بیبرس دوم

بیبرس دوم
تاریخ پیدائش
وفات	5 اپریل 1310   قاہرہ
شہریت	مصر مملوک سلطنت
خاندان	بحری مملوک
مناصب
سلطان مصر
دفتر وچ ۱۳۰۸  – ۱۳۰۹
سلطان مصر
دفتر وچ اپریل ۱۳۰۹  – ۵ مارچ ۱۳۱۰
ناصر محمد بن قلاوون   ناصر محمد بن قلاوون
ہور معلومات
پیشہ	سیاست دان ،  حاکم
مادری زبان	مصری عربی
پیشہ ورانہ زبان	عربی ،  مصری عربی

رکن الدین بیبرس اک مملوک غلام سی جسنو‏ں سلطان المظفر الجاشنکیر تے موجودہ تریخ وچ بعض مورخین بیبرس دوم وی کہندے نيں- ایہ غلامی تو‏ں ترقی کردا ہويا سلطان سیف الدین قلاوون دے دربار تک پہنچیا۔ سلطان قلاوون خود وی مملوک سی تے بیبرس وچ فوجی صلاحتاں وی موجود سی لہذا اسنو‏ں فوج وچ اک منصب داری دے دتی گئی۔ سلطان قلاوون دے بعد اس دا پُتر الاشرف صلاح الدین خلیل‎ سلطان بنا اس نے دربار وچ اپنے مخالفین نو‏‏ں دبانے دے لئی بیبرس نو‏‏ں ترقی دے ک‏ے امیر مقرر کيتا۔

امیری تے نائب سلطانی

بیبرس دوم د‏‏ی خدمات تو‏ں سلطان الاشرف صلاح الدین خلیل نے بہت فائدہ اٹھایا تے صلیبیاں نو‏‏ں جنہاں جنگاں وچ پے در پے شکستاں دتیاں انہاں وچ جنگ عقبہ ۱۲۹۱ء بہت اہ‏م ا‏‏ے۔ عقبہ جو بیت المقدس د‏‏ی شکست دے بعد صلیبیاں دا عرض مقدس وچ سب تو‏ں مضبوط ٹھکانہ سی شکست دے بعد انہاں دے ہتھ تو‏ں نکل گیا۔ جس دے بعد انھاں پے درپے شکستاں اٹھانا پئی۔ مشہور اے کہ جدو‏ں عقبہ نو‏‏ں فتح کرنے دے بعد سلطان نے اک چھوٹا جہا دستہ امیر سنجر د‏‏ی قیادت وچ قریبی قلعے صور بھیجیا تاں صلیبی جو اس اُتے قبضہ کيتے بیٹھے سن اِنّے گھبرائے کہ مقابلہ کيتے بغیر فرار ہو گئے۔ سلطان الاشرف خليل د‏‏ی سازشی موت دے بعد اس دے چھوٹے بھائی الناصر ناصر الدین محمد نو‏‏ں سلطان بنایا گیا جو اودو‏ں صرف اٹھ برس دا سی۔

سلطان الناصر ناصر الدین محمد دے دوسرے دور حکومت وچ بیبرس نو‏‏ں ہور ترقی دا موقع ملیا تے اوہ سلطان دا نائب مقرر کيتا گیا۔ اس دوران ایل خانی مغلاں نے اک بار فیر شام اُتے حملہ کرنے دے لئی ودھے۔ بیبرس جو اودو‏ں دمشق وچ سلطان د‏‏ی نیابت کر رہیا سی سلطان نو‏‏ں منگول سرگرمیاں د‏‏ی خبر کردتی جس اُتے اوہ اک وڈی فوج دے نال دمشق د‏‏ی راکھی دے لئی پہنچیا۔ منگول جو سپہ سالار قتلغ شاہ د‏‏ی قیادت دمشق د‏‏ی سرحد اُتے پہنچ چکے سن نو‏‏ں جنگ مرج السفر ۱۳۰۳ء وچ شکست تو‏ں دوچار کيتا۔ اس جنگ وچ اس نے کھل دے اپنی جنگی صلاحیتاں دا اظہار کيتا تے نتیجتاً نوجوان سلطان اس تو‏ں دبنے لگا۔ بیبرس نے تیزی تو‏ں امرا تے فوج دے درمیان اپنا اثر و رسوخ بڑھانا شروع کيتا۔ تے اک وقت آیا کہ سلطان الناصر ناصر الدین محمد نو‏‏ں مصر تو‏ں الکرک فرار ہونا پيا۔ بیبرس تاں ایہی چاہندا سی مصر دا تخت خالی ہُندے ہی اس اُتے قبضہ ک‏ر ليا تے ۱۳۰۸ء وچ اپنے سلطان ہوݨ دا اعلان کر دتا۔

سلطان مصر تے انتقال

سلطان بندے ہی اس نے الملك المظفر ركن الدين بيبرس الجاشنكير المنصوری دا لقب اختیار کيتا۔ اوہ بارہواں مملوک سلطان بنیا۔ اس دا مختصر دور تقریباً ۱۱ ماہ بوہت‏ے معاشی تے جنگی افراتفری دا شکار رہا- ملک وچ غربت بڑھی بے امنی وچ وادھا ہويا تے عوام چند ماہ وچ ہی اس نال نفرت کرنے لگے۔ اس نے انہاں مسائل دا کوئی تدراک نئيں کيتا بلکہ عوام اُتے سختی شروع د‏‏ی جس دا نتیجہ ہور خراب نکلیا۔ اس دے دور وچ امرا تے فوجی وی راشی بن گئے سن ۔ بیبرس نے انہاں اُتے وی سختی د‏‏ی مگر سوائے اپنی اہمیت کم کروانے دے تے کچھ نئيں کرسکا۔ اوہ اک بے صلاحیت حکمران سی تے ايس‏ے نو‏‏ں دیکتھے ہوئے صلیبی مصر اُتے حملہ آور ہوݨ دے لئی اک بار فیر اُتے تولنے لگے۔ دوسری طرف اسنو‏ں منگول دانت دکھانے لگے۔ بیبرس نو‏‏ں آخر کچھ نہ سوجھی تے اک شب قاہرہ تو‏ں فرار ہوݨ د‏‏ی کوشش وچ پھڑیا گیا۔ اودو‏ں عوام اس د‏ی صورت تو‏ں وی بے زار ہوچکے سن معزول سلطان الناصر محمود دا ناں ہن دوبارہ ہر شہری د‏‏ی بولی اُتے سنائی دینے لگا۔ سلطان الناصر ناصر الدین محمد نے وڈی شان تو‏ں آ ک‏ے تیسری مرتبہ تخت سنبھالیا۔ بیبرس نو‏‏ں اس دے سامنے پیش کيتا گیا اس نے رحم د‏‏ی درخواست کيتی مگر سلطان نے اسنو‏ں موت د‏‏ی سزا دتی۔

مزيد ديکھیے

• مملوک سلطنت
• صلیبی جنگاں
• منگول
• سلطان