ وصول کیتے نيں لہذا اصل تعداد گھٹ کر 835 افراد تے 21 تنظیم ني‏‏‏‏ں۔ چار نوبل انعام یافتہ شخصیتاں ایسی نيں جنھاں انہاں دے ملک د‏‏ی حکومت نے ایہ انعام وصول کرنے تو‏ں روکیا۔ہٹلر نے تن جرمن شخصیتاں نو‏‏ں اس انعام نو‏‏ں وصول کرنے تو‏ں روکیا ایہ لوک رچرڈ کوہن (کیمیاء 1938ء) اڈلف بیوٹنندٹ (کیمیاء 1939ء) تے گرہارڈ ڈومگٹ (طب و فعلیات 1939ء) سن ايس‏ے طرح سوویت اتحاد نے بریس پاسترناک (ادب 1958ء) اُتے ایہ انعام نا لینے دے حوالے تو‏ں دباؤ ڈالیا۔ دو نوبل انعام یافتگان ژاں پال سارتر (ادب 1964ء) تے لی ڈک تھو (امن 1973ء) نے ایہ انعام حاصل کرنے تو‏ں انکار کيتا؛اول الذکر صاحب کسی وی اعزاز لینے دے قائل ناتھے تے انھاں نے تمام سرکاری اعزازات دا وی بائکاٹ کر رکھیا سی تے موخر الذکر صاحب دا تعلق ویتنام تو‏ں سی تے اس وقت اوتھ‏ے دے حالات دے باعث انھاں نے اسنو‏ں نا لیا۔

چھ انعام یافتگان نے اک تو‏ں ودھ انعامات حاصل کیتے نيں؛انہاں وچو‏ں ریڈ کراس کمیٹی نے نوبل امن انعام تن دفعہ حاصل کیتے جو ہن تک د‏‏ی سب تو‏ں وڈی تعداد اے [۱۵]۔ اقوام متحدہ دے ادارے یو این ایچ سی آر نو‏‏ں ایہی انعام دو دفعہ دتا گیا۔ ايس‏ے طرح امریکی فزکس دان جان باردین نو‏‏ں نوبل انعام برائے فزکس دو دفعہ ملا،جدو‏ں کہ انہاں دے اسيں وطن کیمیاء دان فریڈرک سنگر نو‏‏ں نوبل انعام برائے کیمیا دو دفعہ دتا گیا۔ اس دے علاوہ دو انعام یافتگان نو‏‏ں دو مختلف شعبےآں وچ نوبل انعام ملے میری کیوری جنھاں ایہ انعام فزکس تے کیمیاء دے شعبے وچ دتا گیا تے لینس پالنگ نو‏‏ں ایہ انعام امن تے کیمیاء دے شعبے وچ ملا۔826 نوبل انعام یافتگان وچ 43 خواتین شخصیتاں نيں سب تو‏ں پہلی خاتون انعام یافتہ شخصیت میری کیوری سن انھاں نے ایہ انعام 1903ء وچ وصول کيتا [۱۶] ہور اوہ پہلی شخصیت سن(مرد تے عورت دونے وچ ) جنھاں نے ایہ انعام دو بار جِتیا انھاں نے دوسرا انعام شعبہِ کیمیاء وچ سن 1991ء وچ جِتیا۔[۱۵] پاکستان د‏‏ی سماجی کارکن ملالہ یوسفزئی دنیا د‏‏ی سب تو‏ں کم عمر ترین نوبل انعام یافتہ شخصیت نيں جنھاں نے نوبل امن انعام محض 17 سال د‏‏ی عمر وچ 2014ء وچ وصول کيتا۔[۱۷][۱۸][۱۹]


نوبل انعام جتن والے[سودھو]

ورہ
 فزکس
 کیمسٹری
 فزیالوجی
 ساہت
 امن
 اکنامکس
1901 ولہیلم رونٹیگن جیکوبس فانت ہوف ایمل فان بہرنگ سلی پروڈہوم ہنری ڈونانٹ؛ فریڈرک پاسے —
1902 ہینڈرک لورینٹز، پیٹر زیمن ہرمن ایمل فشر رونالڈ روس تہیوڈر مومسن الی ڈوکمن؛ ایلبرٹ گوباٹ —
1903 ہینری بیکرل؛ پیری کیوری؛ میری کیوری سوانتے آرہینیاس نیلز رائیبرگ فنسن بیورنسترن بیورنسن رینڈل کریمر —
1904 لارڈ ریلے ولیم ریمزے آئیون پیٹرووچ پاولوف فریڈرک مسترال؛ جوز ایچگارے انسٹیٹیوٹ ڈی ڈرائٹ انٹرنیشنل —
