علاء الدین حسین شاہ
| ||||
|---|---|---|---|---|
| تاریخ پیدائش | 15ویں صدی
| |||
| تاریخ وفات | سنہ 1519 (68–69 سال)
| |||
| شہریت |  شاہی بنگالہ
| |||
| مذہب | اسلام | |||
| اولاد | ناصرالدین نصرت شاہ، غیاث الدین محمود شاہ | |||
| نسل | نصیر الدین نصرت شاہ | |||
ترمیم  | ||||
علاء الدین حسین شاہ (بنگالی: আলাউদ্দিন হোসেন শাহ)؛ مدت حکومت: 1494ء – 1519ء)[۱] عہد وسطی دے اواخر وچ بنگال دے خود مختار سلطان سن جنہاں نے حسین شاہی خاندان دی بنیاد رکھی۔[۲] علاء الدین اپنے پیشرو حبشی سلطان شمس الدین مظفر شاہ دے قتل دے بعد تخت سلطنت اُتے متمکن ہوئے۔ مظفر شاہ دے عہد حکومت وچ علاء الدین وزیر سن ۔ سنہ 1519ء وچ علاء الدین دی وفات دے بعد نصیر الدین نصرت شاہ انہاں دے جانشین ہوئے۔
مڈھلا جیون تے تاج پوشی[سودھو]
حسین شاہ دا اصل ناں سید حسین سی۔ 1788ء دی تریخ ریاض السلاطین توں معلوم ہُندا اے کہ حسین شاہ شریف مکہ سید اشرف الحسینی المکی دے بیٹے سن ۔[۳] ریاض السلاطین دے مصنف غلام حسین سلیم زیدپوری تے محمد قاسم فرشتہ دونے نے انہاں نوں سید لکھیا اے جس توں انہاں دے عرب نژاد ہونے دی تائید ہُندی اے۔ ہور انہاں دے سکے اُتے وی سلطان حسین شاہ بن سید اشرف الحسینی کندہ ہُندا سی۔[۳]
پر ایہ بنگال کِداں پہنچے تے شمس الدین مظفر شاہ دے وزیر کِداں بنے ایہ امور حالے تک پردہ خفا وچ نيں۔ غالباً اوہ پہلے ضلع مرشد آباد دے پنڈ چاندپارہ وچ مقیم سن، کیونجے اوتھے حسین شاہ دے ابتدائی برساں دے آثار ملدے نيں۔ سنہ 1494ء وچ ايسے پنڈ وچ سلطان حسین شاہ نے اک مسجد وی تعمیر کروائی سی۔[۳][۴][۵] ہور ایتھے شیکر دیگھی ناں دا اک تالاب وی حسین شاہ توں منسوب اے۔[۵]
ابتدا وچ اوہ خفیہ طور اُتے باغیاں دے نال سن لیکن بالآخر علانیہ طور اُتے انہاں دی سربراہی کرنے لگے تے موقع پاندے ہی قلعہ دا محاصرہ کے لیا۔ قلعہ وچ مظفر شاہ اپنے چند ہزار سپاہیاں دے نال محصور سی، ايسے اثنا وچ سلطان مظفر شاہ دا قتل ہوئے گیا۔ سولہويں صدی عیسوی دا مورخ نظام الدین لکھدا اے کہ سلطان مظفر نوں حسین شاہ نے پائکاں (محل دے محافظاں) دی مدد توں قتل کروایا سی۔ مظفر شاہ دے قتل دے بعد بنگال وچ حبشی سلطنت دا خاتمہ ہوئے گیا۔[۱]
مذہبی رواداری[سودھو]
علاء الدین حسین شاہ دا عہد حکومت اپنی رعایا دے تئاں مذہبی رواداری برتنے وچ معروف اے۔ اُتے آر سی مجمدار نے لکھیا اے کہ اڑیسہ دی مہماں وچ اس نے کچھ مندر تباہ کیتے سن جس دا ورنداون داس ٹھاکر نے چیتنیا بھگوت وچ تذکرہ کیتا اے۔[۶] عہد وسطیٰ دے مشہور و معروف سنت چیتنیا مہاپربھو تے انہاں دے پیروکار علاء الدین دے عہد حکومت وچ پورے بنگال وچ بھکتی دی تبلیغ کیتا کردے سن ۔[۷] جدوں حسین شاہ نوں چیتنیا مہاپربھو دی مقبولیت دا علم ہويا تاں اس نے اپنے قاضیاں نوں ہدایت دتی کہ مہاپربھو نوں روکیا نہ جائے، اوہ جتھے جانا چاہن انہاں نوں اس دی اجازت اے۔[۶] کچھ عرصے بعد حسین شاہ دے انتظامی عملے وچ موجود دو اعلیٰ درجے دے ہندو افسران، دبیر خاص روپا گوسوامی تے صغیر ملک سناتن گوسوامی وی چیتنیا مہاپربھو دے معتقدین وچ داخل ہوئے گئے۔[۷]
ہور ویکھو[سودھو]
حوالے[سودھو]
- ↑ ۱.۰ ۱.۱ Majumdar, R.C. (ed.) (2006). The Delhi Sultanate, Mumbai: Bharatiya Vidya Bhavan, pp.215-20
- ↑ Sen, Sailendra (2013). A Textbook of Medieval Indian History. Primus Books, 120–121. ISBN 978-9-38060-734-4.
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ Chowdhury, AM (2012). "Husain Shah", Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh, Second, Asiatic Society of Bangladesh.
- ↑ Mitra, Pratip Kumar (2012). "Kherur Mosque", Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh, Second, Asiatic Society of Bangladesh.
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ Majumdar, R.C. (ed.) (2006). The Delhi Sultanate, Mumbai: Bharatiya Vidya Bhavan, p.634
- ↑ ۷.۰ ۷.۱ Majumdar, R.C. (ed.) (2006). The Delhi Sultanate, Mumbai: Bharatiya Vidya Bhavan, pp.513-4
| پیشرو حبشی سلطنت (شمس الدین مظفر شاہ) |
سلطنت بنگال حسین شاہی خاندان 1493–1519 |
جانشین نصیر الدین نصرت شاہ |