شاہ فہد قرآن کریم پرنٹنگ کمپلیکس
شاہ فہد قرآن کریم پرنٹنگ کمپلیکس | |
---|---|
مجمع الملك فهد لطباعة المصحف الشريف | |
تشکیل | 1985 |
بانیان | شاہ فہد بن عبد العزيز |
قسم | حكومتى اداره |
مقصد | قرآن کریم دى طباعت |
صدر دفتر | مدینہ منورہ |
مقام | مدينہ منوره سعودی عرب |
متناسقات | متناسقات: 24°30′59″N 39°32′29″E / 24.51639°N 39.54139°E |
سرکاری زبان | عربى |
سیکرٹری جنرل | ڈاکٹر بندر بن فہد السویلم |
نگراں | عبد اللطيف بن عبد العزيز آل الشيخ |
عملہ | 1100 |
ویب سائٹ | http://qurancomplex.gov.sa/ |
قرآن کریم دی نشر واشاعت دا سب توں وڈا مرکز ايسے بستی وچ قائم اے جتھے پیارے نبی صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم اُتے دس سالاں تک قرآن کریم دا نزول ہُندا رہیا تے جتھے آپ صلی اللہ علیہ وسلم ہر رمضان وچ جبریل امین دے نال قرآن کریم دا دور کيتا کردے سن، عقیدت دی اوہ مقدّس بستی مدینہ کہلاندی اے تے اشاعت دا اوہ عظیم مرکز مجمع الملک فہد لطباعۃ المصحف الشریف (شاہ فہد قرآن کریم پرنٹنگ کمپلیکس ) دے ناں توں جانا پہچانا جاندا اے ۔
اس کمپلیکس نے تن سو اکسٹھ (361) قسم دی متنوع مطبوعات ومنشورات شائع کيتیاں نيں تے افتتاح توں لے کے ہن تک سینتِیہہ سال وچ تقریبا بتِیہہ کروڑ مطبوعات ومنشورات تقسیم کرچکاہے تے فی الحال اک سال وچ اک کروڑ اسّی لکھ توں زیادہ مختلف مطبوعات ومنشورات شائع کرنے دی صلاحیت رکھدا اے۔[۱]
(عربی زبان: مجمع الملك فهد لطباعة المصحف الشريف)
(English: King Fahd Complex for the Printing of the Holy Quran)
تاسيس تے افتتاح
[سودھو]شاه فہدبن عبد العزيز –رحمہ الله- نے عالم اسلام كى ضرورت كو محسوس كردے ہوئے 16/محرم 1403ھ (1982ء) ميں سنگ بنياد ركها تے 6/ صفر 1405ھ (1984ء) كو افتتاح كيا۔
اہداف ومقاصد
[سودھو]1- عالم اسلام ميں رائج متواتر قراءتاں ميں مصحف (قرآن) كى اشاعت.
2- عالم اسلام ميں رائج متواتر قراءتاں ميں قرآن كريم كى ريكارڈنگ.
3- دنيا كى زنده زباناں ميں قرآن كريم دے تراجم تے تفاسير كى اشاعت.
4- علوم قرآن دا اہتمام تے اس فن دے عمده قلمى نسخے (Manuscripts) كى تحقيق.
5- قرآن تے علوم قرآن توں متعلق ريسرچ دا اہتمام.
6- كمپليكس كى مطبوعات ومنشورات دے ذريعہ مسلمانان عالم كى ضرورتاں كى تكميل.
7- كمپليكس كى مطبوعات ومنشورات كو انٹرنيٹ تے مختلف ايپس دے ذريعہ فروغ دينا.
