ایک نالا

اس ندی نوں اپایا جاں اپاگا وی کیہا جاندا ہے ۔مہابھارت گرنتھ (8.44.10) اس نوں مدر دیش نال سبندھت ساکل (سیالکوٹ) کھیتر وچ دسدا ہے، جتھے جارتک (جٹّ) لوک جنہاں نوں واہک کیہا جاندا ہے، رہندے ہن ۔ پراچین ساہت وچ جنہاں جنپداں دا ورنن ہے، اوہناں وچوں مدر وی اک جنپد ہے جہڑا جہلم توں لے کے راوی تکّ پھیلیا ہویا سی اتے جسدا کیندر ساکیت سی جس نوں ہن سیالکوٹ ناں نال جانیا جاندا ہے، جو ایک ندی 'تے ستھت ہے اتے مہابھارت وچ اپاگا کیہا گیا ہے | اس جنپد وچ مدر لوک اتے جارتک لوک رہندے سن جہڑے ورتمان جٹّ لوکاں دے وڈیرے سن ۔ مدر بادشاہ کرو نسل دے بادشاہاں نال کوٹنیتک سبندھ رکھدے سن، جنہاں نوں ویاہک سبندھاں نال پکیاں کیتا جاندا سی | مدر دیش دی شہزادی مادری کرو حکمران پانڈو نال ویاہی ہوئی سی ۔ مدر دے شاسک سلی نے مہابھارت یدھ وچ دریودھن دا ساتھ دتا سی ۔

سیالکوٹ ایک دے سجے کنڈھے 'تے اک اچے تکونے پہاڑی دے سرے 'تے جو جموں توں دکھن والے پاسے توں شروع ہندا ہے، اپر ستھت ہے ۔ بادشاہ شاہ جہاں دے پتر دارا شکوہ نے ایک ندی 'چوں پکوالا دی تھاں توں شیخوپور تکّ اک نہر کڈھی سی، جس نوں کپتی کیہا جاندا ہے ۔

ایک نالہ سکندر اعظم ویلے وی موجود سی | ہندستان توں مڑدیاں سکندر نے اپنی سینا نوں کئی یونٹاں وچ ونڈ کے، جھنگ اتے شورکوٹ دے درمیان کسے تھاں حکم دتا سی کہ اوہناں پاس جو برتن ہن، اوہناں نوں دریا وچوں پانی نال بھر لیا جاوے | اس طرحاں پانی دی سپلائی نوں مضبوط بنا کے اُہ ساندل بار (ساندلبار) دے کھیتر وچ رہندے مالو لوکاں 'تے ٹٹّ پیا ۔

ایک نالے دا پرانا وہن سانگلے توں تھلے تکّ ویکھیا جا سکدا ہے اتے پھر 29 کلومیٹر جھنگ دے پورب وچ وی، پر ہور 19 کلومیٹر شورکوٹ دے پورب تکّ اس دا پرانا وگن دا راہ نہیں لبھدا | شاید پرانے ویلے وچ ایہہ چناب وچ جا ڈگدا سی ۔