سنہرا چاول
سنہرا چاول(گولڈن رائس) اریزجا سیٹیووا چاول بیٹا کیروٹین دی اک قسم اے ، جو چاول دے حامی اے چاول وٹامن اے جینیاتی انجینئرنگ دے بائیو سنتھیت دا پیش خیمہ اے۔ [۱] چاول دی سائنسی وضاحتاں سائنس وچ 2000 وچ پہلی بار شائع ہوئیاں سن۔ [۱] سنہری چاول انہاں علاقےآں وچ استعمال دے لئی تیار کيتا گیا سی جنہاں وچ غذائی وٹامن اے دی کمی اے [۲]۔ 2005 وچ اک نويں قسم دے چاول ، گولڈن رائس -2 دا اعلان کيتا گیا سی جو سنہری چاول توں 23 گنیازیادہ بیٹا کیروٹین تیار کردا اے [۳]۔ فی الحال انہاں قسماں وچوں کوئی وی انسانی استعمال دے ل. دستیاب نئيں اے۔ بھانويں سنہری چاول انسانی استعمال دے لئی تیار کيتا گیا سی ، لیکن اس کو ماحولیاتی کارکناں تے عالمگیریت مخالف کارکناں دی شدید مخالفت دا سامنا کرنا پيا۔ [۴]
سنہری چاول بنانا
[سودھو]گولڈن رائس سوئس فیڈرل انسٹی ٹیوٹ آف ٹکنالوجی دے انسٹی ٹیوٹ آف پلانٹ سائنسز دے انگو پوٹریکس نے ، یونیورسٹی آف فریبرگ دے پیٹر ویئر دے نال مل کے تیار کيتی سی۔ ایہ منصوبہ 1992 وچ شروع کيتا گیا سی ، تے سن 2000 وچ اس دی اشاعت دے وقت ، سنہری چاول بائیوٹیکنالوجی وچ اک اہم پیشرفت سمجھیا جاندا سی ، کیونجے محققاں نے اک مکمل بایوسینتھیسی طریقہ کار بنایا سی۔
گولڈن چاول بیٹا کیروٹین تیار کرنے دے لئی تیار کيتا گیا سی۔ چاول دا اوہ حصہ جو لوک کھاندے نيں ، جسنوں اینڈوسپرم کہیا جاندا اے تے جو وٹامن اے دا لیڈر اے۔ چاول دے پودے قدرتی طور اُتے بیٹا کیروٹین تیار کردے نيں ، جو کیروٹینائڈ ورنک ہُندے نيں جو پتیاں وچ ظاہر ہُندے نيں تے سنشیت وچ حصہ لیندے نيں۔ اُتے ، پودےآں نوں عام طور اُتے اینڈوسپرم وچ روغن پیدا نئيں ہُندا اے کیوں کہ اینڈوسپرم وچ فوٹو سنتھیز نئيں ہُندا اے۔
گولڈن چاول دو بیٹا کیروٹین بائیو سنتھیسی جین اُتے مشتمل چاول نوں تبدیل کرکے تیار کيتا جاندا اے۔
- توں PSY (phytoin synthase) توں Daffodil (نرکسس sudonarcissus).
