سعودی عرب
| سعودی عرب | |
|---|---|
 |
 |
.svg) |
|
| شعار | |
| ترانہ: عاش المليكہ | |
| رقبہ تے آبادی | |
| متناسقات | 23°43′00″N 44°07′00″E / 23.716667°N 44.116667°E [۱] |
| اُچا تھاں | جبل سودہ (3015 میٹر ) |
| نیواں تھاں | لال سمندر (0 میٹر ) |
| رقبہ | 2250000 مربع کلومیٹر [۲] |
| راجگڑھ | ریاض |
| سرکاری زبان | عربی [۳] |
| آبادی | 33000000 (۲۰۱۸) |
| 20836089 (۲۰۱۹)[۴] |
| 14991273 (۲۰۱۹)[۴] |
| گھرانے | 4643151 (۲۰۱۰)[۵] سانچہ:مسافة |
| حکمران | |
| طرز حکمرانی | مطلق العنان بادشاہت ، مذہبی آمریت ، بادشاہی |
| اعلی ترین منصب | سلمان بن عبدالعزیز (۲۳ جنوری ۲۰۱۵–) |
| سربراہ حکومت | سلمان بن عبدالعزیز (۲۳ جنوری ۲۰۱۵–) |
| مقننہ | وزیر اعظم سعودی عرب |
| قسم | خود مختار ریاست ، سلطنت ، دیس |
| قیام تے اقتدار | |
| تاریخ | |
| یوم تاسیس | ۱۷۲۷[۶][۷] |
| ویلے دیاں حدبندیاں | |
| لازمی تعلیم (کم از کم عمر) | 6 years old |
| لازمی تعلیم (زیادہ توں زیادہ عمر) | 18 years old |
| ہور اعداد و شمار | |
| کرنسی | سعودی ریال |
| مرکزی بینک | سعودی مرکزی بینک |
| ہنگامی فون نمبر | 9-1-1 [۸]
|
| قومی علامت | شاہین |
| منطقۂ وقت | متناسق عالمی وقت+03:00 |
| ٹریفک سمت | دائیں |
| ڈومین نیم | .sa |
| سرکاری ویب سائٹ | باضابطہ ویب سائٹ |
| آیزو 3166-1 الفا-2 | SA |
| بین الاقوامی فون کوڈ | +966 |
| |
ترمیم  | |
مملکت سعودی عرب (عربی: المملكة العربية السعودية ) جزیرہ نمائے عرب وچ سب توں وڈا ملک اے ۔ شمال مغرب وچ اس دی سرحد اردن، شمال وچ عراق تے شمال مشرق وچ کویت، قطر تے بحرین تے مشرق وچ متحدہ عرب امارات، جنوب مشرق وچ سلطنت عمان، جنوب وچ یمن توں ملی ہوئی اے جدوں کہ خلیج فارس اس دے شمال مشرق تے بحیرہ قلزم اس دے مغرب وچ واقع اے ۔ ایہہ حرمین شریفین دی سرزمین کہلاندی اے کیونجے ایتھے اسلام دے دو مقدس ترین تھانواں مکہ مکرمہ تے مدینہ منورہ موجود نيں۔
سعودی عرب لہندے ایشیاء دا تھاں دے ناپ نال سب توں وڈا تے عرب دنیا وچ دوجا وڈا دیس اے۔ اینے جزیرے ورگا عرب دا وڈا حصہ ملیا ہویا اے۔ ایہدے اتر تے چڑھدے اتر ول اردن تے عراق، کویت، قطر تے متحدہ عرب امارات چڑھدے ول، عمان چڑھدے دکھن ول تے یمن دکھن ول نیں۔ ایہہ 2,149,690 مربع کلومیٹر تھاں تے پھیلیا ہویا اے تے ایہدی لوک گنتی 2 کروڑ 70 لکھ دے نیڑے ہیگی اے جیہدے چوں اک کروڑ 3 لکھ بدیسی تے اک کروڑ 60 لکھ عرب نیں۔
سعودی عرب، جزیرے ورگا عرب دا اک وڈا انگ اے۔ جزیرے ورگا عرب دے لہندے اتری تھاں حجاز دے کجھ نگراں مکہ تے مدینہ نوں چھڈ کے رہندا سارا تھاں اک قبائلی پکھیواساں نال وس رہیا سی۔ دنیا دے اک وڈے مت اسلام دے موڈی 571 وچ محمد مکہ وچ جمے۔ 7ویں صدی وچ مجمد نے عرب قبیلیاں نوں اک جٹ وج پرو کے اک عرب مذہبی سرکار دی نیہہ رکھی جیہدا راجگڑھ مدینہ سی۔ 632 وچ اوہدے مرن تے اوہدے مننوالیاں نے ایس عرب اسلامی راج نوں عرب دیاں ولگناں توں باہر لے گۓ جیہدے بارڈر ایران توں لَے کے اتلے افریقہ تک پھیلے ہوۓ سن۔ ابو بکر عمر فاروق تے عثمان دے ویلے ایہہ عرب اسلامی راج تیزی نال منے پرمنے عرب فوجی سرداراں خالد بن ولید، ابوعبیدہ ابن الجراح تے عمرو ابن العاص نے تھل دی ہنیری وانگوں لینے ایشیاء تے اتلے افریقہ نوں اپنی لپیٹ وچ لے لیا تے اسلامی عرب جیہدا راجگڑھ مدینہ سی دنیا دے تکڑے دیساں وچ منیا گیا۔ چوتھے خلیفہ علی نے راجگڑھ مدین توں کوفہ بنایاتے اینج عرب تے مدینہ دی مڈلی حالت مک گئی۔ آن والیاں عرب سرکاراں بنو امیہ تے بنو عباس ویلے ایہہ ایناں سرکاراں دا صوبہ سی۔ 16ویں صدی وچ ایہہ سلطنت عثمانیہ وچ رلایا گیا۔ ایہہ راج پہلی وڈی لڑائی تک رہیا۔
تریخ
[سودھو]سعودی ریاست دا ظہور تقریباً 1750ء وچ عرب دے وسط توں شروع ہويا جدوں اک مقامی رہنما محمد بن سعود معروف اسلامی شخصیت اورمحمد بن عبدالوہاب دے نال مل کے اک نويں سیاسی قوت دے طور اُتے ابھرے ۔
اگلے ڈیڑھ سو سال وچ آل سعود دی قسمت دا ستارہ طلوع و غروب ہُندا رہیا جس دے دوران جزیرہ نما عرب اُتے تسلط دے لئی انہاں دے مصر، سلطنت عثمانیہ تے ہور عرب خانداناں توں تصادم ہوئے ۔ بعد وچ سعودی ریاست دا باقاعدہ قیام شاہ عبدالعزیز السعود دے ہتھوں عمل وچ آیا۔
1902ء وچ عبدالعزیز نے حریف آل رشید توں ریاض شہر کھو لیا تے اسنوں آل سعود دا راجگڑھ قرار دتا۔ اپنی فتوحات دا سلسلہ جاری رکھدے ہوئے انہاں نے 1913ء توں 1926ء دے دوران الاحساء، قطیف، نجد دے باقی علاقےآں تے حجاز (جس وچ مکہ مکرمہ تے مدینہ منورہ دے شہر شامل سن ) اُتے وی قبضہ کر ليا۔ 8 جنوری 1926ء نوں عبدالعزیز ابن سعود حجاز دے بادشاہ قرار پائے ۔ 29 جنوری 1927ء نوں انہاں نے شاہ نجد دا خطاب حاصل کيتا۔ 20 مئی 1927ء نوں معاہدہ جدہ دے مطابق برطانیہ نے تمام مقبوضہ علاقیاں جو اس وقت مملکت حجاز و نجد کہلاندے سن اُتے عبدالعزیز ابن سعودکی حکومت نوں تسلیم کر ليا۔ 1932ء وچ برطانیہ دی رضامندی حاصل ہون اُتے مملکت حجاز و نجد دا ناں تبدیل کر کے مملکت سعودی عرب رکھ دتا گیا۔
مارچ 1938ء وچ تیل دی دریافت نے ملک نوں معاشی طور اُتے زبردست استحکام بخشا تے مملکت وچ خوشحالی دا دور دورہ ہوئے گیا۔
پہلی سعودی سرکار 1744 وج عرب دے وشکار اک شہر ریاض وچ بنی۔ محمد بن سعود ایہدا موڈی سی۔ ایس نوں محمد علی پاشا نے 1818 وچ مکایا۔ نجد وچ 1824 نوں اک ہور سعودی سرکار پر نکے ناپ وچ بنی۔
1914 وچ جدوں پہلی وڈی لڑائی ٹری سید حسین بن علی ہاشمی مکہ دا عثمانی گورنر سی۔ خلافت عثمانیہ نال عداری کردیاں ہویاں اوہ لڑائی وچ خلافت دِیاں ویرِیاں انگریزاں نال رل گیا۔ مکہ دی لڑائی 1916 تے طائف دی لڑائی وجہوں مکہ تے طائف عثمانی ترکاں ہتھوں نکل گۓ۔ حجاز دے ہور نگر مدینہ دا کعیرا کرلیا گیا پر اوتھوں دا ترک گورنر تے جرنیل فخری پاشا جیداری نال لڑیا تے 1918 دے انت تک مدینہ خلافت عثمانیہ کول ریا۔ ترکاں تے اوہدے سنکیاں دے لڑائی ہارن مگروں سعودی عرب دے لیندے پاسے سید حسین بن علی ہاشمی نے 1924 تک راج کیتا۔ اوہنوں عبدالعزیز ابن سعود نے کڈ دتا تے 1932 وچ سعودی عرب دے بنن دا ہوکا دتا گیا۔
