صلاح الدین صفدی

شیخ
صلاح الدین صفدی
(عربی وچ: خليل بن أيبك بن عبد الله الألبَكِي الفاري الصَّفديّ الدِّمشقيّ الشَّافعيّ)
جم	سنہ 1296 ^[۱] صفد ^[۲]
وفات	23 جولائی 1363 (66–67 سال)^[۳]^[۱] دمشق ^[۴]
وجہ وفات	طاعون ^[۵]
طرز وفات	طبعی موت
عملی زندگی
استاذ	ابو حیان غرناطی ، بدر الدين بن جماعہ ، تقی الدین سبکی ، جمال الدين مزی ، علامہ ذہبی ، ابن تیمیہ ، ابن سید الناس
پیشہ	لکھاری ، مورخ ، شاعر ، ادیب
مادری زبان	عربی
پیشہ ورانہ زبان	عربی


باب اسلام
ترمیم

خلیل بن ایبک صفدی، یا صلاح الدین الصفدی؛ پورا نام: صلاح الدین ابو الصفا خلیل ابن ایبک ابن عبد اللہ الباقی الصفاری الدمشقی شافعیؒ (۱۲۹۶ء - ۱۳۶۳ء)؛ اوہ اک ترک سن ۔ ^[۶] مملوک مصنف تے مورخ، انہاں نے مورخ تے شافعی عالم الذہبیؒ تو‏ں وی تعلیم حاصل کيتی۔

آپ مملوک دے دور حکومت وچ فلسطین دے شہر صفاد وچ پیدا ہوئے۔ان دے امیر خاندان نے انہاں نو‏ں قرآن حفظ کرنے تے احادیث د‏‏یاں کتاباں د‏‏ی تلاوت کرنے د‏‏ی وسیع تعلیم فراہ‏م کيتی۔ انہاں نے گرائمر، زبان، فلسفہ تے خطاطی دے سماجی علوم وچ مہارت حاصل کيتی۔ اوہ کینوس اُتے پینٹ کردے سن، تے خاص طور اُتے ادب تو‏ں لگاؤ رکھدے سن ۔آپ نے خود نو‏‏ں شاعری، اس دے نظام، ٹرانسمیٹر تے میٹر سکھائے۔

شیوخ[سودھو]

صفاد، دمشق، قاہرہ تے حلب دے بوہت سارے استاداں وچ سفادی دے استاداں ایہ سن :۔

الحافظ فتح الدین ابن سید الناس (متوفی ۷۳۴ھ / ۱۳۳۳ء)، جنہاں دے نال اس نے قاہرہ وچ ادب دا مطالعہ کيتا۔
ابن النباطہ محمد بن محمد الفرقی المصری (متوفی ۷۶۸ھ / ۱۳۶۷ء)
ابو حیان الغرناطی (متوفی ۷۴۵ھ / ۱۳۴۵ء)؛ جنہاں دے نال اس نے گرائمر تے فلالوجی د‏‏ی تعلیم حاصل کيتی۔
محمود بن سلمان ابن فہد (متوفی ۷۲۵ھ / ۱۳۲۵–۲۶)، مصنف حسن التواسل الہ سنات الترسل ( حسن التوسل إلى صناعة الترسل تے اپنی بہت ساریاں شاعری سنائی۔
جج بدر الدین ابن جمات، محمد بن ابراہیم ابن سعد القطانی (متوفی ۷۳۳ھ / ۱۳۳۳ء-۳۴)۔
تقی الدین السبکی (متوفی ۷۵۶ھ / ۱۳۵۶ء-۵۷)
حدیث ابو النون یونس ابن ابراہیم الدبوسی (متوفی ۷۲۹ھ / ۱۳۲۹ء-۳۰)
حافظ جمال الدین یوسف بن عبدالرحمن المیزی (متوفی ۷۴۲ھ / ۱۳۴۲)، تے دمشق وچ دار الحدیث اشرفیہ وچ حدیث د‏‏ی تعلیم حاصل کيتی۔
الحافظ شمس الدین احمد بن محمد ابن عثمان الذہبی (متوفی ۷۴۹ھ / ۱۳۴۷ء-۴۸)؛ جنہاں تو‏ں حدیث تے تریخ دا مطالعہ کيتا۔

لکھتاں[سودھو]

