عبرانی لپی
| عبرانی ابجد | |
|---|---|
 | |
| قِسم | ابجد (دے عبرانی, آرامی، تےیہود-عرب بولیاں لئی ) |
| زباناں | عبرانی تے یدش |
| مدّتِ وقت | تیسری صدی قبل مسیح توں ہن تک |
| بنیادی نظام | |
| متعلقہ نظام | عربی لپی، آرامی لپی |
| آیزو 15924 | Hebr, 125 |
| سمت | دائیں سے بائیں طرف |
| عرفِ یکرمز | Hebrew |
| Unicode range |
U+0590 to U+05FF, U+FB1D to U+FB4F |
| نوٹ: اس صفحہ پر بین الاقوامی اصواتی ابجدیہ صوتی علامات شامل ہو سکتی ہیں۔ | |
عبرانی لِپی عبرانی اَتے ہور یہودی بولیاں جِویں کہ یدش، لادینو بولی اَتے یہودی عربِی لِکھن لئی ورتی جاندی اِک لِپی ہے۔ پُرانے سمیں وِچّ عبرانی لِکھن لئی پیلیؤ-عبرانیلِپی ورتی جاندی سی۔ نویں عبرانی لِپی آرامی لپی دا ترقی یافتہ رُوپ ہے۔
ہِبرو لِپی دے کُلّ 22 اکّھر ہَن جِہناں وِچّوں 5 اکّھر انتلی ستِھتی وِچّ اپنی شکل بدل لَیندے ہَن۔ ایہہ لِپی سجّے توں کھبّے ولّ لِکھی جاندی ہے۔ مُول رُوپ وِچّ ایہہ لِپی ابجد سی بھاوَ اِس وِچّ صِرف وِئنجن مجود سن۔ بعد وِچّ ہور ابجد لِپیاں، جِویں کہ عربِی لِپی، وانگُوں اِس وِچّ کُجھ وی سوَر دھُنیاں درساؤن لئی نُقطیاں دی ورتوں شُرُوع ہوئی جِسنوں ہِبرو وِچّ نِکود کہندے ہَن۔
ورنمالا[لکھو]
ہِبرو اکّھراں وِچّ چھوٹے-وڈّے اکّھراں دا فرق نہیں ہے پر 5 اجیہے اکّھر ہَن جِہناں دی انتلی ستِھتی اُوہناں دی عامَ ستِھتی توں بِھنّ ہے۔ ہیٹھلے ٹیبل وِچّ ایہہ اکّھر عامَ ستِھتی دے انوسار دِتّے گئے ہَن(ایہہ اکّھر یونیکوڈ معیار دے انوسار ہَن۔[1][2])۔
بھاویں کہ ہِبرو لِپی سجّے توں کھبّے ہے، ہیٹھلا ٹیبل پنجابی پاٹھکاں نوں مُکّھ رکّھدے ہوئے کھبّے توں سجّے دے انوسار دِتّا گیا ہے۔
| الِف | گیمیل | ڈالیٹ | زائین | ہیٹ | ٹیٹ | یُڈ | کاف | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| א | ב | ג | ד | ה | ו | ז | ח | ט | י | כ |
| ך | ||||||||||
| لامیڈ | میم | سامیکھ | آئین | ساڈی | کوف | ریش | ٹاو | |||
| ל | מ | נ | ס | ע | פ | צ | ק | ר | ש | ת |
| ם | ן | ף | ץ |
اکّھراں دا اُچارن[لکھو]
| اکّھر | اکّھر دا نام | ستھاپِت اُچارن[3] | معیاری ہِبرو اُچارن |
اِزرائیلی اُچارن(جے فرق ہووے) |