سعودی عرب دی نیو عبدالعزیز ابن سعود نے رکھی۔ تے اوہدے ٹبر دے ناں تے ای دیس دا ناں اے تے اوہدا ٹبر ای ایتھے راج کر ریا اے۔ سعودی عرب چ بادشائی پربندھ چل رہیا اے۔ مسجد الحرام تے مسجد نبوی مسلماناں دیاں دو پوتر تھانواں ایتھے نیں۔
سیاست
[سودھو]سعودی عرب تے شائی راج اے۔ دیس تے سعود ٹبر دا راج اے۔ شریعت تے 1992 وچ بنایا گیا سعودی مڈھلا قنون دیے تے لاگو اے۔ ایتھے کدے سرکار بنان لئی چناٶ نٸیں ہویاں۔
سعودی عرب دی حکومت دا بنیادی ادارہ آل سعود دی بادشاہت اے ۔ 1992ء وچ اختیار کیتے گئے بنیادی قوانین دے مطابق سعودی عرب اُتے پہلے بادشاہ عبدالعزیز ابن سعود دی اولاد حکمرانی کرے گی تے قرآن ملک دا آئین تے شریعت حکومت کیتی بنیاد اے ۔
ملک وچ کوئی تسلیم شدہ سیاسی جماعت اے نہ ہی انتخابات ہُندے نيں البتہ 2005ء وچ مقامی انتخابات دا انعقاد ہويا۔ بادشاہ دے اختیارات شرعی قوانین تے سعودی روایات دے اندر محدود نيں۔ استوں علاوہ اسنوں سعودی شاہی خاندان، علماء تے سعودی معاشرے دے ہور اہم عناصر دا اکٹھ وی چاہیدا ۔ سعودی عرب دنیا بھر وچ مسیتاں تے قرآن اسکولاں دے قیام دے ذریعے اسلام دی ترویج کردی اے ۔ شاہی خاندان دے اہم ارکان علما دی منظوری توں شاہی خاندان وچ کِسے اک بندے نوں بادشاہ منتخب کردے نيں۔
قانون سازی وزراء دی کونسل عمل وچ لاندی اے جو لازمی طور اُتے شریعت اسلامی توں مطابقت رکھدی ہوئے۔ عدالت شرعی نظام دی پابند نيں جنہاں دے قاضیاں دا تقرر اعلیٰ عدالدی کونسل دی سفارش اُتے بادشاہ عمل وچ لاندا اے ۔
صوبے
[سودھو]سعودی عرب نوں انتظامی لحاظ توں تیرہ علاقےآں یا صوبےآں وچ تقسیم کيتا گیا اے، جنہاں نوں عربی بولی وچ مناطق (عربی واحد: منطقہ) کہندے نيں۔ سعودی نقشہ وچ صوبے نمبر زد نيں تے خانہ معلومات وچ انہاں دے بارے وچ معلومات درج دی گئي نيں۔
| نمبر شمار | صوبہ | رقبہ (مربع کلومیٹر) | آبادی (1999ء) |
|---|---|---|---|
| 1 | الباحہ (Al Bahah) | 15,000 | 459,200 |
| 2 | الحدود الشماليہ (Al Hudud ash Shamaliyah) | 127,000 | 237,100 |
| 3 | الجوف (Al Jawf) | 139,000 | 332,400 |
| 4 | المدينہ (Al Madinah) | 173,000 | 1,310,400 |
| 5 | القصيم (Al Qasim) | 65,000 | 933,100 |
| 6 | الرياض (Ar Riyad) | 412,000 | 4,485,000 |
| 7 | الشرقيہ (Ash Sharqiyah) | 710,000 | 3,360,157 |
| 8 | عسير ('Asir) | 81,000 | 1,563,000 |
| 9 | حائل (Ha'il) | 125,000 | 527,033 |
| 10 | جيزان (Jizan) | 11,671 | 1,186,139 |
| 11 | الحجاز (Hijaz) | 164,000 | 5,797,971 |
| 12 | نجران (Najran) | 119,000 | 367,700 |
| 13 | تبوک (Tabuk) | 108,000 | 560,200 |
جغرافیہ
[سودھو]
