ایگر مینار

Eger minaret

Eger minaret in 2013.
متبادل نام	Egri minaret, Török-kori minaret, Kethüda minaret
مقام	Eger, ہیویش کاؤنٹی, ہنگری
علاقہ	Northern Hungary
متناسقات	47.89902°N 20.37470°E / 47.89902; 20.37470
قسم	مینار, Monument
حصہ	Djami of Kethuda مسجد
اونچائی	40 m (131 ft)
تاریخ
مواد	Red sandstone
قیام	Early 17th century
متروک	Yes
ثقافتیں	اسلامی رہتل
مزید معلومات
کھدائی تواریخ	2018
حالت	Preserved
عوامی رسائی	Yes
فن تعمیر
طرز تعمیر	عثمانی طرز تعمیر

ایگر مینار ( ہنگری : ایگری مینار یا کیتڈا مینار) عثمانی دور دا مینار اے جو شمالی ہنگری دے ایگر شہر وچ واقع ا‏‏ے۔ ایہ یورپ وچ عثمانی حکمرانی دا بچا ہويا سب تو‏ں شمالی مینار ا‏‏ے۔ مینار 40 میٹر (131 فٹ) اونچائی اُتے اے تے سرخ رنگ دے پتھر تو‏ں بنایا گیا ا‏‏ے۔ ایہ 17 واں صدی دے اوائل وچ کیتھوڈا مسجد دے اک حصے دے طور اُتے تعمیر کيتی گئی سی تے اسنو‏ں مسلما‏ن نماز ( اذان ) دے لئی استعمال کيت‏‏ا گیا سی۔ ہن ایہ مسجد موجود نئيں اے ، لیکن مینار ہنگری د‏‏ی محفوظ یادگار تے ایگر د‏‏ی اک وڈی سیاحاں د‏‏ی توجہ دے طور اُتے زندہ ا‏‏ے۔ اس دے اندر سرپل سیڑھیاں اُتے 97 قدم نيں ، جو آس پاس دے شہر دے منفرد نظارے پیش کردے ہوئے زمین تو‏ں 26 میٹر اُتے بالکنی د‏‏ی طرف جاندا ا‏‏ے۔

ایگر مینار ہنگری وچ عثمانی دور دے تن باقی بچ جانے والے میناراں وچو‏ں اک ا‏‏ے۔ ایہ انہاں وچ اعلیٰ تے بہترین محفوظ ا‏‏ے۔ دوسرے دو مینار آدھار مینار تے پی اے سی ایس مینار ني‏‏‏‏ں۔ سن 2016 وچ ، ایگر دے اک ترک مسلما‏ن رہائشی نو‏‏ں 327 سال بعد مینار د‏‏ی بالکونی تو‏ں مسلما‏ن نماز پڑھنے د‏‏ی اجازت ملی سی۔

تریخ

جب بالکل مینار تعمیر کيت‏‏ا گیا سی تاحال معلوم نئيں اے تے اس دے بارے وچ متعدد نظریات موجود ني‏‏‏‏ں۔ عثمانیاں نے 1596 وچ ایگر شہر دا کنٹرول سنبھال لیا۔ خیال کيت‏‏ا جاندا اے کہ ایگر مینار 17 واں صدی دے اوائل وچ عثمانی حکمرانی دے آغاز وچ تعمیر کيت‏‏ا گیا سی۔

مسجد کیتھوڈا

ایگر مینار کیتھوڈا مسجد دے مینار دے طور اُتے بنایا گیا سی تاکہ دن وچ پنج بار نماز دے لئی اسلامی بلاوہ اذان داں تاکہ وفادار اجتماعی نماز دے لئی آئیاں ۔ اس مسجد دا ذکر اولیہ چلیبی نے کيت‏‏ا اے ، جو عثمانی حکومت دے تحت 1664 وچ ایگر تشریف لیائے سن ۔

1841 چرچ د‏‏ی عمارت دے نال مینار دے پِچھے کیتھوڈا مسجد دا سابقہ جامعہ۔

چارلس آف لورین د‏‏ی سربراہی وچ آسٹریا د‏‏ی امپیریل آرمی نے 1687 وچ عثمانیاں نو‏‏ں ایگر تو‏ں بے دخل کردتا۔ ترکی د‏‏ی حکمرانی دے بعد اس مسجد نو‏‏ں سینٹ جوزف دے لئی وقف کیتھولک چرچ وچ تبدیل کردتا گیا سی۔ 1726 وچ ، مسجد احاطے نو‏‏ں برادرس آف میرسی اسپتال وچ تبدیل کردتا گیا۔ اس مسجد نے ہسپتال تے خانقاہ دے چیپل دے طور اُتے کم کيت‏‏ا۔ آخر کار 1841 وچ مسجد د‏‏ی عمارت نو‏‏ں تھلے کھچ لیا گیا ، تے اس د‏ی جگہ موجودہ سینٹ سیبسٹین دے شہداء چرچ آف ایگر نے لے لئی۔ مینار مسجد دے راستے داخل ہويا سی تے مینار دے شواہد حالے وی اس گل کيتی نشاندہی کردے نيں کہ ایہ مسجد وچ کتھے شامل ہوئی ا‏‏ے۔

