دنیا دیاں سو عظیم کتاباں
دنیا دیاں سو عظیم کتاباں غالباً انگلستان دے رٹن سیمورسمتھ Martin Seymour-Smith (1928ء-1998ء) دی انگریزی کتاب “The 100 Most Influential Books Ever Written” دا اردو ترجمہ اے کیونجے مصنف ستار طاہر صاحب نےاپنی اس کتاب وچ اس انگریزی کتاب کاکوئی حوالہ نئيں دتا اے۔ اس اک کتاب وچ قدیم انسانی تریخ توں لےکے ہن تک 20 لکھی گئی سو منتخب کتاباں دا بھر پور تعارف تے تنقیدی تجزیہ پیش کيتا گیا ۔ جنھاں نے ساڈی اس دنیا اُتے حکمرانی کيتی۔
مندرجات[سودھو]
اس کتاب دا آغاز دنیا دی عظیم ترین کتاب القرآن الحکیم توں ہُندا اے۔ دوسرا مضمون حدیث دی مشہور کتاب صحیح بخاری اُتے اے۔ تیسرا مضمون عہد نامہ عتیق (Old Testament)پر اے ، اک طرح توں ایہ یہودیاں دی مذہبی کتاب تورات دی تحریف شدہ شکل سمجھ لاں۔ چوتھا مضمون عہد نامہ جدید یعنی انجیل مقدس اُتے اے ۔ پنجواں مضمون ہندوﺅں دی مقدس کتاب بھگوت گیتاجدوں کہ چھیويں مضمون وچ چینی مفکر تے مذہبی رہنما کنفیوشس دے اقوال دا احاطہ کيتا گیا، ساتوان مہاتما بدھ دی تعلیمات اُتے مبنی کتاب دھماپد تے آٹھاں مضمون سکھاں دی مذہبی کتاب گرنتھ صاحب اُتے اے ۔پنجاہ باون صفحات اُتے مشتمل ایہ ست مضامین پڑھنے توں آپ اسلام، یہودیت، عیسائیت، ہندوازم، کنفیوشس ازم، بدھ ازم تے سکھ مت دی بنیادی تعلیمات تے مقدس کتاباں دی تفصیل سمجھ سکدے نيں۔
اس دے بعد چند مضامین چند شاہکار کلاسیکل ادب پارےآں اُتے نيں۔ان وچ یونانی شاعر ہومر دی کتاب ایلیڈ جس اُتے چند سال پہلے مشہور فلم ٹرائے بنی ، ورجل دا شاہکاراینیڈ، کلیلہ دمنہ دی کہانیاں، ایسوپ دی حکایتاں،داستان الف لیلہ،انگریز شاعر چاسر دی کنٹربری ٹیلز، ق م دور دے دو یونانی ڈراما نگارسفوکلیز کا” ایڈی پس“ تے یوری پیڈیز کا” الیکٹرا“ ، قدیم ہندی شاعرکالی داس دا ”شکنتلا “شامل نيں۔
امیر المومنین علی ابن ابی طالب کرم اللہ وجہہ دے خطبات تے خطوط اُتے مشتمل مشہور کتاب نہج البلاغہ، تصوف دے شیخ کبیر ابن العربی دی فصو ص الحکم،سیدنا عثمان علی ہجویری المعروف داتا گنج بخش ؒ دی کتاب کشف المحجوب، فردوسی دا شاہکارشاہنامہ ، مولانا روم دی مثنوی،عمر خیام دی رباعیات، شیخ سعدی دی گلستان، حافظ شیرازی دا دیوان حافظ ، روسی انقلابی شاعر پشکن دیاں نظماں، بودیلیئر دی بدی دے پھُل، ایزرا پاﺅنڈ دے کینٹوز، علامہ اقبال دا جاوید نامہ، وارت شاہ دی ہیر اُتے جامع مضامین شامل نيں۔ تریخ دی چار شاندار کتابوں” تواریخ“ از ہیروڈوٹس ، ابن خلدون کی” مقدمہ“ ، گبن کی” انحطاط وزوال سلطنت روما“ تے ٹائن بی کی” اے سٹڈی آف ہسٹری“ شامل نيں۔ مشہور ڈراموںماں شیکسپیئر دا ”ہیملٹ“، گوئٹے دا فاﺅسٹ، ابسن دا اے ڈالز ہاﺅس شامل نيں۔ ہیملٹ اُتے مضمون وچ شیکسپیئر دی شخصیت تے اس دے ہور مشہور ڈرامےآں دا وی احاطہ کيتا گیا۔
ناولوںماں تریخ انسانی دے چند عظیم ترین شاہکاراں دا ذکر ملدا اے۔ ٹالسٹائی دا حیران کن ناول جنگ تے امن، دوستﺅ فسکی دا ”کرامازوف برادران“، وکٹر ہیوگو کا” لامزرابیلز“، ترگنیف دا ”فادر اینڈ سنز“،کافکا دا ”دی ٹرائل(مقدمہ)“،فلابیئر دا ”مادام بوواری“، میکسم گورگی دا ”ماں“،ڈکنز دا ”ڈیوڈ کاپر فیلڈ“،میلول دا ”موبی ڈِک“،کامیو دا ”دی فال“بالزاک دا ”ڈیوائن کامیڈی“، سر وانٹیز دا ”ڈان کیخوٹے“،گوگول دا ”ڈیڈسولز“،لرمنتوف دا ”ہیروآف آور ٹائم“، ستاں دال دا ”سرخ وسیاہ“،پرووست دا ”ماناں لاکاﺅ“جیمز جوائس کا”یولیسز“ہیریت سٹووو کا” انکل ٹامز کیبن“، مارسل پروست دا ”ری ممبرنس آف تھنگز پاسٹ “،ایملی برونٹے کا” ودرنگ ہائیٹس“جوناتھن سوئفٹ دا گلیورز ٹریولز، ڈینیئل ڈیفو دا رابنسن کروسو، وغیرہ شامل نيں۔ چیخوف کی” چھوٹی وڈی کہانیاں“، موپساں دی ”کہانیاں“،اینڈرسن کی” فیئری ٹیلز “ اُتے وی جامع مضامین نيں۔
فلسفہ تے فکری کتاباں دے حوالے توں اعلیٰ درجے دے مضامین لکھے گئے۔ افلاطاں دی ”ریاست“،ارسطو دی ”سیاسیات“کانٹ دی ”تنقید عقل محض“، والٹئیر دی ”فلاسفیکل ڈکشنری،“ میکاویلی دی ”پرنس“، روسو دی ”معاہدہ عمرانی “، شوپنہار دی ”دی ورلڈ ایز وِ ل اینڈ آئیڈیا“، سارتر دی ”بینگ اینڈ نتھنگ نس“، سپنسر دی ”پرنسپلز آف سوشیالوجی“، نطشے دا شاہکار ”اور زرتشت نے کہا“، ہیگل کی” لاجک “، کارل مارکس دی مشہورزمانہ کتاب” داس کیپیٹل“،کروچے دی ایستھٹک ، ڈیکارٹ دی میڈی ٹیشنز،برگساں دی ”کرئیٹوایوولوشن “ہیولاک ایلس دی سٹڈیز انہاں دتی سائیکالوجی آف سیکس، مالتھس دے ایداں دے آن دتی پرنسپل آف پاپولیشن،مونٹین دی ایسز جدوں کہ نفسیات دے موضوع اُتے سگمنڈ فرائیڈ دی مشہور ترین کتاب”سائیکو اینالائسز“ثونگ دی ”میموریز، ڈریمز، ری فلیکشنز“شامل نيں۔