Jump to content

بھارتی پارلیمان دی نوی عمارت، نئی دہلی

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
The Parliament House
Sansad Bhavan
عمومی معلومات
قسمParliament building
پتہ118, Sansad Marg, New Delhi, Delhi
شہر یا قصبہNew Delhi
ملک بھارت
متناسقات28°37′02″N 77°12′36″E / 28.61722°N 77.21000°E / 28.61722; 77.21000متناسقات: 28°37′02″N 77°12′36″E / 28.61722°N 77.21000°E / 28.61722; 77.21000
موجودہ کرایہ دارParliament of India
نیہہ پتھر1 اکتوبر 2020
تکمیل28 مئی 2023
لاگتINR862 کروڑ (سانچہ:INRConvert/inflation)
مؤکلCentral Public Works Department
مالکGovernment of India
اونچائی39.6 metres
تکنیکی تفصیلات
منزلاں د‏‏ی تعداد4[۱]
میدان۶۵٬۰۰۰ میٹر2 (۷۰۰٬۰۰۰ فٹ مربع)[۲]
ڈیزائن تے تعمیر
معمارBimal Patel
تعمیرا‏تی فرمHCP Design, Planning and Management Pvt. Ltd.
اہ‏م ٹھیکیدارTata Projects Ltd.
ہور معلومات
بیٹھنے د‏‏ی گنجائش1,272
(Lok Sabha chamber: 888
Rajya Sabha chamber: 384)
ویب سائٹ
sansad.in

پارلیمنٹ ہاؤس ( IAST : Sansad Bhavan ) نويں دہلی وچ ہندوستان د‏‏ی پارلیمنٹ د‏‏ی نشست ا‏‏ے۔ اس وچ لوک سبھا تے راجیہ سبھا نيں جو ہندوستان د‏‏ی دو ایواناں والی پارلیمنٹ وچ بالترتیب زیريں تے اوپری ایوان نيں۔

بھارت دے سینٹرل وسٹا ری ڈیولپمنٹ پروجیکٹ دے اک حصے دے طور پر، نويں دہلی وچ پارلیمنٹ د‏‏ی اک نويں عمارت تعمیر کيتی گئی۔اور اس دا افتتاح 28 مئی 2023ءکو وزیر اعظم نریندر مودی نے کيتا سی۔ [۳] ایہ سنساد مارگ اُتے واقع اے جو سنٹرل وسٹا نو‏‏ں کراس کردا اے تے اس دے چاراں طرف ہندوستانی حکومت د‏ی انتظامی اکائیاں جنہاں وچ پرانا پارلیمنٹ ہاؤس ، وجے چوک، انڈیا گیٹ ، نیشنل وار میموریل ، نائب صدر ہاؤس ، حیدرآباد ہاؤس ، سیکریٹریٹ بلڈنگ ، وزیر اعظم دا دفتر تے رہائش گاہ ، وزارتی عمارتاں تے ہور شام‏ل نيں۔

پس منظر

[سودھو]

پرانے ڈھانچے دے نال استحکا‏م دے خدشےآں د‏‏ی وجہ تو‏ں 2010ء د‏‏ی دہائی دے اوائل وچ موجودہ کمپلیکس نو‏‏ں تبدیل کرنے دے لئی پارلیمنٹ د‏‏ی نويں عمارت د‏‏ی تجاویز سامنے آئیاں ۔ موجودہ عمارت دے کئی متبادل تجویز کرنے دے لئی اک کمیٹی اودو‏ں د‏‏ی اسپیکر میرا کمار نے 2012 ء وچ قائم کيتی سی۔ اصل عمارت، اک 93 سال پرانی ڈھانچہ، گھر دے ارکان تے انہاں دے عملے دے لئی ناکافی جگہ دا شکار سی، تے ڈیزائن د‏‏ی تبدیلیاں نے اس دے ساختی استحکا‏م نو‏‏ں خطرے وچ ڈال دتا کیونجے ایہ زلزلہ پروف نئيں سی۔ اس دے باوجود، ایہ عمارت ہندوستان دے قومی ورثے دے لئی اہ‏م اے، تے اس ڈھانچے د‏‏ی راکھی دے لئی منصوبے بنائے گئے نيں۔ [۴]

تفصیل

[سودھو]

سینٹرل وسٹا دے دوبارہ ڈیزائن دے انچارج آرکیٹیکٹ بمل پٹیل دے مطابق، نويں کمپلیکس د‏‏ی شکل ہیکساگونل ہوئے گی۔ ایہ موجودہ کمپلیکس دے نال ہی تعمیر کيتا جائے گا تے ایہ تقریباً پہلے والے کمپلیکس دے برابر ہوئے گا۔ عمارت نو‏‏ں 150 سال تو‏ں ودھ د‏‏ی عمر دے لئی ڈیزائن کيتا گیا ا‏‏ے۔ اسنو‏ں زلزلہ مزاحم دے طور اُتے ڈیزائن کيتا گیا اے تے اس وچ ہندوستان دے وکھ وکھ حصےآں تو‏ں آرکیٹیکچرل انداز نو‏‏ں شام‏ل کيتا گیا ا‏‏ے۔ لوک سبھا تے راجیہ سبھا دے ایواناں وچ اودو‏ں موجود تو‏ں ودھ اراکین دے بیٹھنے د‏‏ی گنجائش اے، کیونجے ہندوستان د‏‏ی ودھدی ہوئی آبادی تے اس دے نتیجے وچ مستقب‏‏ل د‏‏ی حد بندی دے نال ممبران پارلیمنٹ د‏‏ی تعداد وچ وادھا ہو سکدا ا‏‏ے۔ [۵]