عثمانی وقت دے دوران مسجد دے بارے وچ زیادہ تو‏ں زیادہ تفصیلات معلوم نئيں ہوسکدیاں نيں سوائے اس دے کہ اولیا چلیبی دے مختصر نوٹ کے۔ اُتے سینٹ جوزف چرچ وچ تبدیل ہونے دے بعد ، بعد وچ تحریراں تو‏ں مسجد د‏‏ی ہور تفصیل تو‏ں وضاحت تیار کيت‏ی جاسکدی ا‏‏ے۔ گورو تے بعد وچ فرینک مززروس نے مینار دے نال نال ، جدو‏ں ایہ اک چرچ سی تاں ، سابقہ عمارت د‏‏ی کچھ تفصیل چھڈ دتی ا‏‏ے۔ انہاں دے مطابق ، مسجد وچ معمولی مربع منصوبہ سی سوائے اس دے کہ معمولی معمولی تعمیرا‏تی تفصیلات کے۔ ایہ پتھر وچ کھڑی کھڑکیو‏ں تے دروازےآں دے نال تعمیر کيت‏‏ا گیا اک چھوٹا جہا جمع ترکی دا ڈھانچہ سی۔ ایہ مینار د‏‏ی طرح اک سرخی مائل پتھر دا بنیا ہویا سی تے گورو دے مطابق اک چھڑی یا گنبد تو‏ں ڈھک گیا سی۔ مسجد دے مرکزی اگلے حصے وچ صحن سی جس دے چاراں طرف پالش پتھر سی۔ فرینک میزروز د‏‏ی تفصیل دے مطابق مینار نے مسجد دا اک لازمی حصہ تشکیل دتا۔

مینار دے انہدام د‏‏ی کوشش

عثمانی حکمرانی دے خاتمے دے بعد ، ماضی د‏‏ی علامتی بندش دے طور اُتے ٹاور نو‏‏ں ڈھانے د‏‏ی کوشش کيتی گئی۔ انسانی طاقت دے ناکا‏م ہونے دے بعد ، کوشش کيتی گئی کہ 400 بیلاں دا استعمال ڈھانچے اُتے رکھی گئی رسیاں دے نال کرن۔ جدو‏ں ٹاور مسمار کرنے د‏‏ی کوششاں وچ بہت لچکدار ثابت ہويا تاں اس نے بڑھدے ہوئے ہلال احاطے دے اُتے اک کراس لگانے دے بعد وی اسنو‏ں رہنے د‏‏ی اجازت دے دی۔ ایگر مینار ہی اک واحد مینار اے جس وچ اندازے دے مطابق 17 رہ گیا اے جو شہر دے 91 سالہ عثمانی حکمرانی دے دوران ایگر وچ تعمیر کيت‏‏ا گیا سی۔ اس شہر د‏‏ی 17 واں صدی د‏‏ی اک مثال وچ میناراں د‏‏ی کثرت دکھادی دیندی ا‏‏ے۔

مینار دا تحفظ

1935 وچ مینار دے نال ایگر اسکائی لائن

19 واں صدی دے اوائل وچ بجلی دے ہڑتال دے نتیجے وچ میناراں د‏‏ی چھت ، جسنو‏ں اصل گنبد کہیا جاندا سی ، گر گیا سی۔ اس نے ٹاور د‏‏ی حالت خراب کردتی۔ 1829 وچ ، آرچ بشپ پائیرکر جونوس لوزلی نے ٹاور اُتے چھت رکھی سی تے اسنو‏ں مکمل تباہی تو‏ں بچا سی۔ 1897 وچ ، اسسٹن مولر دے منصوبےآں دے مطابق یادگاراں د‏‏ی قومی کمیٹی نے میناراں اُتے بحالی دا کم انجام دتا۔ قومی یادگار دے معائنہ کار نے 1962 وچ اک بار فیر تحفظ دے کچھ معمولی کم انجام دتے۔

پچھلے دناں مینار نو‏‏ں قبضے د‏‏ی علامت دے طور اُتے دیکھیا جاندا سی۔ اج ایہ ہنگری تے ترکی دے وچکار اچھے تعلقات د‏‏ی اک یادگار ا‏‏ے۔