مملکت سعودی عرب جزیرہ نمائے عرب دے 80 فیصد رقبے اُتے مشتمل اے ۔ متحدہ عرب امارات، اومان تے یمن دے نال منسلک ملک دی سرحداں دا وڈا حصہ غیر متعین اے اس لئی ملک دا عین درست رقبہ ہن وی نامعلوم اے ۔ سعودی حکومت دے اندازیاں دے مطابق مملکت دا رقبہ 22 لکھ 17 ہزار 949 مربع کلومیٹر (8 لکھ 56ہزار 356 مربع میل) اے ۔ ہور اندازیاں دے مطابق ملک دا رقبہ 19 لکھ 60ہزار 582 مربع کلومیٹر (7 لکھ 56 ہزار 934 مربع میل) تے 22 لکھ 40 ہزار مربع کلومیٹر (8 لکھ 64 ہزار 869 مربع میل) دے درمیان اے اُتے دونے صورتاں وچ سعودی عرب رقبے دے لحاظ توں دنیا دے 15 وڈے ملکاں وچ شمار ہُندا اے ۔
مملکت جغرافیہ مختلف نوعیت دا اے ۔ مغربی کنڈھلے علاقے (التہامہ) توں زمین سمندری پدھر توں اُچّی ہونا شروع ہُندی اے تے اک لمے پہاڑی سلسلے (جبل الحجاز) تک جا ملدی اے جیہدے بعد پدھر مرتفع نيں۔ جنوب مغربی اثیر خطے وچ پہاڑاں دی اچاٸی تِن ہزار میٹر (9 ہزار 840 فٹ) تک اے تے ایہہ ملک دے سب توں زیادہ سرسبز تے خوشگوار موسم دا علاقہ اے ۔ ایتھے طائف تے ابہاء جداں تفریحی تھانواں قائم نيں۔ خلیج فارس دے نال نال قائم چڑھدا علاقہ مڈھلی طور تے پتھریلا تے ریتیلا اے ۔ معروف علاقہ ”ربع الخالی“ ملک دے جنوبی خطے وچ اے تے صحرائی علاقے پاروں ادھر آبادی تقریباً نہ ہون دے برابر آ۔
مملکت دا تقریباً تمام حصہ صحرائی تے نیم صحرائی علاقے اُتے مشتمل اے تے صرف 2 فیصد رقبہ کاشت کن جاگا وا۔ وڈی آبادیاں صرف مشرقی تے مغربی کنڈھاں تے حفوف تے بریدہ جداں نخلستاناں وچ موجود نيں۔ سعودی عرب وچ سال بھر رڑھن والا کوئی دریا جا جھیل موجود نئيں۔
موسم
[سودھو]
تفصیلی لی لئی ویکھو: سعودی عرب دی آب و ہوا
سعودی عرب دا موسم مجموعی طور اُتے شدید گرم تے خشک اے ۔ ایہ دنیا دے انہاں چند علاقےآں وچوں اک اے جتھے گرمیاں وچ درجہ حرارت دا 50 ڈگری سینٹی گریڈ (120 ڈگری فارن ہائیٹ) توں وی اُتے جانا معمول دی گل اے۔ موسم سرما وچ بلند پہاڑی علاقےآں وچ کدی کدائيں برف پڑ جاندی اے اُتے مستقل بنیاداں اُتے برف باری نئيں ہُندی۔ موسم سرما دا اوسط درجہ حرارت 8 توں 20 ڈگری سینٹی گریڈ (47 توں 68 ڈگری فارن ہائیٹ) اے ۔ موسم گرما وچ اوسط درجہ حرارت 27 توں 43 ڈگری سینٹی گریڈ (81 توں 109 ڈگری فارن ہائیٹ) ہُندا اے۔ وسط صحرائی علاقےآں وچ گرمیاں وچ وی رات دے وقت موسم سرد ہوجاندا اے۔
سعودی عرب وچ بارش بوہت گھٹ ہُندی اے اُتے کدی کدائيں موسلا دھار بارش توں وادیاں وچ زبردست سیلاب آجاندے نيں۔ راجگڑھ ریاض وچ سالانہ بارش 100 ملی میٹر (4 انچ) اے جو جنوری توں مئی دے درمیان وچ ہُندی اے۔ جدہ وچ نومبر تے جنوری دے درمیان وچ 54 ملی میٹر (2.1 انچ) بارش ہُندی اے۔
اعداد و شمار
[سودھو]2005ء دے مطابق سعودی عرب دی آبادی 26 اعشاریہ 4 ملین اے جس وچ 5 اعشاریہ 6 ملین غیر ملکی آبادی وی شامل اے ۔ 1960ء دی دہائی تک مملکت دی آبادی دی اکثریت خانہ بدوش یا نیم خانہ بدوش سی لیکن معیشت تے شہراں وچ تیزی توں ترقی دی بدولت ہن ملک دی 95 فیصد آبادی مستحکم اے ۔ شرح پیدائش 29 اعشاریہ 56 فی اک ہزار افراد اے جدوں کہ شرح اموات صرف 2 اعشاریہ 62 فی اک ہزار افراد اے ۔چند شہراں تے نخلستاناں وچ آبادی دی کثافت اک ہزار افراد فی مربع کلومیٹر توں وی زیادہ اے ۔
