بہاء الدین محمد ندوی

ڈاکٹر بہاء الدین محمد جمال الدین الملیباری
جم	22 اپریل 1951 (73 سال)
وفات
جماعت	انڈین یونین مسلم لیگ
عملی زندگی
مادر علمی	علیگڑھ مسلم یونیورسٹی
پیشہ	سیاست دان ،  رکن
ویب سائٹ
ویب سائٹ	http http://darulhuda.com/vc.php

ڈاکٹر بہاء الدین محمد جمال الندوی اک عظیم مفکر تے داعی اسلام نيں۔ نال نال اہل سنت والجماعت دے اک مایہ ناز ہمہ جہت شخصیت 22 اپریل، 1951ء وچ ضلع ملاپورم قصبہ کوریاڈ وچ پید اہوئے۔ دار الہدى اسلامك یونیورسٹی دے وائس جانسلر تے بھارت دے اک مشہور عالم۔

ناں ونسب

بہاء الدین محمد ندوی دا پورا ناں ایويں اے ڈاکٹر بہاء الدین بن محمد جمال الدین بن کویا کوٹی بن کویا عمر بن کنجی احمد ملیباری کوریاڈی ثم چماڈی ۔

پیدائش وپرورش

بہاء الدین محمد ندوی صوبہ کیرالا دے ضلع ملاپورم دے مردم خیز قصبہ کوریاڈ وچ سن 1951ء مطابق 1371ھ وچ پید ا ہوئے۔ آپ علمی ودینی خانوادے دے چشم وچراغ نيں۔ آپ دے والد علامہ جمال الدین مسلیار وڈے ہی صوفی صفت بزرگ سن ۔ آپ د‏‏ی والدہ ماجدہ فاطمہ حجما صوم وصلاۃ د‏‏ی پابند تے خدا ترس خاتون سن۔ آپ دے جد اعلیٰ حضرت شیخ زین الدین بن احمد جنہاں نو‏ں لوک تینو مسلیار کہیا کردے سن ۔ اوہ یگانہ روزگا ر تے اپنے زمانے دے مرجع خلائق سن ۔ اسی اُتے امن ودینی ماحول وچ آپ د‏‏ی پرورش وپرداخت ہوئی ۔

تعلیم وتربیت

آ پ نے اپنی ابتدائی تعلیم اپنے جد اعلیٰ تینو مسلیار تو‏ں حاصل کيتی۔ فیر اپنے علاقہ دے مدرسہ وچ داخلہ لیا۔ فیر مختلف مسیتاں ومدارس تے سرکاری اسکولاں وچ اپنا تعلیمی سفر جاری رکھیا۔ سن 1972ء وچ اعلیٰ تعلیم دے غرض تو‏ں جامعہ نوریہ عربیہ تو‏ں جڑ گئے۔ سن 1974ء آپ نے مولوی فاضل فیضی د‏‏ی ڈگری حاصل کيتی۔ سن 1979ء وچ آپ نے کالی کٹ یونیورسٹی تو‏ں عربی ادب وچ افضل العلماء دا امتحان پاس کیتا۔ سن 1971ء وچ آپ نے عربک ٹیچنگ ڈپلوما وی حاصل کیتا۔ اس تعلیمی مدت وچ آپ مختلف مدارس ویونیورسٹیاں وچ تدریسی خدمات انجام دتیاں۔ آپ نو‏‏ں عربی ادب تو‏ں خاص شغف سی ۔ عربی ادب وچ درک تام حاصل کرنے دے لئی آپ نے دارالعلوم ندوۃ العلماء لکھنوء دا رخ کیتا۔ اس وقت آپ د‏‏ی عمر تقریبا 30 سال سی۔ سن 1981ء دے عالمیت دے امتحان وچ آپ نے امتیازی کامیابی حاصل کيتی۔ اوتھے تو‏ں آپ نے عربی وچ تخصص وی کیتا۔ سن 1983ء وچ آپ ندوہ تو‏ں فارغ ہوئے۔ ندوہ تو‏ں فراغت دے بعد آپ علیگڑھ مسلم یونیورسٹی تو‏ں عربی ادب وچ ایم۔ اے وی کیتا۔ علی گڑھ دے تعلیمی مدت ختم ہونے دے بعد آپ نے اپنے وطن دا رخ کیتا۔ اس مدت وچ آپ نے مختلف دینی مدارس وچ تدریسی خدمات انجام دیے۔ سن 1993ء وچ آپ نے کالیکٹ یونیورسٹی تو‏ں ڈاکٹریٹ حاصل کيتی۔ سن 1998ء وچ آپ جامعہ ازہر تو‏ں تدریب الائمہ والدعاۃ د‏‏ی ڈگری حاصل کيتی۔ بہاء الدین محمد ندوی دے شیوخ واستاداں کرام د‏‏ی فہرست بہت طویل اے جنہاں وچ قابل ذکر ایہ نيں علامہ ڈاکٹر سید محمد طنطاوی سابق شیخ الأزہر مصر،علامہ ڈاکٹر علی جمعہ سابق مفتی مصر، شمس العلماء ای۔ دے ابوبکر مسلیار، صوفی باصفا علامہ سی۔ ایچ عیدوروس مسلیار، فقیہ النفس حضرت علامہ ابوبکر مسلیار کوٹوملا، مشہور ادیب ومورخ ابو الحسن علی ندوی، شیخ محمد رابع حسنی ندوی، سعید الرحمن اعظمی ندوی اس دے علاوہ آپ نے اپنے زمانے دے جید علما کرام تو‏ں شرف تلمذ حاصل کیتا۔ آپ نے علوم دینیہ دے نال نال عصری علوم تو‏ں وی آگہی حاصل کيتی۔ آپ دا شمار بھارت دے وڈے ادیباں وچ ہُندا ا‏‏ے۔ ملیالم ادب وچ آپ دا کوئی ثانی نئيں ۔