نويں پارلیمنٹ د‏‏ی عمارت وچ لوک سبھا چیمبر

نويں کمپلیکس وچ لوک سبھا کے چیمبر وچ 888 تے راجیہ سبھا کے چیمبر وچ 384 سیٹاں نيں۔ پارلیمنٹ د‏‏ی پرانی عمارت دے برعکس اس وچ مرکزی ہال نئيں ا‏‏ے۔ لوک سبھا چیمبر مشترکہ اجلاس د‏ی صورت وچ 1,272 ممبران رکھنے دے قابل ا‏‏ے۔ باقی عمارت چار منزلاں اُتے مشتمل اے جس وچ وزراء دے دفاتر تے کمیٹی روم نيں۔ عمارت دا رقبہ ۲۰٬۸۶۶ مربع میٹر (۲۲۴٬۶۰۰ فٹ مربع) ا‏‏ے۔ (اس دے کھلے آسمان دے رقبے سمیت ۲٬۰۰۰ مربع میٹر (۲۲٬۰۰۰ فٹ مربع) برگد دے درخت دے لئی)، جو اسنو‏ں ۲۲٬۹۰۰ مربع میٹر (۲۴۶٬۰۰۰ فٹ مربع) د‏‏ی موجودہ پرانی سرکلر عمارت تو‏ں 10% چھوٹا بناندا ا‏‏ے۔ (قطر ۱۷۰٫۷ میٹر (۵۶۰ فٹ) ) بشمول اس دا کھلا آسمان رقبہ ۶٬۰۶۰ مربع میٹر (۶۵٬۲۰۰ فٹ مربع) ، تن شعبےآں وچ تقسیم ا‏‏ے۔ پارلیمنٹ ہاؤس دے 3 داخلی دروازے نيں، جنہاں دا ناں گیان دوار (علم دا دروازہ)، شکتی دوار (بجلی دا دروازہ) تے کرما دروازہ ( کرما گیٹ) ا‏‏ے۔ [۶]

نويں عمارت وچ لوک سبھا دے چیمبر وچ چولا خاندان دے دور دا سینگول وی موجود اے، جو کہ لارڈ ماؤنٹ بیٹن، جو کہ آزاد ہندوستان دے پہلے گورنر جنرل نے ہندوستان د‏‏ی آزادی دے موقع اُتے پہلے وزیر اعظم جواہر لعل نہرو نو‏‏ں پیش کيتا سی۔ [۷][۸]

افتتاح

[سودھو]

28 مئی 2023ء نو‏ں، مظاہرےآں تے بائیکاٹ دے درمیان، وزیر اعظم نریندر مودی نے ہندوستان د‏‏ی پارلیمنٹ د‏‏ی نويں عمارت دا باضابطہ افتتاح کيتا۔ تقریبات دا آغاز صبح ہويا، مسٹر مودی نے عمارت نو‏‏ں قوم دے ناں وقف کرنے والی تختی د‏‏ی نقاب کشائی د‏‏ی تے قانون سازاں دے اک اجتماع تو‏ں خطاب کيتا۔ افتتاح دے اک حصے دے طور پر، نويں پارلیمنٹ د‏‏ی عمارت وچ اک تاریخی طور اُتے اہ‏م سؤݨ دا راجدھا جسنو‏ں سینگول کہیا جاندا اے نصب کيتا گیا سی۔ حزب اختلاف د‏‏ی جماعتاں نے اس تقریب تو‏ں وڈی حد تک پرہیز کیتا، تے مسٹر مودی دے بجائے صدر د‏‏ی جانب تو‏ں عمارت نو‏‏ں کھولنے د‏‏ی اپنی ترجیح دا اظہار کيتا۔

حوالے

[سودھو]
  1. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے TOIDec20 لئی۔
  2. "New Parliament building India: All you need to know about Cost, Design, Plan and Architecture of New Parliament building | India News – Times of India". 10 دسمبر 2020. https://m.timesofindia.com/india/new-parliament-building-all-you-need-to-know/amp_articleshow/79588951.cms. 
  3. "New Parliament will make every Indian proud, says PM". https://indianexpress.com/article/india/new-parliament-building-inauguration-news-live-updates-supreme-court-droupadi-murmu-bjp-opposition-8629698/lite/&ved=2ahUKEwjKt_rrppX_AhWsSGwGHcT9CB8QFnoECBIQAQ&usg=AOvVaw29X1F10jdL3o_Ejw_uqlir. 
  4. Firstpost (13 جولائ‏ی 2012). "Speaker sets up panel to suggest new home for Parliament". Firstpost. https://web.archive.org/web/20120811003217/http://www.firstpost.com/india/speaker-sets-up-panel-to-suggest-new-home-for-parliament-377345.html. Retrieved on
    15 اگست 2012. 
  5. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے TIEDec لئی۔
  6. https://www.timesnownews.com/india/new-parliament-building-may-not-be-called-parliament-house-may-get-a-new-name-article-100487418
  7. B. A. Vasanth, Pon. "Sengol: Evidence thin on government’s claims about the sceptre". The Hindu. https://www.thehindu.com/news/national/sengol-evidence-thin-on-governments-claims-about-the-sceptre/article66894055.ece. 
  8. "Sengol : Do you know its rich history & significance ?" (in en-GB). 2023-05-25. https://www.hamaribaat.com/sengol-know-its-rich-history-significance. Retrieved on
    2023-05-27.