تقریباً 80 فیصد سعودی باشندے نسلی طور اُتے عرب نيں۔ ہور برآں چند جنوبی تے مشرق افریقی نسل توں وی تعلق رکھدے نيں جو چند سو سال پہلے اولاً غلام بنا کے ایتھے لیائے گئے سن ۔ سعودی عرب وچ دنیا بھر دے 70 لکھ تارکین وطن وی مقیم نيں جنہاں وچ بھارت دے 14 لکھ، بنگلہ دیش دے 10 لکھ، پاکستان دے 9 لکھ، فلپائن دے 8 لکھ تے مصر دے 7 لکھ 50 ہزار باشندے شامل نيں۔ قریبی ملکاں دے عرب باشندےآں دی وڈی تعداد وچ مملکت وچ برسرروزگار اے ۔ سعودی عرب وچ مغربی ملکاں نال تعلق رکھنے والے اک لکھ باشندے وی قیام پزیر نيں۔
تعلیم
[سودھو]1932ء وچ مملکت سعودی عرب دے قیام دے وقت ہر باشندے دی تعلیم تک رسائی نئيں سی تے شہری علاقےآں وچ مسیتاں توں ملحق مدارس وچ تعلیم دی محدود تے انفرادی کوششاں ہورہیاں سن۔ انہاں مدارس وچ شریعت اسلامی تے بنیادی تعلیم سکھائی جاندی سی اُتے گذشتہ صدی دے اختتام تک سعودی عرب اک قومی تعلیمی نظام دا حامل اے جس وچ تمام شہریاں نوں اسکول توں پہلے توں لے کے یونیورسٹی دی سطح تک مفت تربیت فراہم کيتی جاندی اے ۔ جدید سعودی تعلیمی نظام جدید تے روايتی فنی و سائنسی شعبہ جات وچ معیاری تعلیم فراہم کردا اے ۔ اسلام دی تعلیم سعودی نظام تعلیم دا بنیادی خاصہ اے ۔ سعودی عرب دا مذہبی تعلیمی نصاب دنیا بھر دے مدارس وچ وی پڑھایا جاندا اے ۔
سعودی عرب وچ باقاعدہ بنیادی تعلیم دا آغاز 1930ء دی دہائی وچ ہويا۔ 1945ء وچ شاہ عبدالعزیز السعود نے مملکت وچ اسکولاں دے قیام دے لئی اک جامع پروگرام دا آغاز کيتا۔ 6 سال بعد 1951ء وچ مملکت دے 226 اسکولاں وچ 29 ہزار 887 طالب علم زیر تعلیم سن ۔ 1954ء وچ وزارت تعلیم دا قیام عمل وچ آیا جس دے پہلے وزیر شہزادہ فہد بن عبدالعزیز بنے ۔ سعودی عرب دی پہلی یونیورسٹی شاہ سعود یونیورسٹی 1957ء وچ ریاض وچ قائم ہوئی۔
اج سعودی عرب دا قومی سرکاری تعلیمی نظام 8 یونیورسٹیاں، 24 ہزار توں ودھ اسکولاں تے ہزاراں کالجاں تے ہور تعلیمی و تربيتی ادارےآں اُتے مشتمل اے ۔ اس نظام دے تحت ہر طالب علم نوں مفت تعلیم، کتاباں تے صحت دی سہولیات فراہم کيتیاں جاندیاں نيں۔ مملکت دے سرکاری میزانیہ دا 25 فیصد توں ودھ تعلیم دے لئی مختص اے ۔ سعودی عرب وچ طالب علماں نوں اسکالرشپ پروگرام دے تحت بیرون ملک وی بھیجیا جاندا اے جنہاں وچ امریکا، کینیڈا، برطانیہ، آسٹریلیا، جاپان، ملائیشیا تے ہور ملکاں شامل نيں۔
کالج و یونیورسٹیاں
[سودھو]سعودی عرب دی یونیورسٹیاں، کالج تے تعلیمی ادارےآں دی لسٹ
جغرافیہ
[سودھو]| سعودی عرب | |
| Kingdom of Saudi Arabia | |
| المملكة العربية السعودية | |
|
|
| قومی_ترانہ = عاش المليكہ (بادشاہ لمبی عمر پائے) | |
| راجگڑھ: | ریاض |
| تھاں: | 2,149,690 مربع کلومیٹر |
| لوک گنتی: | 27,136,977 |
| کرنسی: | ریال |
| بولی: | عربی |
| |
