بھِنڈی

پنڈی / بھنڈی
پچھان
دیس:	بوٹے
برادری:	پھلوالے بوٹے
ٹبر:	کپآ ٹبر
سائینسی ناں:	Abelmoschus esculentus

بھنڈی اک پھلوالے بوٹے دا ناں اے۔ جیدے کچے فروٹ نوں سبزی لئی ورتیا جاندا اے۔ ایہدے اصل دیس تے رپھڑ اے جے ایہ دکھنی ایشیا‏ء دا اے، ایتھوپیا دا اے یا لہندے افریقہ دا اے۔ ایہ جھاڑی بوٹا دنیا دے گرم گلے تھانواں تے اگایا جاندا اے۔

وکھالہ

بھنڈی دا بوٹا 2 میٹر تک اچا جاندا اے۔ ایہدے پتے 10–20 سینٹی میٹر تک لمے چوڑے ہوندے نیں تے 5–7 چنجاں ہوندیاں نیں۔ اوہدا پھل 4–8 سینٹی میٹر گھیر دا ہوندا ے۔ ایہدے پھل وچ 5 چٹیاں پیلیاں پتیاں ہوندیاں نیں بنہاں دے مڈھ وچ رتہ یا جامنی نشان ہوندا اے۔ ایہدا فروٹ 18 سینٹی میٹر لما ہوندا اے جیدے اندر کئی بی ہوندے نیں۔

100 گرام بھنڈی وچ 33 کلو کلوری طاقت ہوندی اے۔

اضغط هنا للاطلاع على كيفية قراءة التصنيف بھنڈی
لمے حصہ وچ بھنڈی لمے حصہ وچ بھنڈی
اسمیاتی درجہ	پرجاتی
جماعت بندی
مملکت:	Plantae
غير مصنف:	Angiosperms
غير مصنف:	Eudicots
غير مصنف:	Rosids
طبقہ:	Malvales
خاندان:	Malvaceae
جنس:	Abelmoschus
نوع:	A. esculentus
سائنسی نام
Abelmoschus esculentus  Conrad Moench   ، ۱۷۹۴
سابق سائنسی نام
دنیا بھر وچ بھنڈی دا پیداوار دنیا بھر وچ بھنڈی دا پیداوار
‏‏

بھنڈی (انگریزی: okra) کئی انگریزی لسان ملکاں وچ جانی جاندی اے جویں کہ لیڈی فنگر (عورتاں دیاں انگلیاں)، اوچرو جاں گمبو، مولو پروار وچ اک پھلاں دا پودا اے۔ ایہہ اسدے کھانے والے ہرے پتے دے بوٹے لئی ملانکیا اے۔ مغربی افریقی، اتھوپیئن اتے دکھن ایشیائی مول دے سپوٹراں دے نال، بھنڈی دی جغرافیائی پیدائش بارے اختلاف اے۔ ایہہ پودا دنیا بھر دے گرم دیساں، نگھے تے سلھے علاقےآں وچ بیجیا جاندا اے۔

مول اتے وترن

فائل:Okra(Abelmoschus esculentus)۔JPG

بھنڈی دا سارا پودا

بھنڈی امقررہ ماتا-پیؤ دا اک الوکپولپلائیڈ اے (پیش ماپیاں وچ ہابلووسس فائیکلینیس، اے۔ ٹیوبرکلیٹس اتے بھنڈی دا اک رپورٹ کیتا گیا "ڈپلوئڈ" روپ شامل اے)۔ اصل وچ جنگلی (قدرتی آواجائی دے الٹ) آبادی نوں نشچتتا نال نہیں جانیا جاندا اتے واضع اک cultigen ہو سکدا اے۔