کمپلیکس دا رقبہ تے عملہ
[سودھو]کمپلیکس ڈھائی لکھ مربع میٹر اراضی اُتے پھیلا ہويا اے جس وچ مسجد، تنظیمی دفاتر، پریس، لائبریری، گودام، بک سٹال، کلینک تے پارکنگ وغیرہ سب شامل نيں، گویا اوہ اپنے آپ وچ مکمل اک ثقافتی بستی اے۔ وزارت برائے اسلامی امور دی نگرانی وچ اوتھے گیارہ سو توں ودھ عملہ کم کردا اے جنہاں وچ علما تے پروفیسران وی نيں تے تکنیکی وانتظامی عملہ بھی۔
کارہائے نمایاں
[سودھو]شاہ فہد کمپلیکس اعلیٰ علمی و تکنیکی صلاحیت تے جدید ٹکنالوجی دے ذریعہ نہایت عمدگی تے پختگی دے نال کارہائے نمایاں انجام دے رہااے، ذیل دی سطراں وچ انہاں نوں اختصار دے نال سپردِ قرطاس کيتا جاندا اے [۲].
1) کمپلیکس نے عالم اسلام وچ رائج اٹھ روایتاں وچ چودہ طرح دے مصاحف (قرآن دے نسخے) شائع کيتا اے: تن نسخے حفص دی روایت وچ ، دو وَرْش دی روایت وچ ،دو قالون دی روایت وچ ، تن دوری دی روایت وچ ، اک شعبہ دی روایت وچ ، اک سوسی دی روایت وچ ، اک بزی دی روایت وچ تے اک قنبل دی روایت وچ . (یہ آٹھاں ناں دوسری تے تیسری صدی ہجری دے مشہور قراء دے نيں).
کتابت تے طباعت اُتے شیخ علی بن عبد الرحمن الحذیفی دی زیرِصدارت چار رکنی علمی کمیٹی نگرانی کردی اے۔ ہر ممبر مصحف دے قلمی نسخے دا تنہا مراجعہ (نظر ثانی) کردے نيں تے اپنے ملاحظات تحریر کردے نيں، فیر انہاں ملاحظات اُتے میٹنگ وچ تبادلہ خیال ہُندا اے۔ تے کمیٹی دے فیصلے دے بعد تصحیح دا کم ہُندا اے، فیر تصحیح شدہ نسخہ علمی کمیٹی دے پاس دوبارہ مراجعہ دے لئی جاندا اے، ایتھے تک کہ کمیٹی نوں اطمینان ہوجائے. فیر کمیٹی طباعت دی تیاری دی اجازت دیندی اے۔ تے تیاری دے اس مرحلے وچ وی نہایت دقت دے نال کمیٹی نگرانی کردی اے ایتھے تک اسنوں اطمینان ہو جائے۔
2) کمپلیکس نے دس طرح دے آڈیو ٹیپس نشر کيتا اے: چھ حفص دی روایت وچ (شیخ علی الحذیفی، شیخ ابراہیم بن الأخضر القیم، شیخ محمد أیوب محمد یوسف، شیخ عبد اللہ بن علی بصفر، شیخ عماد زہیر حافظ تے شیخ خالد بن سلیمان المہنا دی آواز وچ ) تے ساتواں:قالون دی قراء ت وچ شیخ علی الحذیفی دی آواز وچ ، اٹھواں: ورش دی قراء ت وچ شیخ ابراہیم بن سعید الدوسری دی آواز وچ ، نواں: شعبہ دی قراء ت وچ شیخ علی الحذیفی دی آواز وچ ، دسواں: سکھانے والا آڈیو مصحف (آخری پنج پارے) حفص دی قراء ت وچ شیخ علی حذیفی تے ابراہیم بن الأخضر دی آواز وچ ۔
ایہ آڈیو ٹیپس مذکورہ بالا علمی کمیٹی دی نگرانی وچ ہی تیار کیتے جاندے نيں۔ ایہ آڈیو ٹیسپس درج ذیل لنک اُتے دستیاب نيں:
https://audio.qurancomplex.gov.sa/site/
3) کمپلیکس نے حفاظ دے لئی حفص دی قراء ت وچ ویہہ توں ودھ تجوید دا دورہ کرایا، جنہاں توں تقریبا پنج سو حفاظ فارغ ہوچکے نيں۔ایہ دورے مسجد نبوی وچ منعقدکيتے جاندے نيں، اک دورہ تقریبا ست مہینے دا ہُندا اے تے اک دے مکمل ہُندے ہی دوسرے دا آغاز کر دتا جاندا اے۔
4) کمپلیکس وچ تراجم دے لئی اک مستقل مرکز قائم کيتا گیا اے، جس دا مقصد اے: عالم اسلام دی ضرورتاں نوں ملحوظ رکھدے ہوئے دنیا دی مختلف زباناں وچ قرآن کریم، تفاسیر تے علوم قرآن دے تراجم تیار کرنا، کمپلیکس نوں عالم اسلام توں موصول ہونے والے تراجم دا تجزیہ کرنا، ترجمے وچ در پیش مسائل دا حل تلاشنا تے اس میدان وچ بحث وتحقیق دا کم کرنا. وغیرہ وغیرہ.
