ماہر عبد الرشید

Maher Abd al-Rashid
ماهر عبد الرشيد
Maher Abd al-Rashid; ماهر عبد الرشيد
	راشد ایران عراق جنگ دے دوران۔
جم	1942ء; تکریت, عراق
موت	29 جون 2014ء (72 سال); سلیمانیہ, عراق
وابستگی	Ba'athist Iraq
نوکری/شاخ	عراقی فوجی
کم دے سال	1963–2003
عہدہ	Colonel General
سالار	3rd Army
جنگاں	ایران عراق جنگ Operation Ramadan; First Battle of al-Faw; Second Battle of al-Faw; Operation Karbala-5; 1991 uprisings in Iraq; 2003 Invasion of Iraq
تعلقات	Ali Maher Abdul Rashid (son); Abdullah Maher Abdul Rashid (son); Sahar al-Rashid (daughter); Marwan Taher Abdul Rashid (nephew); قصی صدام حسین (son-in-law)

مہر عبد الرشید (عربی : ماهر عبد الرشيد) عراقی فوج دے اک جنرل سن تے البو ناصر قبیلے نال تعلق رکھدے سن ۔^[۱] ایران-عراق جنگ دے دوران عبد الرشید نامور مقام اُتے فائز ہوئے، تے انہاں نو‏ں صدام دے بہترین جرنیلاں وچو‏ں اک سمجھیا جاندا سی،^[۲] ریٹائرمنٹ ہونے دے بعد عراق دے چیف آف آرمی اسٹاف د‏‏ی حیثیت تو‏ں خدمات انجام دے رہے سن، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں انہاں نو‏ں 1983ء وچ مجبور کيتا گیا سی۔^[۳] عبد الرشید نے جنگ دے دوران عراق نو‏‏ں اپنا اقدام دوبارہ حاصل کرنے وچ مدد دینے وچ وی نمایاں کردار ادا کيتا۔ راشد دے بارے وچ تمام تشخیص اس قدر مہربان نئيں سن تے رعد مجيد الحمدانی نے انہاں دا حوالہ "فوج دے اک بے وقوف جرنیلاں" وچ کیہ ا‏‏ے۔^[۴]

ایران – عراق جنگ

عبد الرشید نے عوامی طور اُتے صدام حسین اُتے تنقید کردے ہوئے دعوی کيتا سی کہ عراق د‏‏ی بہت ساری ہلاکتاں صدام دے فوجی امور وچ دخل اندازی د‏‏ی وجہ نال ہوئیاں نيں۔^[۵] صدام نے عوامی تنقید تے الفاو‎ جزیرہ نما تو‏ں ایرانیاں نو‏‏ں ہٹانے وچ ناکامی دونے د‏‏ی وجہ تو‏ں عبد الرشید بغداد واپس جانے دا حکم دتا۔ اس گل تو‏ں آگاہ سی کہ بغداد واپس جانے دا حکم شاید راشد دے لئی موت د‏‏ی سزا اے، اس دے افسران نے صدام نو‏‏ں متنبہ کيتا کہ جے راشد دے نال کچھ ہويا تاں اوہ بغاوت کرن گے۔^[۶]

اس دے باوجود، مہر نو‏‏ں ایران-عراق جنگ دے خاتمے دے بعد انہاں جنرلاں د‏‏ی طاقت نو‏‏ں کم کرنے د‏‏ی کوشش وچ نظربند رکھیا گیا سی، جو جنگی سالاں دے دوران اثر تے رسوخ بن چکے سن تاکہ بغاوت د‏‏ی کسی وی ممکنہ کوششاں نو‏‏ں تشکیل دینے تو‏ں روک سک‏‏ے۔^[۷]^[۸]

1991ء وچ بغاوت

جنگ خلیج دے بعد عراق وچ بغاوت د‏‏ی لہر دوڑ گئی تے صدام حسین نے عبد الرشید تو‏ں گل کيتی کہ اوہ بعثت حکومت دے خلاف بغاوت نو‏‏ں ختم کرنے وچ مدد کرن۔ ^[۹]