جزیرے ورگا عرب دے 80٪ حصے تے سعودی عرب وسدا اے۔ سعودی عرب 2,250,000 مربع کلومیٹر (868,730 مربع میل) تے پھیلیا ہویا اے تے تھاں نال ایہ دنیا دا 13 واں وڈا دیس اے۔ ایہدا وڈا حصہ عربی روہی نال بندا اے۔ ربع الخالی ایہدا اک انگ اے۔ پورے دیس وچ ناں کوئی دریا اے ناں ای جھیل۔ کج وادیاں تے گلے تھاں نیں۔
معیشت
[سودھو]نقفل و حمل
[سودھو] تفصیلی لی لئی ویکھو: سعودی عرب وچ نقل و حمل
ملک بھر وچ اک بہترین آوا جائی دا نظام قائم اے۔ سعودی عرب حکومت ماضی وچ شارعی نظام دے استعمال کیتی حوصلہ افزائی کردی رہی اے کیوں کہ اوتھے پیٹرول دی قیمت باقی دنیا دے مقابلے وچ سب کم رہی اے۔ فروری 2018ء وچ اعلان کيتا گیا کہ، سعودی عرب دی چار اہم موٹر ویز اُتے رفتار وچ بہتری لیائی جائے گی تے اسنوں 12 کلو میٹر فی گھنٹہ توں 140 کلو میٹر فی گھنٹہ تک پہنچیا دتا جائے گا۔ اس منصوبے وچ مکہ- مدینہ، یاض - دمام، ریاض-جاسم تے آخر وچ رياض- طائف موٹر ویز شامل نيں۔[۹] ملک وچ اک ترقی پزیر بحری آوا جائی دا نظام اے جو بنیادی طور اُتے پیٹروکیمیکل دی آوا جائی دی سہولت دے لئی تیار کيتا گیا اے۔ سعودی پورٹ اتھارتی انہاں بحری کارروائیاں دی نگرانی کردی اے، ایہ ادارہ ملک وچ بندرگاہاں دے انتظام دا ذمہ دار اے۔ شاہراہاں و ہوائی سفر اُتے زیادہ انحصار کرنے دے نتیجے وچ ، سعودی عرب وچ ریل آوا جائی وچ دوسرے ذرائع دی طرح سرمایہ کاری نئيں ہوئی۔ البتہ، ہن ملک دے ریلوے دے بنیادی ڈھانچے وچ توسیع دی منصوبہ بندی کيتی گئی اے۔
کھیل
[سودھو]سعودی عرب دا سب توں مقبول کھیل فٹ بال اے ۔ سعودی عرب گرمائی اولمپکس، والی بال، باسکٹ بال تے ہور کھیلاں وچ عالمی سطح دے ٹورنامنٹس وچ شرکت کردا اے ۔ قومی فٹ بال مسلسل 4 مرتبہ ورلڈ کپ تے 6 مرتبہ ایشین کپ دے لئی کوالیفائی کرنے دے باعث عالمی سطح پرجانی جاندی اے ۔ سعودی عرب تن مرتبہ ایشین چمپئن رہ چکيا اے تے دو مرتبہ فائنل وچ شکست کھاگیا۔ سعودی عرب دے چند معروف فٹ بال کھلاڑیاں وچ ماجد عبداللہ، سامي الجابر تے ياسر القحطاني شامل نيں۔
آبادیات
[سودھو]مذہب
[سودھو] تفصیلی لی لئی ویکھو: سعودی عرب وچ مذہب
اسلام سعودی عرب دا سرکاری مذہب اے تے اس دا قانون تمام شہریاں دے مسلمان ہونے نوں ضروری قرار دیندا اے۔[۱۰] اسلام دے سوا ہور مذاہب دے پیروکاراں نوں کھلے عام عبادت منع اے۔[۱۱][۱۲] سعودی عرب شہریت حاصل کرنے دے لئی کسی وی غیر مسلم نوں اسلام قبول ضروری اے۔[۱۳] سعوی عرب دے نفاذ شریعت تے اس دے انسانی حقوق متعلقہ قوانین اُتے تنقید وی کيتی جاندی اے۔[۱۴][۱۵]
سبھیاچار
[سودھو]سعودی سبھیاچار (ثقافت) دی بنیاد مذہب اسلام اے۔ اسلام دے دو مقدس ترین تھانواں مکہ مکرمہ تے مدینہ منورہ سعودی عرب وچ موجود نيں۔ ہر دن دنیا بھر دے مسلمان 5 مرتبہ مکہ مکرمہ وچ قائم خانہ کعبہ دی جانب رخ کر کے نماز پڑھدے نيں۔ سعودی عرب وچ ہفتہ وار تعطیل جمعہ نوں ہُندی اے ۔ قرآن مجید سعودی عرب دا آئین تے شریعت اسلامی عدالدی نظام دی بنیاد اے ۔