1905 فلپ لینارڈ ایڈولف فان بایر رابرٹ کوخ ہینرک سائنکائیوکز برتھا فان ستنر —
1906 جے جے تھامسن ہنری موئیسان کامیلو گولجی؛ سانتیاگو ریمون گیوشے کارڈوچی تھیوڈور روزویلٹ —
1907 البرٹ اے مائیکلسن ایڈورڈ بخنر چارلز لوئی الفونزے لاویرن رڈیارڈ کپلنگ ارنسٹ ٹیوڈورو مونیٹا؛ لوئی رینالٹ —
1908 گیبرل لپمان ارنسٹ ردرفورڈ میچنیکوف؛ پال اہرلخ رڈلف کرسٹوف یوکن آرنلڈسن؛ فریڈرک باجر —
1909 کارل فرڈیننڈ براون‏; مارکونی ولیہلم اوسٹوالڈ ایمل تھیوڈر کوخر سلما لاگرلوف‏ آگسٹے بیرنارٹ‏; پال ڈی کانسٹنٹ —
1910 یوہانس دائیڈیرک فان ڈی والز اٹو ولاخ البرخت کوسل‏ پال ہائیسے امن دفتر —
1911 ولیہلم ویین‏ میری کیوری الوار گلسٹرانڈ‏ موریس ماترلنک ٹوبیاس مائیکل کارل اسر؛ الفرڈ ہرمن فرائڈ —
1912 گستاف دالین وکٹر گرگنارڈ؛ پال سبٹیائر الیکسس کارل گرہارٹ ہاپٹمان الیہو روٹ —
1913 ھایک کامرلنگ اونس ایلفرڈ ورنر چارلز رچٹ رابندرناتھ ٹیگور ہینری لا فونٹین —
1914 میکس فان لائو تھیوڈر ولیم رچرڈز رابرٹ بارانی کوئی نئیں کوئی نئیں —
1915 ولیم ہنری بریگ‏; ولیم لارنس بریگ‏ رچرڈ ولسٹاٹر کوئی نئیں رومین رولاں‏ کوئی نئیں —
1916 کوئی نئیں کوئی نئیں کوئی نئیں ورنر فون ہائیڈنسٹام‏ کوئی نئیں —
1917 چارلس گلوور بارکلہ کوئی نئیں کوئی نئیں کارل گیلورپ؛ہینرک پونٹوپیڈان‏ رتہ کراس —
1918 میکس پلانک فرتز ہابر کوئی نئیں کوئی نئیں کوئی نئیں —
1919 یوہانز سٹارک کوئی نئیں جولے بوردے کارل سپتلر ووڈرو ولسن —
1920 چارلس ایڈورڈ گیوم والٹر ہرمن نرنسٹ اگست کروغ کنٹ ہامسن لیون بارگیو —
1921 ایلبرٹ آئینسٹائن فریڈرک سوڈی کوئی نئیں اناطولے فرانس یلمار برانٹنگ؛ کرسچن لؤس لانگے —
1922 نیلز بوہر فرانسس ولیم آسٹن آرچیبالڈ ہل؛ آٹو فرٹز میرہوف جاسنٹو بیناونٹے فرڈتجوف نانسن —
1923 رابرٹ اے ملیکنز فرٹز پریگل فریڈرک بانٹنگ؛ جان جیمز رچرڈ میکلوڈ ولیم بٹلر ییٹس کوئی نئیں —
1924 مان سیگباہن کوئی نئیں ولیم انٹہوون ولیڈیسلا ریمونٹ کوئی نئیں —
1925 جیمز فرینک؛ گستاف ہرٹز رچرڈ ایڈالف سگمونڈی کوئی نئیں جارج برنارڈ شا اسٹن چیمبرلین؛ چارلز ڈاز —
1926 یان باپٹسٹے پیرن تھیوڈر سویڈبرگ جوہانز اینڈریاس گرب فبگر گرازیا ڈیلیڈا ارسٹائڈ بریانڈ؛ گستاف سٹریسمان —
1927 آرتھر کومپٹن؛ چارلس تھامسن ریز ولسن ہائنرش اٹو ویلینڈ جولیس ویگنر جاؤرگ‏ ہنری برگساں فرڈیننڈ بوئسوں؛ لڈوگ کویڈ —
1928 اون ولانز رچرڈسن ایڈولف اٹو رائنہولڈ ونڈاؤس‏ چارلز نیکل‏ سگریڈ انڈسٹ‏ کسے نوں وی نئیں ملیا —
1929 لوئی دوبروی آرتھر ہارڈن; ہانز فان ایولرچیلپن کرسٹیان ایجکمین؛فریڈرک گولینڈ ہوپکن تھامس مان فرینک بلنگز کیلوگ —