- مٹی دے بیکٹیریا ایرونیا uredovora سے crt1
(لائک ( لائکوپین سائکلیس) جین دا اندراج ضروری سمجھیا جاندا سی ، لیکن ہور تحقیق توں معلوم ہويا اے کہ ایہ جنگلی چاول دے اینڈوسپرم وچ پہلے ہی تیار کيتا جارہیا اے۔ )
فیر PSY تے CRT1 جین نوں چاول دے جوہری جینوم وچ تبدیل کر دتا گیا تے اک مخصوص اینڈوسپرم فروغ دینے والے دے تحت رکھیا گیا ، تاکہ انہاں دا اظہار صرف اینڈوسپرم وچ ہی کيتا جائے۔ اےكسوجےنس اےلوايسي جین دے پاس اک ٹرانزٹ پےپٹايڈ تہجی جڑا ہُندا اے جس توں اوہ پلاسٹڈ تک جا سکے، جتھے جےرانل جےرانل ڈپھسپھےٹ دی تعمیر واقع ہُندا اے . کرٹ ون جین اس راستے نوں مکمل کرنے دے لئی اک لازمی جزو اے کیونجے ایہ کیروٹینائڈس دی ترکیب وچ مختلف اقدامات دی تشکیل کرسکدا اے ، جدوں کہ انہاں اقدامات وچ پودےآں وچ اک توں زیادہ انزائم دی ضرورت ہُندی اے۔ انجنیئرڈ راستے دا آخری پروڈکٹ لائکوپین اے ، لیکن جے پلانٹ لائکوپین نوں ذخیرہ کردا اے تاں ، چاول سرخ رنگ دے ہون گے۔ حالیہ تجزیہ توں ایہ گل سامنے آئی اے کہ پودے دا اینڈوجینس انزیم بیڈو کیروٹین وچ بینڈ کیروٹین دے لئی اینڈوسپرم وچ لائکوپین دی شکل دیندا اے ، ایہ اک یقینی پیلے رنگ دا اے جس توں اس دا ناں لیا گیا اے۔ [۵] اصل سنہری چاول SGR1 کہلاندے سن تے اصل گرین ہاؤس حالت وچ 1.6 carg / g کیروٹینائڈز تیار کردے سن ۔
بعد وچ ترقی
[سودھو]سنهلے چاول نوں فلپائن ، تائیوان وچ تے امریکی چاول كلٹوار 'كوكودراي' دے نال تے مقامی چاول كلٹيوارس دے نال کيتا توں تیار کيتا گیا اے . انہاں سنہری چاول دی کاشتاں دا پہلا فیلڈ ٹرائل 2004 وچ لوزیانا اسٹیٹ یونیورسٹی زرعی مرکز دے ذریعہ کيتا گیا تھا[۶]۔ [۷] فیلڈ جانچ توں سنہری چاول دی غذائیت دی قدر دی زیادہ درست پیمائش دی اجازت ہوئے گی تے کھانے دی جانچ دی راہ ہموار ہوئے گی۔ فیلڈ ٹرائلز دے ابتدائی نتائج توں ظاہر ہويا اے کہ گرین ہاؤس وچ اگے ہوئے سنہری چاول دے مقابلے وچ کھیت وچ تیار سنہری چاول 4 توں 5 گنیازیادہ بیٹا کیروٹین دی پیداوار کردے نيں۔ [۸]
2005 وچ ، بایوٹیکنالوجی کمپنی سنجینٹا دے محققاں دی اک ٹیم نے "گولڈن رائس 2" دے ناں توں مختلف قسم دے سونے دے چاول تیار کیتے۔ انہاں نے مل کے نال اصل سنہری چاول دی crt1 phytoene synthase myJ دے جین. سنہری چاول 2 سونے دے چاول توں 23 گنیازیادہ کیروٹینائڈز (37 µg / g) تیار کردا اے ، تے اس وچ بیٹا کیروٹین (37 µg / g carotenoids) دی نمایاں جمع ہُندی اے ۔ 31 دے µg / g µg / g تک تجویز کردہ غذائی الاؤنس (آر ڈی اے) دے حصول دے ل it ، اک اندازے دے مطابق سب توں زیادہ پیداوار 144 جی دباؤ دی ہُندی اے۔ کھایا جائے گا۔ کسی وی دوسری قسم توں کیروٹین دی جیو دی موجودگی دا تجربہ کسی ماڈل وچ نئيں کيتا گیا اے۔ [۹]
جون 2005 وچ ، بییل تے میلنڈا گیٹس فاؤنڈیشن دے محقق پیٹر بیئر نے سنہری چاول وچ حامی وٹامن اے ، وٹامن ای ، آئرن تے زنک دی بایوویلیبلٹی دی سطح نوں ہور بہتر بنانے تے جینیاتی ترمیم دے ذریعے پروٹین دی خصوصیات نوں بہتر بنانے دا اک راستہ تلاش کيتا۔ .