عراق جنگ تے بعد دے واقعات

2003ء وچ عراق اُتے حملے تو‏ں پہلے عبد الرشید نو‏‏ں عراقی مسلح افواج د‏‏ی جنوبی کمانڈ د‏‏ی سربراہی صدام نے دتی سی۔ صدام حسین نے انہاں نو‏ں عراقی فوج د‏‏ی تیسری، چوتھ‏ی تے ستويں کور دے لئی جنرل سپروائزر دے عہدے اُتے وی مقرر کيتا۔ عراقی حکومت دے خاتمے دے بعد عبد الرشید غائب ہوئے گئے، بعد وچ ، جولائ‏ی 2003ء وچ تکریت وچ گرفتار کيتا گیا۔ عبد الرشید نے اگلے پنج سال جیل وچ گزارے۔^[۱۰]

2008ء وچ عبد الرشید د‏‏ی رہائی دے بعد اوہ تکریت واپس آگئے، تے تکریت دے نیڑے اپنے فارم وچ رہندے سن ۔^[۱۰]

وفات

فالج دا شکار ہونے دے دو ماہ بعد، عبد الرشید 29 جون 2014ء نو‏‏ں عراق دے شہر سلیمانیہ دے اسپتال وچ انتقال کرگئے۔ راشد وی اک دیرینہ علالت وچ مبتلا سن ۔ اس دے بعد انہاں دے اہل خانہ نے اپنے دو پو‏تے، یحیی قصی صدام التکردی تے یعقوب قصی صدام التکردی وی شامل سن ۔ جو قصی صدام حسین دے بچ جانے والے بچے وی سن ۔^[۱۱]

ذا‏تی زندگی

مہر عبد الرشید دا تعلق تکریت دے اک سنی مسلما‏ن تو‏ں سی، تے اوہ دونے صدام حسین دے قریبی دوست تے ايس‏ے قبیلے، البو ناصر قبیلہ نال تعلق رکھدے سن ۔^[۱۲]^[۱۳] 1985ء وچ انہاں د‏‏ی بیٹی سحر نے صدام حسین دے بیٹے قصی صدام حسین نال شادی کيتی۔ راشد نے ایران-عراق جنگ وچ الفاو‎ جزیرہ نما نو‏‏ں آزاد کرانے دا وعدہ کيتا سی تے صدام دے بیٹے قصی نو‏‏ں اپنی بیٹی د‏‏ی پیش کشکيتی سی تاکہ اوہ اس د‏ی یقین دہانی کر سک‏‏ے۔^[۴] اس شادی تو‏ں انہاں دے تن بچے سن لیکن بعد وچ طلاق ہوگئی۔^[۱۴]

