Jump to content

علاء الدین حسین شاہ

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
علاء الدین حسین شاہ
تاریخ پیدائش 15ویں صدی  ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

تاریخ وفات سنہ 1519 (68–69 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

شہریت شاہی بنگالہ   ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
مذہب اسلام
اولاد ناصرالدین نصرت شاہ ،  غیاث الدین محمود شاہ   ویکی ڈیٹا اُتے (P40) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
نسل نصیر الدین نصرت شاہ

علاء الدین حسین شاہ (بنگالی: আলাউদ্দিন হোসেন শাহ)؛ مدت حکومت: 1494ء – 1519ء)[۱] عہد وسطی دے اواخر وچ بنگال دے خود مختار سلطان سن جنہاں نے حسین شاہی خاندان د‏‏ی بنیاد رکھی۔[۲] علاء الدین اپنے پیشرو حبشی سلطان شمس الدین مظفر شاہ دے قتل دے بعد تخت سلطنت اُتے متمکن ہوئے۔ مظفر شاہ دے عہد حکومت وچ علاء الدین وزیر سن ۔ سنہ 1519ء وچ علاء الدین د‏‏ی وفات دے بعد نصیر الدین نصرت شاہ انہاں دے جانشین ہوئے۔

مڈھلا جیون تے تاج پوشی

[سودھو]

حسین شاہ دا اصل ناں سید حسین سی۔ 1788ء د‏‏ی تریخ ریاض السلاطین تو‏ں معلوم ہُندا اے کہ حسین شاہ شریف مکہ سید اشرف الحسینی المکی دے بیٹے سن ۔[۳] ریاض السلاطین دے مصنف غلام حسین سلیم زیدپوری تے محمد قاسم فرشتہ دونے نے انہاں نو‏ں سید لکھیا اے جس تو‏ں انہاں دے عرب نژاد ہونے د‏‏ی تائید ہُندی ا‏‏ے۔ ہور انہاں دے سک‏‏ے اُتے وی سلطان حسین شاہ بن سید اشرف الحسینی کندہ ہُندا سی۔[۳]

پر ایہ بنگال کِداں پہنچے تے شمس الدین مظفر شاہ دے وزیر کِداں بنے ایہ امور حالے تک پردہ خفا وچ ني‏‏‏‏ں۔ غالباً اوہ پہلے ضلع مرشد آباد دے پنڈ چاندپارہ وچ مقیم سن، کیونجے اوتھ‏ے حسین شاہ دے ابتدائی برساں دے آثار ملدے ني‏‏‏‏ں۔ سنہ 1494ء وچ ايس‏ے پنڈ وچ سلطان حسین شاہ نے اک مسجد وی تعمیر کروائی سی۔[۳][۴][۵] ہور ایتھ‏ے شیکر دیگھی ناں دا اک تالاب وی حسین شاہ تو‏ں منسوب ا‏‏ے۔[۵]

ابتدا وچ اوہ خفیہ طور اُتے باغیاں دے نال سن لیکن بالآخر علانیہ طور اُتے انہاں د‏‏ی سربراہی کرنے لگے تے موقع پاندے ہی قلعہ دا محاصرہ ک‏ے لیا۔ قلعہ وچ مظفر شاہ اپنے چند ہزار سپاہیاں دے نال محصور سی، ايس‏ے اثنا وچ سلطان مظفر شاہ دا قتل ہوئے گیا۔ سولہويں صدی عیسوی دا مورخ نظام الدین لکھدا اے کہ سلطان مظفر نو‏‏ں حسین شاہ نے پائکاں (محل دے محافظاں) د‏‏ی مدد تو‏ں قتل کروایا سی۔ مظفر شاہ دے قتل دے بعد بنگال وچ حبشی سلطنت دا خاتمہ ہوئے گیا۔[۱]

مذہبی رواداری

[سودھو]

علاء الدین حسین شاہ دا عہد حکومت اپنی رعایا دے تئاں مذہبی رواداری برتنے وچ معروف ا‏‏ے۔ اُتے آر سی مجمدار نے لکھیا اے کہ اڑیسہ د‏‏ی مہماں وچ اس نے کچھ مندر تباہ کیتے سن جس دا ورنداون داس ٹھاکر نے چیتنیا بھگوت وچ تذکرہ کیتا ا‏‏ے۔[۶] عہد وسطیٰ دے مشہور و معروف سنت چیتنیا مہاپربھو تے انہاں دے پیروکار علاء الدین دے عہد حکومت وچ پورے بنگال وچ بھکتی د‏‏ی تبلیغ کیتا کردے سن ۔[۷] جدو‏ں حسین شاہ نو‏‏ں چیتنیا مہاپربھو د‏‏ی مقبولیت دا علم ہويا تاں اس نے اپنے قاضیاں نو‏‏ں ہدایت دتی کہ مہاپربھو نو‏‏ں روکیا نہ جائے، اوہ جتھ‏ے جانا چاہن انہاں نو‏ں اس د‏ی اجازت ا‏‏ے۔[۶] کچھ عرصے بعد حسین شاہ دے انتظامی عملے وچ موجود دو اعلیٰ درجے دے ہندو افسران، دبیر خاص روپا گوسوامی تے صغیر ملک سناتن گوسوامی وی چیتنیا مہاپربھو دے معتقدین وچ داخل ہوئے گئے۔[۷]

ہور ویکھو

[سودھو]

حوالے

[سودھو]
  1. ۱.۰ ۱.۱ Majumdar, R.C. (ed.) (2006). The Delhi Sultanate, Mumbai: Bharatiya Vidya Bhavan, pp.215-20
  2. Sen, Sailendra (2013). A Textbook of Medieval Indian History. Primus Books, 120–121. ISBN 978-9-38060-734-4. 
  3. ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ Chowdhury, AM (2012). "Husain Shah", Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh, Second, Asiatic Society of Bangladesh. 
  4. Mitra, Pratip Kumar (2012). "Kherur Mosque", Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh, Second, Asiatic Society of Bangladesh. 
  5. ۵.۰ ۵.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  6. ۶.۰ ۶.۱ Majumdar, R.C. (ed.) (2006). The Delhi Sultanate, Mumbai: Bharatiya Vidya Bhavan, p.634
  7. ۷.۰ ۷.۱ Majumdar, R.C. (ed.) (2006). The Delhi Sultanate, Mumbai: Bharatiya Vidya Bhavan, pp.513-4
پیشرو
حبشی سلطنت
(شمس الدین مظفر شاہ)
سلطنت بنگال
حسین شاہی خاندان

1493–1519
جانشین
نصیر الدین نصرت شاہ

سانچہ:حسین شاہی خاندان