گولڈن رائس تے وٹامن اے دی کمی
[سودھو]سنہری چاول دی تخلیق کيتی راہ ہموار کرنے والی تحقیق انہاں بچےآں دی مدد دے لئی کيتی گئی جو وٹامن اے دی کمی (VAD) توں دوچار نيں۔ اکیہويں صدی دے آغاز وچ ، افریقہ تے جنوب مشرقی ایشیاء دے 118 ملکاں وچ 124 ملین افراد VAD توں دوچار سن ۔ VAD اک سال وچ 2-2 ملین اموات ، ناقابل واپسی اَنھّا پن دے 500،000 مقدمات ، تے لکھاں خشک اکھاں دے معاملات دے لئی ذمہ دار اے۔ [۱۰] بچےآں تے حاملہ سوانیاں نوں سب توں زیادہ خطرہ ہُندا اے۔ وٹامن اے نوں کمی ضمیمہ دے طور اُتے وکھ توں کھلایا جاندا اے تے انہاں علاقےآں وچ انجکشن دے ذریعہ دتا جاندا اے جتھے وٹامن اے دی کمی ہُندی اے۔ 1999 تک ، 43 ملکاں وچ 5 سال توں کم عمر دے بچےآں دے لئی وٹامن اے ضمیمہ پروگرام سن ۔ انہاں وچوں 10 ملکاں دے پاس ہر سال دو اضافی مقدار دی اضافی خوراک ہُندی اے ، جو یونیسیف دے مطابق وی اے ڈی نوں مؤثر طریقے توں ختم کرسکدی اے [۱۱]۔ اُتے ، یونیسیف تے بہت ساری رضاکار تنظیماں اسنوں دھیان وچ رکھدے ہوئے تکمیل وچ مصروف نيں۔ جِنّی بار عملی طور اُتے ، کم خوراک دی تکمیل دا مقصد ہونا چاہیدا۔[۱۲]
کیونجے بوہت سارے ملکاں وچ جتھے کھانے وچ وٹامن اے دی کمی اے ، بچے چاول نوں مکمل غذا دے طور اُتے کھاندے نيں ، پروٹامن اے تیار کرنے دے لئی چاول دی جینیاتی تغیر وٹامن دی اضافی دا بہتر تے کم مہنگا متبادل ہوسکدا اے ، یا سبز سبزیاں یا جانوراں دی مصنوعات دی کھپت وچ وادھا ہوسکدا اے۔ اک چنگا اختیار وی ہوسکدا اے۔ ایہ جینیاتی طور اُتے انجنیئرڈ آئوڈائزڈ نمک یا فلورٹیڈیٹیڈ پانی دے برابر ہوسکدا اے۔
سنہری چاول دے غذائیت توں متعلق فائدے دا ابتدائی تجزیہ دسدا اے کہ سنہری چاول دی کھپت اندھیرے نوں ختم نئيں کرے گی تے اموات وچ وادھا نئيں کرے گی بلکہ اسنوں دوسرے وٹامن اے دے اضافی طریقےآں دی طرح اک ضمیمہ دے طور اُتے وی دیکھیا جانا چاہیدا۔ [۱۳] اس وقت توں ، روزانہ تقریبا 75 گرام چاول کھانے والے افراد دی غذائیت دی ضروریات نوں پورا کرنے دے لئی مناسب پروویٹامن اے دے نال سنہری چاول دی بہتر تناؤ تیار کيتا گیا اے۔ [۱۴]
خاص طور اُتے ، چونکہ کیروٹین ہائیڈروفولک نيں ، لہذا سنہری چاول کھانے وچ وٹامن اے دی کمی نوں دور کرنے دے ل be مناسب چربی (یا زیادہ وٹامن اے ضمیمہ) ہونا ضروری اے۔ اس تناظر وچ ایہ ضروری اے کہ وٹامن اے دی کمی کدی کدائيں ہی وکھ تھلگ رجحان اے ، لیکن عام طور اُتے متوازن غذا دی عمومی کمی توں وابستہ ہُندا اے۔ لہذا ، وٹامن اے دے ہور قدرتی وسائل دی طرح حیاتياتی دستیابی نوں قبول کردے ہوئے ، گرین پیس دا اندازہ اے کہ بالغ انساناں نوں بیٹا کیروٹین دا آر ڈی او حاصل کرنے دے لئی پہلی نسل دے تقریبا 9 9 کلو پکے ہوئے سنہری چاول کھانے دی ضرورت ہوئے گی ۔