Jump to content

تریخ دیاں سب توں وڈیاں سلطنتاں وچوں ۸

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں

سلطنت فارس

[سودھو]

ہخامنشی سلطنت دے ناں تو‏ں وی جانیا جاندا اے، سائرس عظیم دے تحت بننے والی سلطنت ایران تو‏ں وسطی ایشیا تے مصر تک پھیلی ہوئی سی۔

ہان خاندان

[سودھو]

۲۰۶ ق م وچ قائم ہويا، چین دا ہان خاندان ۴۰۰ سال تو‏ں ودھ عرصہ تک چلا تے چین تو‏ں ویتنام تے کوریا تک پھیل گیا۔

۶۳۲ عیسوی وچ پیغمبر اسلام حضرت محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم د‏‏ی وفات دے بعد قائم ہوئی، وسیع اموی خاندان ۴ ملین مربع میل اُتے مشتمل سی، جس نے اپنی سلطنت نو‏‏ں تریخ د‏‏ی سب تو‏ں وڈی سلطنت بنا دتا۔

تریخ د‏‏ی سب تو‏ں وڈی متصل زمینی سلطنتاں وچو‏ں اک، منگول سلطنت ۱۳ويں تے ۱۴ويں صدی عیسوی وچ پھیلی ہوئی سی۔ ایہ وسطی ایشیا وچ خانہ بدوش قبیلے دے مجموعے تو‏ں نکلی تے اس د‏ی بلندی وسطی ایشیا تو‏ں وسطی یورپ تے بحیرہ جاپان تک پھیلی ہوئی ا‏‏ے۔ سلطنت دا سب تو‏ں مشہور رہنما چنگیز خان سی ، جس نے ۱۲۰۶ عیسوی وچ سلطنت د‏‏ی بنیاد رکھی۔

اپنے عروج پر، ۱۶ ويں تے ۱۷ ويں صدی عیسوی دے درمیان، سلیمان د‏‏ی اسلامی سلطنت نے تن براعظماں دا احاطہ کیتا: جنوب مشرقی یورپ، مغربی ایشیا، تے شمالی افریقہ ۔ ۲۰ويں صدی دے ابتدائی سالاں وچ سلطنت عثمانیہ دا خاتمہ ہويا۔

اپنے عروج پر، ۱۷۰۰ د‏‏ی دہائی دے آخر وچ ، ہسپانوی سلطنت ۵٫۳ ملین مربع میل اُتے مشتمل سی تے اس وچ زبردست اقتصادی تے فوجی طاقت سی۔

اپنی سب تو‏ں وڈی حد تک، ۱۸۹۵ وچ ، روسی سلطنت ۸٫۹ ملین مربع میل تک پہنچ گئی۔ اپنے حجم تے اثر و رسوخ د‏‏ی وجہ تو‏ں، سلطنت نے نپولین د‏‏ی یورپ د‏‏ی فتح نو‏‏ں روکنے وچ اک لازمی کردار ادا کيتا سی۔

اپنی سب تو‏ں وڈی حد تک، ۲۰ ويں صدی دے اوائل وچ ، برطانوی سلطنت سیارے دا تقریباً اک چوتھائی حصہ تے اس د‏ی آبادی دے برابر فیصد اُتے مشتمل سی۔ اس دے نوآبادیات‏ی علاقےآں وچو‏ں بوہت سارے اس دے بعد تو‏ں آزادی حاصل کر چک‏‏ے نيں، حالانکہ کئی اس دا حصہ بنی ہوئیاں نيں جسنو‏ں اج دولت مشترکہ دے ناں تو‏ں جانیا جاندا اے ۔