انگلستان
انگلستان | |
---|---|
Flag | |
حیثیت | ملک |
دار الحکومت and سب توں وڈا شہر | لندن |
قومی زبان | انگریزی زبان |
علاقائی زباناں | کورنش |
نسلی گروہ (2011) | |
مذہب | کلیسائے انگلستان |
نام آبادی | انگریز |
خود مختار ریاست | مملکت متحدہ |
حکومت | حصہ آئینی بادشاہت |
ایلزبتھ دوم | |
اسٹیبلشمنٹ | |
پنجويں-چھیويں صدی | |
• اتحاد | 10th century |
1 مئی 1707 | |
• | {{{established_date5}}} |
رقبہ | |
• زمین | ۱۳۰٬۲۷۹ کلومیٹر2 (۵۰٬۳۰۱ مربع میل)[۲] |
آبادی | |
• 2014 تخمینہ | 54,316,600 |
• 2011 مردم شماری | 53,012,456 |
• کثافت | ۴۰۶٫۹/کلو میٹر2 (۱٬۰۵۳٫۹/مربع میل) |
جی ڈی پی (برائے نام) | 2009 تخمینہ |
• کل | $2.68 trillion |
• فی کس | $50,566 |
کرنسی | پاؤنڈ اسٹرلنگ (GBP) |
منطقۂ وقت | یو ٹی سی (گرینچ معیاری وقت) |
• Summer (ڈی ایس ٹی) | یو ٹی سی+1 (برطانوی موسم گرما وقت) |
ہیئت تریخ | dd/mm/yyyy (قبل مسیح) |
ڈرائیونگ سائیڈ | left |
کالنگ کوڈ | +44 |
آیزو 3166 رمز | [[آیزو 3166-2:|]] |
انگلستان (انگریزی: England - انگلینڈ) نامی ملک متحدہ سلطنت دا حصہ اے۔ اس دی سرحداں شمال وچ اسکاٹ لینڈ تے مغرب وچ ویلز توں ملدی نيں۔ شمال مغرب وچ آئرش سمندر جدوں کہ سیلٹک سمندر جنوب مغرب وچ ملدا اے۔ شمالی سمندر مشرق وچ جدوں کہ انگلش چینل جنوب وچ اسنوں یورپ دے براعظم توں طبعی طور اُتے وکھ کردا اے۔ زیادہ تر انگلستان وسطی تے جنوبی حصے توں مل کے بنا اے جتھے برطانیہ دا جزیرہ واقع اے۔ ایہ علاقہ شمالی بحرِ اوقیانوس کہلاندا اے۔ اس دے علاوہ اس ملک وچ 100 توں زیادہ چھوٹے چھوٹے جزیرے وی شامل نيں۔
اج دے انگلستان دا علاقہ پہلے پہل جدید انساناں نے پتھر دے زمانے دے آخر وچ آباد کيتا سی۔ اُتے اس علاقے نوں انگلستان دا ناں دینے دی وجہ پنجويں تے چھیويں صدی عیسوی وچ ایتھے آنے والے جرمینک قبیلے سن ۔ 927 عیسوی وچ انگلستان اک متحدہ ریاست بن گیا۔ 15واں صدی وچ شروع ہونے والے “ایج آف ڈسکوری” دے دوران دنیا بھر وچ انگلستان نوں سبھیاچار تے قانون دے لحاظ توں مرکزی حیثیت حاصل ہوئے گئی۔ انگریزی زبان،انجلیکن چرچ، انگریزی قوانین بہت سارے ہور ملکاں دے قانونی نظام دی بنیاد بن گئے۔ ایتھے دے پارلیمانی جمہوری نظام نوں وی بہت سارے ملکاں نے اپنا لیا۔ 18واں صدی دے صنعتی انقلاب دی ابتدا انگلستان توں ہوئی تے انگریز قوم دنیا دی پہلی صنعتی قوم بنی۔ انگلستان دی رائل سوسائٹی نے جدید تجرباتی سائنس دی بنیاد رکھی۔
انگلستان بالخصوص وسطی تے جنوبی حصےآں دی سرزمین زیادہ تر کم بلندی والی پہاڑیاں تے میداناں اُتے مشتمل اے۔ اُتے شمال تے جنوب مغرب وچ زیادہ بلند علاقے وی موجود نيں۔ انگلستان دا راجگڑھ لندن نہ صرف ملک دا سب توں وڈا شہر اے بلکہ کئی حوالےآں توں یورپی یونین دی سب توں وڈی بلدیہ دا درجہ رکھدا اے۔ انگلستان دی کل آبادی 5 کروڑ 10 لکھ اے جو برطانیہ دی کل آبادی دا 84 فیصد بندی اے۔ اُتے آبادی دا بڑ احصہ لندن، جنوب مشرق تے وسطی علاقےآں دے نال نال شمال مغرب وچ آباد اے۔ ایہی تمام علاقے 19واں صدی دے صنعتی انقلاب دے دوران آباد ہوئے سن ۔ وڈے شہراں توں ہٹ کر زیادہ تر علاقے چراگاہاں تے سرسبز میداناں اُتے مشتمل اے۔
1284 دے بعد توں انگلستان دی سلطنت بشمول ویلز دے یکم مئی 1707 تک آزاد ریاست سی۔ اُتے اس تریخ نوں معاہدے دے تحت سکاٹ لینڈ تے انگلینڈ دی سلطنتاں ملیا دتیاں گئیاں۔ 1800 عیسوی وچ آئرلینڈ نوں وی ملیا کے یونائٹڈ کنگڈم آف گریٹ برٹین اینڈ آئر لینڈ بنا دتا گیا۔ 1922 وچ آئرلینڈ نوں وکھ ڈومینن دا درجہ دے دتا گیا۔ اُتے 1927 وچ اک ہور پارلیمانی ایکٹ دے تحت آئرلینڈ دی چھ کاؤنٹیاں نوں واپس لے کے یونائٹڈ کنگڈم آف گریٹ برٹین اینڈ ناردرن آئر لینڈ بنا دتا گیا۔
انگلستان یاں انگلینڈ اتلے لہندے یورپ دے اک دیس برطانیہ دا اک صوبہ اے ، جس چ برطانیہ دے 83٪ لوک رہندے نیں ۔ ایہہ وڈے برطانیہ دے دکھنی دو تہائی پاسے تے پھلیا ہوئیا اے جس دے اتر چ سکاٹ لینڈ تے لیندے چ ویلز نیں ۔ اسدے کنڈیاں تے اتری سمندر ، آئری سمندر ، وڈا سمندر اوقیانوس تے رودباد انگلستان نیں ۔