دکھنی ایشیئن، اتھوپیئن اتے مغربی افریقی مول دے سپوٹراں دے نال، بھنڈی دی جغرافیائی پیدائش بارے اختلاف اے۔ دکھن ایشیائی مول دے سپوٹراں نے اس علاقے دے پیش ماپیاں دی حاضری ول اشارہ کیتا۔ مغربی افریقن مول دا حامی اس کھیتر وچ بھنڈی دی وڈی بھنتا نوں درساؤندا اے۔

12 ویں اتے 13 ویں صدی دیاں مصریاں اتے مورتاں نے عربی بولی دے شبد بمیا لئی ورتیا، جس دا سنکیت ایہہ سی کہ ایہہ مصر توں مصر آیا سی، پر پہلاں ایہہ شاید اتھوپیا توں عرب تک لئی گیا سی۔ اتر ول اسدے اتر جاں سہارا توں، جاں بھارت توں، پودے شاید لال ساگر جاں باب-ایل-میدیب دے دکھن-مغربی ایشیا وچ سدھے پہنچے ہو سکدے ہن۔ سبھ توں پہلاں دا اک کھاتہ سپین دی مور ولوں 1216 وچ مصر آیا سی اتے اس نے مقامی لوکاں ولوں کاشت دے تحت پودے دا ذکر کیتا جو کھانے دے نال نوجوان کاک نوں کھاندے سن۔

عرب توں، ایہہ پودا بھومدھّ ساگر دے کنارے اتے مشرق ول پھیلیا ہویا اے۔ ایہہ پلانٹ امریکہ نوں سمندری جہازاں ولوں پیش کیتا گیا سی جو 1658 تک اٹلانٹک سلیو وپار نوں چلاؤندے سن، جدوں اسدی موجودگی برازیل وچ درج کیتی گئی سی۔ ایہہ ہور 1686 وچ سورینام وچ درج کیتا گیا سی۔ 18 ویں صدی دے شروع وچ دکھن-پوربی اتری امریکہ وچ ہوکو ہو سکدا اے۔ 1748 تک، ایہہ اتری اتر پھلاڈیلپھیا دے روپ وچ اگایا جا رہا سی۔ تھامس جیپھرسن نے آکھیا کہ ایہہ 1781 وچ ورجینیا وچ چنگی طرحاں قائم سی۔ ایہہ 1800 تک سمندری امریکہ امریکہ وچ عامَ گل سی اتے 1806 وچ وکھ وکھ قسماں دا پہلا ذکر سی۔

بنسپتی اتے کاشت

بھنڈی دے پھلّ دی نیڑیوں دکھّ

ایہہ سپیسیز بہتہذیبی اے، جو اکثر سمریستا والے موسم وچ سلانہ دے طور تے بیجدے ہن، اتے اکثر 2 میٹر (6.6 فٹ) لمبا لمبا ہو جاندا اے۔ ایہہ اجہیاں قسماں نال متعلق اے جویں کہ کپاہ، قوقو اتے ہبسک۔ پتے 10-20 سینٹیمیٹر (3.9-7.9 انچ) لمبے اتے مکمل ہندے ہن، سارہین 5-7 لوباں نال لیبو ہوئے ہندے ہن۔ پھلّ 4-8 سینٹیمیٹر (1.6-3.1 انچ) ویاس وچ ہندے ہن، جس وچ پنج چٹے پیلے رنگ دیاں پٹیاں ہندیاں ہن، اکثر ہر اک پتھری دی بنیاد تے لال جاں جامنی ستھان نال۔ بھنڈی دا پھل اک کیپسول اے جو 18 سینٹیمیٹر (7.1 انچ) تک اے جو پنجویں کاسڑے-سیکشن دے نال اے، جس وچ کئی بیج ہن۔