سعودی عرب دے معروف ترین لوک رسم قومی رقص ارضیٰ اے ۔ تلواراں دے نال کيتا جانے والا ایہ رقص قدیم بدوی روایات دا حصہ اے ۔ حجاز دی السہبا لوک موسیقی دی جڑاں قرون وسطیٰ دے عرب اندلس توں جاملدی نيں۔
سعودی عرب دا لباس باشندیاں دے زمین، ماضی تے اسلام نال تعلق دا عکاس اے ۔ روايتی طور اُتے مرد گِٹّے تک دی لمبائی دی اونی جاں سوندی قمیض پاندے نيں جو ثوب کہلاندی اے جیہدے نال سر اُتے شماغ یا غطرہ دا استعمال کيتا جاندا اے ۔ عورتاں دا لباس قبائلی موتیاں، سکیاں، دھاتی دھاگاں تے ہور اشیاء توں سَجیا ہُندا اے ۔ سعودی خواتین گھر توں باہر عبایہ تے نقاب دا استعمال کردِیاں نيں۔
اسلام وچ شراب نوشی تے سور دے گوشت دے استعمال کیتی سختی توں ممانعت اے تے اس اُتے سعودی عرب وچ سختی توں عملدرآمد کيتا جاندا اے ۔ سعودی روٹی خبز دا تقریباً تمام کھابیاں وچ استعمال کيتا جاندا اے ۔ بھُنی ہوئی بھیڑ، مرغی، فلافل، شوَرمہ تے فول وی ہور مشہور کھابیاں وچ شامل نيں۔ روايتی قہوہ خانے ہر جگہ موجود نيں اُتے ہن اوہناں دی جگہ وڈے کیفے لے رہے نيں۔ بغیر دُدھ دی سیاہ عربی چا دا استعمال ہر تھاں کيتا جاندا اے ۔
سعودی عرب وچ سیٹر تے سینما اُتے پابندی لاٸی ہوٸ اے اُتے ظہران تے راس تنورہ وچ قائم نجی آبادیاں وچ سیٹر قائم نيں اُتے ایہہ فلماں دے وکھالیاں دی بجائے مقامی موسیقی تے فنون پیش کرن دے حوالے توں مشہور نيں۔ حال ہی وچ بچےآں تے عورتاں دے لئی عربی کارٹون پیش کرن واسطے سینمیاں دے قیام دا منصوبہ بنایا گیا جے۔
دیسی گؤن
[سودھو]
متعلقہ مضامین
[سودھو]
حوالے
[سودھو]- ↑ "صفحہ [[:سانچہ:نام صفحہ]] في خريطة الشارع المفتوحة"۔ OpenStreetMap۔ اخذ شدہ بتاریخ ۱۹ دسمبر ۲۰۲۴ وصلة إنترويكي مضمنة في URL العنوان (معاونت)
- ↑ http://embassies.mofa.gov.sa/sites/China/AR/Guango/AboutKingdom/Pages/default.aspx
- ↑ باب: 1
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ ۴.۲ ۴.۳ ۴.۴ ۴.۵ ۴.۶ ۴.۷ ناشر: World Bank Open Data
- ↑ تعداد السكان والمساكن — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ جولائی ۲۰۲۰ — ناشر: General Authority for Statistics
- ↑ http://www.libback.uqu.edu.sa/hipres/ABS/ind11576.pdf
- ↑ http://www.momra.gov.sa/About/KSA.PDF
- ↑ International Numbering Resources Database — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ جولائی ۲۰۱۶ — مدیر: International Telecommunication Union
- ↑ "Arab News". http://web.archive.org/save/http://www.arabnews.com/node/1249.
- ↑ "International Religious Freedom Report 2004"۔ US Department of State۔ ۲۵ دسمبر ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 22 ستمبر 2012
- ↑ "World Report 2015: Saudi Arabia"۔ human rights watch۔ ۲۵ دسمبر ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 26 اپریل 2017
- ↑ World Report 2018: Saudi Arabia۔ Retrieved فروری 3, 2018.