انگلینڈ 10ویں صدی عیسوی چ دیس بنیا تے اسدا ناں 5ویں صدی ایتھے آن والے جرمن قبیلیاں چوں اک قبیلے اینگل ناں دے قبیلے دے ناں تے انگلینڈ پۓ گئیا ۔
ناں وجہ
[سودھو]انگلینڈ قدیم انگریزی بولی دے لفظ انگلا توں لیا گیا اے جس دے معنی نيں “انگلیز دی زمین”۔ انگلیز قدیم جرمینک قبیلے سن جو ابتدائی قرونِ وسطٰی وچ ایتھے آن آباد ہوئے۔
تریخ
[سودھو]قدیم تریخ
[سودھو]اس علاقے وچ سب توں پہلے انسانی موجودگی ہومو انٹیسسر نوں کہیا جاندا اے جو 7,80,000 سال پہلے نال تعلق رکھدا اے۔ انسان نما مخلوق دی ہڈیاں تقریباً 5,00,000 سال پرانی ملی نيں۔ موجودہ دور دے انسان دے بارے پتھر دے دور نال تعلق رکھنے والے آثار ملدے نيں۔ اُتے مستقل آبادیاں تقریباً 6,000 سال پہلے ہی قائم ہونے لگیاں سن۔ آخری برفانی دور دے بعد صرف وڈے ممالیہ جداں کہ میمتھ، بھینسے تے اون والے گینڈے ہی باقی بچے سن ۔ 11,000 سال پہلے جدوں برفانی تہاں ہٹنے لگاں تاں انسان اس علاقے وچ آن آباد ہوئے۔ جینیاتی تحقیق توں پتہ چلدا اے کہ ایہ انسان آئیبیریا دے جزیرہ نما دے شمالی علاقے توں ایتھے آئے سن ۔ اس وقت سمندر دی سطح اج توں تھلے سی۔ برطانیہ آئرلینڈ تے یورشیا توں زمینی رابطے توں جڑا ہويا سی۔ جداں جداں سمندر دی سطح بلند ہُندتی گئی، ایہ علاقہ 10,000 سال پہلے آئرلینڈ توں وکھ ہوئے گیا تے 2,000 سال بعد یورشیا توں وی زمینی رابطہ ٹُٹ گیا۔
بیکر رہتل ایتھے 2500 ق م وچ آئی تے مٹی توں بنے کھانے پینے دے برتن متعارف کرائے۔ اس دے علاوہ خام تانبہ پگھلانے دے لئی وی برتن بنائے۔ ايسے دور وچ سٹون ہنج بنایا گیا۔ ٹن تے تانبے نوں اک نال گرم کرنے توں بیکر رہتل دے لوک کانسی تے بعد وچ لوہے دے ذخائر توں لوہا وکھ کرنے دے قابل ہوئے گئے سن ۔
لوہے دے دور وچ سیلٹک رہتل دے لوک ایتھے وسطی یورپ توں آئے۔ لوہے پگھلانے دی بھٹی دی ایجاد توں ایہ لوک بہتر ہل بنانے تے زراعت دے میدان وچ ترقی کرنے دے قابل ہوئے گئے۔ اس دے علاوہ انہاں دے ہتھیار وی بہتر بننے لگے۔ قبیلے دی صورت وچ ایہ لوک رہندے سن تے اس وقت اس علاقے وچ گھٹ توں گھٹ 20 وکھ وکھ قبیلے آباد سن ۔ ہور علاقےآں دی طرح برطانیہ دے روم دے نال تجارتی تعلقات سن ۔ 55 ق م وچ جولیس سیزر نے دو بار برطانیہ اُتے قبضے دے لئی حملے کیتے لیکن ناکام رہیا۔
پر 43 عیسوی وچ رومن ایتھے قابض ہوئے گئے تے اپنی سلطنت وچ برطانیہ نوں بطور صوبہ ضم کر دتا۔ اُتے 410 عیسوی وچ رومن سلطنت دے کمزور ہونے دی وجہ توں برطانیہ نوں آزاد کر دتا گیا۔
قرونِ وسطٰی
[سودھو]رومن افواج دے انخلاء دے بعد برطانیہ ہور ملکاں دی فوجاں دے حملےآں دا نشانہ بن گیا۔ ابتدا وچ ایہ حملے کچھ عرصے دے لئی رک گئے لیکن فیر دوبارہ جاری ہوئے گئے تے زیادہ تر علاقے اُتے غیر ملکی افواج دا قبضہ ہوئے گیا۔ اس دورانیے توں متعلق بوہت گھٹ تحریری مواد موجود اے۔ ايسے وجہ توں اس دور نوں تاریک دور کہیا جاندا اے۔ مفتوحہ علاقےآں توں مسیحیت یکسر غائب ہوئے گئی سی لیکن دوبارہ رومن مشنریاں نے متعارف کرائی۔ فاتحین اپنی آمد دے بعد وکھ وکھ قبیلے وچ ضم ہوئے گئے سن لیکن بعد وچ ستويں صدی عیسوی وچ انہاں نے مختلف جگہاں اُتے جمع ہوئے کے تقریباً 12 مختلف سلطنتاں بنا دتیاں
تریخ
[سودھو]ماضی نیڑے دی تریخ
[سودھو]ہنری ہشتم نے کیتھولک چرچ توں تعلقات ختم کر دتے کیونجے انہاں دے وچکار طلاق دے مسئلے اُتے اختلافات سن ۔ اُتے اس وقت بادشاہ نوں چرچ آف انگلینڈ دے سربراہ دی حیثیت حاصل سی۔ اُتے ایہ اختلافات مذہبی توں زیادہ سیاسی نوعیت دے سن ۔
الزبتھ دور وچ برطانوی بحری بیڑے نے حملہ آور ہسپانوی ارماڈا نوں شکست دتی۔ سپین دے نال انگلستان دے تعلقات امریکا دی نوآبادی توں متعلق پہلے ہی کشیدہ سن ۔ ایسٹ انڈیا کمپنی دے ذریعے انگلستان نے مشرق وچ ولندیزیاں تے فرانسیسیاں توں معرکہ آرائی جاری رکھی۔ ايسے دوران سکاٹ لینڈ دے بادشاہ نے اپنی سلطنت دا الحاق انگلستان توں کر دتا۔