5) کمپلیکس نے ترجمہ سینٹر دی زیر نگرانی دنیا دی چوہتّر (74) زباناں وچ قرآن کریم دے تراجم شائع کیتے نيں: (39) ایشیائی زباناں، (16) یورپین زباناں تے (19) افریقی زباناں۔
6) کمپلیکس نے قرآنیات ریسرچ سینٹر قائم کيتا اے، جس دا مقصد اے: ایداں دے تفاسیر دی اشاعت جنہاں دا ترجمہ مختلف زباناں وچ ممکن تے خاص وعام دے لئی مفید ہو، قرآنیات اُتے بحث وتحقیق نوں فروغ دینا، متنوع علمی کتاباں، ڈکشنری، انسائیکلوپیڈیا، ڈیٹا تے لسٹ وغیرہ تیار کرنا، قدیم عمدہ کتاباں دی تحقیق کرنا تے قرآن تے علوم قرآن دے متعلق اعتراضات و شبہات دا ٹھوس تے مدلل جواب دینا، وغیرہ، وغیرہ.
7) کمپلیکس نے قرآنیات ریسرچ سینٹر دی زیر نگرانی قرآنی علوم ومباحث اُتے (31) توں ودھ کتاباں شائع کيتی نيں، جداں: التفسیر المیسر، المیسر فی غریب القرآن الکریم، الاتقان فی علوم القرآن (تالیف: سیوطی)، تقریب النشر فی القراء ات العشر (تالیف: جزری)، فہرس مخطوطات التفسیر وعلوم القرآن فی مکتبات المدینۃ المنورۃ، وغیرہ وغیرہ.
8)کمپلیکس نے ریسرچ سینٹر دی زیر نگرانی قرآنیات دے مختلف موضوعات اُتے ست سیمینار تے کنوینشن دا انعقاد کيتا تے چار سمینار وچ پیش کیتے جانے والے مقالات تے ریسرچ پیپرس نوں (29) جلداں وچ شائع کيتا۔
9) کمپلیکس قرآنیات توں متعلق ششماہی ریفریڈ جرنل ''مجلۃ البحوث والدراست القرآنیۃ '' (Journal of Quranic Research and Studies) دے ناں توں محرم 1427ھ(فروری 2006ء)سے شائع کر رہیا اے تے ہن تک ویہہ توں ودھ شمارے شائع ہو چکے نيں۔ جرنل دی خصوصی ویب سائٹ درج ذیل لنک اُتے اے: https://jqrs.qurancomplex.gov.sa/
10)کمپلیکس نے 1428ھ وچ ڈیجیٹل ریسرچ سینٹرقائم کيتا توں کہ قرآنی نصوص، مصطلحات، تفاسیر تے تراجم نوں یکساں تے اعلیٰ معیار دے مطابق ڈیجٹلائز کيتا جائے، قرآنی نصوص دے ڈیجیٹل پروگرامس تے ایپس دا جائزہ لے کے انہاں دا متبادل (Altenate) پیش کيتا جائے۔ تے الکٹرانک میڈیا وچ قرآن کریم دے نصوص (text) تے تلاوتاں دے لئی ڈیجیٹل تصدیق نامے (Verification Certificate) جاری کیتے جاواں.