کاشت وچ، بیج 1-2 سینٹیمیٹر دی ڈونگھائی (0.39-0.79 انچ) وچ بیجن توں پہلاں رات بھر بھجّ جاندے ہن۔ کڑائی چھ دناں (بہت سارے بیج) اتے تن ہفتیاں دے وچ ہندی اے۔ بیز نوں کافی پانی دی لوڑ اے بیج دی بوٹی تیزی نال ریشیدار اتے لکڑی بن جاندی اے اتے، سبزیاں دے روپ وچ کھانا بناؤن لئی، عامَ طور ' بھنڈی دو قسماں، ہرے اتے لال وچ مہیا اے لال بھنڈی نوں ودھیرے سوادی ہرے بھنڈی وانگ ہی سواد منیا جاندا اے اتے صرف رنگ ہی ہندا اے۔ پکائے جان تے، لال بھنڈی دا بورا ہری ہو جاندا اے۔

غذا

سانچہ:جانکاریڈبا خراکی گن

کٹی ہوئی بھنڈی

پودے دے اتپاد ایمکوگلگنس ہندے ہن، جسدے نتیجے وجوں بیجاں دے پوز پکائے جاندے ہن، جدوں ایہہ گن "گو" جاں جھلی ہندا اے؛ ایمکلیج وچ گھلنشیل فائیبر شامل ہندے ہن پوڈاں نوں پکایا جاندا اے، کچی کھادھی جاندی اے، جاں سلاد وچ شامل کیتا جاندا اے۔ بھنڈی کپوشن نوں گھٹ کرن اتے غذا اسرکھیا نوں گھٹاؤن لئی وکاسشیل دیساں وچ فائدہ مند ہو سکدا اے۔

غذائیت

کچی بھنڈی 90% پانی، 2% پروٹین، 7% کاربوہائیڈریٹس اتے چربی (سارنی) وچ ناماتر اے۔ 100 گرام دی راشی وچ، کچے بھنڈی نوں دودھ دی فائیبر، وٹامن سی اتے وٹامن کے، وچ تھائیمن، پھولیٹ اتے میگنیشیئم (سارنی) دے مدھم سامان دے نال امیر (ڈیلی ویلیو دا 20% جاں ودھ، ڈیوی ہندا اے)۔

پتے اتے بیج

مرچ دے نال تلی ہوئی بھنڈی۔

بھنڈی پتیاں نوں وی بیٹس جاں ڈانڈیلیئس دے گرینز دے سامان طریقے نال پکایا جا سکدا اے۔ سلاد وچ پتے کچے کھا جاندے ہن۔ کوک لئی اک کیفین مکت ادائیگی کرن لئی بھنڈی بیجاں نوں بھونا اتے زمین ہو سکدی اے۔ 1861 وچ امریکی گھریلو لڑائی ولوں کاپی دی درامد کیتی گئی سی، جدوں آٹن راج گزٹ نے کیہا سی، "بھنڈی دا اک ایکڑ بیج نوں پودے لگائےگا تاں کہ اوہ ہر طرحاں دے ریو توں آیات کیتے برابر دے نال پودے لگا سکے۔"

گرینش-پیلیش کھادھ بھنڈار دا تیل بھنڈی بیجاں توں دبایا جاندا اے؛ اس وچ اک سہاونا سواد اتے سگندھ اے، اتے اولک ایسڈ اتے لنولیئیک ایسڈ ورگے اسنترپت چربی وچ اچّ اے بیج دیاں کجھ قسماں دے تیل دی سامان لگبھگ 40% اے۔ 794 کلوگرام فی ہیکٹیئر تے، اک مقدمے وچ صرف اپج سورج مکھی دے تیل توں ودھ گئی سی۔ 1920 وچ اک مطالعہ وچ پایا گیا کہ اک نمونہ وچ 15% تیل اے۔ 2009 دے مطالعہ وچ جیرائل دے طور تے ورتوں لئی ڈھکویں بھنڈی تیل پایا گیا۔

باسٹ فائیبر (ریشے)

پودے دے تنے وچلے باسٹ فائیبر کول صنعتی ورتوں اے۔

بھنڈی
پھل	بی	پنڈیاں

بارلے جوڑ

حوالے