سیاسی، مذہبی تے سماجی عہدےآں دے اختلافات دی وجہ توں انگلستان وچ خانہ جنگی شروع ہوئے گئی۔ اک طرف پارلیمان دے حامی تے دوسری طرف بادشاہ چارلس اول دے حامی سن ۔ ایہ جنگ نسبتاً وڈے پیمانے اُتے سی کیونجے اس وچ انگلستان دے علاوہ آئر لینڈ تے سکاٹ لینڈ وی شامل سن ۔ اس جنگ وچ پارلیمان دے حامی جتے تے چارلس اول نوں موت دے گھاٹ اتار دتا گیا تے ریاست نوں دولتِ مشترکہ وچ بدل دتا گیا۔ 1653 وچ پارلیمانی دستےآں دے سربراہ اولیور کرامویل نے خود نوں لارڈ پروٹیکٹرقرار دے د یا۔ کرامویل دی موت دے بعد اس دے بیٹے رچرڈ نے خود نوں لارڈ پروٹیکٹر دے عہدے توں وکھ کر دتا۔ چارلس دوم نوں 1660 وچ دوبارہ شاہی تخت سنبھالنے دی دعوت دتی گئی۔ آئین دے تحت ایہ واضح کر دتا گیا سی کہ پارلیمان تے بادشاہ بیک وقت حکمران ہون گے لیکن اصل طاقت پارلیمان دے پاس ہی رہے گی۔ 1689 وچ بل آف رائٹس دے مطابق ایہ واضح کر دتا گیا کہ قانون سازی پارلیمان کرے گی تے بادشاہ اس وچ مداخلت نئيں کر سکے گا۔ اس دے علاوہ پارلیمان دی منظوری دے بغیر بادشاہ نہ تاں اپنی فوج بنا سکے گا تے نہ ہی کوئی ٹیکس لگیا سکے گا۔ 1660 وچ رائل سوسائٹی دے قیام توں سائنس نوں بہت ترویج ملی۔
1666 وچ ہونے والے لندن دی عظیم آتشزدگی توں شہر تباہ ہويا لیکن جلد ہی دوبارہ تعمیر کر ليا گیا۔ پارلیمان وچ ہن دو اہم طاقتاں سامنے آ گئی سن جو ٹوری تے وگ سن۔ ٹوری بادشاہ دے وفادار تے وگ حقیقی معنےآں وچ لبرل سن ۔ ٹوریاں نے ابتدا وچ بادشاہ جیمز دوم دا نال دتا لیکن فیر انہاں وچ کچھ افراد وگاں توں مل گئے تے 1688 دا انقلاب برپا ہويا۔ انہاں نے ہالینڈ دے بادشاہ ولیم سوم نوں دعوت دتی کہ اوہ انگلستان دے بادشاہ بن جاواں۔ اُتے ملک دے شمالی باشندے حالے وی بادشاہ جیمز دوم تے انہاں دے بیٹےآں دے حق وچ سن ۔ آخر کار 1707 وچ انگلستان تے سکاٹ لینڈ نے سیاسی الحاق کر کے گریٹ برٹین دا ملک بنایا۔ اُتے چرچ تے قانون وغیرہ وکھ وکھ رہے۔
حالیہ تریخ
[سودھو]گریٹ برٹین دی نويں سلطنت دے ماتحت رائل سوسائٹی تے ہور ادارےآں دی مدد توں سائنس تے انجینئری نوں ترویج دتی گئی۔ اس توں برطانوی سلطنت دے قیام دی داغ بیل پئی۔ ملکی سطح اُتے اس توں صنعتی انقلاب برپا ہويا جس وچ سوشیو اکنامک تے ثقافتی اقدار بدلاں جس توں صنعتی بنیاداں اُتے زراعت، مینوفیکچر، انجینئری تے کان کنی دے علاوہ سڑک، ریل تے پانی دی منتقلی وغیرہ دے نظاماں نوں جدید بنایا گیا۔ 1825 وچ دنیا وچ پہلی بار بھاپ توں چلنے والی ٹریناں نوں مستقل طور اُتے عوام دے لئی کھول دتا گیا۔
صنعتی انقلاب دے دوران بہت سارے صنعتی کارکن دیہاتاں توں نويں بننے والے صنعتی علاقےآں جداں کہ مانچسٹر تے برمنگھم منتقل ہونے لگے۔ اس دور وچ مانچسٹر نوں وئیر ہاؤس سٹی یعنی گوداماں دا شہر تے برمنگھم نوں ورک شاپ آف دتی ورلڈ کہیا جاندا سی۔ فرانسیسی انقلاب دے دوران انگلستان وچ نسبتاً استحکام رہیا۔ نپولن دیاں جنگاں دے دوران نپولن نے جنوب مشرق توں حملے دا سوچیا لیکن ناکام رہیا۔ اس دا اک فائدہ ایہ وی ہويا کہ سکاٹ تے ویلش لوک وی اک قومی دھارے وچ ڈھل گئے۔
وکٹورین دور وچ لندن دنیا دا سب توں وڈا تے سب توں زیادہ آبادی والا شہر بن گیا۔ انگلستان دی تجارت تے اس دی بری تے بحری افواج قابلِ فخر سن۔ ايسے دوران ووٹ دا حق تمام شہریاں نوں دے دتا گیا۔ وسطی مشرقی یورپ وچ حکومتاں دی تبدیلی توں پہلی جنگِ عظیم شروع ہوئی تے لکھاں برطانوی فوجی جنگ وچ اتحادی افواج دی طرف توں حصہ لیندے ہوئے مارے گئے۔ دو دہائیاں دے بعد دوسری جنگِ عظیم وچ انگلستان فیر توں اتحادی افواج دا حصہ بنیا۔ فونی جنگ دے بعد ونسٹسن چرچل جنگ دے د وران دے لئی وزیر اعظم بن گئے۔ جنگی ٹیکنالوجی وچ ترقی توں بہت سارے شہراں نوں فضائی حملےآں دا سامنا کرنا پيا۔ اُتے اس جنگ دے بعد انگلستان دے ہتھ توں زیادہ تر نوآبادیاں نکلدی چلی گئياں۔ اس دے علاوہ بہت ساری نت نويں ایجادات جداں کہ گاڑیاں وغیرہ سفر دے لئی عام استعمال ہونے لگاں۔ فرینک ویٹل دے ایجاد کردہ جیٹ انجنہاں توں لمبے فاصلےآں تک سفر آسان ہوئے گیا۔ لوکاں نے کاراں رکھنا شروع کر دیؤ تے 1948 وچ صحت دے قومی ادارے یعنی نیشنل ہیلتھ سروس دا قیام عمل وچ آیا۔ اس سروس دے تحت انگلستان دے تمام مستقل رہائشیاں نوں بوقتِ ضرورت ہر طرح دی طبی امداد مفت دتی جانے لگی اورحکومت عام ٹیکساں توں اس ادارے نوں چلانے لگی۔