ڈیجیٹل ریسرچ سینٹر
[سودھو]ذیل وچ کمپلیکس دی الیکٹرانک تے ڈیجیٹل کارنامےآں دا ذکر کيتا جارہیا اے [۳]:
1) وینڈوز فون آپریٹنگ سسٹم دے لئی حفص دی روایت وچ (مصحف المدینۃ النبویۃ) ایپ لانچ کیا، جس دی خدمات بارہ عالمی زباناں وچ دستیاب نيں۔
2) وینڈوز 8-8.1 آپریٹنگ سسٹم دے لئی (مصحف المدینۃ النبویۃ) ایپ لانچ کیہ ایہ مایکروسوفٹ دے ایپس پلیٹ فارم اُتے دستیاب اے، ٹیبلیٹ، لیپ ٹاپ، ڈیسک ٹاپ اُتے کم کردا اے تے اس دی خدمات عربی تے انگریزی دو زباناں وچ میسر نيں۔
3) مصحف المدینۃ برائے کمپیوٹر اشاعت لانچ کیا، ایہ ایسا پروگرام اے جس توں قرآنی آیات نوں عثمانی رسم الخط وچ کمپیوٹر دے دوسری ڈاکومنٹس وچ نقل کرنا نہایت آسان ہوتااے، ایہ پروگرام اس لنک اُتے دستیاب اے: nashr.qurancomplex.gov.sa
4) مصحف المدینۃ ایپ برائے اسکول اشاعت لانچ کيتا جو کمپیوٹر اشاعت والے پروگرام دا ہلکا ورژن اے، اس دے لئی بیرونی سافٹ ویئر دی ضرورت نئيں پڑدی، اس وچ اک روایت دے لئی صرف اک فاونٹھ ڈاون لوڈ کرنے دی ضرورت اے، جدوں کہ کمپیوٹر اشاعت وچ اک روایت دے لئی چھ سو چار (604) فاونٹھ ڈاون لوڈ کرنے دی ضرورت پڑدی سی، ایہ ایپ اس لنک اُتے دستیاب اے:
http://nashrsMadrasi.qurancomplex.gov.sa
5) (ios تے (android آپریٹنگ سسٹم دے لئی (مصحف المدینۃ النبویۃ) ایپ حفص دی روایت وچ لانچ کیا. اس ایپ وچ نو طرح دی تلاوت، ست نصی تراجم، ست صوتی تراجم، التفسر المیسر تے کمپلیکس دی تے کئی اشاعتاں شامل نيں تے بہت ساری الکٹرانک امتیازی خصوصیات دا حامل اے، اس دی خدمات تیرہ عالمی زباناں وچ دستیاب نيں: عربی، اردو، انگریزی، فارسی، فرانسیسی، اسپینی، جرمن، ترکی، جاپانی، اطالوی، انڈونیشی، سواحلی تے ہوسا، اس دی لنک اے: http://onelink.to/madinaquran
6) معذورین دے لئی اشارہ دی بولی وچ سورہ فاتحہ تے تِیہويں پارے دی مختصر تفسیر لانچ کیا، ایہ تفسیر کلمات دے معانی، سورت دی تفسیر دا خلاصہ تے اہم فائدے واحکام اُتے مشتمل اے۔ تے اس دے لئی اک خصوصی ویب سائٹ وی لانچ دی اے، جس دی لنک اے:
http://sign.qurancomplex.gov.sa
7) نا بینا لوکاں دے لئی برایل سسٹم دے مطابق مصحف المدینۃ النبویۃ لانچ کیا، اسنوں تیار کرنے وچ جو وقت تے محنت لگی اے اس دا اندازہ مشکل اے۔
8) معذورین دے لئی صوتی تعلیمات توں قرآن کریم سکھانے دی ویب سائٹ لانچ دی اے، اس دی خدمات عربی، اردو، انگریزی، فارسی، چینی، فرانسیسی، اسپینی، جرمن، ترکی، روسی، انڈونیشی، پرتگالی تے یوربا زباناں وچ دستیاب نيں، اس دی لنک اے:
http://qsound.qurancomplex.gov.sa
