Jump to content

دیوالی بین بھیل

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
دیوالی بین بھیل
(گجراتی وچ: દિવાળીબેન ભીલ ویکی ڈیٹا اُتے (P1559) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
جم 2 جون 1949   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 19 مئی 2016 (67 سال)[۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


جوناگڑھ   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

شہریت بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–)

برطانوی ہندستان

ڈومنین بھارت   ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
فنی زندگی
آلات موسیقی صوت   ویکی ڈیٹا اُتے (P1303) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ گائک   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
ربط=انٹرنیٹ مووی ڈیٹابیس IMDB اُتے صفحہ[۲]  ویکی ڈیٹا اُتے (P345) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
دیوالیبین پنجابہائی بھیل (2 جون 1943 – 19 مئی 2016), جسنوں دیوالیبین پنجابہائی لدھیا وی کیہا جاندا اے، گجرات دی اکّ بھارتی لوک گلوکارہ اتے پلیبیک گلوکارہ سی۔ اس دی قابلیت دیر نال کھوجی گئی سی؛ اسنے پھر ریڈیو اتے گجراتی فلماں وچ گایا اتے 1990 وچ پدم شری نال اعزازی کیتا گیا۔

جیونی

[سودھو]

دیوالیبین بھیل دا جم 2 جون 1943[۳] نوں دلکھانیا پنڈ (ہن دھاری تالکا، امریلی ضلع، گجرات) وچ اکّ آدواسی پروار وچ پنجابہائی اتے مونگیبین وچ ہویا سی۔[۴][۵][۶] اسدا اصلی اپنام لدھیا سی۔[۶] اپنی ماں توں متأثر ہو کے، اسنے چھوٹی عمر وچ ہی روائتی گربا گیت گاؤنے شروع کر دتے۔ اوہ پرائمری سکول چھڈّ چکی سی، پر اسنے اپنے آپ نوں لوک گائکی سکھائی سی۔[۷] اوہ نوں سال دی عمر وچ جوناگڑھ چلی گئی، جدوں اس دے پیؤ نوں جوناگڑھ سٹیٹ ریلوے وچ نوکری مل گئی۔ اسدا ویاہ نوں سال دی عمر وچ راجکوٹ وچ ہویا سی، پر اسہمتی دے کارن صرف دو دناں بعد اسدا ویاہ ردّ کر دتا گیا سی؛ اسنے دوبارہ کدے ویاہ نہیں کیتا۔ ویہہ سال دی عمر دے آس-پاس اس نوں ہسپتال وچ نوکری مل گئی اتے دس سال اتھے کم کیتا۔ بعد وچ، اسنے جوناگڑھ پبلک ہسپتال دے نرساں دے کوارٹراں وچ گھریلو معاون وجوں کم کیتا۔[۶] اوہ جوناگڑھ چلی گئی اتے گھنگھیرام علاقے وچ اپنے بھرا نال رہندی سی۔[۵]

1964 وچ، گجراتی لوک گلوکار ہیمو گادھوی نے اپنی قابلیت نوں دیکھیا اتے آل انڈیا ریڈیو -راجکوٹ لئی پنج روپئے دے بھگتان لئی اپنی پہلی رکارڈنگ دا پربندھ کیتا۔ سماج سیوک رتبھائی اڈانی اسنوں دلی لے گئے، جتھے اسنے لوک سنگیت میلہ وچ پہلا انعام جتیا۔ سنگیتکار کلیانجی نے اسنوں ممبئی وچ سٹیج کارکردگی دوران سنیا، اتے اسنوں گجراتی فلماں وچ اکّ پلیبیک گلوکار وجوں گاؤن لئی سدا دتا۔ جیسل تورل (1971) اسدی پہلی فلم سی اتے فلم دا اسدا گیت "پاپ تارو پرکاش جڈیجا.." بہت مشہور ہویا۔ اسنے کارکردگی لئی بھارت اتے ودیشاں وچ سفر کیتی۔[۸] اسنے پرانلال ویاس دے نال کئی سٹیج کارکردگی کیتے۔[۹] اوہ گونڈل نیڑے گومٹا پنڈ دے اکّ پرائمری سکول وچ کم کردی سی۔[۸]

دیوالیبین اکّ سوے-سکھئت گلوکارہ سی، اتے اسنے سنگیت وچ کوئی رسمی سکھیا حاصل نہیں کیتی سی۔[۱۰]

