خانان کاراخیتان
خانان کاراخیتان یاں لہندا لیاؤ (منگولی بولی:خپ خیتاد (کاراکیتاد) ، چینی بولی: خی لیاؤ ) یاں خانان کارا خطا ياں خانان کاراخیتائی ، 1124ء توں 1218 تک ترکستان (وسطی ایشیا )دے علاق ج قائم رہن آلی خیتان سلطنت سی ۔ اس ریاست نوں خطا یاں خیتائی اس لئی آکھئیا جاندا اے کہ اسدا بانی ییلو داشی مندرین چینی سی ، تے پرانی ترک بولی چ چین نوں خطا یاں ملک خطا یاں ختا آکھئیا اندا سی (ایتھوں ای چین لئی ورتئیا جان آلا انگریزی لفظ کیتھے نکلئیا اے) ۔
ایس حکومت دا بانی ییلوداشی سی ، جس نے وسطی ایشیا دے چینی لیاؤ شاہی ٹبر دے باقی ماندہ لوکاں دی اگوائی کیتی جدوں اوہ اتلے چین چ جورچن دی مہم توں نسن دے بعد وسطی ایشیا آئیا ۔ خانان تے 1211ء چ کوچلگ دی قیادت چ نئیمان خانہ بدوشاناں دا قبضہ ہو گئیا ، چینی عرب تے ایرانی زرائع دسدے نیں کہ ایس جبری قبضے نا ل ای خانان دا تقریبا خاتمہ ہو گئیا ۔ بعد چ خانان کاراخیتائی نوں 1218ء چ چنگیز خان دیاں فوجاں نے تباہ کر دتا ۔