سرخس ،ترکمانستان
سرخس ناں دے ایران دے شہر لئی ویکھو :سرخس
| سرخس | |
|---|---|
| دیس |  ترکمانستان |
| صوبہ | صوبہ اخال |
| ضلع | ضلع سرخس |
| بلندی | ۲۸۵ میٹر (۹۳۵ فٹ) |
| آبادی (1989 جنگننا)[۱] | |
| • کل | ۹,۵۸۵ |
سرخس ترکمانستان دا اک نخلستانی شہر اے تے صوبہ اخال دے ضلع سرخس دا راجگڑھ اے ۔ایہ شہر سمندر پدھر توں 285 میٹر اچا اے ۔ ایہ شہر کدی پرانی شاہراہ ریشم اتے نخلستاناں چوں اک سی ، جہرا چڑھدے چ مرو تے لہندے چ مشہد وچکار پیندا سی ۔
لوک گنتی
[سودھو]1989ء چ شہر دی لوک گنتی 9،585 سی ۔[۱]
شہر چ 1897 1520 لوک وس رہے سن , جنہاں چ 48,8 % — روسی; 19,8 % — پولینڈی; 8,9 % — لٹوی; 5,0 % — آرمینی; 3,8 % — ایرانی; 3,3 % — ترکمان; 3,0 % — یوکرینی; 2,6 % — یہودی; 2,2 % — جرمن سن ۔[۲].
تریخ
[سودھو]سرخس شہر دے دوالے دے نخلستان چ لوکاں دی وسوں 2 ہزار ق م توں اے ۔ اہم پربندھکی تھاں پرانا سرخس چ جہڑا ھن الے شہر توں تھوڑا دکھن چ سی ۔اس تھاں ھن صرف کسےعبادت خانے دے اٹاں دے کجھ حصے بچے نیں ۔شہر دا دعوی اے کہ اس دی نیہہ 507 ق م چ رکھی گئی سی ۔پر ایہہ تریخ کجھ آپ اختیاری ای منی جاندی اے ۔[۳] 1993ء چ شہر نے ملو زوری اپنی 2500 سال گنڈھ منائی ۔
ساسانی سلطنت ویلے اج دے شہر توں 15 کلومیٹر چڑھدے چ میلی ہیرام چ اک زرتشتی (پارسی آتشکدہ اساریا گیا سی ۔ اسنوں 1997ء چ پولینڈ دی وارسا یونیورسٹی آرکیالوجسٹاں نے مڑ لبھیا ۔[۴]
سلجوقی سلطنت ویلے ایتھے آرکیٹیکٹ دا اک مشہور سکول سی ، جس نال 11ویں صدی دے صوقی ابو الفضل (سرخس بابا) دی یاد چ مزار سی ۔1089ء چ یارتیگمبیز مزار شہر توں 8 کلومیٹر دکھن چ اساریا گیا ، جہڑا کہ شاید شیخ احمد الخادی دی قبر اے ۔
اجوکا شہر 1884ء چ اساریا گیا جدوں روسی سلطنت نے سرخس نخلستان اتے مل ماریا ۔ ایہہ ایران سرحد اتے روسی فوجی چوکی وجوں ورتیا جاندا سی ۔ ایتھے واسی بوہتے روسی تے پول آبادکار سن ۔ ایتھے اک آرتھوڈکس گرجا اساریا گیا ، جہرا ہن چالو نئیں اے ۔
2010ء چ سرخس دیاں یادگاری تھانواں نوں ، جنہاں چ ابو الفضل دا مزار ، پرانا سرخس تے میلی ہیرام دے آتشکدے نوں ، ترکمان حکومت نے ترکمانستان چ شاہراہ ریشم دیاں نشاناں دے طور اتے یونیسکو دے عالمی رہتلی تھانواں بنان لئی ٹنٹیٹو لسٹ چ درج کروایا[۵]
موسم
[سودھو]سرخس دا موسم نیم صحرائی گرم موسم اے ، جس چ سردیاں ٹھنڈیاں تے گرمیاں بوہت گرم نیں ، مینہہ گھٹ ای وردا اے ۔
| سرخس دا موسم | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مہینا | جنوری | فروری | مارچ | اپریل | مئی | جون | جولائی | اگست | ستمبر | اکتوبر | نومبر | دسمبر | سال |
| ودھ توں ودھ سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) | 32.4 (90.3) |
30.8 (87.4) |
36.9 (98.4) |
41.0 (105.8) |
43.6 (110.5) |
46.0 (114.8) |
46.0 (114.8) |
46.1 (115) |
41.0 (105.8) |
39.8 (103.6) |
35.9 (96.6) |
28.5 (83.3) |
۳۶.۹ |
| اوسطاً ودھ سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) | 10.0 (50) |
13.4 (56.1) |