1930 وینکٹا رامن ہانز فشر کارل لینڈ سٹائنر سنکلیئر لیوس ناتھن سودربلوم —
1931 کسے وی نوں نئیں ملیا کارل بوش؛ فریڈرخ برجیاس آٹو ہائینرخ واربرگ ایرک ایکسل کارلفلڈٹ جین ایڈمز؛ نیکولس مرے بٹلر —
1932 ورنر ہائسنبرگ ارونگ لینگمر چارلز سکاٹ شیرنگٹن؛ ایڈگر ڈگلس ایڈریان جان گالزورتھی کسے نوں وی نئیں دتیا گیا —
1933 ارون شروڈنگر؛ پال ڈیراک کسے نوں وی نئیں دتا گیا تھامس ہنٹ مورگن آئیون بونن نارمن انگل —
1934 کسے نوں وی نئیں لبیا ہیرولڈ کلیٹن یورے جارج وپل؛ جارج مینٹ؛ ویلیم مرفی لویگی پیرانڈیلو آرتھر ہینڈرسن —
1935 جیمز چیڈوک فریڈرک جولیو-کیوری؛ ارین جولیو-کیوری ہانز سپیمان کسے نوں وی نئیں لبیا کارل فان اوسیتزکی —
1936 وکٹر ہیس؛ کارل اینڈرسن پیٹر ڈیبے ہینری ہیلٹ ڈیل؛ آٹو لووی یوجین او نیل کارلوس ساویدرا لاماس —
1937 کلنٹن ڈیویسن؛ جارج پیجٹ تھامسن والٹر ہاورتھ؛ پال کارر البرٹ سینٹ جیورجیائی راجر مارٹن دو گارڈ رابرٹ سیسل —
1938 اینریکو فرمی‏ رچرڈ کوہن کورنائی ھیمانس پرل ایس بک معاجراں لئی نینسن دفتر —
1939 ارنسٹ لارنس ایڈلف بوتنانت؛ لیوپولڈ روزیکا گیرہارڈ دوماک فرانز ایمل سیلانپا کوئی نئیں —
1940 کوئی نئیں کوئی نئیں کوئی نئیں کوئی نئیں کوئی نئیں —
1941 کوئی نئیں کوئی نئیں کوئی نئیں کوئی نئیں کوئی نئیں —
1942 کوئی نئیں کوئی نئیں کوئی نئیں کوئی نئیں کوئی نئیں —
1943 اٹو سٹرن جارج ڈی ہفسے ہینرک ڈیم؛ ایڈورڈ ایڈلبرٹ ڈوئیزی کوئی نئیں کوئی نئیں —
1944 اسیڈور اساق رابی اٹو ہاہن جوزف ارلانگر؛ ہربرٹ سپنسر گاسر یوہانس ولہلم جینسن رتہ کراس —
1945 ولفگانگ پالی ارتری الماری فرتانن الیگزنڈر فلیمنگ؛ ارنسٹ بورس چین؛ ہوورڈ فلورے گیبریلا مسترال کورڈل ہل —
1946 پرسی برجمین جیمز سمنر؛ جان ہوورڈ نارتھراپ؛ وینڈل میریڈتھ سٹینلے ہرمن جوزف ملر ہرمن ہیسے ایملی گرین بالچ؛ جان موٹ —
1947 ایڈورڈ وکٹر ایپلٹن رابرٹ رابنسن کارل فرڈیننڈ کوری؛ گرٹی کوری؛ برنینڈو ہائوزے اینڈر گائڈ فرینڈز سروس کونسل؛امریکن فرینڈز سروس کمیٹی —
1948 پیٹرک بلیکٹ آرنے ٹسیلیس پال ہرمن ملر ٹی ایس ایلیٹ کوئی نئیں —
1949 ہائیڈکی یوکاوا ولیم جیوک والٹر روڈلف ہیس؛ انٹونیو ایگاس مونیز ولیم فاکنر جان بویڈ اور —
1950 سیسل فرینک پاول اٹو ڈائیلز؛ کرت ایلڈر فلپ شوالٹر ہینچ؛ ایڈورڈ کیلون کینڈل؛ ٹیڈیوس ریشسٹائن برٹرینڈ رسل رالف بنچ —
1951 جان کوککرافٹ؛ ارنسٹ والٹن ایڈون میکملن؛ گلین سیبورگ میکس تھائلر پار لاگرکوسٹ لیون جوو —
1952 فیلکس بلوخ؛ایڈورڈ ملز پرسل آرچر مارٹن؛ رچرڈ سنج سلمان واکسمان فرینسواس مائرس البرٹ شویتزر —
1953 فرتس زرنائیک ہرمن شتاؤڈنگر ہاںز ایڈولف کربز؛ فرٹز ایلبرٹ لپمین چرچل جارج مارشل —