20واں صدی وچ آبادی وچ تبدیلی آنے لگی۔ ایہ تبدیلی نہ صرف برطانوی جزیرے بلکہ دولتِ مشترکہ تے خصوصاً برصغیر توں سی۔ 1970 دی دہائی توں مینوفیکچرنگ دی جگہ خدمات دے شعبے نے لینا شروع کر دتی۔ ايسے دوران انگلستان نے یورپین اکنامک کمیونٹی وچ شمولیت اختیار کر لئی جو بعد وچ یورپی یونین بنیا۔ 20واں صدی دے اختتام اُتے انتظامی اختیارات نوں بتدریج سکاٹ لینڈ، ویلز تے شمالی آئرلینڈ نوں کافی حد تک منتقل کر دتے گئے۔ انگلینڈ تے ویلز بدستور انگلستان دا حصہ رہے۔
حکومت
[سودھو]سیاست
[سودھو]انگلستان دا حصہ ہونے دی وجہ توں انگلینڈ دا بنیادی سیاسی نظام آئینی بادشاہت تے پارلیمان اُتے مشتمل اے۔ اس وقت حکومت براہ راست یونائٹڈ کنگڈم دی پارلیمان دے پاس اے۔ ایوانِ زیريں یعنی ہاؤس آف کامنز دے لئی ویسٹ منسٹر دا محل وقف اے تے ایتھے 532 اراکین پارلیمان کم کردے نيں۔
2010 دے عام انتخابات وچ کنزرویٹو پارٹی نے مطلق اکثریت حاصل کيتی۔ انہاں نے 532 وچوں ہور تمام جماعتاں دی جیندی ہوئی نشستاں توں 61 نشستاں زیادہ حاصل کيتی سن۔ اُتے سکاٹ لینڈ، شمالی آئرلینڈ تے ویلز نوں جے نال ملایا جائے تاں ایہ مطلق اکثریت نئيں رہندی۔ نتیجتاً معلق پارلیمان وجود وچ آئی اے۔ حکومت بنانے دے لئی پارٹی نے ڈیوڈ کیمرون دی سربراہی وچ تیسری وڈی سیاسی جماعت لبرل ڈیموکریٹس دے نال سیاسی اتحاد دا فیصلہ کيتا۔ لبرل ڈیموکریٹ دے سربراہ نک کلیگ نيں۔ ايسے دوران گورڈن براؤن نے وزیرِ اعظم تے لیبر پارٹی دے سربراہ دے عہدےآں نوں چھڈ دتا تے لیبر پارٹی ہن ایڈ ملی بینڈ دی سربراہی وچ کم کر رہی اے۔
یورپی یونین دا رکن ہونے دی وجہ توں برطانیہ وچ انتخابات توں یورپی یونین دے لئی نمائندے چنے جاندے نيں۔
قانون
[سودھو]انگریزی قانونی نظام دے موجودہ شکل تک پہنچنے وچ صدیاں لگاں تے اس توں بوہت سارے ہور انگریزی بولنے والے ملکاں نے اپنے قوانین وضع کیتے نيں۔ عام طور اُتے عدالت وچ تمام واقعات تے شہادتاں جج دے سامنے پیش کيتی جاندیاں نيں جو اپنے علم تے فہم دے مطابق حقائق دا جائزہ لے کے فیصلہ کردا اے۔ سپریم کورٹ سب توں اعلٰی عدالت اے۔ اس دے بعد کورٹ آف اپیل، ہائی کورٹ آف جسٹس تے کراؤن کورٹ نيں۔ ایہ تمام عدالتاں سپریم کورٹ دے زیر اثر کم کردیاں نيں۔
1981 توں 1995 تک جرائم دی شرح بڑھی لیکن فیر 1995 توں 2006 دے دوران ایہ شرح 42 فیصد کم ہوئی۔ ايسے عرصے وچ جیلاں دے اسیران دی تعداد دگنی ہوئے گئی۔ ایہ شرح ہر اک لکھ وچ 147 اے۔
انگلینڈ | ||
انگلستان | ||
راجگرھ: | لندن | |
رقبہ: | 130,395 | |
لوک گنتی: | 51,092,000 | |
انتظامی تقسیم
[سودھو]انگلستان نوں انتظامی اعتبار توں چار سطحاں وچ تقسیم کيتا گیا اے۔ سب توں اوپری سطح اُتے نو علاقے نيں جو نارتھ ایسٹ، نارتھ ویسٹ، یارکشائر اینڈ ہمبر، ایسٹ مڈلینڈز، ویسٹ مڈلینڈز، ایسٹ، ساؤتھ ایسٹ، ساؤتھ ویسٹ تے لندن نيں۔
علاقائی تقسیم دے بعد دی سطح وچ پورے انگلستان نوں 48 کاؤنٹیاں وچ تقسیم کيتا گیا اے۔
جغرافیہ
[سودھو]لینڈ سکیپ تے دریا
[سودھو]جغرافیائی اعتبار توں انگلستان وسطی تے جنوبی دو تہائی جزیرے اُتے مشتمل اے۔ اس دے علاوہ آئل آف وائٹ تے آئل آف سلی وی اس دا حصہ نيں۔ اس دے دو ہمسائے ملکاں نيں جو شمال وچ سکاٹ لینڈ جدوں کہ مغرب وچ ویلز نيں۔ فرانس تے انگلستان دے درمیان 34 کلومیٹر چوڑی سمندری پٹی اے۔ اُتے فوک سٹون دے پاس موجود چینل ٹنل توں دونے ملک ملے ہوئے نيں۔ جزیرہ ہونے دی وجہ توں اس دے اک طرف آئرش سمندر، اک طرف شمالی سمندر ارو اک طرف بحرِ اوقیانوس اے۔
اس دی اہم بندرگاہاں لندن، لیور پول تے نیو کیسل نيں جو دریائے سیمز، مرسی تے ٹائن اُتے واقع نيں۔ انگلستان دا سب توں لمبا دریا سورن اے جو 354 کلومیٹر طویل اے۔ اُتے سب توں لمبا دریا جو پوری طرح انگلستان وچ واقع اے، سیمز اے جو 346 کلومیٹر طویل اے۔ سب توں وڈی جھیل ونڈر میئر اے۔