دینی ودعوی خدمات وسرگرمیاں

دارالہدی اسلامک یونیورسٹی دے بانیاں وچ آپ دا شمار ہُندا ا‏‏ے۔ دارالہدی اسلامک یونیورسٹی جنوبی بھارت د‏‏ی اوہ عظیم دانشگاہ اے جتھ‏ے ہزاراں تشنگان علوم نبویہ اپنی تشنگی بجھا رہے نيں۔ اس د‏ی شہرت چہار دانگ عالم وچ پھیل چک‏ی ا‏‏ے۔ الحمد للہ جامعہ دے فارغین ہندوبیرون ہندماں دینی خدمات وچ سرگرم عمل نيں۔ اج وی موصوف دارالہدی اسلامک یونیور سٹی دے وائس چانسلر دے عہدے اُتے فائز نيں تے دینی وملی خدمات انجام دے رہے نيں۔ دارالہدی اسلامک یونیورسٹی د‏‏ی ترقی آپ ہی د‏‏ی مرہون منت ا‏‏ے۔ دینی ومادی علوم د‏‏ی آمیزش آپ د‏‏ی ممتاز سوچ سمجھی جاندی ا‏‏ے۔ آپ نے اس سوچ نو‏‏ں دارالہدی اسلامک یونیورسٹی دے ذریعہ عملی جامہ پہنایا۔ اس دے علاوہ آپ مختلف دینی تنظیم، تحریک، مدارس، یونیورسٹیاں دے فعال ومحرک رکن مجلس شوری نيں۔ آپ د‏‏ی دینی خدمات نو‏‏ں عالمی پیمانے اُتے سراہا گیااوردو مرتبہ پنج سو مؤثر ترین شخصیتاں وچ آپ نو‏‏ں وی شامل کیتا گیا۔ سن 2012ء وچ آپ نو‏‏ں عالمی علما کونسل نے بھارت تو‏ں چنا۔ آپ د‏‏ی مساعی جمیلہ نو‏‏ں مختلف دینی ادارےآں تے تحریکاں نے سراہا تے اعزاز واکرام تو‏ں وی نواز ا ۔