9) ڈیجیٹل ریسرچ سینٹر نے متعدد آپریٹنگ سسٹم دے پلیٹ فارم اُتے قرآن کریم دے (77) ایپس دا مراجعہ کیا، جنہاں وچ اکیس (21) ایپس وچ جوہری غلطیاں پائی گئیاں نيں تے شاہ فہد کمپلیکس نے انہاں ایپس نوں بلاک کرنے دے لئی متعلقہ پلیٹ فارم ایپل، گوگل تے مایکروسوفٹ نال رابطہ کيتا اے۔
10) ایہ سینٹرکمپلیکس دی مطبوعات نوں ڈیجیٹل فارمیٹس وچ تبدیل کردا اے، ہن تک بارہ کتاباں نوں ڈیجیٹل فارمیٹس وچ تبدیل کرچکيا اے: 1) اصول الإیمان۔ 2) التفسیر المیسر۔ 3) التجوید المیسر۔ 4) المیسر فی غریب القرآن الکریم۔ 5) النشر فی القراء ات العشر۔ 6) تقریب النشر۔ 7) وقوف القرآن وأثرھا فی التفسیر۔ 8)لطائف الإشارات فی فنون القراء ات۔ 9) الفقہ المیسر۔ 10) کتابۃ المصحف الشریف وطباعتہ: تاریخھا وأطوارھا۔ 11) فہرس مخطوطات التفسیر وعلوم القرآن فی مکتبات المدینۃ المنورۃ۔ 12)کمپلیکس توں شائع ہونے والے قرآن دے تراجم دی ببلوگرافی۔ اس دے علاوہ قرآن کریم دے گیارہ تراجم نوں ڈیجیٹل فارمیٹس وچ تبدیل کرچکيا اے: انگریزی، جرمن، فرانسیسی، ترکی، نیپالی، روسی، چینی، سواحلی (کینیا دی زبان)، فولانی (افریقہ وسطی دی زبان)، امیزیغ (شمالی افریقہ دی زبان) تے دری (افغانستان دی زبان).
11) ایہ سینٹر ڈیجیٹل پروگرامس تے ایپس دے لئی آڈیو ٹیپس تیار کر توں اے، ہن تک درج ذیل مواد اُتے کم مکمل ہوچکيا اے: قرآن کریم دے متعدد تراجم (اردو، انگریزی، فرانسیسی، اسپینی، ہوسا، سواحلی)، التفسیر المیسر، التجوید المیسر، کتاب المیسر فی غریب القرآن الکریم تے التجوید المیسر توں ماخوذاحکامِ تجوید توں متعلق متنوع سوالات، وقف دے قواعد ورموز اورعملی تطبیق.
12) قرآن دی تمام سورتاں دے ناواں دی ڈیجیٹل لسٹ تیار کرچکااے، ہر سورت دی ڈیٹا دے عناصر نيں: سورت دا مشہور نام، اس دا سبب، ہور توقیفی واجتہادی ناں (دلائل دے نال)، سورت دے مقاصد وموضوعات دا خلاصہ، نزول دے اعتبار توں سورت دی ترتیب، مکی تے مدنی دا بیان (اقوال تے ترجیح دے نال)،اور آیات دی تعداد (اقوال دے ذکر کے نال)۔ اس لسٹ دا خلاصہios اورandroid آپریٹنگ سسٹم دے لئی جو (مصحف المدینۃ النبویۃ) ایپ اے اس دے نال درج کر دتا گیااے۔
13) ڈیجیٹل ریسرچ سینٹرنے انٹرنیٹ اُتے عربی تے اردو بولی وچ اپنی ویب سائٹ ڈیزائن دی اے، جو کمپلیکس دی مطبوعات ومنشورات دے لئی ڈیجیٹل لائبریری تے آن لائن قرآن سیکھنے والےآں دے لئی الیکٹرانک پورٹل دی حیثیت رکھدی اے، اس دے ذریعہ کمپلیسکس دے ڈیجیٹل پروڈکٹس نوں عام کيتا جاندا اے۔ اس ویب سائٹ دی لنک اے: http://drc.qurancomplex.gov.sa
14) کمپلیکس نے (TTF= True Type Font) فارمیٹ وچ رسم عثمانی دے ایداں دے فونٹس تیار کیتے نيں جو عالمی سسٹم یونیکوڈ دے مطابق نيں، اس فونٹ دے مطابق ہن تک کمپلیکس نے اٹھ روایتاں وچ مصحف تیار کيتا اے۔