دیوالیبین نے وڈی گنتی وچ لوک گیت، گربا، بھجن اتے گجراتی فلماں دے گیت گائے اتے اوہناں دیاں کیسیٹاں ریکارڈ کیتیاں اتے رلیز کیتیاں۔[۱۱] اسنوں ایلبم من کے منجیرے (2001) توں اس دے لوک گیت "آئیوا آئیوا" لئی مانتا ملی۔ لوک گیت سوراشٹر دے کھاروا بھائیچارے دا سی۔ "میرے ٹوڈلے بیٹھو مور"، "سونا وتکڑی رے کیسر گھولیا"، "واگے چے رے"، "رام نہ بن وگیا"، "ہری نہ بن وگیا رے"، "حالو نے کٹھیاوڑی رے"، "اس دے کجھ پرسدھ گیت ہن۔ کوکلکنتھی، "ہوں تو کاگلائیاں لکھی ٹھاکی"، "وارسے ورسے اشدھی کیرے میگھ" اتے "چیلئیا کھما کھمارے" گجراتی فلم، حالو گمڈے جائے[۱۲][۱۳] اسنے کئی سنگیتکاراں اتے گائکاں جویں کہ ہیمو گڑوی، لکھابھائی گڑوی، اسمٰعیل ولیرا، ویلجیبھائی گجر، کرسن ساگٹھیا، پرپھلّ دوے، بھکھدن گادھوی، اوشا منگیشکر، دمینتی بردائی، مرلی میگھانی اتے آنندکمار نال کم کیتا اے۔

مانتا

[سودھو]

بھیل نوں اس دی پھیری دوران لنڈن وچ گجراتی سوسائٹی ولوں اعزازی کیتا گیا۔[۱۴] اسنوں 1990 وچ پدم شری، بھارت سرکار ولوں چوتھا سبھ توں اچا شہری انعام دتا گیا سی۔[۱۵][۱۶][۱۷][۱۴] گجرات سرکار نے اس نوں گجرات گرو انعام نال اعزازی کیتا۔[۱۴]

حوالے

[سودھو]
  1. https://web.archive.org/web/20160519170952/http://www.divyabhaskar.co.in/news-ht/SAU-JUN-OMC-padma-shree-award-winner-diwaliben-bhil-is-no-more-5328040-NOR.html?seq=1
  2. میزک برینز آئی ڈی: https://musicbrainz.org/artist/6745e9b9-add7-4105-be0e-b9e90ff20165 — اخذ شدہ بتاریخ: ۴ اکتوبر ۲۰۲۱ — ناشر: MetaBrainz Foundation
  3. Ghosh, Nikhil (2011). The Oxford Encyclopaedia of the Music of India, Saṅgīt Mahābhāratī., 1st 1, New Delhi: Oxford University Press. ISBN 9780199797721. OCLC 729238089. 
  4. Kateshiya, Gopal (20 May 2016). "Gujarat: Popular folk singer passes away at 75". The Indian Express. http://indianexpress.com/article/cities/ahmedabad/gujarat-popular-folk-singer-passes-away-at-75-2809694/. 
  5. ۵.۰ ۵.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  6. ۶.۰ ۶.۱ ۶.۲ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  7. "Gujarat's renowned folk singer Diwaliben Bhil passed away in hometown Junagadh". The Times of India. 20 May 2016. http://timesofindia.indiatimes.com/city/rajkot/Gujarats-renowned-folk-singer-Diwaliben-Bhil-passed-away-in-hometown-Junagadh/articleshow/52353093.cms. 
  8. ۸.۰ ۸.۱ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  9. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  10. Kateshiya, Gopal (20 May 2016). "Gujarat: Popular folk singer passes away at 75". The Indian Express. http://indianexpress.com/article/cities/ahmedabad/gujarat-popular-folk-singer-passes-away-at-75-2809694/. 
  11. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  12. "Gujarat's renowned folk singer Diwaliben Bhil passed away in hometown Junagadh". The Times of India. 20 May 2016. http://timesofindia.indiatimes.com/city/rajkot/Gujarats-renowned-folk-singer-Diwaliben-Bhil-passed-away-in-hometown-Junagadh/articleshow/52353093.cms. 
  13. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  14. ۱۴.۰ ۱۴.۱ ۱۴.۲ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  15. Ghosh, Nikhil (2011). The Oxford Encyclopaedia of the Music of India, Saṅgīt Mahābhāratī., 1st 1, New Delhi: Oxford University Press. ISBN 9780199797721. OCLC 729238089. 
  16. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  17. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.

باہری لنک

[سودھو]