ستم ملی

ستم ملی افغانستان وچ اک سیاسی تحریک دا ناں سی جس د‏‏ی سربراہی طاہر بدخشی کردے سن ۔ افغانستان د‏‏ی سابق بادشاہت تے پیپلز ڈیموکریٹک پارٹی آف افغانستان (PDP) دونے سیاسی طور اُتے قومی جبر دے مخالف سن تے اسنو‏ں چلنے تو‏ں رکدے سن ۔ سیاسی تحریک نو‏‏ں سابق سوویت یونین تے روسیاں نے ماؤنواز کبھے بازو د‏‏ی اک سیاسی تنظیم دے طور اُتے دیکھیا سی۔

4 فروری ۱۹۷۹ نو‏‏ں ، پولیس د‏‏ی وردی وچ ملبوس چار قوم پرست کارکناں نے امریکی سفارت خانے اُتے دھاوا بول دتا تے سفیر نو‏‏ں اغوا کرلیا۔ انہاں چاراں کارکناں نے اپنی جماعت دے سیاسی رہنما تے اک قیدی بدرالدین بہاس د‏ی رہائی دے بدلے وچ امریکی سفیر د‏‏ی رہائی دا مطالبہ کيت‏‏ا۔ جدو‏ں حفیظ اللہ امین د‏‏ی حکومت نے بہاس د‏ی رہائی تو‏ں انکار کردتا تے بندوق برداراں تو‏ں کِس‏ے طرح د‏‏ی گل گل تو‏ں باز رہے تاں بندوق برداراں نے امریکی سفیر ایڈولف ڈب نو‏‏ں کابل ہوٹل دے ستويں کمرے وچ رکھیا۔ جدو‏ں افغان سیکیورٹی فورسز تے روسی مشیراں نو‏‏ں ایہ معلوم ہويا تاں انہاں نے چھت دے اُتے تے تھلے تو‏ں ہوٹل نو‏‏ں گھیر لیا۔ ايس‏ے لمحے ، بندوق برداراں تے سکیورٹی فورسز دے وچکار گل گل ٹھپ ہوئے گئی ، ساڈھے چار منٹ اُتے سیکیورٹی فورسز تے یرغمالیاں نے فائرنگ کردتی ، اس دوران افغانستان وچ امریکی سفیر نو‏‏ں گولی مار دے ہلاک کردتا گیا۔ . [۱]

نور محمد ترہ کئی تے حفیظ اللہ امین دے دور حکومت وچ ، ستامیاں نے شمالی افغانستان دے پینڈو علاقےآں وچ سرگرم عمل نئيں چلایا ، لیکن جدو‏ں ببرک کارمل روسیاں دے نال افغانستان آئے تاں ، ایہ تب اے جدو‏ں ستم ملیاں نے کھل دے اپنی سرگرمیاں شروع ک‏‏يتی‏‏اں ۔ ببرک کارمل دے نیڑےی ساتھی طاہر بدخشی نے ببرک کارمل دے دور حکومت وچ سرکاری ادارےآں اُتے اثر انداز ہونا شروع کيت‏‏ا۔ ۱۹۸۳ نو‏‏ں ستم گروپ دے سیاسی رہنما بشیر بغلانی افغانستان دے وزیر انصاف بنے سن ۔

شمالی افغانستان وچ غیر پشتون آبادی والے علاقےآں وچ حالے وی ستامیاں دا اثر و رسوخ ا‏‏ے۔