15) عربی بولی دے ہور فونٹس (رسم الخط) وی عام استعمال دے لئی تیار کيتا اے، جو عالمی سسٹم یونیکوڈ دے مطابق نيں، جداں خط نسخ، خط المدرجات، خط برائے کلمہ توحید تے بسم اللہ الرحمن الرحیم، بچےآں دی تعلیم دے لئی مخصوص رسم الخط وغیرہ۔ ایہ سارے فونٹس اس لنک اُتے دستیاب نيں: http://fonts.qurancomplex.gov.sa
16) عثمانی رسم الخط دے بعض رموز نوں انٹرنیشنل سسٹم عربی یونیکوڈ وچ درج کراچکاہے. تے اس وچ ہور اضافے دی کوشش جاری اے۔
17) مصحف المدینۃ دے عثمانی رسم الخط نوں کمپیوٹر پروگراماں دے ذریعہ بہتر توں بہتربنانے دا عمل جاری اے، تاکہ کلمات تے سطراں دے درمیان مسافت وچ یکسانی ہو، سونشے، علاماتِ وقف، اعراب، آیت نمبر وغیرہ مناسب جگہ اُتے خوبصورت انداز وچ سیٹ ہاں.حفص تے ورش دی روایت اُتے کم مکمل ہوچکيا اے۔
18) ایداں دے متعدد سافٹ ویئرز تے کمپیوٹر ٹولز نوں ڈیویلپ کيتا جو کمپلیکس وچ ڈیجیٹل تیاری دے مراحل دے دوران الکٹرانک آڈیٹینگ وچ استعمال کیتے جاندے نيں۔ انہاں سافٹ ویئرز تے ٹولز دی وجہ توں کم وقت، کم محنت وچ غلطیاں دی نشان دہی ہُندی اے۔
19) فونٹ جرنیٹر سسٹم تیار کيتا جو ہتھ توں لکھے ہوئے مصحف دے خط دے نوک وپلک نوں آراستہ کرکے ٹرو ٹائپ فونٹ وچ تبدیل کردیندا اے۔
20) سورہ فاتحہ تے عم پارہ دے روسی ترجمہ دا سافٹ ویئر تیار کیتا. اس وچ چار قراء دی تلاوت تے صوتی ترجمہ دے نال نال نص قرآنی تے ترجمے دے عینی مشاہدے دی وی سہولت اے .
کمپلیکس دی ویب سائٹس
[سودھو]کمپلیکس نے عصر حاضر دی ضرورتاں نوں محسوس کردے ہوئے قرآن، علوم قرآن، تراجم، تفاسیر، کمپیوٹر سروسز برائے قرآن، کمپلیکس دی دوسری مطبوعات تے ہور متنوع خدمات دے لئی، ہور زائرین نوں کمپلیکس دی خدمات توں متعارف کرانے دے لئی سولہ (16) ویب سائٹس لانچ کيتا اے، جنہاں وچوں بعض دا ذکر پہلے ہوچکااے۔
ٹریننگ ایتڈ ڈویلپمنٹ یونٹ
[سودھو]کمپلیکس اس یونٹ دے ذریعہ انتظامی تے تکنیکی عملہ نوں ٹریننگ دیندا اے تاکہ انہاں دی صلاحیتاں نوں نکھارا جائے تے عمل دی ودھدی ضرورتاں تے نويں مشنری دے شانہ بشانہ چل سکن۔
کمپلیکس دے پروڈکٹس دی اعلیٰ کوالیٹی
[سودھو]شاہ فہد کمپلیکس نہایت اعلیٰ کوالیٹی دا پروڈکٹس تیار کردا اے، غایت درجہ دی اعلیٰ انسانی صلاحیتاں، اڈوانس نويں ٹکنالوجی تے نہایت ہی معیاری مٹیریل دا استعمال کردا اے تے کوالیٹی مینجمنٹ دا پختہ نظام اسنوں چار چاند لگادیندا اے، ہر کم مرحلہ وار اورمنظم نگرانی دے نال انجام پاندا اے، ہر نگراں دے پاس اک خاص مہر ہُندی اے تاکہ اپنے زیر نگرانی انجام پانے والے عمل اُتے اپنی مہر ثبت کر دے، مبادا جے کسی عمل وچ کوئی غلطی ہُندی اے تاں اس مہر دے ذریعے اس نگراں دی پہچان کيتی جاندی اے جس دی نگرانی وچ اوہ عمل انجام پایا اے تے جزائی نظام (جرمانہ) اس اُتے نافذ کيتا جاندا اے۔ تے غلطی پھڑنے والے دی نوازش تے حوصلہ افزائی کيتی جاندی اے۔
