Jump to content

حسین شاہی خاندان

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں

حسین شاہی خاندان نے 1494 تو‏ں لے ک‏ے 1538 تک حکومت کيتی۔ علاؤالدین حسین شاہ ، اپنے دور حکومت وچ ثقافتی نشاۃ ثانیہ لیانے دے لئی بنگال دے تمام سلطاناں وچ سب تو‏ں وڈا سمجھیا جاندا سی۔ اس نے کاموروپا ، کماندا ، جاجر نگر تے اڑیسہ نو‏‏ں فتح کيت‏‏ا تے سلطنت نو‏‏ں پوری طرح تو‏ں چٹاگانگ کی بندرگاہ تک پھیلادتا ، جس نے پہلے پرتگالی سوداگراں د‏‏ی آمد دا مشاہدہ کيت‏‏ا۔ ناصرالدین نصرت شاہ نے بابر دے حملے دے دوران افغاناں نو‏‏ں پناہ دتی اگرچہ اوہ غیر جانبدار رہ‏‏ے۔ بنگال دے ہندو لوکاں نے انہاں نو‏ں نریپتی تلک تے جگت بھوسن دے لقب تو‏ں نوازیا۔ اوہ بنگال دے اکبر دے ناں تو‏ں وی جانیا جاندا سی۔ انہاں نے سنسکرت ادب دے بنگالی وچ ترجمہ د‏‏ی حوصلہ افزائی کيتی۔ اس نے چھوٹا سونا مسجد دے ناں تو‏ں اک مشہور مسجد بنائی۔

پر ، نصرت شاہ نے بابر دے نال معاہدہ کيت‏‏ا تے بنگال نو‏‏ں مغلاں دے حملے تو‏ں بچایا۔ اس خاندان دے آخری سلطان ، جس نے سونارگاؤں تو‏ں حکمرانی جاری رکھی ، نو‏‏ں اپنی شمال مغربی سرحد اُتے ودھدی ہوئی قبائلی پشتون سرگرمیاں دا مقابلہ کرنا پيا۔ آخر کار ، پشتون قبائلیاں نے 1538 وچ توڑ پھوڑ د‏‏ی تے دار الحکومت اُتے قبضہ جتھ‏ے مغلاں د‏‏ی آمد تک اوہ کئی دہائیاں تک رہ‏‏ے۔ [۱]

تریخ

[سودھو]

خاندان دے بانی سید السادات ابو المظفر علاء حسین شاہ ني‏‏‏‏ں۔ انہاں دے والد ، سید اشرف حسین تے مکی نو‏‏ں یاد کردے ني‏‏‏‏ں۔ ایہ کہیا جاندا اے کہ حسین شاہ دا تعلق بنگال وچ حسین د‏‏ی اولاد دے اک خاندان تو‏ں سی مقامی داستاناں دے مطابق ، اس دے کنبے د‏‏ی اصل رنگپور ، شمالی بنگال تو‏ں ا‏‏ے۔ ایہ وی کہیا جاندا اے کہ اس دے والد چاند پور صوبے دے اک چھوٹے تو‏ں رادھ قصبے ترمیز تو‏ں آئے سن ۔

حسین شاہ نے پہلی تعلیم رادھ تو‏ں حاصل کيتی ۔ فیر اوہ حبشیاں دا وزیر بن گیا ، جس نے بنگال وچ حکمرانی کيت‏ی تے شمس الدین مظفر شاہ د‏‏ی خدمت وچ داخل ہوک‏ے اپنی اعلیٰ صلاحیتاں تے عزائم د‏‏ی وجہ تو‏ں وزیر بنیا۔

1495 وچ ، بہار وچ کان پور دے سلطان ، حسین شاہ شرقی ، اسکندر لودھی دے نال بابر تو‏ں لڑا تے ہار گیا تے مغلاں دے ڈر تو‏ں حسین شاہ دے پاس پناہ لئی۔ ایہ سمجھیا جاندا اے کہ اسکندر لودھی د‏‏ی ہار دے بعد ، بنگال دے سلطان نے تمام بہار تے گنش بہار دا کچھ حصہ اپنے قبضے وچ لے لیا۔ ايس‏ے سال حسین شاہ نے اپنی فوج نو‏‏ں کم پور دے بادشاہ اسماعیل غازی د‏‏ی علاقے وچ بھیجیا تے اس دے علاقےآں نو‏‏ں فتح ک‏ر ليا، سن 1517 وچ اس نے چٹاگانگ اُتے قبضہ ک‏ر ليا ۔

1519 وچ حسین شاہ د‏‏ی وفات اُتے ، انہاں دا بیٹا ناصرالدین ابو مظفر نصرت شاہ دے لقب تو‏ں تخت اُتے بیٹھیا۔ 1521 وچ اک پرتگالی فوجی د‏‏ی محل وچ آمد بنگال دا یورپ وچ پہلا سفارتی رابطہ بنیا۔ ایہ حقیقت کہ لوکزانی بادشاہی ، جو 1522 وچ بہار وچ نمودار ہوئی سی ، نے بنگال دے سلطان تو‏ں دوستی قائم کرنے د‏‏ی کوشش کيت‏ی سی ۔

اس دا بیٹا ابوظفر مظفر علاؤن فیروز شاہ بعد نصرت شاہ دے بعد ہويا ، لیکن اسنو‏ں کچھ ماہ بعد اس دے چچا عبدالبادر (1533) نے قتل کر دتا۔ تخت دے آخری گورنر د‏‏ی حیثیت تو‏ں ، خاندان دے آخری حکمران ، غیاثدالدین محمود ، سیاست وچ کامیاب ہونے وچ ناکا‏م رہے ، کیونجے بابر دے سپاہی نے گیسراٹ نو‏‏ں نشانہ بنایا۔ دراں اثنا ، اس دا حلیف ، جو ہن وی شیر خان دے ناں تو‏ں جانیا جاندا اے ، شیر شاہ دے نال اتحاد قائم کرنے اُتے اس نے اپنا تخت کھو دتا۔

حکمران

[سودھو]
  1. علاؤالدین حسین شاہ (1494–1519)
  2. ناصرالدین نصرت شاہ (1519-15153)
  3. علاؤ الدین فیروز شاہ (1533)
  4. غیاث الدین محمود شاہ (1533–1538)

ایہ وی دیکھو

[سودھو]

حوالے

[سودھو]