جغرافیائی اعتبار توں پینینز نامی پہاڑی سلسلہ انگلستان دی ریڑھ دی ہڈی کہلاندا اے۔ ایہ سلسلہ اس ملک وچ قدیم ترین اے جو تقریباً 30 کروڑ سال پہلے وجود وچ آیا سی۔ ایہ سلسلہ 400 کلومیٹر طویل اے۔ ایہ سلسلہ زیادہ تر ریتلے پتھر تے چونے دے پتھر توں بنا اے اُتے کدرے کہٰں کوئلہ وی موجود اے۔ انگلستان دا بلند ترین مقام 978 میٹر بلند اے۔
موسم
[سودھو]انگلستان دا درجہ حرارت نسبتاً معتدل رہندا اے تے سردیاں وچ درجہ حرارت صفر توں زیادہ تھلے تے گرمیاں وچ 32 ڈگری توں زیادہ کم ہی جاندا اے۔ زیادہ تر موسم مرطوب تے بدلدا رہندا اے۔ سرد ترین مہینے جنوری تے فروری نيں جدوں کہ جولائی عموماً گرم ترین مہینہ ہُندا اے۔ مئی، جون، ستمبر تے اکتوبر نسبتاً گرم تے زیادہ تر خشک رہندے نيں۔
انگلستان وچ سب توں زیادہ درجہ حرارت 10 اگست 2003 نوں 38.5 ڈگری جدوں کہ کم توں کم درجہ حرارت 10 جنوری 1982 نوں منفی 26.1 ڈگری ریکارڈ کيتا گیا سی۔
معیشت
[سودھو]انگلستان دی معیشت دنیا دی وڈی معیشتاں وچوں اک اے۔ اوسط فی کس آمدنی 22,907 پاؤنڈ اے۔ انگلستان دی معیشت نوں مخلوط مارکیٹ دی معیشت کہیا جاندا اے اُتے اس نے آزادانہ تجارت دے بہت سارے اصولاں نوں اپنایا ہويا اے اُتے اس دے نال نال عوامی بہبود دے ڈھانچے اُتے بہت توجہ دتی جاندی اے۔ سرکاری پیسہ پاؤنڈ سٹرلنگ اے۔ ٹیکس دی شرح ہور ملکاں ورگی اے۔ 37,400 پاؤنڈ سالانہ یا اس توں کم آمدنی اُتے 20 فیصد جدوں کہ اس توں زیادہ آمدنی اُتے 40 فیصد ٹیکس عائد ہُندا اے۔
انگلستان کیمیکل تے ادویہ سازی وچ انتہائی بلند مقام رکھدا اے۔ اس دے علاوہ ٹیکنالوجی دے حوالے توں جداں کہ فضائی صنعت، اسلحہ سازی تے کمپیوٹر دے سافٹ وئیر دے حوالے توں وی انتہائی اہم مقام رکھدا اے۔ لندن وچ لندن سٹاک ایکسچینج واقع اے جو یورپ بھر وچ سب توں وڈی سٹاک مارکیٹ اے۔ اس دے علاوہ لندن وچ یورپ دی 500 وڈیاں کمپنیاں وچوں گھٹ توں گھٹ 100 واقع نيں۔
بینک آف انگلینڈ نوں 1694 وچ ولیم پیٹرسن نے قائم کيتا۔ اسنوں انگلستان دا مرکزی بینک کہیا جاندا اے۔ ابتدا وچ اس دی حیثیت پرائیوت بینک کيتی سی جو بعد 1946 توں حکومتی ملکیت وچ آنے دے بعد توں ہن تک انگلستان دے سرکاری بینک دا کردار ادا کر رہیا اے۔ انگلینڈ تے ویلز وچ کرنسی نوٹ چھاپنے اُتے اس بینک دی اجارہ داری اے۔ اُتے ہور حصےآں وچ ہور بینک ایہ کم کردے نيں۔
انگلستان دی معیشت ماضی وچ زیادہ تر صنعتی رہی اے اُتے 1970 دی دہائی توں خدمات دے شعبے دا رحجان بڑھدا جا رہیا اے۔ سیاحت توں وی کافی آمدنی ہُندی اے۔ برآمدی شعبے وچ زیادہ تر ادویہ سازی تے گاڑیاں وغیرہ اہم نيں۔ اُتے کئی انگریزی ناں جداں کہ رولز رائس، لوٹس، جیگوار تے بینٹلے وغیرہ دے مالکان ہن برطانوی نئيں رہے۔ خام تیل، ہوائی جہازاں دے انجن تے شراب وغیرہ وی اہم برآمدات نيں۔ زراعت دا زیادہ تر انحصار مشیناں اُتے اے تے محض دو فیصد لیبر فورس دی مدد توں کل ملکی خوراک دا 60 فیصد پیدا کردا اے۔ زراعت وچ دو تہائی حصہ لائیو سٹاک جدوں کہ ہور حصہ مختلف فصلاں دے لئی مختص اے۔
بنیادی ڈھانچہ
[سودھو]مواصلات دا محکمہ حکومتی ادارہ اے جو انگلستان وچ ٹرانسپورٹ دی دیکھ بھال کردا اے۔ انگلستان وچ کئی موٹر ویز نيں جنہاں وچوں سب توں اہم شاہراہ اے 1 گریٹ نارتھ روڈ اے جو لندن توں نیو کیسل تک پھیلی ہوئی اے۔ انگلستان دی سب توں لمبی شاہراہ ایم 6 اے جو رگبی توں نارتھ ویسٹ نوں سکاٹ لینڈ دی سرحد تک جاندی اے۔
ملک دے طول و عرض وچ بساں دا استعمال عام اے۔ اہم کمپنیاں وچ نیشنل ایکسپریس، ارائیول تے گو اہیڈ گروپ قابلِ ذکر نيں۔ لندن وچ چلنے والی ڈبل ڈیکر بساں انگلستان دی نشانی بن گئیاں نيں۔ انگلستان دے دو وڈے شہراں وچ تیز ٹرین دی سروس وی موجود اے جو انہاں شہراں دے اندر ہی کم کردی اے۔ ایہ ٹریناں لندن وچ لندن انڈر گراؤنڈ تے نیو کیسل وچ ٹائن اینڈ وئیر میٹرو کہلاندی نيں۔ اس دے علاوہ بلیک پول، مانچسٹر میٹرو لنک، شیفلڈ سپرٹرام تے مڈلینڈ میٹرو ورگی ٹراماں وی کم کردیاں نيں۔