مطبوعات ومنشورات دی تقسیم
[سودھو]شاہ فہدکمپلیکس نے اپنی مطبوعات ومنشورات نوں 1405ھ توں پوری دنیا وچ تقسیم کرنا شروع کيتا اے، تقسیم دی جانے والی مطبوعات ومنشورات دی مجموعی تعداد تقریبا بتِیہہ کروڑ اے۔ صرف حجاج کرام دے ما بین عموما ہر سال تقریبا اٹھارہ لکھ نسخے تقسیم کیتے جاندے نيں جس دی مجموعی تعدادتقریبا چار کروڑ اسّی لکھ پہنچ چکی اے۔ تے کمپلیکس دی وزٹ کرنے والے ہر شخص نوں وی ہدیہ دتا جاندا اے تے سال وچ دنیا دے مختلف ملکاں دے چار لکھ توں زیادہ لوک کمپلیکس دی وزٹ کر تے نيں.
مستقبل دے منصوبے
[سودھو]کمپلیکس سابقہ پروڈکٹس وچ وادھا تے اسنوں ڈیولپ کرنے دے نال نال مستقبل دے لئی متنوع قسم دے منصوبے وی رکھدا اے، بالخصوص جدید ٹکنالوجی تے کمپیوٹر پروگرامس نوں قرآنیات دی خدمت دے لئی مسخر کرنے دا عزم رکھدا اے، جداں قرآن کریم دی خدمت دے لئی خصوصی ڈیٹا بیسس تیار کرنا، معذورین دے لئی نت نويں پروگرامس تے ایپس تیار کر نا، مصحف دا ڈیجیٹل فارمیٹس تیار کرناوغیرہ وغیرہ.
رب العالمین توں دعا اے کہ قرآن کریم دے اس مضبوط قلعہ دی حفاظت فرمائے، بانی دے لئی اسنوں صدقہ جاریہ بنائے تے جملہ ذمہ داران نوں مخلصانہ سعی ِپیہم دی توفیق عطا فرمائے۔
حواله جات
[سودھو][شاہ فہد قرآن کریم پرنٹنگ کمپلیکس: قرآن کریم دی نشر واشاعت دا سب توں وڈا مرکز، ڈاکٹر محمد یوسف حافظ ابو طلحہ، جريده ترجمان، جلد 41، شماره 8، 3-17 رمضان المبارك 1442هـ مطابق 16-30 اپريل 2021ء ۱][۴]
- ↑ https://ar.m.wikipedia.org/wiki/مجمع_الملك_فهد_لطباعة_المصحف_الشريف
- ↑ شاہ فہد قرآن کریم پرنٹنگ کمپلیکس: قرآن کریم دی نشر واشاعت دا سب توں وڈا مرکز، ڈاکٹر محمد یوسف حافظ ابو طلحہ، جريده ترجمان، جلد 41، شماره 8، 3-17 رمضان المبارك 1442هـ مطابق 16-30 اپريل 2021ء»
- ↑ شاہ فہد قرآن کریم پرنٹنگ کمپلیکس: قرآن کریم دی نشر واشاعت دا سب توں وڈا مرکز، ڈاکٹر محمد یوسف حافظ ابو طلحہ، جريده ترجمان، جلد 41، شماره 8، 3-17 رمضان المبارك 1442هـ مطابق 16-30 اپريل 2021ء»
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ شاہ فہد قرآن کریم پرنٹنگ کمپلیکس: قرآن کریم دی نشر واشاعت دا سب توں وڈا مرکز، ڈاکٹر محمد یوسف حافظ ابو طلحہ، جريده ترجمان، جلد 41، شماره 8، 3-17 رمضان المبارك 1442هـ مطابق 16-30 اپريل 2021ء