جدوں کہ دُدھ پلانے والی عورت نوں دوگنا دی ضرورت ہوئے گی مقدار ، متوازن غذا دا اثر (چربی دی کمی) مکمل طور اُتے ذمہ دار نئيں اے۔ دوسرے لفظاں وچ ، وٹامن اے دی کمی نوں روکنے یا اسنوں کم کرنے دے لئی جسمانی طور اُتے کافی سونے دے چاول تیار کرنا تے کھا جانا تقریبا ناممکن اے۔ [۱۵] بھانويں ایہ دعوی سنہری چاول دی پروٹو ٹائپ کھیتی توں متعلق اے ، حالیہ ورژن وچ وٹامن اے دی نسبتا زیادہ خصوصیات نيں۔ [۱۶]
گولڈن رائس تے دانشورانہ املاک دے امور
[سودھو]پوٹریککس روزی دے لئی کساناں نوں مفت سنہری چاول تقسیم کرنے دی کوشش وچ پیش پیش سن ۔ اس دے لئی متعدد کمپنیاں درکار سن جنہاں دے پاس بائیر دی تحقیق اُتے ملکیت دے بغیر حقوق دا جائزہ لینے دے حقوق موجود سن ۔ بایر نوں یوروپی کمیشن دے 'کیروٹین پلس' ریسرچ پروگرام توں مالی اعانت ملی ، جس دے تحت انہاں نوں قانون دے ذریعہ اپنی ایجادات دے حقوق پروگرام دے کارپوریٹ اسپانسر ، جینیکا (اب سنجینٹا ) دے حوالے کرنے دی ضرورت سی۔ بائر تے پوٹریکس نے گولڈن رائس بنانے دے لئی 32 مختلف کمپنیاں تے یونیورسٹیاں توں 70 دانشورانہ املاک دے حقوق استعمال کیتے۔ انہاں نوں انہاں سب دے لئی مفت لائسنس دینے دی ضرورت سی تاکہ سنجینٹا تے اس منصوبے دے دوسرے انسانی شراکت دار نسل دے پروگراماں وچ سنہری چاول دا استعمال کرسکن تے نويں فصلاں اگاواں۔ [۱۷]
مفت لائسنس ، ناں نہاد انسانی استعمال دا لائسنس ، مثبت تشہیر دی وجہ توں جلدی توں منظور ہويا ، خاص طور اُتے جولائی 2000 وچ ٹائم میگزین وچ ، ایہ سنہری چاول بنایا گیا سی۔ کہیا جاندا اے کہ گولڈن رائس پہلی جینیاتی طور اُتے تبدیل شدہ فصل اے جو منطقی طور اُتے فائدہ مند سی تے اس طرح اسنوں وسیع پیمانے اُتے قبولیت حاصل ہوئی۔ مونسانٹو پہلی کمپنی سی جس نے کسی گروپ فری لائسنس دی اجازت دتی تھی۔حوالےدی لوڑ؟
اس گروپ نوں انسانی تے تجارتی استعمال دے وچکار تفریق دی وی وضاحت کرنی پئی۔ یہ تعداد 10،000 امریکی ڈالر مقرر کيتی گئی سی۔ لہذا ، جدوں تک گولڈن رائس جینیاتکس دے کسان یا اس دے نتیجے وچ استعمال کنندہ نے سالانہ 000 10 ڈالر توں زیادہ حاصل نئيں کيتا تب تک ، سنجینٹا نوں تجارتی استعمال دے ل. کوئی رائلٹی نئيں دتی جاندی سی۔ سنہری چاول دے انسانی استعمال دے لئی کوئی معاوضہ نئيں اے تے کاشتکاراں نوں بیج رکھنے تے انہاں نوں دوبارہ پلانے دی اجازت اے۔
مخالفت
[سودھو]جینیاتی طور اُتے انجنیئر فصلاں دے ناقدین نے مختلف خدشےآں دا اظہار کيتا اے۔ انہاں وچوں اک ایہ اے کہ بنیادی طور اُتے سنہری چاول وچ وٹامن اے نئيں ہُندا اے۔ چاول دی اک نويں قسم تیار کرکے ایہ مسئلہ حل ہو گیا اے۔ اُتے ، پودےآں دی کٹائی وچ وٹامن اے دی کمی دی شرح تے پکنے دے بعد کتنا باقی اے اس اُتے حالے وی شکوک اے۔ [۱۸]
