فیوزر
Farnsworth–Hirsch fusor یا محض فیوزر توں مراد اوہ آلہ اے جسنوں TV دے موجد Philo T. Farnsworth نے 1964 دے لگ بھگ جوہر دے مرکزاں نوں آپس وچ ملانے (nuclear fusion) دے لئی بنایا سی ۔ دوسری ایسی مشیناں وچ جنہاں وچ magnetically confined plasma نوں گرم کیتا جاندا اے کافی پیچیدگیاں ہُندیاں نيں۔ اس دے برعکس فیوزر اک بہت ہی سادہ سی مشین اے جسنوں گھر وچ وی بنایا جا سکدا اے۔ اس وچ inertial electrostatic confinement تکنیک استعمال ہُندی اے۔ اسنوں اج وی neutron source دے طور اُتے استعمال کیتا جاندا اے
بناوٹ
[سودھو]فیوزر دی بناوٹ پرانے زمانے دے ریڈیو ٹی وی دے والو (ویکیوم ٹیوب) توں ملدی جلتی اے لیکن فیوزر دی جسامت کافی وڈی ہُندی اے۔ شیشے دی اک وڈی سی بوتل دے اندر دھاتی جالی توں بنا اک وڈا گولہ ہُندا اے تے اس دے اندر ایسا ہی اک چھوٹا گولہ ہُندا اے۔ بوتل وچوں ساری ہويا کڈ دی جاندی اے۔ چند ہزار وولٹ دی بیٹری یا کسی تے DC پتے سپلائ توں بیرونی جالی نوں مثبت (پوزیٹو) تے اندرونی جالی نوں منفی (نیگیٹو) کنکشن دتا جاندا اے۔ جدوں اس وچ ہائیڈروجن دے یا کسی تے چیز دے مثبت آئین (ions) داخل کیتے جاندے نيں تو اوہ اندرونی منفی جالی دی طرف تیز رفتاری توں جاندے نيں لیکن مرکز توں آگے گزرنے دے بعد پھر پلٹتے نيں تے اندرونی جالی دے اندر آگے پیچھے ہُندے رہندے نيں تے اس طرح گرم گیساں دا پلازمہ بن جاندا اے۔ اس دوران اوہ کدی کبھار آپس وچ وی ٹکراندے نيں تے جالی توں بھی۔ جالی توں ٹکرانا انرجی دا ضیاع اے مگر اسنوں روکیا نئيں جا سکدا۔ جالی توں ٹکرانے اُتے جالی دا درجہ حرارت ودھ جاندا اے تے پلازمہ دا کم۔ آئین جدوں آپس وچ پورے زور توں ٹکراندے نيں تو فیوزن دی وجہ توں ہائیڈروجن توں ڈیوٹیریم بن جاندی اے۔ پلازمہ دا درجہ حرارت جِنّا زیادہ ہو گا فیوزن اِنّا ہی تیزی توں ہوئے گا۔
فیوزر دی بناوٹ وچ کوئی مقناطیس استعمال نئيں ہُندے۔
تعاملات
[سودھو](1) 2
1D+ 3
1T→ 4
2He( 3.5 MeV ) + n0 ( 14.1 MeV ) (2i) 2
1D+ 2
1D→ 3
1T( 1.01 MeV ) + p+ ( 3.02 MeV ) 50% (2ii) → 3
2He( 0.82 MeV ) + n0 ( 2.45 MeV ) 50% (3) 2
1D+ 3
2He→ 4
2He( 3.6 MeV ) + p+ ( 14.7 MeV ) (4) 3
1T+ 3
1T→ 4
2He+ 2 n0 + 11.3 MeV (5) 3
2He+ 3
2He→ 4
2He+ 2 p+ + 12.9 MeV (6i) 3
2He+ 3
1T→ 4
2He+ p+ + n0 + 12.1 MeV 51% (6ii) → 4
2He( 4.8 MeV ) + 2
1D( 9.5 MeV ) 43% (6iii) → 4
2He( 0.5 MeV ) + n0 ( 1.9 MeV ) + p+ ( 11.9 MeV ) 6% (7i) 2
1D+ 6
3Li→ 2 4
2He+ 22.4 MeV (7ii) → 3
2He+ 4
2He+ n0 + 2.56 MeV (7iii) → 7
3Li+ p+ + 5.0 MeV (7iv) → 7
4Be+ n0 + 3.4 MeV (8) p+ + 6
3Li→ 4
2He( 1.7 MeV ) + 3
2He( 2.3 MeV ) (9) 3
2He+ 6
3Li→ 2 4
2He+ p+ + 16.9 MeV (10) p+ + 11
5B→ 3 4
2He+ 8.7 MeV
ہور ویکھو
[سودھو]- ایٹمی ماڈل دا ارتقا
- Tokamak
- پولی ویل
- Stellarator
- Particle accelerator
- نیوٹرینو
- نیوٹرون
- سفید بونا
- nuclear binding energy
- Multipactor