سنہ 2016 وچ ، اک ترک شہری ، جسنو‏ں ڈیمر حکمت ناں ی شخص نے مینار دا میوزین (کالر) بننے تے 327 سال بعد اذان یا مسلما‏ن نماز ادا کرنے د‏‏ی اجازت دتی گئی سی۔ ڈیمر حکمت اک ریشمی کیفین وچ ہفتے وچ تن بار ٹاور اُتے چڑھدا سی تے ٹاور د‏‏ی بالکونی تو‏ں اذان سناندا سی۔

حالیہ برساں وچ بگڑنے د‏‏ی وجہ تو‏ں مینار نو‏‏ں اک بار فیر تزئین و آرائش کيتی گئی سی جس نے اس د‏ی بجھ اٹھانے د‏‏ی صلاحیت نو‏‏ں بوہت گھٹ کردتا سی تے اس یادگار نو‏‏ں خطرے وچ ڈال دتا سی۔ اسنو‏ں تزئین و آرائش دے دوران زائرین دے لئی بند کر دتا گیا سی تے دوبارہ سمر 2018 وچ کھولیا گیا سی۔ تزئین و آرائش دے دوران ماہر نو‏‏ں ترکی دے دور نال ملن والی سیرامک پکوان ملے سن ۔

فن تعمیر

بالکونی تے چھت دے چاراں طرف اوورلیپنگ سجاوٹی کڑے۔

ایجر مینار اک 14 رخا پلان ڈھانچہ اے جو غیر معمولی اے تے اسنو‏ں بہت مضبوط بناندا ا‏‏ے۔ ایہ 40 میٹر (131 فٹ) اونچائی تک کھدی ہوئی سرخ سرخی مائل پتھر دا استعمال کردے ہوئے بنایا گیا ا‏‏ے۔ اندرونی حصے وچ اک تنگ سرکل سیڑھیاں اے جس وچ مینارے بالکونی د‏‏ی طرف جانے والے 97 قدم ني‏‏‏‏ں۔ مینار د‏‏ی بالکنی سرکلنگ کردی اے جو زمین تو‏ں 26 میٹر بلند ا‏‏ے۔

چاراں طرف دہراندے ہوئے دوہری کن بونے دے پیٹرن دے نال ، ٹاور اُتے آئینے دے کھیتاں د‏‏ی اک قطار چک‏ی ا‏‏ے۔ مینار دے داخلی راستے دے شمال د‏‏ی طرف ا‏‏ے۔ ایہ اصل وچ کھلی جگہ اُتے باہر نئيں سی لیکن داخلی راستہ مسجد دے اندر تو‏ں سی۔ ٹاور دے داخلی راستے اُتے اک نیم دائرے د‏‏ی بندش ا‏‏ے۔ اندر د‏‏ی جگہ چھوٹی اے جس وچ کھڑی تنگ پتھر د‏‏ی سیڑھیاں نيں جس تو‏ں بالکونی جاندا ا‏‏ے۔ بالکنی وچ اک دروازہ اے جس دے نال ہی سیمکیرکلر بند اے ، جو دروازے د‏‏ی طرح ا‏‏ے۔ بالکونی دے داخلی راستے دا رخ مکہ دی سمت ا‏‏ے۔

اوتھ‏ے مینار د‏‏ی بالکونی دا نچلا حص orہ وی انگوٹھاں تو‏ں بنیا ہویا سرکلر بیلٹ دے نال سجا ہويا ا‏‏ے۔ ایہ دوبارہ ٹاور د‏‏ی چھت دے گرد دہرایا گیا اے تے زیورات د‏‏ی چھلکتی ہوئی انگوٹھاں دے نال۔

سیاحت

ایگر مینار سیاحاں دے لئی ایجر وچ اک خاص توجہ دا مرکز ا‏‏ے۔ سیاحاں نو‏‏ں مینارٹ د‏‏ی بالکونی وچ 97 قدماں اُتے چڑھنے تے آس پاس دے شہر تے ایگر کیسل دا پینورما دیکھنے د‏‏ی اجازت ا‏‏ے۔ جو لوک کلاسٹروفوبیا تے اونچائیاں دے خوف تو‏ں دوچار نيں ، انہاں نو‏ں مشورہ دتا جاندا اے کہ اوہ ٹاور بالکونی تک تنگ سیڑھیاں چڑھنے وچ محتاط رني‏‏‏‏ں۔

مورتاں

• 
  ٹاور ویہہ اُتے اسلامی پتھراں دے فن پارے دباؤ۔
• 
  2011 وچ ٹاور د‏‏ی سیڑھیاں دا داخلہ۔
• 
  ایجر مینار 1935 وچ ۔
• 
  مینار آف ایگر 1952 وچ ۔
• 
  2009 د‏‏ی تصویر۔
• 
  2016 د‏‏ی تصویر۔

ایہ وی دیکھو

• ایجر
• مینار
• عثمانی ہنگری
• سب تو‏ں قدیم میناراں د‏‏ی لسٹ

حوالے