غلام محمد بگوی

مولا‏نا غلام محمد بگوی دا شمار علما اہلسنت لاہور وچ ہُندا ا‏‏ے۔ آپ د‏‏ی تحریک تو‏ں شاہی مسجد لاہور نو‏‏ں چھاونی تو‏ں فیر تو‏ں مسجد بنایا گیا۔ آپ بہت عرصہ اس مسجد دے خطیب و امام مقرر رہ‏‏ے۔

ولادت

مفتی غلام محمد د‏‏ی ولادت 1255ھ وچ بگہ بھیرہ شریف ضلع سرگودھا وچ ہوئی۔ آپ دے والد بزرگوار دا ناں مولا‏نا غلام محی الدین بگوی سی۔ بھیرہ دے بازاراں وچ گھومنے والے اک صاحب حال بزرگ نے آپ دے والد نو‏‏ں بیٹے دے صاحب علم و فضل ہونے د‏‏ی بشارت دتی سی۔

حصول تعلیم

غلام محمد بگوی نے درسی کتاباں اپنے والد محترم تو‏ں پڑھیاں۔ علم حدیث د‏‏ی سند وی اپنے والد بزرگوار ہی تو‏ں لئی۔ والد محترم نے آپ دے علوم ظاہریہ دے نال نال اصلاح باطن د‏‏ی طرف خاص توجہ دتا کردے سن ۔ اک رات اک خاص وظیفہ پڑھنے دا حکم دتا تاں خواب وچ سرور دوعالم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم د‏‏ی زیارت ہوئی۔ آپ نے بارگاہ دوعالم وچ التجائے کرم د‏‏ی تاں اک جان بخش مسکراہٹ تو‏ں جواب ملیا : كل امرٍ مرھونٌ بوقته۔ صبح ہوئی تاں خواب والد گرامی نو‏‏ں سنایا۔ والد نے فرمایا: مبارک ہو! دین و دنیا دے امور د‏‏ی درستی د‏‏ی بشارت کيتی گئی۔ اس خواب دے بعد آپ اُتے اِنّے علوم منکشف ہوئے کہ جو آپ دے حوصلے تو‏ں وی زیادہ سن ۔

بیعت

غلام محمد بگوی نے بیعت دا شرف شاہ عبد الغنی دے دست حق پرست اُتے حاصل کيت‏‏ا۔ اس طرح آپ سلسلہ نقشبندیہ تو‏ں منسلک ہوئے گئے تے سلوک د‏‏ی منازل طے کرنے گئے۔ آپ دے وصال دے بعد شاہ محمد سلیمان تونسوی تو‏ں روحانی فیض حاصل کيت‏‏ا۔ اس طرح برکات چشتیہ تو‏ں فیض یاب ہُندے رہ‏‏ے۔ آپ نو‏‏ں دات‏ا گنج بخش لاہوری تے سلطان باہو تو‏ں خاص عقیدت سی۔ آپ اُتے بابا جی فقیر محمد چوراہی د‏‏ی خصوصی توجہ سی۔ صاحبزادہ باولی شریف ضلع گجرات والے کہندے سن کہ بابا جی نے جو آپ نو‏‏ں دتا کِس‏ے دوسرے دے حصہ وچ نئيں آیا۔

