جنتر
جنتر | |
پچھاݨ | |
دیس : | بوٹے |
برادری : | پھلوالے بوٹے |
ٹبر : | پھلیاں |
جِنس : | Sesbania |
سائنسی ناں : | Sesbania bispinosa |
جنتر (Sesbania bispinosa) مٹر دے ٹبر، (Fabaceae) وچ پھلوالے بوٹےآں دی جِنس Sesbania توں تعلق رکھدا اے جیہڑا قبیلے (Sesbanieae) وچ پائی جاݨ واݪی واحد نسل اے۔ ریور ہیمپ اس جِنس دے پودےآں دا اک عام نام اے۔ قابل ذکر انواع وچ ریٹل باکس (Sesbania punicea)، spiny sesbania (Sesbania bispinosa)، تے Sesbania sesban شامل نیں، جو سالݨ پکاؤݨ لئی استعمال ہُندے نیں۔
جنتر (سیسبانیا بسپینوسا)، جیہنوں سیسبانیا ایکولیٹا (وائلڈ) پرس دے نام توں وی جاݨیا جاندا اے، سیسبانیا دی نسل دا اک بوٹا اے۔
ایہ ایشیا تے شمالی افریقا توں تعلق رکھدا اے، ایہ ٹروپیکل افریقا وچ سبھ توں زیادا عام اے جِتھے ایہ اک عام نقصان دہ گھاہ دے طور تے اُگدا اے۔ ایہنوں امریکا وچ متعارف کرایا گیا اے۔ ایہ نمکین مٹی اُتے اگ سکدا اے۔
S. Bispinosa گِلی، بھاری مٹی دے مطابق ٹعھاݪ لیا جاندا اے پَر بظاہر خشک سالی یا ریتلی علاقےآں وچ آسانی ناݪ ٹعھݪ جاندا اے۔ جنوبی ایشیا وچ ایہدی کاشت بڑے پیمانے اُتے کیتی جاندی اے تے ویتنام وچ ایہنوں مونجی دے کھیتاں وچ، لکڑی دے طور تے استعمال کرن لئی اگایا جاندا اے۔
اِستعمال
[سودھو]پودے دے استعمال دی اک بڑی تعداد اے، بشمول سبز کھاد، مونجی دے بھوسے، لکڑی تے چارا۔
- ایہنوں رسی، مچھلی دے جاݪ، ٹاٹ تے سیل کلاتھ لئی صنعتی بھنگ دی طرحاں اِستعمال کیتا جا سکدا اے۔ ایہدے ریشے برچ درختاں ناݪ مِݪدے جݪدے نیں تے کاغذ فائبر دے ذریعے دے طور تے ظاہر ہُندے نیں۔
- پتے ڈنگراں لئی ودھیا چارا ہُندے نیں تے پھݪیاں پرندے کھاندے نیں۔ لوک اس پودے نوں قحط دی خوراک دے طور تے وی ورتدے رہے نیں۔
- اس پودے توں حاصل ہوݨ آݪی قُدرتی گوند گاڑھا کرن آݪے عامل دے طور تے مفید اے۔
- دیگر پھلیاں ونگوں ایہنوں نائٹروجن فکسیشن دے ذریعے زمین نوں بہتر بݨاؤݨ لئی لیا جا سکدا اے۔
- ایہ اک چنگی لکڑی بݨاؤندے نیں۔
کھاݨ پکاؤݨ وچ اِستعمال
[سودھو]S. aculeata دے پیلے پُھلاں نوں جنوب مشرقی ایشیا وچ سبزی دے طور تے کھایا جاندا اے۔ اوہ سیسبانیا گرینڈی فلورا دے زیادہ مشہور چِٹے پُھلاں توں بہت چھوٹے نیں، پَر شکل وچ اِکو جہے نیں۔ تھائی تے ویتنامی کھاݨےآں وچ ایہناں دی تعریف کیتی جاندی اے۔
تھائی زبان وچ پُھلاں نوں ดอกโสน (dok sanō) کہای جاندا اے۔ ایہناں نوں تھائی کھاݨےآں وچ پکایا تے کچا دوناں طرحاں استعمال کیتا جاندا اے، ایہناں نوں آملیٹ تے مٹھیائیاں بݨاؤݨ لئی وی اِستعمال کیتا جا سکدا اے۔