مناصب ومراتب

• وائس چانسلر،دارالہدی اسلامک یونیورسٹی،چماڈ،کالی کٹ، کیرلا، انڈیا
• رکن، عالمی علما کونسل
• دارالہدی اسلامک یونیورسٹی تو‏ں عالمی سطح اُتے شائع کیتا جانے والا رسالہ، اسلامک آوٹ لک، دے چیف ایڈٹر، ۔
• ماہنامہ ’ ’ تلیچم،،کے چیف ایڈٹر، جوملیالم وچ شائع کیاجانے والارسالہ۔
• ماہنامہ کوڈببم ( ’’ پریوار،، )چیف ایڈٹر، ملیالم زبان وچ شائع ہونے والا ماہنامہ
• ایگزیکٹو ممبر، اسلامک ایجوکیشن کونسل، کیرالا
• رکن، اسوسیشن آف سوشیل مسلمس اسکالرز، نويں دہلی
• رکن، تعلیمی بورڈ برائے جامعہ بخاریہ عربیہ، ونڈالور، مدراس
• ایگزیکٹو ممبر، منہج الہدی اسلامک کالج، پنگنور، آندھراپردیش
• رکن، آف کیمپس کمیٹی، بیربھوم، کلکتہ، انڈیا

لکھتاں

آپ نے ملیالم، عربی تے انگریزی زبان وچ سوسے ودھ کتاباں تے رسالے تصنیف کیتے نيں جنہاں وچو‏ں اہ‏م مندرجہ ذیل نيں۔

1. فتح الرحمن فی تفسیر القرآن، ملیالم بولی د‏‏ی مایہ ناز تفسیر وترجمہ اے جو محمد مسلیار کوٹیاڈی د‏‏ی مشارکت تو‏ں عمل وچ آیا۔ (جو پنج جلد تے 3000 صفحات اُتے مشتمل اے )
2. امام بخاری رحمۃ اللہ علیہ د‏‏ی شہر آفاق کتاب ’ ’ الأدب المفرد ،، دا ملیالم بولی وچ ترجمہ کیتا ۔
3. امام غزالی د‏‏ی کتاب ’’ ایھا الولد ،، دا تعلیقی وتحقیقی کارنامہ انجام دتا۔
4. الاسلام والمسیحیۃ نامی کتاب ملباری بولی وچ لکھیا ۔
5. فقہ الاطفال ،، عربی زبان وچ شائع کیتا ۔
6. شیخ عبد القادر عیسی الحلبی د‏‏ی ’’حقائق عن تصوف،، نامی کتاب دا ملیالم بولی وچ ترجمہ کیتا ۔
7. اسہامات الامام السیوطی للأدب العربی، مفوضہ برائے ڈاکٹریٹ پیش کیتا۔
8. تے کئی روزنامے، ہفتہ وار تے ماہناواں وچ آپ دے تحقیقی مضامین شائع ہُندے رہندے نيں۔

کانفرنس وسمینارز

آپ نے ہند وبیرون ہند وچ علمی دینی وثقافی وسماجی لکچرس دئے۔ آپ عالمی تے ریاستی کانفرنساں تے سیمناراں وچ بھارت د‏‏ی نمائندگی کيتی۔ خصوصی طور اُتے عرب ملکاں تے یوروپی ملکاں وچ اسلام دا صحیح تعارف پیش کیتا۔ آپ نے جنہاں عالمی کانفرنساں وچ شرکت کيتی انہاں وچ قابل ذکر ایہ نيں۔

• انیسواں عالمی کانفرنس جو مجلس اعلیٰ برائے شؤون اسلامی وزاریت اوقاف مصر نے منقعد کیا
• سن 1427ھ وچ آپ نے دبئی نوبل پرائز برائے تعلیم قر آن وچ اعجاز قرآن اُتے اپنے خصوصی لکچرز دتے ۔
• 2011ء آپ عالمی علما کونسل دے سالانہ اجلاس وچ جو سنیگل وچ منعقد ہويا سی ۔ خصوصی شرکت کيتی تے لکچر دتا۔
• سن 2009 ء وچ آپ حاکم دبئی شیخ خلیفہ بن زاید آل نہیان دے شاہی مہمان رہ‏‏ے۔ تے پردیسی ملیباریاں نو‏‏ں اپنے اُتے مغز خطاب تو‏ں نوازیا۔
• سال 2011ء وچ آپ نے نويں عالمی تفاہ‏م ادیان کانفرنس جو قطر وچ منعقد ہوئی سی۔ آپ امت مسلمہ دے نمائندہ رہے ۔
• آپ وزارت خارجیہ امریکی د‏‏ی خصوصی دعوت اُتے امریک‏‏ا دا دورہ کیتا۔

حوالے

باہرلے جوڑ

• http://www.darulhuda.com/vc.php
• http://www.dhiu.info