گرینپیس نے جینیاتی طور اُتے تبدیل شدہ تمام حیاتیات دی مخالفت کيتی تے اس رائے دا اظہار کيتا کہ سنہری چاول ٹروجن گھوڑا اے جو GMOs دے زیادہ وسیع پیمانے اُتے استعمال کیتی راہاں کھولے گا۔ [۱۹]
ہندوستانی جی ایم او مخالف کارکن ، وندنا سیوا نے استدلال کيتا کہ مسئلہ ایہ نئيں اے کہ اس مخصوص فصل وچ کوئی کمی اے ، لیکن ایہ کہ غریباں وچ معذوری دا مسئلہ اے تے ایہ کہ کھانےآں دیاں فصلاں وچ جیوویودتا دی کمی اے۔ ایہ مسائل جینیاتی طور اُتے تبدیل شدہ کھانےآں اُتے مبنی زراعت دے کارپوریٹ کنٹرول دی وجہ توں بڑھدے نيں۔ اک تنگ مسئلے (وٹامن اے دی کمی) اُتے توجہ مرکوز کرکے ، وندنا سیوا نے استدلال کيتا کہ سنہری چاول دے حامی تغذیہ بخش کھانے دے مختلف ذرائع دی عدم دستیابی دی وسیع کمی دی اک وڈی وجہ نوں چھپاندے نيں۔[۲۰] دوسرے گروپاں دا کہنا اے کہ وٹامن اے توں بھرپور طرح طرح دی کھانےآں جداں تند ، پتی دار سبزیاں تے پھل بچےآں نوں واٹامن اے مہیا کرسکدے نيں۔ [۲۱]
تاریخی مطالعہ دی کمی تے اس بے یقینی دی وجہ توں کہ کِنے لوک سنہری چاول دا استعمال کرن گے ، ڈبلیو ایچ او دی غذائی قلت دے ماہر فرانسسکو برانکا نے ایہ نتیجہ اخذ کيتا اے کہ "سپلیمنٹ فراہم کرنا ، وٹامن اے اُتے مشتمل کھانے نوں مستحکم کرنا تے لوکاں نوں گاجر یا کچھ دینا۔" کچھ پتےآں نوں کِداں اگنا اے اس دی تعلیم سبزیاں اس مسئلے توں لڑنے دا بہترین طریقہ اے "۔ [۲۲]
حوالے
[سودھو]- ↑ ۱.۰ ۱.۱ ये एट अल. 2000. इंजीनियरिंग द प्रोविटामिन A (बेटा-कारोटेने) बायोसिंथेटिक पाथवे इनटू (सारोटेनोइड-मुफ्त) राईस एंडोस्पर्म. विज्ञान 287 (5451): 303-305 पीएमआईडी (PMID) 10634784
- ↑ एक मौजूदा फसल, आनुवंशिक इंजीनियर "सुनहरा चावल" जो विटामिन ए का उत्पादन करता है, पहले से ही अंधापन और बौनापन को कम करने का वादा करता है जो विटामिन ए से मिलती है - अ डेफिशियंट डाइट. - वॉशिंगटन टाइम्स कमेंट्री पर पहले विधेयक, चिकित्सक और राजनीतिज्ञ - 21 नवम्बर 2006 Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ पाइने एट अल. 2005. समर्थक विटामिन ए के द्वारा स्वर्ण चावल के पोषण मूल्य में सुधार Archived 26 सितंबर 2011 at the وے بیک مشین. नेचर बायोटेक्नॉलोजी डोई:10.1038/nbt1082
- ↑ [۱]Archived 1 जनवरी 2011 at the وے بیک مشین[mailto:cmoskowitz@imaginova.com क्लारा मोस्कोविट्ज़]द्वारा रैडिकल साइंस एम्स टू सोल्व फ़ूड क्राइसेस, लाइवसाइंस 23 अप्रैल 2008
- ↑ स्चहौब, पी. एट अल. 2005. सुनहला चावल लाल के बदले सुनहला (पीला) क्यों है?. प्लांट फिजियोलॉजी 138:441-450