انگلستان دا ریل دا نیٹ ورک دنیا دا سب توں اولین نیٹ ورک اے جس دی ابتدا 1825 وچ ہوئی سی۔ انگلستان دا 16,116 کلومیٹر طویل ریل دا نظام پورے ملک وچ پھیلا ہويا اے۔ ایہ لائناں زیادہ تر سنگل، ڈبل یا چار رویہ نيں۔ کدرے کدرے نیرو گیج دی لائناں وی ملدی نيں۔ زیرِ سمندر چینل ٹنل توں ریل دا رابطہ ہن فرانس تے بیلجئم تک پھیل گیا اے۔ ایہ ٹنل 1994 وچ مکمل ہوئی سی۔
انگلستان وچ اندرون تے بیرون ملک دے لئی فضائی سروس دا وسیع نیٹ ورک موجود اے۔ لندن دا ہیتھرو ائیرپورٹ ملک دا سب توں وڈا ہوائی اڈا اے جو مسافراں دی تعداد دے اعتبار توں یورپ دا مصروف ترین ہوائی اڈا اے۔ ہور وڈے ہوائی اڈاں وچ مانچسٹر ائیرپورٹ، لندن سٹین سٹیڈ ائیرپورٹ، برمنگھم انٹرنیشنل ائیرپورٹ اہم نيں۔ سمندر دے حوالے توں فیری چلدی اے جو اندرون ملک تے بیرون ملک دے لئی کم کردی اے۔ سب توں زیادہ ایہ سروساں آئرلینڈ، ہالینڈ تے بیلجئم دے لئی چلدی نيں۔ اس دے علاوہ آبی ذرائع توں مثلاً دریا، نہراں تے بندرگاہاں وغیرہ توں وی تقریباً 7,100 کلومیٹر جِنّا سفر کيتا جا سکدا اے۔ انگلستان دے اندر دریائے سیمز اہم ترین آبی گذرگاہ اے تے اس دریا اُتے بنائی گئی بندرگاہ ملک دی تن وڈی بندرگاہاں وچوں اک شمار ہُندی اے۔
نیشنل ہیلتھ سروس عوامی ٹیکساں توں چلنے والا صحتِ عامہ دا نظام اے جو ملک بھر وچ صحت دی سہولیات مہیا کردا اے۔ ایہ نظام 5 جولائی 1948 نوں شروع ہويا۔ اس نظام نوں عام ٹیکس بشمول نیشنل انشورنس دے چلایا جاندا اے۔ اُتے اکھاں دے ٹیسٹ، ڈینٹل کیئر، ڈاکٹری نسخے تے ذاتی دیکھ بھال وغیرہ دے لئی وکھ توں رقم ادا کرنی پڑدی اے۔
یہ سروس حکومتی ادارہ برائے صحت دے ماتحت کم کردی اے جو برطانوی کابینہ دا حصہ اے۔ 2008 تاں 2009 اٹھانوے ارب پاؤنڈ توں زیادہ رقم ڈاکٹراں تے ٹریڈ یونیناں نوں ادا کيتی گئی سی۔ حالیہ برساں وچ پرائیوٹ ڈاکٹراں دا رحجان چل پيا اے۔ انگلستان دے باشندےآں دی زیادہ توں زیادہ عمر دی اوسط 77.5 سال مرداں دے لئی جدوں کہ 81.7 سال عورتاں دے لئی منی جاندی اے۔
آبادی دی خصوصیات
[سودھو]آبادی
[سودھو]5 کروڑ 10 لکھ آبادی دے نال انگلستان یونائٹڈ کنگڈم دا سب توں وڈا ملک اے۔ یورپی یونین وچ انگلستان دی آبادی چوتھے نمبر اُتے سب توں زیادہ اے تے دنیا بھر وچ 25واں نمبر اُتے آندی اے۔ فی مربع کلومیٹر آبادی دی گنجانیت 395 افراد اے جو یورپی یونین وچ مالٹا دے بعد دوسرے نمبر اُتے اے۔
بولی
[سودھو]جداں کہ انگریزی بولی دے ناں توں ہی ظاہر اے، انگلستان دی بولی دے طور اُتے شروع ہوئی۔ ہن ایہ بولی دنیا بھر دے کروڑاں لوک بولدے نيں۔ ایہ بولی انڈو یورپئین زباناں دے خاندان نال تعلق رکھدی اے۔ اُتے نورمین دے قبضے دے بعد توں ایہ بولی محض نچلے طبقے تک محدود کر دتی گئی سی۔ طبقہ اشرافیہ دے استعمال وچ لاطینی زبان آ گئی۔
پر 17واں صدی تک ایہ بولی دوبارہ عام استعمال وچ آ گئی سی۔ اگرچہ اس بولی وچ بہت ساری تبدیلیاں آ گئی سن جس وچ املا تے فرہنگ، دونے وچ فرانسیسی اثر غالب سی۔ برطانوی سلطنت دی وجہ توں اس وقت غیر سرکاری طور اُتے اسنوں دنیا دی رسمی بولی منیا جاندا اے۔
اس وقت انگریزی بولی دا پڑھنا تے پڑھانا اک اہم معاشی سرگرمی بن چکيا اے۔ آئینی طور اُتے انگلستان دی کوئی سرکاری بولی نئيں لیکن سرکاری طور اُتے صرف انگریزی ہی استعمال کیتی جاندی اے۔ ملک دے چھوٹے رقبے دے باوجود مختلف جگہاں اُتے مختلف لہجے پائے جاندے نيں تے ضروری نئيں کہ ہر لہجہ ملک بھر وچ سمجھیا جائے۔
کورنش بولی جو 18واں صدی وچ ختم ہوئے چکيتی سی، دے احیاء دیاں کوششاں جاری نيں۔ سرکاری تعلیمی ادارےآں وچ ثانوی بولی وی پڑھائی جاندی اے جو عموماً فرانسیسی، جرمن یا ہسپانوی ہُندی اے۔ تارکین وطن دی وجہ توں تقریباً 8 لکھ طلبہ و طالبات گھراں وچ غیر ملکی بولی بولدے نيں جنہاں وچ پنجابی تے اردو سب توں زیادہ عام نيں۔
مذہب
[سودھو]انگلستان وچ مسیحیت اکثریتی مذہب اے جو قرونِ وسطٰی توں چلا آ رہیا اے۔ اس وقت انگلستان وچ 71.6 فیصد افراد دا مذہب مسیحیت اے۔