ییدش / اشکینازی اُچارن | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| MW[3] | Unicode[1][2] | Hebrew[4] | |||||
| א | الِف | الِف | אָלֶף | /ˈɑːlɛf/، /ˈɑːlɨf/ | /ˈalef/ |  ؛ | /ˈalɛf/ |
| בּ | بیٹ | بیٹ | בֵּית | /bɛθ/، /beɪt/ | /bet/ |  ؛ | /bɛɪs/ |
| ב | בֵית | /vet/ | /vɛɪs/ | ||||
| ג | گیمیل | گیمیل | גִּימֵל | /ˈɡɪməl/ | /ˈɡimel/ |  ؛ | /ˈɡimːɛl/ |
| ד | ڈالیٹ | ڈالیٹ | דָּלֶת | /ˈdɑːlɨθ/، /ˈdɑːlɛt/ | /ˈdalet/ | /ˈdaled/ | /ˈdalɛs/ |
| ה | ہے | ہے | הֵא، הה، הי | /heɪ/ | /he/ | /hej/ | /hɛɪ/ |
| ו | واو | واو | וָו، ואו، ויו | /vɑːv/، /wɑːw/ | /vav/ |  ؛ | /vɔv/ |
| ז | زائین | زائین | זַיִן | /ˈzaɪ.ɨn/ | /ˈzajin/ | /ˈza.in/ | /ˈzajin/ |
| ח | ہیٹ | ہیٹ | חֵית | /hɛθ/، /xeɪt/ | /χet/ | /χet/ | /χɛs/ |
| ט | ٹیٹ | ٹیٹ | טֵית | /tɛθ/، /teɪt/ | /tet/ |  ؛ | /tɛs/ |
| י | یُڈ | یُڈ | יוֹד | /jɔːd/ | /jod/ | /jud/ | /jud/ |
| כּ | کاف | کاف | כַּף | /kɑːf/ | /kaf/ |  ؛ | /kɔf/ |
| כ | כַף | /xɑːf/، /kɑːf/ | /χaf/ | /χɔf/ | |||
| ךּ | آخر اُتّے قاف | כַּף סוֹפִית | /kɑːf/ | /kaf sofit/ | /laŋɡɛ kɔf/ | ||
| ך | כַף סוֹפִית | /xɑːf/، /kɑːf/ | /χaf sofit/ | /laŋɡɛ χɔf/ | |||
| ל | لامیڈ | لامیڈ | לָמֶד | /ˈlɑːmɛd/ | /ˈlamed/ |  ؛ | /ˈlamɛd/ |
| מ | میم | میم | מֵם | /mɛm/ | /mem/ |  ؛ | /mɛm/ |
| ם | آخر اُتّے میم | מֵם סוֹפִית | /mem sofit/ | /ʃlɔs mɛm/ | |||
| נ | نون | نون | נוּן | /nuːn/ | /nun/ |  ؛ | /nun/ |
| ן | آخر اُتّے نون | נוּן סוֹפִית | /nun sofit/ | /laŋɡɛ nun/ | |||
| ס | سامیکھ | سامیکھ | ְסָמֶך | /ˈsɑːmɛk/، /ˈsɑːmɛx/ | /ˈsameχ/ |  ؛ | /ˈsamɛχ/ |
| ע | آئین | آئین | עַיִן | /ˈaɪ.ɨn/ | /ˈʕajin/ | /ˈʔa.in/ | /ˈajin/ |
| פּ | پے | پے | פֵּא، פה | /peɪ/ | /pe/ | /pej/ | /pɛɪ/ |
| פ | פֵא، פה | /feɪ/ | /fe/ | /fej/ | /fɛɪ/ | ||
| ף | آخر اُتّے پے | פֵּא סוֹפִית، פה סופית | /peɪ/، /feɪ/ | /pe sofit/ | /pej sofit/ | /laŋɡɛ fɛɪ/ | |
| צ | ساڈ | تساڈی | צַדִי، צדיק | /ˈsɑːdə/، /ˈsɑːdi/ | /ˈtsadi/ |  ؛ | /ˈtsɔdi/، /ˈtsɔdik/، /ˈtsadɛk/ |
| ץ | آخر اُتّے تساڈی | צַדִי סוֹפִית، צדיק סופית | /ˈtsadi sofit/ | /laŋɡɛ ˈtsadɛk/ | |||
