بنارسی ساڑھی

فائل:'Sari' from Varanasi (north-central India)، silk and gold-wrapped silk yarn with supplementary weft brocade.jpg

وارانسی (بنارس) دی ساڑھی، پورک ویپھٹ بروکیڈ ( زاری ) دے نال ریشم اتے سونے نال لپیٹے ہوئے ریشم دا دھاگہ۔

بنارسی ساڑی نوں اک ساڑھی دی قسم اے جس نو وارانسی وچ تیار کیتا جاندا اے، جو اک پرانے شہر اے۔ اس شہر نوں بنارس وی کیہا جاندا اے۔ ایہہ ساڑھیاں بھارت وچ سبھ توں ودھیا ساڑھیاں وچوں ہن اتے اوہناں نوں سونے اتے چاندی دے بروکیڈ جاں ضری، ودھیا ریشم اتے ودھیا کڈھائی لئی جانیا جاندا اے۔ ساڑھی باریکی نال ریشم دی بنی ہوئی ہندی اے اتے گنجھل دار ڈزائین نال سجائی گئی اے، اتے، ایہناں اکریاں کارن، تلناتمک طور اُتے بھاری ہن۔

اک آدمی ہتھے والی بنارسی ریشم دی ساڑھی بناؤندا ہویا

ایہناں دیاں خاص خاصیتاں گنجھل دار پھلاں اتے پھولیئیٹ روپاں، کلغا اتے بیل نوں جوڑدیاں ہن، ساڑھی دے پلے نوں جھالر کہندے ہن سدھے پتیاں دی اک سطر، ایہناں ساڑھیاں دی خاصیت اے۔ ہور خاصیتاں سونے دا کم، مختصر بنائی، چھوٹے ویرویاں دے انکڑے، دھاتو درشنی پرجذبات، پیلس، جال ، اتے مینا کم ہن۔

ساڑھیاں اکثر ہی اک بھارتی دلہن دے داج دا حصہ ہندیاں ہن۔

اس دے ڈزائین اتے نمونے دی گنجھلتا دی بنیاد اُتے، اک ساڑھی 15 دناں توں اک مہینے وچ اتے کئی وار چھ مہینیاں تک پوری ہو سکدی اے۔ بنارسی ساڑھیاں زیادہ تر بھارتی عورتاں اہم موقعیاں اُتے پہنیاں جاندیاں ہن جویں کہ ویاہ وچ شامل ہون ویلے اتے عورت دے ودھیا گہنیاں ولوں پورک ہون دی امید کیتی جاندی اے۔

اتہاس

سونے دے بروکیڈ والی اک روائتی بنارسی ساڑھی

رالف فچ (1583–91) نے بنارس نوں سوتی ٹیکسٹائیل صنعت دا اک ودھیا ہویا کھیتر دسیا اے۔ بنارس دے بروکیڈ اتے زری ٹیکسٹائیل دا سبھ توں پرانا ذکر 19ویں صدی وچ ملدا اے۔ 1603 دے ادور ویلے گجرات توں ریشم بنے دے پرواس نال، ایہہ سمبھاونا اے کہ ستارھویں صدی وچ بنارس وچ ریشم بروڈ بنائی دی شروعات ہوئی اتے 18ویں اتے 19ویں صدی وچ اتمتا نال ترقی یافتہ ہوئی۔ مغل دور دے دوران، لگبھگ 14ویں صدی وچ، سونے اتے چاندی دے دھاگے دی ورتوں کردیاں گنجھل دار ڈزائین والے بروکیڈاں بنائی بنارس دی خاصیت بن گئی۔

روائتی بنارسی ساڑھی گورکھپور، چندولی، بھدوہی، جونپور اتے اعظمگڑھ ضلعیاں دے آس پاس دے کھیتر دے لگبھگ 12 لکھ لوک ہینڈ-لوم ریشم صنعت دے نال سدھے جاں اسدھے طور اُتے جڑے ہوئے ہن۔

پچھلے کجھ سالاں وچ، وکھ-وکھ آزاد، وارانسی مشتمل برانڈ بنارسی ساڑھی نوں مڑ سرجیت کرن اتے اوہناں نوں ایکایا، تلپھی بنارس سمیت مکھ دھارا دے اپبھوگتاواں تک لیاؤن لئی ساہمنے آئے ہن۔

قسماں

بنارسی ساڑھی دیاں چار مکھ قسماں ہن، جس وچ زری اتے ریشم دے نال خالص ریشم (کتان)، اورگینزا (کورا) شامل ہن؛ جارجیٹ، اتے شاطر، اتے ڈزائن دی عمل دے مطابق، جنگلا، تنچوئی، واسکت، کٹورک،ٹشو طبقہ وچ ونڈے ہوئے ہن۔

ہور پڑھو

• Banaras brocades، by Anand Krishna, Vijay Krishna, All India Handicrafts Board. Ed. Ajit Mookerjee. Crafts Museum, 1966.

باہری لنک

• Timeless Grace of Banarsi saris Archived 2021-01-21 at the وے بیک مشین
• Banarasi sari and Brocades at Varanasi Official website.
• Banarasi sari
• Banarasi saris history and facts