1954 میکس بورن؛والتھر بوتھے لینس پالنگ جان فرینکلن اینڈرز؛فریڈرک چیپمین روبنز؛تھامس ہکل ولر ارنسٹ ہیمنگو ے معاجراں لئی یونائیٹڈ نیشنز دفتر —
1955 ولیس لیمب؛پولیکارپ کش ونسنٹ دو وینیو ہیوگو تھیورل ہالڈر لیکسنس کوئی نئیں —
1956 جان بردین؛والٹر بریٹمین؛ولیم شوکلے سائرل نارمن ہنشلوڈ؛ نیکولے سمیونوو ایندرے کورناند؛ورنر فروسمان؛ڈکنسن رچرڈز جوان جیمینز کوئی نئیں —
1957 چین ننگ یانگ ؛سنگ-ڈاؤ لی الیگزنڈر ٹوڈ ڈینئیل بووٹ البرٹ کامیو لسٹر پیرسن —
1958 پاول چرنکوف ؛الیا فرینک؛ایگور تام فریڈرک سینگر جارج ویلز بیڈل ایڈورڈ لاری ٹیٹمجوشوا لیڈربرگ ‏ بورس پاسٹرنک جارج پائر -
1959 ایمیلیو سیگرے ؛اون چیمبرلین ‏ یاروسلاو ہیروسکیسیویرو اوچوا سالویٹوری کوازیموڈو ‏ فلپ نوئل بیکر ‏ البرٹ شویتزر -
1960 ڈونلڈ گلاسر ولرڈ لبی فرینک میکفارلین برنٹ ‏پیٹر میڈاوار‏ سینٹ جان پرس ‏‏ ایلبرٹ لوٹولی -
1961 رابرٹ ہوفسٹڈٹر روڈلف موسباور میلون کیلون جارج فان بیکیسی ‏ ‏ ایو ایندرک‏‏ داگ ہمارشولد -
1962 لیو لنداؤ میکس پیرٹز جان کینڈریو فرینسس کرکجیمز واٹسن مائورس ولکنز ‏ جان سٹائنبک ‏ لینس پالنگ -
1963 یوجین وگنر ;ماریا گوپرٹ مائر;ہانز جنسن ‏ کارل زیگلر ‏;گیولیو نٹا جان اکلس;ایلن لائڈ ہوجکن;اینڈریو ہکسلے گیورگوس سفریز رتہ کراس تے رتہ چن -
1964 چارلس ٹاؤنز;نکولے باسوف;الیگزنڈر پروخروف ڈورتھی ہوجکن کونراڈ بلوخ;فیوڈر لائنن ژاں پال سارتر مارٹن لوتھر کنگ -
1965 سن اتیرو ٹوموناگا;جولین شونگر ‏;رچرڈ فائنمین رابرٹ وڈورڈ فرانسوا جیکب;آندرے لوف;جیکس مونود میخائل شولوخوف یونیسف -
1966 ایلفرڈ کیسلر رابرٹ ملیکن فرانسس روس;چارلس ہگنز ‏ شموئل یوسف ایگنون ‏نیلی زاکس کوئی نئیں -
1967 ہانز بیتھے مینفرڈ آئیگنرونلڈ نورشجارج پورٹر ‏ راگنر گرانٹ ‏;ہالڈن کیفر ہارٹلائن;جارج والڈ مگویل استوریاس کوئی نئیں -
1968 لوئیس الوارز لارس اونساگر‏ رابرٹ ہولر ‏‏;ہار گوبند خورانا;مارشل نرنبرگ یاسوناری کاواباتا رینے کاسن -
1969 مرے گل-مان ڈیرک بارٹن ‏‏؛آڈ ہاسل میکس ڈیلبروک;الفرڈ ہرشے;سیلواڈور لوریا سیمیول بیکٹ انٹرنیشنل مزدور سنگت ریگنر فرش؛جان تنبرجن
1970 ہنس الفوین؛لوئیس نیل لوئیس لیلور جولیس ایکسلراڈ;الف فون یولر;برنارڈ کیٹز الیگزنڈر سولزنتسن نارمن بورلاگ پال سیموئل سن
1971 ڈینس گیبور گیرہارڈ ہرزبرگ ارل ولبر سدرلینڈ پیبلو نیرودا ولی برانت سائمن کزنٹس
1972 جان بردین؛لیون نیل کوپر؛رابرٹ شرائفر کرسچن اینفنسن؛سٹینفورڈ مور؛ولیم ہورڈ سٹائین گیرالڈ ایڈلمین؛روڈنی پورٹر ہائنرش بل کوئی نئیں جان ہکس؛کینتھ ایرو
1973 لیو اساکی؛ایوار گیور؛بریان جوزفسن ارنسٹ اٹو فشر؛جیفری ولکنسن کارل فان فرش؛کونراڈ لورینز؛نکولاس ٹنبرگن پیٹرک وائٹ ہنری کسنگر;لی ڈک تھو وسائیلی لیونٹیف
