دھروپد
| برصغیر دی اصناف موسیقی | |
| فائل:Dhrupad 2.jpg | |
| قسماں موسیقی | |
| قسماں موسیقی | |
دھروپد کلاسیکی گائیکی دی قدیم ترین صنف سمجھی جاندی اے۔ دھرپد، دھر تے پد، دو لفظاں دا ملن اے۔ دھر دے معنی ٹھہریا ہويا تے پد دے معنی متبرک نيں۔ امومن دھرپد وچ شجاعت و بہادری، حمد و ثنا تے ممتاز شخصیتاں دی تعریف بیان ہُندی اے۔ دھرپد گاؤن والےآں دا عقیدہ اے کہ ایہ روحانی ترقی دا باعث ہُندا اے۔
روپ
[سودھو]دھرپد وچ خاص توجہ سُر دے جمالیاتی پہلوآں تے سُر دے سادہ تے صحیح لگاؤ، اُتے دتی جاندیاں نيں۔ چنانچہ اس وچ تان مرکی تے زمزمے وغیرہ دی اجازت نئيں، صِرف گمک تان لَگ سکدی اے۔ دھرپد دی شفاف تشکیل سر خیالات دی آئینہ داری کردی اے۔ بھاويں ایہ لازمی نئيں، دھرپد عمومن چوتایے وچ گایا جاندا اے۔ دھرپد دی 14 قِسماں وچوں موجودہ دَور وچ صرف دو تن رائج نيں۔ دھرپد دے چار حِصے ہُندے نيں:
- استھائی
- انترا
- سنچائی
- ابھوگ
تریخ
[سودھو]دھرپد دا تقدس تے پاکیزگی اک طویل عرصے تک برقرار رہی لیکن رفتہ رفتہ بادشاہاں دی خوشنودی حاصل کرن لئی دربار دے گوئِیے دھرپد دا خالص مذہبی رنگ نظرانداز کرکے تان پلٹاں توں اپنیاں بندشاں نوں مزین کرن لگ گئے۔ حکمران طبقے دی دیکھا دیکھی عوام وچ وی دھرپد دا رواج گَھٹ ہُندا گیا تے ہُن سارے برصغیر پاک و ہند وچ صرف ڈاگراں دا گھرانا ایسا اے جیہڑا ایس صنف بے بہا نوں مقبول بناؤن لئی ہر مُمکن کوشش کر رہیا اے۔
سادھرا
[سودھو]ایہ دھرپد دی ہی اک قِسم اے۔ دھرپد دی نِسبت ایہدا مزاج ذرا شوخ ہُندا اے۔ سادھرا صِرف جھپ تال وچ گایا جاندا اے۔
باہرلے جوڑ
[سودھو]- کنور خالد محمود، عنایت الہی ٹک، سرسنگیت۔ الجدید، لاہور؛ المنار مارکیٹ، چوک انارکلی۔ 1969ء صفحہ 95-97۔