متحدہ عرب جمہوریہ دا غزہ دی پٹی اُتے قبضہ
Gaza Strip قطاع غزة Qiṭā‘ Ghazza | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۱۹۵۹–۱۹۶۷ | |||||||||
| |||||||||
Gaza Strip after the 1949 Armistice. | |||||||||
حیثیت | Area occupied by the United Arab Republic/Arab Republic of Egypt | ||||||||
دار الحکومت | Gaza | ||||||||
عام زباناں | Arabic | ||||||||
مذہب | Sunni Islam | ||||||||
حکومت | Military occupation | ||||||||
تاریخ | |||||||||
• قیام | ۱۹۵۹ | ||||||||
• موقوفی نطام | ۱۹۶۷ | ||||||||
۱۷ ستمبر ۱۹۷۸ | |||||||||
کرنسی | Egyptian pound | ||||||||
آیزو 3166 رمز | [[آیزو 3166-2:|]] | ||||||||
| |||||||||
موجودہ حصہ | Gaza Strip |
آرٹیکل بسلسلہ سیاست تے حکومت Egypt |
|
Constitution (history) |
Legislature |
Political parties (former) |
بوآ Egypt |
متحدہ عرب جمہوریہ دی طرف توں غزہ دی پٹی اُتے قبضہ توں مراد اوہ مدت اے جس وچ غزہ دی پٹی دے ناں توں مشہور موجودہ فلسطینی سرزمین اُتے ۱۹۴۹ توں ۱۹۶۷ تک متحدہ عرب جمہوریہ دی مصری افواج نے قبضہ کيتا سی۔ غزہ اُتے مصری قبضے دا آغاز پہلی عرب اسرائیل جنگ دے بعد ۱۹۴۹ وچ اس علاقے دے آغاز توں ہويا تے ۱۹۶۷ دی تیسری عرب اسرائیل جنگ وچ مصر دی اسرائیل توں شکست دے بعد ختم ہويا، جس دے بعد غزہ دی پٹی اُتے اسرائیلی قبضے دا آغاز ہويا۔ ۱۹۶۷ دی جنگ توں پہلے غزہ وچ مصری حکمرانی اکتوبر ۱۹۵۶ توں مارچ ۱۹۵۷ تک دے اک مختصر عرصے دے استثناء دے نال مسلسل رہی سی، جدوں اسرائیل نے سویز بحران دے دوران غزہ دے نال نال جزیرہ نما سینائی اُتے حملہ کر کے قبضہ کر ليا سی۔
ستمبر ۱۹۴۸ توں، ۱۹۵۹ وچ مصری صدر جمال عبدالناصر دے ہتھوں اس دی تحلیل تک، غزہ دی پٹی سرکاری طور اُتے آل فلسطین حکومت دے زیر انتظام سی۔ بھانويں زیادہ تر علامتی، حکومت نوں عرب لیگ دے زیادہ تر اراکین نے تسلیم کيتا سی۔ اس دی تحلیل دے بعد، مصر نے غزہ دی پٹی دا الحاق نئيں کيتا بلکہ اسرائیل-فلسطین دے سوال دے حل دے لئی اسنوں فوجی حکمرانی دے تحت رکھیا۔
پس منظر
[سودھو]پہلی جنگ عظیم دے بعد، لیگ آف نیشنز نے برطانیہ نوں غزہ دی پٹی سمیت سابق عثمانی سرزمین اُتے مشتمل فلسطین دے لئی مینڈیٹ دا اختیار دتا۔ [۱] جسنوں فلسطین دے لئی برطانوی مینڈیٹ دے ناں توں جانیا جاندا سی اس دی باقاعدہ طور اُتے کونسل آف دتی لیگ آف نیشنز نے ۲۴ جولائی ۱۹۲۲ نوں تصدیق دی تے جو ۲۶ ستمبر ۱۹۲۳ نوں نافذ العمل ہويا [۲]