1974 مارٹن رائل؛انٹونی ہیوش پال فلورے ایلبرٹ کلاڈ؛کرسچن ڈی ڈو؛جارج امل پلاڈ ایوند جانسن;ہیری مارٹنسن سین میک برائیڈ;ایساکو ساٹو گنار مرڈل;فریڈرش ہایاک
1975 آگ بوہر؛بن موٹلسن؛جیمز رینواٹر جان کورنفورتھ;ولادیمیر پریلوگ ڈیوڈ بالٹیمور؛ریناٹو ڈلبکو؛ہوورڈ ٹیمن یوجینیو مونتالی آندرے سخاروف لیونڈ کانٹوروچ;تجالنگ کوپمانز
1976 برٹن رختر؛سیموئل ٹنگ ولیم لپسکومب باروچ سیموئیل بلومبرگ؛ڈینیل گیجسک ساول بلو بیٹی ولیمز;مائریڈ کوریگن ملٹن فریڈمین
1977 فلپ وارن اینڈرسن؛نیول فرانسس موٹ;جان ھاسبرک فان فلیک الیا پرگوگین راجر گلیمن؛اینڈریو شالی؛روزالن سوسمان یالو وسنٹے الیگزیاندرے ایمنیسٹی برٹل اوہلن؛جیمز میڈ
1978 پیوتر کاپتسہ؛ارنو پینزیاس;رابرٹ وڈرو ولسن پیٹر مچل ورنر آربر؛ڈینئیل ناتھن؛ہملٹن سمتھ ایزاک بشویس سنگر انور سادات؛منچم بیگن ہربرٹ سائیمن
1979 شیلڈن لی گلاشو؛ڈاکٹر عبدالسلام;سٹیون وائنبرگ ہربرٹ براؤن؛جارج وتیگ الن کورمیک؛ہملٹن سمتھ اوڈیسیاس الئیٹس مدر ٹریزا آرتھر لیوس؛تھیوڈر شلز
1980 جیمز کرونن;فال فچ پال برگ؛والٹر گلبرٹ؛فریڈرک سینگر بیروج بیناکراف؛جین ڈاؤسٹ؛جارج ڈیوس سنل چسلا مائلوز ایڈولفو اسقویول لارنس کلائن
1981 نکولاس بلومبرگن;آرتھر شالو;کائی سیگباہن کینیچی فقوئی؛روالڈ ہافمین راجر سپیری؛ڈیوڈ ہبل؛ٹارسٹن ویزل الیاس کانیٹی معاجراں لئی یونائیٹڈ نیشنز دفتر جیمز ٹوبن
1982 کینتھ ولسن آرون کلگ سونے برگسٹروم؛بینگٹ سیمیولسن؛جان رابرٹ وین گیبرل مارکویئز ایلوا مرڈل؛الفانسو گارشیا روبلز جارج سٹگلر
1983 سبرامنین چندراشیکھر؛ولیم فاؤلر ہنری ٹاؤب باربرا میکلنٹوک ولیم گولڈنگ لیخ ولیسا گیرارڈ ڈبریو
1984 کارلو ربیا؛سائمن فان ڈیر میر رابرٹ بروس میریفیلڈ نیلز کاج جرنی؛جارجز کوہلر؛سیزر ملسٹائین یاروسلاو سایفرٹ ڈسمونڈ ٹوٹو رچرڈ سٹون
1985 کلاز فان کلتزنگ ہربرٹ ہاؤپٹمین؛جیروم کارل مائیکل براؤن؛جوزف گولڈسٹن کلوڈ سیمون ایٹمی لڑائی بچن لئی ڈاکٹر سنگت فرانکو موڈیگلیانی
1986 ارنسٹ رسکا؛گرڈ بینیگ؛ہینریخ روہرر ڈڈلے ہرشباخ؛یوان لی؛جان چارلس پولنیائ سٹینلے کوہن؛ریٹا مونٹلسنی وول سوینکا ایلائ وائسل جیمز بوہانن
1987 یوہانز بیڈنورذ؛کارل ملر ڈونلڈ کرام؛جین لہن؛چارلس پیڑرسن سوسومو ٹونیگاوا جوزف بروڑسکائ اوسکر اریآس رابرٹ سولو
1988 لیآن لیڑرمین؛ملون سچورٹس؛جیک سٹائینبرگر یوہان ڑیسنہوفر؛رابرٹ ہیوبر؛ہرٹمت مائیکل جیمز بلیک؛گرٹروڈ الیون؛جارج ہیچنگز نجيب محفوظ امن فوج ماریس ایلیس
1989 نارمن فوسٹر ریمزے؛جارج ڈہملٹ؛ولفگینگ پال سڈنی آلٹمین؛تھامس چیک مائیکل بشپ؛ہیرولڈ ورمس کیمیلو سیلا دلائی لاما ٹرائگو ہاولمو