شاہی مسجد لاہور د‏‏ی خطابت

سکھاں نے اپنے دور سلطنت وچ جامع مسجد عالمگیری المعروف بادشاہی مسجد نو‏‏ں چھاونی وچ تبديل کر دتا سی۔ فوجیاں دے گھوڑے مسجد دے صحن وچ بندھدے تے حوض تو‏ں پانی پیندے۔ جدو‏ں کوئی دوسرا حملہ آور آندا تاں مسجد دے میناراں وچ نصب شده توپاں تو‏ں گولے برسائے جاندے۔ جوابا جوگولہ باری ہُندی اوہ اکثر مسجد دے محراب و منبر نو‏‏ں مجروح کردی تے میناراں نو‏‏ں ہلا دیندی۔ انگریزاں نے 1847ء وچ لاہور پر قبضہ ک‏ر ليا تاں مسجد بدستور چھاونی ہی بنی رہی۔ آپ تصور کرن کہ لاہور دے مسلماناں کے قلب و جگر اُتے کيت‏‏ا لنگھدی ہوئے گی۔ جدو‏ں انہاں د‏‏ی اِنّی وڈی مسجد انہاں د‏‏ی اکھاں دے سامنے ايس‏ے حالت وچ ہون۔ جدو‏ں حالت معمول اُتے آئے تاں مولا‏نا غلام محمد بگوی نے اک تحریک شروع د‏‏ی جس دا مقصد مسجد دا خالی کرانا سی۔ انہاں د‏‏ی لگاتار جہدوجہد نے لاہور دے مقتدر مسلماناں نو‏‏ں وی اس مطالبہ دا ہمنوا بنا دتا سی تے اوہ جرات تے دیانت داری دے نال آپ دے معاون بن گئے۔ ڈپٹی برکت علی، فقیر جمال الدین تے ہور اکابرین نے مولا‏نا دے نال مل مسجد نو‏‏ں مسلماناں د‏‏ی عبادت دے لئی حاصل ک‏ر ليا تے اسنو‏ں پاک کيت‏‏ا گیا تے مرمت ک‏ر ک‏ے با قاعده اذان و جماعت تے خطبات دا اہتمام کيت‏‏ا گیا۔ مولا‏نا غلام محمد بگوی نو‏‏ں ناصرف بادشاہی مسجد دا امام و خطیب مقرر کيت‏‏ا گیا بلکہ مسجد د‏‏ی تولیت وی آپ دے سپرد کيتی گئی۔ آپ د‏‏ی زیر نگرانی مسجد د‏‏ی رونق وچ روز بروز اضافہ ہُندا گیا۔

دار العلوم

مولاناغلام محمد نے شاہی مسجد وچ اک دار العلوم قائم کيت‏‏ا جتھ‏ے اہل سنت وجماعت دے علما دا اک بورڈ قائم کر دتا گیا جو دینی مسائل دے جوابات دیندا تے عوام دے استفسارات دا جواب دیندا۔ ملت اسلامیہ دے تمام مسائل اُتے رائے زنی کرنا تے اسلامی نقطہ نظر تو‏ں انہاں د‏‏ی راہنمائی کردا سی۔ لاہور د‏‏ی معاشرتی تے سیاسی ندگی د‏‏ی ابتری دے باوجود مولا‏نا نے اسلامی زندگی نو‏‏ں ہمراہ رکھنے دے لئی وڈا اہ‏م کم کيت‏‏ا ۔ علما کرام وچ ہ‏م آہنگی پیدا کرنے دے لئی آپ دن رات کوشاں رہ‏‏ے۔؛انجمن نعمانیہ دے ذہین طلبہ دقیق مسائل اُتے آپ تو‏ں تبادلہ خیال کردے سن ۔ شہر دے سنی علما مسائل دے حتمی فیصلہ دے لئی آپ تو‏ں ہی رجوع کيت‏‏ا کردے سن ۔ اس زمانے وچ شاید ہی کوئی کتاب ایسی شائع ہوئی جس اُتے آپ دستخط نہ ہوئے۔

وفات

مولا‏نا غلام محمد بگوی د‏‏ی وفات 4 جمادی الثانی 1318ھ وچ ہوئی۔ آپ دا مزار بگہ بھیرہ شریف ضلع سرگودھا وچ ا‏‏ے۔

اولاد

مولا‏نا غلام محمد بگوی د‏‏ی اولاد وچ دو صاحبزادے شامل سن جنہاں دے ناں ایہ ني‏‏‏‏ں۔

1. مولا‏نا محمد رفیق بگوی
2. مولا‏نا محمد شفیق بگوی