حوالے

↑ "The Iraqi Tribes and the Post-Saddam System". Brookings. 8 July 2003. http://www.brookings.edu/research/papers/2003/07/08iraq-baram.
↑ Karsh, Efraim The Iran-Iraq War 1980–1988, London: Osprey, 2002 page 48
↑ "Gulf War – Iran Iraq War: Iraqi Reaction". Yahoo. 2 March 2009. https://archive.is/20130210043705/http://voices.yahoo.com/gulf-war-iran-iraq-war-iraqi-reaction-2708229.html.
↑ ^۴.۰ ^۴.۱ Woods, Kevin M. (2011) [2010]. Saddam's Generals: Perspectives of the Iran-Iraq War. 4850 Mark Center Drive, Alexandria, Virginia: Institute for Defense Analyses. p. 73.
↑ Coughlin, Con (2005). Saddam: His Rise and Fall. Harper Perennial. p. 220. ISBN 978-0-06-050543-1.
↑ Karsh, Efraim The Iran-Iraq War 1980–1988, London: Osprey, 2002 page 53
↑ "The Iraqi Tribes and the Post-Saddam System". Brookings. 8 July 2003. http://www.brookings.edu/research/papers/2003/07/08iraq-baram.
↑ Tripp, Charles (2002) [2000]. A History of Iraq (2nd ed.). The Edinburgh Building, Cambridge: Cambridge University Press. p. 249. ISBN 0-521-52900-X.
↑ Woods, Kevin M. (2009). Saddam's War: An Iraqi Military Perspective of the Iran-Iraq War. Washington, D.C.: Institute for National Strategic Studies, National Defence University. p. 80. ISSN 1071-7552.
↑ ^۱۰.۰ ^۱۰.۱ "Maher Abdul Rashid" (in Arabic). al-Mustaqbal. 2 July 2014. http://www.almustaqbalnews.net/137616.
↑ "Maher Abdul Rashid" (in Arabic). al-Mustaqbal. 2 July 2014. http://www.almustaqbalnews.net/137616.
↑ "The Iraqi Tribes and the Post-Saddam System". Brookings. 8 July 2003. http://www.brookings.edu/research/papers/2003/07/08iraq-baram.
↑ Woods, Kevin M. (2009). Saddam's War: An Iraqi Military Perspective of the Iran-Iraq War. Washington, D.C.: Institute for National Strategic Studies, National Defence University. ISSN 1071-7552.
↑ "Qusay Hussein". The Telegraph. 15 March 2005. https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1436908/Qusay-Hussein.html.

[Brookings2-1] "The Iraqi Tribes and the Post-Saddam System". Brookings. 8 July 2003. http://www.brookings.edu/research/papers/2003/07/08iraq-baram.

[Karsh,_Efraim_page_48-2] Karsh, Efraim The Iran-Iraq War 1980–1988, London: Osprey, 2002 page 48

[3] "Gulf War – Iran Iraq War: Iraqi Reaction". Yahoo. 2 March 2009. https://archive.is/20130210043705/http://voices.yahoo.com/gulf-war-iran-iraq-war-iraqi-reaction-2708229.html.

[Hamdani_Biography-4] ۴.۰ ^۴.۱ Woods, Kevin M. (2011) [2010]. Saddam's Generals: Perspectives of the Iran-Iraq War. 4850 Mark Center Drive, Alexandria, Virginia: Institute for Defense Analyses. p. 73.

[5] Coughlin, Con (2005). Saddam: His Rise and Fall. Harper Perennial. p. 220. ISBN 978-0-06-050543-1.

[Karsh,_Efraim_page_53-6] Karsh, Efraim The Iran-Iraq War 1980–1988, London: Osprey, 2002 page 53

[Brookings4-7] "The Iraqi Tribes and the Post-Saddam System". Brookings. 8 July 2003. http://www.brookings.edu/research/papers/2003/07/08iraq-baram.

[8] Tripp, Charles (2002) [2000]. A History of Iraq (2nd ed.). The Edinburgh Building, Cambridge: Cambridge University Press. p. 249. ISBN 0-521-52900-X.

[9] Woods, Kevin M. (2009). Saddam's War: An Iraqi Military Perspective of the Iran-Iraq War. Washington, D.C.: Institute for National Strategic Studies, National Defence University. p. 80. ISSN 1071-7552.

[Obituary3-10] ۱۰.۰ ^۱۰.۱ "Maher Abdul Rashid" (in Arabic). al-Mustaqbal. 2 July 2014. http://www.almustaqbalnews.net/137616.

[Obituary2-11] "Maher Abdul Rashid" (in Arabic). al-Mustaqbal. 2 July 2014. http://www.almustaqbalnews.net/137616.

[Brookings3-12] "The Iraqi Tribes and the Post-Saddam System". Brookings. 8 July 2003. http://www.brookings.edu/research/papers/2003/07/08iraq-baram.

[13] Woods, Kevin M. (2009). Saddam's War: An Iraqi Military Perspective of the Iran-Iraq War. Washington, D.C.: Institute for National Strategic Studies, National Defence University. ISSN 1071-7552.

[14] "Qusay Hussein". The Telegraph. 15 March 2005. https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1436908/Qusay-Hussein.html.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]