1990 جیروم فریڈمین؛ہنری کینڑال؛ریچرڑ ٹیلر الیاس جیمز کورے جازف مورے؛ڈونل تھامس آکٹیویو پاز مائیکہیل گوربیچیو ہیری مارکووٹز؛مارٹن ملر؛ولیم شارپ
1991 پیری گلز دی گینس رچرڈ ارنسٹ ارون نیہر؛برٹ سیکمین نادینےگورڈیمر آنگ سان سو کئی رونلڈ کوس
1992 جارجس چارپک روڈالف مارکس ایڈمنڈ فشر؛ایڈون کربز ڈیرک والکوٹ ریگوبرٹا مینچو گیری بیکر
1993 روسل ایلن ہلس؛جازف ہوٹان ٹیلر کیری مولیس؛مائیکل سمیتھ ریچرڈ رابرٹس؛فلپ ایلن شارپ ٹونی موریسن نیلسن منڈیلا؛فریڈرک ویلم دی کلرک رابرٹ فوگل؛ڈوگلاس نارتھ
1994 برٹریم براکہاوس؛کلفورڈ شل جارج اینڈریو اولاہ ایلفرڈ گلمین؛مارٹن روڈبل کینزابیورو اوئی یاسر عرفات؛شیمان پیرس؛اسحاق رابین جان ہارسانیی؛جان فوربس نیش؛رینہارڈ سیلٹن
1995 مارٹن لیوس پرل؛فریڈرک رینز پال کروٹزن؛ماریو مولینا؛فرینک شروڈ رالینڈ ایڈورڈ لیوس؛کرسچنی نسلین والہارڈ؛ایرک ویچاس سیماس ہینی جازف راٹبلاٹ رابرٹ لوکس
1996 ڈیوڈ لی؛ڈگلس آشرآف؛رابرٹ سولیمین ریچرڈسن رابرٹ کرل؛ہیری کروٹو؛رچرڈ سمالے پیٹر ڈوہرٹی؛رالف زنکرنیگل وسواوا شمبورسکا کارلس بیلو؛جوز ریموس ہورٹا جیمز مرلیس؛ولیم وکری
1997 سٹیون چو؛کلاڈ کوہن ٹانوجی؛ولیم ڈینیل فیلپس پال بویر؛جان واکر؛جنز کرسچن سکو جنز کرسچن سکو ڈاریو فو جوڈی ولیمز رابرٹ مرٹن؛مائرن سکولز
1998 رابرٹ لاگہلن؛ہارسٹ لگوڈ سٹورمر؛ڈینیل ٹسوئ والٹر کوہن؛جان پوپل رابرٹ فرچگاٹ؛لوئس اگنارو؛فیرد موراد جوز ساراماگو جان ہیوم؛ڈیوڈ ٹرمبل امرتیا سین
1999 گیرارڈسٹ ہوفٹ؛مارٹینس ویلٹمین احمد زیریل گنٹر بلوبل گنٹر گراس - آروڈ کارلسن
2000 زورز ایلفرو؛ہربرٹ کرومر؛جیک کلبی آلن ہیگر؛الان میکڈیرمڈ؛ہیڈیکی شیراکاوا پال گرینگارڈ؛ایرک کینڈل گاو زیجین کم ڈے جنگ جیمز ہیکمین؛ڈینیل مکفیڈن
2001 ایرک ایلن کارنل؛ولفگینگ کیٹرل؛کارل ویمین ولیم سٹینڈش نولس؛ریوجی نویوری؛کارل بیری شارپلیس لیلینڈ ہارٹویل؛ٹم ہنٹ؛پال نرس ودیادہر سورجپراسد نےپال یونائیٹڈ نیشنز؛کوفی انان جارج اکرلوف؛مائیکل سپینس؛جازف سٹگلٹز
2002 ریمونڈ ڈیوس؛ماساتوشی کوشیبا؛ریکارڈو گائکانو جان بینٹ فن؛کوئچی تاناکا؛کرت ورتھریچ سڈنی برینر؛روبرٹ ہاروٹز؛جان سلستن امری کرٹسز جمی کارٹر ڈینیل کہنیمین؛ورنن سمتھ
2003 ایلکسی ایبرکسوو؛وٹلی گنزبرگ؛اینتھنی جیمز لیگٹ پیٹر ایجر؛راڈرک ماکینان پال لاٹربر؛پیٹر مینسفیلڈ جان میکسویل کوٹزی شیرن ابادی رابرٹ عنگل؛کلو گرینجر
2004 ڈیوڈ گراس؛ہگ ڈیوڈ پولٹزر؛فرینک ولسزیک آرون سیچانوور؛اورام ہرشکو؛ارون روز ریچرڈ ایکسل؛لنڈا بک ایلفریڈ جیلینک وانگڑائی ماتھائی فن کڈ لینڈ؛ایڈورڈ کرسچن پریسکاٹ
2005 راۓ گلوبر؛جان لیوس ہال؛تھیوڈر ہانچ شوفن؛رابرٹ گربز؛رجڑڈ شروک بیری مارشل؛رابن وارن ہارولڈ پنٹر محمد البارا رابرٹ آئیومان؛تھامس شیلنگ