انگلستان دے پیٹرن سینٹ سینٹ جارج نيں جو قومی جھنڈے اُتے اپنی صلیب دے نشان توں ظاہر کیتے گئے نيں۔
1950 دی دہائی توں تارکینِ وطن دی آمد دی وجہ توں ہور مشرقی مذاہب وی متعارف ہوئے نيں جنہاں وچ اسلام سب توں زیادہ عام اے تے اس دے پیروکار 3.1 فیصد نيں۔ اس دے علاوہ ہندو مت، سکھ مت تے بدھ مت مل کے 2 فیصد بناتے نيں۔ 14 فیصد توں زیادہ افراد خود نوں لادین گرداندے نيں۔
تعلیم
[سودھو]یونیورسٹیاں تے تعلیمی ادارے
[سودھو]19 سال تک تعلیم دے امور دی دیکھ بھال حکومت کردی اے۔ ٹیکساں دی مدد توں چلنے والے سکولاں وچ 93 فیصد طلبہ پڑھدے نيں۔ محدود مقدار وچ طلبہ مذہبی سکولاں نوں وی جاندے نيں۔ تن توں چار سال دی عمر دے بچےآں دے لئی نرسری سکول ہُندا اے۔ چار توں گیارہ سال تک دی عمر دے بچےآں دے لئی پرائمری سکول اے۔ گیارہ توں سولہ سال تک دے نوجواناں دے لئی ثانوی سکول اے جدوں کہ اختیاری دو سال ہور لگیا کر چھ سال دا کالج وی ہُندا اے۔
لازمی تعلیم دے اختتام اُتے طلبہ نوں لازمی جنرل سرٹیفیکٹ آف سیکنڈری ایجوکیشن دا امتحان دینا ہُندا اے۔ اس دے بعد انہاں دی مرضی ہُندی اے کہ اوہ ہور تعلیم دے لئی کسی کالج جا سکدے نيں۔ انگلستان وچ عموماً 18 سال یا اس توں وڈی عمر دے طلبہ یونیورسٹی وچ داخلہ لیندے نيں۔ انگلستان وچ حکومتی خرچے اُتے چلنے والی 90 توں زیادہ یونیورسٹیاں یعنی یونیورسٹیاں نيں۔ طلبہ نوں گزارے دے لئی سٹوڈنٹ لون یعنی تعلیمی قرضہ دتا جاندا اے۔ یونیورسٹی وچ تن سال تعلیم دے بعد گریجوائٹ ڈگری دتی جاندی اے۔ اک سال ہور تعلیم دے بعد طلبہ نوں ماسٹرز دی ڈگری یا تن سال اضافی تعلیم دے بعد پی ایچ ڈی دی ڈگری دتی جاندی اے۔
انگلستان دی یونیورسٹیاں نوں دنیا دی بہترین یونیورسٹیاں وچ شمار کيتا جاندا اے۔ انہاں وچ کیمبرج یونیورسٹی، امپریل کالج، آکسفورڈ یونیورسٹی، یونیورسٹی کالج لندن وغیرہ دنیا دی دس بہترین یونیورسٹیاں وچوں نيں۔ لندن سکول آف اکنامکس نوں معاشیات دی تعلیم تے تحقیق دے حوالے توں دنیا دا بہترین ادارہ گردانا جاندا اے۔ یونیورسٹی دی ڈگری دی کئی قسماں ہُندیاں نيں جو فرسٹ کلاس، اپر سیکنڈ کلاس تے لوئر سیکنڈ کلاس، تھرڈ کلاس تے انہاں کلاسی فائیڈ یعنی تھرڈ کلاس توں وی تھلے ہُندیاں نيں۔
سائنس تے ٹیکنالوجی
[سودھو]سائنس تے ریاضی دے شعبے وچ اہم انگریز سائنس داناں وچ سر آئزک نیوٹن، مائیکل فیراڈے، رابرٹ ہک، رابرٹ بوائل، جوزف پریسٹلے، جے جے سیمپسن، چارلس ببیج، چارلس ڈارون، سٹیفن ہاکنگ، کرسٹوفر رن، ایلن ٹرنگ، فراسز کرک، جوزف لسٹر، ٹم برنرز لی، اینڈریو ویلز تے رچرڈ ڈاکنز اہم نيں۔ صنعتی انقلاب چونکہ انگلستان توں ہی شروع ہويا سی، اس لئی ایتھے بہت ساری نويں ایجادات ہوئیاں سن جنہاں وچ ریلوے انجن، دخانی جہاز، ڈھیراں پل وغیرہ اہم نيں۔ ایڈورڈ جینر دی دریافت کردہ چیچک دی ویکسین دے بارے کہیا جاندا اے کہ اس دی مدد توں جِنّی جاناں بچائی گئیاں نيں، اوہ اج تک ہونے والی تمام جنگاں دی اموات دی کل تعداد توں زیادہ نيں۔
انگریزی ایجادات وچ جیٹ انجن، پہلی صنعتی سپننگ مشین، پہلا کمپیوٹر، پہلا جدید کمپیوٹر، انٹر نیٹ تے ایچ ٹی ٹی پی تے ایچ ٹی ایم ایل، پہلا کامیاب انتقالِ خون، میکانہاں دی ویکیووم کلینر، لان موور، سیٹ بیلٹ، ہور کرافٹ، برقی موٹر، دخانی انجن جدوں کہ نظریات وچ ڈارون دا نظریہ ارتقا، اٹامک سیوری اہم نيں۔ نیوٹن نے بے شمار ایجادات دے نال نال بہت سارے نظریئے وی پیش کیتے۔
قومی علامات
[سودھو]انگلستان دے جھنڈے اُتے سینٹ جارج دی صلیب بنائی ہوئی اے۔ ایہ جھنڈی تیرہويں صدی عیسوی توں چلا آ رہیا اے۔
ہور سرکاری تے غیر سرکاری علامات تے نشانات وچ گلاب، سفید ڈریگن تے تن شیر سرکاری علامت نيں۔ تن شیر رچرڈ شیردل نے سب توں پہلے استعمال کیتے سن ۔ انگلستان دا قومی ترانہ کوئی نئيں لیکن گاڈ سیو دتی کوئین نوں استعمال کيتا جاندا اے۔
حوالے
[سودھو]- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Region and Country Profiles, Key Statistics and Profiles, October 2013, ONS. Retrieved 9 August 2015.
وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: انگلستان |
|
سانچہ:مملکت متحدہ اجزاء تے وابستگی سانچہ:جزائر برطانیہ
جھیل بستھوائٹ · بٹرمیئر · کونسٹن واٹر · کرموک واٹر · ڈرونٹواٹر · الٹرواٹر · انرڈیل واٹر · ایستھویٹواٹر · گراسمیئر · ہاوزواٹر ریزروائر · لووزواٹر · رائڈلواٹر · ٹارن ہاؤز · تھرلمیئر · السواٹر · واسٹواٹر · ونڈرمیئر
بیڈفورڈشائر · برکشائر · برسٹل نگر · بکنگھمشائر · کیمبرجشائر · چیشائر · کارنوال · کمبریا · ڈربیشائر · ڈیون · ڈورسٹ · ڈرہم · ایسٹ رائڈنگ آف یارکشائر · چڑھدا سسکس · ایسکس · گلوسسٹرجشائر · وڈا لندن · وڈا مانچسٹر · ہیمپشائر · ہیرفورڈشائر · ہرٹفورڈشائر · وائٹ · کینٹ · لنکاشائر · لیسسٹرشائر · لنکنشائر · لندن شہر · مرسیسائیڈ · نارفوک · نارتھیمپٹنشائر · نارتھمبرلینڈ · اتلا یارک شائر · نوٹنگمشائر · آکسفورڈشائر · رٹلینڈ · شروپشائر · سمرسٹ · تھلواں یارکشائر · سٹیفورڈشائر · سفوک · سرے · ٹائن اینڈ ویر · واروکشائر · ویسٹمڈلینڈز · لیندا سسکس · لیندا یارکشائر · ولٹشائر · وورسسٹرشائر
انگلینڈ · ویلز · سکاٹ لینڈ · شمالی آئرلینڈ
آکسفورڈ · ایڈنبرا · برمنگم · بریڈفورڈ · لیڈز · کیمبرج · لیور پول · شیفیلڈ · یارک · مانچسٹر · لندن · باتھ · برائیٹن تے ہوو · برسٹل · کنٹربری · کارلازل · چیسٹر · چیشائیر · کونٹری · ڈربی · ڈرہمالائی · ایکسٹر · گلوسسٹر · ہیریفورڈ · گلاسگو · کنگسٹن · لنکاسٹر · لیڈز · لیسسٹر · لخفیلڈ · لنکن · لورپول · نیوکاسل · ناروچ · نوٹنگہم · پیٹربرا · پلائیموتھ · پریسٹن · رپن · سالفورڈ · سالسبری · ساؤتھمپٹن · سینٹ ایلبن · سٹاک اون ٹرینٹ · سندرلینڈ · ٹرورو · ویکفیلڈ · ولز (برطانیہ) · ویسٹمنسٹر · ڈرہم · ونچسٹر · وولورہیمپٹن · وورسسٹر · یارک · ابردین · ڈنڈی · انورنس · سٹرلنگ · بینگور · کارڈف · نیوپورٹ · سینٹ ڈیوڈ · سوانسی · آرماغ · بیلفاسٹ · ڈیری · لسبرن · نیوری
آئس لینڈ · جرمنی · البانیا · اندورہ · آرمینیا · آسٹریا · آذربائیجان · بیلارس · بیلجیم · بوسنیا تے ہرزیگوونا · بلغاریہ · کروشیا · قبرص · چیک · ڈنمارک · اسٹونیا · فنلینڈ · فرانس · یونان · ھنگری · اٹلی · آئرلینڈ · قازقستان · کوسوو · لیٹویا · لیختنشٹاین · لیتھوینیا · لکسمبرگ · مقدونیہ · مالٹا · مولڈوا · موناکو · مونٹی نیگرو · نیدرلینڈز · ناروے · پولینڈ · پرتگال · رومانیہ · روس · سان مرینو · سربیا · سلویکیا · سلوینیا · سپین · سویڈن · ترکی · سویٹزرلینڈ · برطانیہ · یوکرین · ویٹیکن · جارجیا
- خانہ معلومات ملک وچ غیر متعین پیرامیٹر استعمال کرنے والے صفحات
- انگلستان
- انگریزی بولنے والے ملک تے علاقہ جات
- برطانیہ عظمٰی
- جزیرہ ملکاں
- دسويں صدی وچ قائم ہونے والے ملک تے علاقے
- شمالی یورپ
- مسیحی ریاستاں
- مغربی یورپ
- مملکت متحدہ
- مملکت متحدہ بلحاظ ملک
- خانہ معلومات ملک یا خانہ معلومات سابقہ ملک پرچم سرخی یا قسم پیرامیٹر استعمال کرنے والے صفحات
- یورپ
- انگلینڈ
- برطانیہ