- ↑ http://www.moi.gov.sa/wps/wcm/connect/121c03004d4bb7c98e2cdfbed7ca8368/EN_saudi_nationality_system.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=121c03004d4bb7c98e2cdfbed7ca8368 Ministry of the Interior| dead link
- ↑ Human Rights Watch, World Report 2013۔ Saudi Arabia.] Freedom of Expression, Belief, and Assembly.
- ↑ Amnesty International, Annual Report 2013, Saudi Arabia، Discrimination – Shi’a minority
حواشی
[سودھو]باہرلے جوڑ
[سودھو] |
وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: سعودی عرب |
| سعودی عرب دے بارے چ ہور جانن لئی وکیپیڈیاساتھی منصوبے: | |
 |
ڈکشنری وکشنری توں |
 |
مشترکہ زریعے کومنز توں |
| آزاد تعلیمی موادتے مصروفیات ویکیورسٹی توں | |
 |
آزاد متن خبراں ویکی اخبار توں |
 |
مختلف اقتباساں دا مجموعہ ویکی اقتباسات توں |
 |
آزاد کتاب گھر ویکی منبع توں |
 |
آزاد نصابی تے دستی کتاباں ویکی کتاباں توں |
- سعودی عرب Archived 2016-11-20 at the وے بیک مشین سرکاری ویب سائٹ
- سانچہ:CIA World Factbook link
- سانچہ:Dmoz
- سعودی عرب دا پروفائل بی بی سی نیوز سے
- سانچہ:Wikiatlas
- سانچہ:ویکی سفر
- سعودی وزارت سبھیاچار
- سعودی عرب، الباب Archived 2006-10-26 at the وے بیک مشین
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
سعودی عرب دے صوبے.svg)
- صفحات تحتوي مراجع تستخدم وصلات إنترويكي في العنوان
- مضامین جنہاں وچ عربی بولی دا متن شامل اے
- مضامین جنہاں وچ انگریزی بولی دا متن شامل اے
- صفحات مع خاصیت P163
- صفحات مع خاصیت P237
- صفحات مع خاصیت P242
- صفحات مع خاصیت P1451
- صفحات مع خاصیت P85
- صفحات مع خاصیت P51
- متناسقات ویکی ڈیٹا توں ماخوذ
- مرجع جغرافي من ويكي بيانات
- صفحات مع خاصیت P610
- صفحات مع خاصیت P1589
- صفحات مع خاصیت P2046
- صفحات مع خاصیت P36
- صفحات مع خاصیت P37
- صفحات مع خاصیت P1082
- صفحات مع خاصیت P122
- صفحات مع خاصیت P35
- صفحات مع خاصیت P6
- صفحات مع خاصیت P194
- صفحات مع خاصیت P31
- صفحات مع خاصیت P571
- صفحات مع خاصیت P3270
- صفحات مع خاصیت P3271
- صفحات مع خاصیت P38
- صفحات مع خاصیت P1304
- صفحات مع خاصیت P2852
- صفحات مع خاصیت P2238
- صفحات مع خاصیت P421
- صفحات مع خاصیت P1622
- صفحات مع خاصیت P78
- صفحات مع خاصیت P856
- صفحات مع خاصیت P297
- صفحات مع خاصیت P474
- صفحات مع ویکی ڈیٹا حوالے
- مقام نقشہ ویکی ڈیٹا توں ماخوذ
- ٹُٹے ہوئے جوڑاں آلے صفحے
- Webarchive template archiveis links
- سعودی عرب
- 1932ء وچ قائم ہونے والے ملک تے علاقے
- اسلامی ریاستاں
- اقوام متحدہ دے رکن ملک
- اوپیک دی رکن ریاست
- ایشیائی ملک
- بحیرہ احمر دے کنارے واقع ملک
- جزیرہ نما عرب
- جی 20 اقوام
- جی 20 ملکاں
- خلیج فارسی ملکاں
- سعودی عرب وچ 1932ء دیاں تاسیساں
- عرب لیگ دی رکن ریاست
- عربی بولی بولنے والے ملک تے علاقہ جات
- قریب مشرقی ملکاں
- مجلس تعاون خلیجی دی رکن ریاست
- مسلم اکثریتی ملک
- مشرق وسطی دے ملک
- مغربی ایشیا
- مغربی ایشیائی ملک
- مؤتمر عالم اسلامی دے رکن ملک
- وحدت عرب
- سعودی عرب دا جغرافیہ
- دیس
- ایشیا دے دیس
- نقشیاں نال صفحے