2006 جان ماتھر؛جارج سموٹ راجر کورنبرگ انڈریو فائر؛کریگ میلو اورحان پامک محمد یونس ایڈمنڈ فیلپس
2007 البرٹ فرٹ؛پیٹر گرنبرگ گرہارڈ ارٹل ماریو کاپیچی؛مارٹن ایوانز؛آلیور سمتھیز ڈورس لیسنگ ال گور لیونڈ ہروکز؛ایرک ماسکن؛راجر میرسن
2008 یوایچیرو نامبو؛ٹوشائڈ ماسکاوا اوسامو شیمومورا؛مارٹن چالفی؛راجر سائن ہیرالڈ زر ہاوزن؛فرینکواس بارے-سینوسی؛لک مونٹالنائر جین-میری کلیزیو مارٹٹی اہتیساری پال کرگمان
2009 چارلز کاو؛ولارڈ بائل؛جارج سمتھ ونکاترامان راماکرشنان؛تھامس سٹیٹز؛ایڈا یوناتھ الزبتھ بلیکبرن؛کیرل گرائیدر؛جیک زوستاک ہرٹا ملر بارک اوبامہ الینور آسٹروم؛آلیور ولیمز
2010 آندرے گیام؛کانسٹنٹین نواسیلوف رچرڈ ایف ہیک؛آئی اچی نگیشی؛اکیرا سوزوکی رابرٹ جی ایڈورڈز ماریو ورگاس لیاوزا لیو شیاؤبو -
2011 بریان شمت؛ایڈم رئیس؛سال پرلمتر ڈان شکتمان جولز ہوفمان؛بروس بٹلر؛رالف سٹائینمین ٹوماس ٹرانسٹرومر توكل كرمان؛لےماہ گبووی؛ایلن جانسن سرلیف کرسٹوفر سمز؛تھامس سارجنٹ
2012 سرگ ہاروش; ڈیوڈ وائنلینڈ بریان کوبلکا؛ رابرٹ لیفکوٹز جان گرڈن؛شنیا یاماناکا مو یان یورپی یونین ایلون روتھ; لائڈ شیپلے
2013 پیٹر ہگز ؛ فرینکوئی اینگلرٹ مارٹن کارپلس؛مائیکل لیوٹ؛اری وارشل رینڈی شیکمان؛تھامس سڈہوف؛جیمز رتھمین ایلس منرو کیمیائی ہتھیاراں دی روک دا ستھ یوجین فاما؛لارز پیٹر ہینسن ؛ رابرٹ شلر
2014 اسامو آکاساکی ؛ ہیروشی آمانو؛ شوجی ناکامورا ولیم مورنر؛سٹیفن ہیل؛ ایریک بیٹزگ مے- برٹ موزر؛ایڈورڈ موزر؛جان او کیف پیٹرک موڈیانو ملاله یوسفزئی؛ کیلاش ستیارتھی جین ٹیرول
2015 ٹکاکی کجیتا ؛ آرتھر مکڈونلڈ ٹامس لنڈال؛پال موڈرخ؛ عزیز سنجر ولیم سی کیمپ بل؛ساتوشی اومورا؛ٹو یویو سویتلانا ایلیکسیاوچ تنیسی نیشنل ڈائلاگ کوارٹٹ انگس ڈیٹن
2016 جان مائیکل کوسٹرلٹز ؛ ڈیوڈ جیمز تھولیس ؛ فریڈرک ڈنکن ہالڈین [[.]] یوشینوری اوہسمی باب ڈیلن خوان مانوئل سانتوس اولیور ہارٹ؛بنگٹ ہومسٹروم
ورہ
 فزکس
 کیمسٹری
 فزیالوجی
 ساہت
 امن
 اکنامکس

حواشی[سودھو]

  • 1 1938 اور 1949 میں جرمنی نے اپنے تین نامزد شہریوں کو نوبل انعام وصول کرنے سے روکا.یہ تین افراد رچرڈ کوہن, کیمیاء 1938; اڈلف بیوٹنندٹ, کیمیاءin 1939; اورگرہارڈ ڈومگٹ, طب و فعلیات 1939. انھیں بعد میں نوبل ڈپلوما اور ایوارڈ دیا گیا لیکن وہ رقم سے محروم رہے[۱۵]
  • 2 1948 کا نوبل امن انعام نہیں دیا گیا. نوبل فاونڈیشن کے ویب سائٹ کے مطابق یہ انعام موہن داس گاندھی, کو دیا جانا تھا لیکن اس سے قبل ان کا قتل ہو گیا لہذا اس اعزاز کو ان کے احترام میں نا دیا گیا.[۲۰]
  • 3 ،روسی پیدائشی بریس پاسترناک, کو 1958 میں روسی حکومت نے ادب کا انعام لینے سے روکا[۱۵]
