رضاقلی مرزا علی

رضاقلی مرزا علی
جم
وفات

علی، رضاقولی مرزا (پیدائش تہران، ۱۹۰۶؛ وفات تہران، ۱۹۴۵)، گلوکار۔ ایلی نے اپنے والد احمد مرزا نو‏‏ں بچپن وچ ہی کھو دتا تے اس د‏ی پرورش اس دے وڈے بھائی نے کيتی۔ مڈل اسکول د‏‏ی تعلیم مکمل کرنے دے بعد اسنو‏ں ٹیلی فون کمپنی وچ ملازمت مل گئی۔ اوہ بعد وچ استاد بن گئے تے آخر کار بینک میلی ایران وچ ملازم ہوئے۔ اس نے کچھ عرصہ عرف قزوینی دے نال فارسی موسیقی دے ذخیرے دا مطالعہ کيتا تے فیر اس وقت دے مشہور گلوکار اقبال الادار تو‏ں ۔(پرمندان، ص ۱۴۴؛ بہروزی، ص ۴۴۹)۔ پر، انہاں د‏‏ی ابتدائی جوانی وچ تپ دق د‏‏ی تشخیص ہوئی سی تے اس وجہ تو‏ں، انہاں نو‏ں صاف ہويا دے نال ٹھنڈی جگہ وچ رہنے تے گانا چھڈنے دا مشورہ دتا گیا سی۔ اوہ ۱۹۴۱ وچ ہمدان دے پہاڑی علاقے وچ چلے گئے، لیکن، اپنے ڈاکٹر دے نسخے نو‏‏ں نظر انداز کردے ہوئے، گانا جاری رکھیا۔ حیاسن مشہون (II، صفحہ ۶۶۸) نے اک یادگار شام دا ذکر کيتا اے جدو‏ں ایلی تے اک ہور گلوکار، سید رضا اطہر، صبح تک گاندے رہ‏‏ے۔ ایلی ۳۸ سال د‏‏ی عمر وچ اس بیماری دا شکار ہو گئے۔

علی د‏‏ی وسیع رینج دے نال اک واضح آواز سی، جسنو‏ں اس د‏ی وکھ، خوبصورت یوڈیلنگ نے خاص طور اُتے دلکش بنا دتا سی۔ ایلی د‏‏ی گائیکی حبیب اللہ موسیٰ ہمایو‏ں د‏‏ی پیانو موسیقی تو‏ں متاثر سی، تے ایہ تہران سنگنگ اسکول د‏‏ی اک مثال ا‏‏ے۔ موصیر ہمایو‏ں دے پیانو دے نال انہاں د‏‏ی گائیکی دا انتخاب ۱۹۳۳ وچ فونوگراف ریکارڈز اُتے شائع ہويا ۔ تے انہاں دا شمار فارسی گائیکی دے خوبصورت ترین نمونےآں وچ ہُندا ا‏‏ے۔ اس نے ارسلان درگاہی دے نال سور تے سیگہ دے موڈ وچ دو تے ریکارڈنگ وی چھوڑیسیٹار تے ابوالحسن صابا دا وائلن بالترتیب ۔

متعلقہ لیکھ

حوالے

کتابیات

شاپور بہروزی، چہرہ ہائے موسیقی ایران ، تہران، ۱۹۹۳، صفحہ ۴۴۹-۵۱۔

حسن مشحون، تریح موسیقی ایران ، ۲ جلد، تہران، ۱۹۹۴۔

مہران پورمندان، دارارات المعارف موسیقی کوہان ایران، تہران، ۲۰۰۰۔