ختانی بولی
ختانی بولیوچکار ایشیا وچّ بولے جان والی اک ولپت بولی سی جنوں ختانی لوک بولیا کردے سن ۔ ایہہ بولی سنّ 388 توں سنّ 1243 تکّ ختانی راج نظام لئی ورتوں وچ سی ۔ بولی پروار دے نظریئے توں اسنوں منگول بولیاں دا میمبر منیا جاندا ہے ، حالانکہ جدوں ایہہ بولی جاتی سی تدّ اجوکی منگولی بولی استیتو وچّ نہیں سی ۔ ایہہ بولی پہلاں خھتانیاں دے لیاؤ راجٹبر اتے پھر کارا خیتان دی راج بولی رہی ۔ کسے زمانے وچّ کجھ بولی ماہر سمجھدے سن کہ اسدا منگول بولی ہون کہ بجائے اک تنگسی بولی ہونا زیادہ ممکن ہے ، لیکن اجوکے ویلے وچّ لگبھگّ سارے ودوان اس نوں اک منگول بولی منندے ہن ۔ کیونکہ ایہہ بولی کافی عرصے تکّ ایغور بولی ورگی ترک بولیاں دے رابطے وچّ رہی ، اسلئی انہاں وچّ شبداں دا آپسی لینا - دینا ہندا رہا ۔
منگولاں اتے اثر
[سودھو]چنگیز خان دی قایم کردہ منگول سلطنت دے شرواتی ویلے وچّ ختانی اتے ایغور بولیاں دا اس سلطنت اتے گہرا اثر پیا ۔[۱] اس ویلے دے کجھ ختانی شبد اجوکی اردو وچ تک وی پہنچ گئے ہن ، جویں کہ 'دروغہ' ۔ [۱]
لپی
[سودھو]ختانی بولی لکھن لئی دو بالکل وکھ لپیاں دا استعمال کیتا جاندا سی ، حالانکہ دوناں ہی چینی لپی اتے آدھارت سی ۔ اک نوں وڈی ختانی لپی کیہا جاندا سی اتے دوجی نوں چھوٹی ختانی لپی ۔
ایہہ وی ویکھو
[سودھو]حوالے
[سودھو]- ↑ ۱.۰ ۱.۱ Encyclopaedic ethnography of Middle-East and Central Asia: A-I, Volume 1, Global Vision Publishing Ho, 2005, ISBN 978-81-8220-062-3, ... The most marked influence in the empire's early decades was exercised by the Uyghurs and the Khitans. The Mongols speedily adopted both the Uyghur alphabet for the writing of Mongolian ... The Khitans were probably even more influential. during the initial stages of the empire's administrative evolution, the most important all-purpose Mongol official was the darughaci ...