  • 4 In 1964, ژاں پال سارتر نے ادب کا نوبل انعام ینے دے انکار کیا وہ کسی بھی قسم کے انعام لینے کے قائل نا تھے[۱۵]
  • 4 In 1973, [[لی ڈک تھو| نے یہ انعام لینے سے انکار کیا کیونکہ وہ خود کو اس حقدار نہیں سمجھتے تھے کیونکہ انھوں نے ویتنام جنگ میں سیز فائر کروانے کے لیے کردار ادا کیا لیکن ان کے نزدیک یہ معاہدہ کامیاب نا ہوا تھا۔.[۱۴][۱۵]
  • 5 , لیو شیاوبو 2011 میں یہ انعام نا لے سکے کیونکہ انھیں چینی حکام نے 11 سال کے لیے قید کی سزا سنائی تھی۔[۲۱]

ہور ویکھو[سودھو]

حوالے[سودھو]

عمومی

Page سانچہ:Refbegin/styles.css has no content.

  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
خاص
  1. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  2. ↑ ۲.۰ ۲.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  3. ↑ الفرڈ نوبل - نوبل انعام دے پچھے دا بندہ
  4. ↑ انعام دے پیسے
  5. ↑ نوبل انعام
  6. ↑ نوبل انعام جتن آلیاں دے بارے چ معلومات
  7. ↑ نوبل انعام جتن آلیاں زنانیاں
  8. ↑ 1942 چ نوبل انعام جتن آلیاں دی لسٹ
  9. ↑ امن دا نوبل انعام 1901-2000
  10. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  11. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  12. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  13. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  14. ↑ ۱۴.۰ ۱۴.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  15. ↑ ۱۵.۰ ۱۵.۱ ۱۵.۲ ۱۵.۳ ۱۵.۴ ۱۵.۵ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  16. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  17. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  18. ↑ "Malala Yousafzai becomes youngest-ever Nobel Prize winner". دی ایکسپریس ٹریبیون. 10 October 2014. https://web.archive.org/web/20181226100848/https://tribune.com.pk/story/773258/malala-yousafzai-shares-nobel-peace-prize-with-indian-activist/. Retrieved on
    ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۴. 
  19. ↑ سانچہ:Cite press release
  20. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  21. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.

باہرلے جوڑ[سودھو]

Search Wikimedia Commons وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: نوبل انعام جتن والیاں دی لسٹ


بارلے جوڑ[سودھو]

Search Wikimedia Commons وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: نوبل انعام جتن والے
"https://pnb.wikipedia.org/w/index.php?title=نوبل_انعام_جتن_والیاں_دی_لسٹ&oldid=639824" توں لیا