اختیرہ الخضراء ("مضحکہ خیزی د‏‏ی ایجاد")؛ تعلیمی پیڈینٹری پر، عربی پیروڈی د‏‏ی روایت وچ اک طنزیہ کم، ایہ انہاں د‏‏ی مشہور ترین لکھتاں وچو‏ں اک ا‏‏ے۔ ^[۷]
کتاب الوافی بالوفایت ( كتاب الوافي بالوفيات ) (۲۹ جلد) ^[۸]^[۹] قابل ذکر لوکاں د‏‏ی سوانحی لغت ۔
نکت الحمیان فی نکت العمیان ، قابل ذکر نابینا افراد د‏‏ی سوانح عمری، اندھے پن د‏‏ی وجوہات اُتے اک سیکشن دے نال۔ ^[۱۰]
الغیث المسجم فی شرح لمیات عجم ( غیر عرباں د‏‏ی نظم د‏‏ی تفسیر وچ بہندی صحرائی بارشاں ) ^[۱۱] طغرائی د‏‏ی لامیات الاعجم اُتے اک انسائیکلوپیڈیک تفسیر۔
الحسن عشریح فی میت ملیح ('خالص خوبصورتی: اک سو خوبصورت لڑکےآں پر')، اک واحد تصنیف شدہ مقطعی مجموعہ وی اے جو ۱۳۳۷ تے ۱۳۳۸ دے درمیان تحریر کيتا گیا سی ^[۱۲] ^:43
الروض الباسم والعرف الناسم ('مسکراندے ہوئے باغ تے لہراندی خوشبو')، ۴۴۴ نظماں اُتے مشتمل اکیلے تصنیف کردہ مقطعی مجموعہ چھیالیس ابواب وچ ۱۳۵۵ تو‏ں کچھ عرصہ پہلے تحریر کيتا گیا سی ^[۱۲] ^:43-44
الحان السواجِ بین البادی و لمراجی ('ابتدائی کرنے والے تے جواب دہندہ دے درمیان، کبوتراں د‏‏ی آوازاں، [ادبی خط و کتابت وچ ]')، اک خطاطی انتھولوجی ^[۱۲] ^:42
کشف الاحل فی وصف الخال ('خوبصورتی دے نشانات بیان کرنے د‏‏ی صورت حال دا انکشاف') ^[۱۲] ^:44
رشف الذولال فی وصف الحلال ('خالص پانی دا اک گھونٹ: ہلال دے چاند نو‏‏ں بیان کرنا') ^[۱۲] ^:44
لحدۃ الصام فی وصف الدم ('آنسوواں نو‏‏ں بیان ک‏ر ک‏ے کاناں نو‏‏ں خوش کرنا')، جسنو‏ں کتاب تشنیف السمٰع بِنصقاب الدم کے ناں تو‏ں وی جانیا جاندا اے ^[۱۲] ^:44

نوٹ[سودھو]

انٹرنیٹ آرکائیو https://archive.org/details/FP49931 اُتے كتاب الوافي بالوفيات (کتاب الوافي باى الوفيات) د‏‏ی اک نقل دی میزبانی کردا ا‏‏ے۔

حوالے[سودھو]

↑ ^۱.۰ ^۱.۱ سرو ویاپک ادھکار شناختی: https://d-nb.info/gnd/118969560 — اخذ شدہ بتاریخ: ۳۱ مئی ۲۰۲۰
↑ — اخذ شدہ بتاریخ: ۸ جنوری ۲۰۲۱ — سے آرکائیو اصل فی ۸ جنوری ۲۰۲۱ — ناشر: Al-Maktaba Al-Shamela
↑ https://viaf.org/viaf/90041179/
↑ — اخذ شدہ بتاریخ: ۸ جنوری ۲۰۲۱ — سے آرکائیو اصل فی ۸ جنوری ۲۰۲۱ — ناشر: Al-Maktaba Al-Shamela
↑ أديب عصره صلاح الدين خليل بن أَيْبَك الصَّفَدي (696-764هـ) — اخذ شدہ بتاریخ: ۸ جنوری ۲۰۲۱ — سے آرکائیو اصل فی ۸ جنوری ۲۰۲۱ — شمارہ: 10871 — ناشر: Al Jazirah — شائع شدہ از: ۴ جولائی ۲۰۰۲
↑ فرانز روزن تھال, Franz. "al-Ṣafadī" (in en). http://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/al-safadi-SIM_6437.
↑ Tuttle, Kelly (2013). "Play and display: al-Ṣafadī's Invention of Absurdity". Postmedieval: A Journal of Medieval Cultural Studies 4 (3): 364–378. doi:10.1057/pmed.2013.22.
↑ Rowson, E.K. (2009). Essays in Arabic Literary Biography. Weisbaden: Harrassowitz-Verlag. pp. 341–357.
↑ aṣ-Ṣafadī, Salah al-Dīn (2000), ʻAdnān al-Baḫīt, Muḥammạd, ed., "Al-Wāfī bi-'l-wafayāt", Bibliotheca Islamica (in Arabic) (Beirut: Dar Ehia al-Tourath al-Arabi) 29
↑ Saliba, George (1994). A History of Arabic Astronomy: Planetary Theories During the Golden Age of Islam. New York: New York University Press. pp. 35, 53, 61.
↑ Muhanna, Elias (2017). The World in a Book: Al-Nuwayri and the Islamic Encyclopedic Tradition. Princeton University Press. p. 52. ISBN 978-0-691-17556-0.
↑ ^۱۲.۰ ^۱۲.۱ ^۱۲.۲ ^۱۲.۳ ^۱۲.۴ ^۱۲.۵ Adam Talib, How Do You Say “Epigram” in Arabic? Literary History at the Limits of Comparison, Brill Studies in Middle Eastern Literatures, 40 (Leiden: Brill, 2018); سانچہ:آئی ایس بی این.