| ק | کوف | کوف | קוֹף | /kɔːf/ | /kof/ | /kuf/ | /kuf/ |
| ר | ریش | ریش | רֵישׂ | /rɛʃ/، /reɪʃ/ | /ʁeʃ/ | /ʁejʃ/ | /rɛɪʃ/ |
| שׁ | شین | شین | שִׁין | /ʃiːn/، /ʃɪn/ | /ʃin/ |  ؛ | /ʃin/ |
| שׂ | שִׂין | /siːn/، /sɪn/ | /sin/ |  ؛ | /sin/ | ||
| תּ | ٹاو | ٹاو | תָּיו، תו | /tɑːf/، /tɔːv/ | /tav/ | /taf/ | /tɔv/، /tɔf/ |
| ת | תָיו، תָו | /sɔv/، /sɔf/ | |||||
اکّھراں دے بِھنّ رُوپ[لکھو]
ہیٹھلے ٹیبل وِچّ ہِبرو اکّھراں دے بِھنّ رُوپ دِتّے گئے ہَن۔ جِہناں 5 اکّھراں دی انتلی ستِھتی وکّھری ہے اُوہناں دی عامَ ستِھتی دے تھلّے انتلی ستِھتی دِتّی گئی ہے۔
| اکّھر نام (یونیکوڈ) |
وکھّرتاواں | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| آدھونِک ہِبرو | پُراتن | |||||||
| سیرِف | سینس سیرِف | مونو سپیسڈ فونٹ | کرسِو | راشی | پھونیشیائی | پیلیؤ ہِبرو | آرامِک | |
| الِف | א | א | א | 
|
|
|
|
|
| بیٹ | ב | ב | ב | 
|
|
|
|
|
| گیمیل | ג | ג | ג | 
|
|
|
|
|
| ڈالیٹ | ד | ד | ד | 
|
|
|
|
|
| ہے | ה | ה | ה | 
|
|
|
|
|
| واو | ו | ו | ו | 
|
|
|
|
|
| زائین | ז | ז | ז | 
|
|
|
|
|
| ہیٹ | ח | ח | ח | 
|
|
|
|
|
| ٹیٹ | ט | ט | ט | 
|
|
|
|
|
| یُڈ | י | י | י | 
|
|
|
|
|
| کاف | כ | כ | כ | 
|
|
|
|
|
| آخر اُتّے قاف | ך | ך | ך | 
|
| |||
| لامیڈ | ל | ל | ל | 
|
|
|
|
|
| میم | מ | מ | מ | 
|
|
|
|
|
| آخر اُتّے میم | ם | ם | ם | 
|
| |||
| نون | נ | נ | נ | 
|
|
|
|
|
| آخر اُتّے نون | ן | ן | ן | 
|
| |||
| سامیکھ | ס | ס | ס | 
|
|
|
|
|
| آئین | ע | ע | ע | 
|
|
|
|
|
| پے | פ | פ | פ | 
|
|
|
|
|
| آخر اُتّے پے | ף | ף | ף | 
|
| |||
| تساڈی | צ | צ | צ | 
|
|
|
|
 ، 
|
| آخر اُتّے تساڈی | ץ | ץ | ץ | 
|
| |||
| کوف | ק | ק | ק | 
|
|
|
|
|
| ریش | ר | ר | ר | 
|
|
|
|
|
| شین | ש | ש | ש | 
|
|
|
|
|
| ٹاو | ת | ת | ת | 
|
|
|
|
|
- ↑ 1.0 1.1 Chart of Hebrew glyphs at unicode.org
- ↑ 2.0 2.1 Unicode names of Hebrew characters at fileformat.info.
- ↑ 3.0 3.1 Merriam Webster's Collegiate Dictionary
- ↑ Kaplan، Aryeh. Sefer Yetzirah: The Book of Creation. pp. 8، 22.