19.7 (67.5) |
26.3 (79.3) |
32.7 (90.9) |
37.1 (98.8) |
38.5 (101.3) |
37.7 (99.9) |
32.7 (90.9) |
26.7 (80.1) |
18.0 (64.4) |
11.4 (52.5) |
۲۵.۳۵ (۷۷.۶۳) |
| روزانہ اوسط سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) | 4.7 (40.5) |
7.6 (45.7) |
13.0 (55.4) |
19.1 (66.4) |
25.2 (77.4) |
29.7 (85.5) |
31.2 (88.2) |
29.7 (85.5) |
24.4 (75.9) |
18.7 (65.7) |
11.5 (52.7) |
6.3 (43.3) |
۱۸.۴۳ (۶۵.۱۷) |
| اوسطاً گھٹ سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) | 0.7 (33.3) |
2.8 (37) |
7.6 (45.7) |
13.2 (55.8) |
18.5 (65.3) |
22.4 (72.3) |
23.9 (75) |
22.6 (72.7) |
17.4 (63.3) |
12.2 (54) |
6.3 (43.3) |
2.2 (36) |
۱۲.۴۸ (۵۴.۴۷) |
| گھٹ توں گھٹ سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) | -21.0 (-5.8) |
-14.0 (6.8) |
-4.4 (24.1) |
-0.5 (31.1) |
5.9 (42.6) |
7.4 (45.3) |
12.3 (54.1) |
13.9 (57) |
3.2 (37.8) |
1.0 (33.8) |
-7.4 (18.7) |
-14.2 (6.4) |
−۲۱ |
| مینہہ م م (انچ) | 32 (1.26) |
33 (1.3) |
40 (1.57) |
35 (1.38) |
14 (0.55) |
0.3 (0.012) |
0.1 (0.004) |
0.0 (0) |
0.5 (0.02) |
7 (0.28) |
12 (0.47) |
26 (1.02) |
۱۹۹.۹ (۷.۸۷) |
| % نمی | 70.1 | 66.8 | 59.9 | 51.3 | 38.9 | 26.9 | 25.3 | 24.2 | 29.3 | 40.5 | 59.4 | 70.7 | ۴۶.۹۴ |
| اوسطاً روزانہ مینہہ (≥ 0.1 mm) | 5.8 | 6.3 | 5.5 | 3.2 | 1.5 | 0.2 | 0.2 | 0.1 | 0.3 | 1.0 | 3.8 | 4.6 | ۳۲.۵ |
| دھپ (گھینٹے) | 146.8 | 141.5 | 172.7 | 213.0 | 302.2 | 359.5 | 378.7 | 358.9 | 315.1 | 256.0 | 191.7 | 145.8 | ۲,۹۸۱.۹ |
| Source #1: climatebase.ru[۶] | |||||||||||||
| Source #2: NOAA (sun & precipitation, 1961-1990)[۷] | |||||||||||||
آواجائی
[سودھو]سرخس ایران-ترکمانستان باڈر اتے کراسنگ پوائنٹ اے ، تے اوہ تھاں اے جتھے ،تجن توں مشہد ، ایران لئ فرگیٹ ریلوے لین دیاں ریل بوگیاں لازمی بدلنیاں پیندیاں نیں ۔سرخس تے اشک آباد وچکار وی ریل راہیں آواجائی ہندی اے ۔
حوالے
[سودھو]- ↑ ۱.۰ ۱.۱ Population census 1989, Demoscope Weekly, No. 359-360, 1–18 January 2009 (search for пгт Серахс)
- ↑ Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей
- ↑ Bradt Guide to Turkmenistan, 1st edition, page 131.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
متناسقات: 36°32′N 61°13′E / 36.533°N 61.217°E
 صوبہ اخال
| |
|---|---|
| راجگڑھ | اناؤ |
| ضلع(راجگڑھ) |
ضلع آک بوگدائی(آک بوگدائی) • ضلع بابا دہقان(بابا دہقان) • ضلع بہارلی(بہارلی) • ضلع تجن(تجن) • ضلع دروازہ(اوزارووا) • ضلع سرخس(سرخس) • ضلع گوک تپہ(گوک تپہ) |
| ترکمانستان دے شہر
| |
|---|---|
| راجگڑھ:اشک آباد | |
| راجگڑھ صوبہ | اناؤ • بلخان آباد • ترکمان آباد • داش اوغوز • مــَـرۡۉ |
| راجگڑھ ضلع | گولانلی • بیرام علی • تختہ بازار • ترکمن قلعہ • ساکارچقہ • سرحدآباد • قراقم (شہر) • مرغاب • مولانفیس • یولوتین |