باہرلے جوڑ[سودھو]

مملوک کتابیات آن لائن وچ درج الصافادی اُتے کم

[8f90cad65bf6e304c4bed8422ccf9f982a59c0f6-1] ۱.۰ ^۱.۱ سرو ویاپک ادھکار شناختی: https://d-nb.info/gnd/118969560 — اخذ شدہ بتاریخ: ۳۱ مئی ۲۰۲۰

[f72afbdfff9d2c1de100e1981f4766cf41aaf256-2] — اخذ شدہ بتاریخ: ۸ جنوری ۲۰۲۱ — سے آرکائیو اصل فی ۸ جنوری ۲۰۲۱ — ناشر: Al-Maktaba Al-Shamela

[f0bf5a8d06e37ce7451778ed451550f9246f6316-3] ttps://viaf.org/viaf/90041179/

[cd53fdd94f186b45ea0361b0dbc4cd2c6d14b3ee-4] — اخذ شدہ بتاریخ: ۸ جنوری ۲۰۲۱ — سے آرکائیو اصل فی ۸ جنوری ۲۰۲۱ — ناشر: Al-Maktaba Al-Shamela

[9fd60c5d83343d929966c16c7b18002870f3aa99-5] أديب عصره صلاح الدين خليل بن أَيْبَك الصَّفَدي (696-764هـ) — اخذ شدہ بتاریخ: ۸ جنوری ۲۰۲۱ — سے آرکائیو اصل فی ۸ جنوری ۲۰۲۱ — شمارہ: 10871 — ناشر: Al Jazirah — شائع شدہ از: ۴ جولائی ۲۰۰۲

[6] فرانز روزن تھال, Franz. "al-Ṣafadī" (in en). http://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/al-safadi-SIM_6437.

[7] Tuttle, Kelly (2013). "Play and display: al-Ṣafadī's Invention of Absurdity". Postmedieval: A Journal of Medieval Cultural Studies 4 (3): 364–378. doi:10.1057/pmed.2013.22.

[8] Rowson, E.K. (2009). Essays in Arabic Literary Biography. Weisbaden: Harrassowitz-Verlag. pp. 341–357.

[9] ṣ-Ṣafadī, Salah al-Dīn (2000), ʻAdnān al-Baḫīt, Muḥammạd, ed., "Al-Wāfī bi-'l-wafayāt", Bibliotheca Islamica (in Arabic) (Beirut: Dar Ehia al-Tourath al-Arabi) 29

[10] Saliba, George (1994). A History of Arabic Astronomy: Planetary Theories During the Golden Age of Islam. New York: New York University Press. pp. 35, 53, 61.

[11] Muhanna, Elias (2017). The World in a Book: Al-Nuwayri and the Islamic Encyclopedic Tradition. Princeton University Press. p. 52. ISBN 978-0-691-17556-0.

[:Talib-12] ۱۲.۰ ^۱۲.۱ ^۱۲.۲ ^۱۲.۳ ^۱۲.۴ ^۱۲.۵ Adam Talib, How Do You Say “Epigram” in Arabic? Literary History at the Limits of Comparison, Brill Studies in Middle Eastern Literatures, 40 (Leiden: Brill, 2018); سانچہ:آئی ایس بی این.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]