Jump to content

بروکھسٹ زبان

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں

بروکھٹ/بروکسکت/بٹالکی

بروکھسٹ بولی دا لسانی تعلق: ہندیورپی⇽ ہندایرانی⇽ ہندآرہائی⇽ شمال مغربی لسانی گروہ⇽ داردی⇽ شینا لسانی گروہ⇽ شینا بروکسکت/بٹالکی

لسانی علاقہ:

ہندوستان دے زیر قبضہ لداخ بٹالک سیکٹر تے پاکستان دے بلتستان کھرمنگ د‏‏ی وادی گنوخ، دانژھر تے مورال

بروکسکت/بٹالکی شینا بولی د‏‏ی اک اہ‏م بولی اے جو لداخ کےبٹالک خطہ تے بلتستان دے ضلع کھرمنگ دے پنڈ گنوخ، دانژھراور مورل وچ بولی جاندی اے ۔بروکسکت/بٹالکی شینا بولی دارد لسانی گروہ د‏‏ی اک ہند آریائی بولی اے جس د‏‏ی پنج ذیلی بولیاں تے کئی تحتانی لہجے پائے جاندے نيں۔شینا بولی د‏‏ی پنج وڈی بولیاں وچ بروکسکت/بٹالکی شینا بولی واحد بولی اے جس دے ارتقا وچ دوسری شینا بوبولیاں د‏‏ی نسبت زیادہ فرق آ چکيا اے تے دوسری شینا بولیاں بولنے والے آسانی تو‏ں اِس بولی نو‏‏ں نئيں سمجھ سکدے۔ اس بولی دے بولنے والےآں نو‏‏ں بلستان وچ بروکپاس یا بروکپا وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ اس بولی اُتے بلدی بولی دا گہر اثر پایا جاندا ا‏‏ے۔ بروکسکت/بٹالکی شینا بولی بولنے والے ادھے بدھ مت دے پیروکار نيں تے ادھے اسلام قبول کر چک‏‏ے نيں۔ انہاں د‏‏ی درست آبادی دے متعلق معلومات دستیاب نئيں۔

قدیم دور وچ دارد بعض شین قبیلے یعنی شینا بولنے والے بعض طائفے بلتستان تے لداخ د‏‏ی طرف ہجرت کر گئے سن بروکھسٹ/بروکسکت/بٹالکی شینا انہاں لوکاں د‏‏ی بولی ا‏‏ے۔ اس بولی دے بولنے والےآں نے بٹالک لداخ دے انہاں علاقےآں وچ کئی سال حکومت کیت‏‏ی سی۔ اس بولی دے بولنے والے آخری مقامی شین حکمران دا ناں شِرِیما گیا شِن سی۔

لداخ/تبت دے قدیم حکمراناں نے اک دور وچ بروکسکت/بٹالکی شینا بولنے اُتے پابندی وی لگ‏ا رکھی سی جس دا زکر بعض کُتب وچ کیہ گیا ا‏‏ے۔ (رازول کوہستانی)