- ↑ एलएसयु एजीसेंटर कम्युनिकेशन. 'लाल चावल' कुपोषण में कमी को दूर करता है, Archived 28 जून 2013 at the وے بیک مشین 2004
- ↑ سائیٹ غلطی:نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےlsu2004
لئی۔ - ↑ Goldenrice.org Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ दत्ता, एस.के. एट अल. 2007. गोल्डन चावल: अनुक्रमण, प्रजनन और क्षेत्र मूल्यांकन. युफाइटिका . 154 (3): 271-278
- ↑ हम्फ्रे, जे.एच., पश्चिम, के.पी. जूनियर और सॉमर, ए. 1992. विटामिन ए की कमी और 5-साल-तहत के बच्चों में मृत्यु दर रोप्य. हु (WHO) बुलेटिन Error in webarchive template: Check
|url=
value. Empty. 70: 225-232 - ↑ यूनिसेफ (UNICEF). विटामिन ए की कमी Archived 18 अप्रैल 2008 at the وے بیک مشین
- ↑ विटामिन ए ग्लोबल इनिशिएटिव. 1997. विटामिन ए की कमी का मुकाबला करने में प्रगति के त्वरण के लिए एक रणनीति Archived 8 फ़रवरी 2017 at the وے بیک مشین
- ↑ डावे, डी., रॉबर्टसन, आर. और अननेवेह्र, एल. 2002. गोल्डन राइस: चावल की भूमिका क्या विटामिन ए की कमी के उन्मूलन में खेलने के लिए कर सकता है? फ़ूड पॉलिसी 27:541-560
- ↑ पाइने एट अल. 2005. समर्थक विटामिन ए के द्वारा स्वर्ण चावल के पोषण मूल्य में सुधार Archived 26 सितंबर 2011 at the وے بیک مشین. नेचर बायोटेक्नॉलोजी डोई:10.1038/nbt1082
- ↑ "संग्रहीत प्रति". https://web.archive.org/web/20051112204223/http://www.greenpeace.org/raw/content/international/press/reports/vitamin-a-natural-sources-vs.pdf. Retrieved on 29 जून 2010.
- ↑ पाइने एट अल (2005). गोल्डन चावल के पोषण मूल्य में सुधार समर्थक के माध्यम से विटामिन ए की सामग्री वृद्धि हुई है। प्रकृति जैव प्रौद्योगिकी 23, 4:482.
- ↑ पॉट्रीकस, आई. 2001. गोल्डन राइस और परे. प्लांट फिजियोलॉजी 125:1157-1161
- ↑ फिर, सी, 2009, "संशोधित चावल आनुवंशिक अभियान के लिए चौराहे पर है: लगभग 10 साल के विकास के बाद गोल्डेन चावल पर एक महत्वपूर्ण रेख-देख." जर्मनी में फ़ूडवॉच http://www.foodwatch.de/foodwatch/content/e6380/e23456/e23458/GoldenRice_english_final_ger.pdf Archived 3 अगस्त 2012 at the وے بیک مشین.
- ↑ ग्रीनपीस. 2005. हर वो चीज़ जो चमकती है सोना नहीं होती: गोल्डन राइस की झूठी उम्मीद Archived 30 नवंबर 2011 at the وے بیک مشین
- ↑ शिव, वी. द गोल्डन राइस होक्स Archived 11 सितंबर 2012 at the وے بیک مشین
- ↑ फ्रेंड्स ऑफ़ द अर्थ गोल्डन राइस और विटामिन ए की कमी Archived 2 जून 2016 at the وے بیک مشین
- ↑ एन्सेरिंक, एम. 2008. गोल्डन चावल से कड़ी सबक Archived 6 नवंबर 2017 at the وے بیک مشین. विज्ञान, 230, 468-471.