دوسری جنگ عظیم دے تن سال بعد ۱۵ مئی ۱۹۴۸ نوں فلسطین دے لئی برطانوی مینڈیٹ ختم ہو گیا۔ اس توں پہلے ۲۹ نومبر ۱۹۴۷ نوں اقوام متحدہ دی جنرل اسمبلی نے فلسطین وچ دو ریاستاں بنانے دے لئی ۱۹۴۷ دے اقوام متحدہ دی تقسیم دے منصوبے دی منظوری دی، اک یہودی تے اک عرب۔ لازمی فلسطین وچ ۱۹۴۷–۱۹۴۸ دی خانہ جنگی اس دے ردعمل وچ شروع ہوئی۔ ۱۴ مئی ۱۹۴۸ نوں ڈیوڈ بین گوریون نے اسرائیل دی ریاست دی آزادی دا اعلان کيتا تے اگلے دن مصر، اردن تے شام دی فوجاں نے جنگ دا اعلان کيتا تے حملہ کیا، عراق توں بھیجے گئے فوجیاں دی مدد توں ۱۹۴۸ دی عرب اسرائیل جنگ شروع ہوئی۔ مصر نے جنگ دے شروع وچ کامیابیاں حاصل کاں، لیکن دسمبر ۱۹۴۸ دے اواخر وچ جدوں اسرائیلی فوج نے " آپریشن ہوریف " وچ مصری افواج نوں نیگیف توں باہر کڈ دتا تے غزہ دی پٹی وچ مصری افواج نوں گھیرے وچ لے لیا، مصر نوں واپس جانے تے قبول کرنے اُتے مجبور کر دتا۔ اک جنگ بندی. ۷ جنوری ۱۹۴۹ نوں جنگ بندی ہوئی۔ اسرائیلی افواج نے سینائی تے غزہ توں انخلاء دے لئی اگے بڑھدے ہوئے انہاں نوں مصر دے قبضے وچ چھڈ دتا۔
۲۴ فروری ۱۹۴۹ نوں، رہوڈز وچ اسرائیل-مصر دے جنگ بندی معاہدے اُتے دستخط ہوئے۔ معاہدے دے تحت، جنگ بندی دی لکیر بین الاقوامی سرحد دے نال کھینچی گئی سی (۱۹۰۶ توں شروع ہوئی) سوائے بحیرہ روم دے نیڑے کے، جتھے مصر ساحل دے نال زمین دی اک پٹی دے کنٹرول وچ رہیا، جو غزہ دی پٹی دے ناں توں مشہور ہوئی۔ (ملاحظہ کرن ۱۹۴۹ دے جنگ بندی معاہدے ۔ )
مصر دا قبضہ: آل فلسطین پروٹیکٹوریٹ (۱۹۴۸–۱۹۵۰)
[سودھو]آل فلسطین پروٹیکٹوریٹ اک ایسا ادارہ سی جسنوں عرب لیگ نے ۲۲ ستمبر ۱۹۴۸ نوں ۱۹۴۸ دی عرب اسرائیل جنگ دے دوران قائم کيتا سی، جس دا مقصد فلسطین دے لئی فلسطینی حکمرانی فراہم کرنا سی۔ جنگ دے بعد، غزہ دی پٹی واحد سابقہ مینڈیٹ علاقہ سی جو آل فلسطین حکومت دے دائرہ اختیار وچ سی۔ پر، حکومت دے ارکان نوں نتیجتاً قاہرہ لے جایا گیا، تے غزہ دے واقعات اُتے انہاں دا بوہت گھٹ یا کوئی اثر نئيں سی۔ [۳]
آوی شلیم دے مطابق:اس نے آل فلسطین حکومت دے دکھاوے تے اس دی اہلیت دے درمیان تضاد نے اسنوں جلد ہی طنز دی سطح اُتے پہنچیا دتا۔ اس نے پورے فلسطین اُتے دائرہ اختیار دا دعویٰ کيتا سی، فیر وی اس دے پاس نہ کوئی انتظامیہ سی، نہ سول سروس، نہ پیسہ، تے نہ ہی اس دی اپنی کوئی حقیقی فوج سی۔ ایتھے تک کہ غزہ دے قصبے دے آس پاس دے چھوٹے انکلیو وچ وی اس دی رٹ صرف مصری حکام دی مہربانی توں چلدی سی۔ فنڈز تے تحفظ دے لئی نويں حکومت دے انہاں اُتے انحصار دا فائدہ اٹھاندے ہوئے، مصری تنخواہ داراں نے عرب لیگ تے بین الاقوامی فورمز وچ فلسطینیاں دی نمائندگی دے عبداللہ دے دعوے نوں نقصان پہنچانے دے لئی اس توں جوڑ توڑ کيتی۔ بظاہر اک آزاد فلسطینی ریاست دے لئی جنین، نويں حکومت، اپنے قیام دے لمحے توں، اس طرح قاہرہ تے عمان دے درمیان جاری اقتدار دی کشمکش وچ اک شٹل کاک دے ناخوش کردار تک محدود ہو گئی سی۔
سوئز دا بحران تے اس دے نتیجے
[سودھو]۱۹۵۶ وچ ، مصر نے خلیج عقبہ دی ناکہ بندی کر دتی، نہر سویز دا قومی کنٹرول سنبھال لیا، تے اسنوں اسرائیلی جہاز رانی دے لئی روک دتا - دونے ہی اسرائیل دی نوجوان ریاست دے لئی خطرہ سن تے ۱۸۸۸ دے قسطنطنیہ دے کنونشن دی خلاف ورزی کردے سن ۔ فرانس تے برطانیہ نے اس عزم وچ اسرائیل دی حمایت دی کہ کنونشن دے مطابق نہر تمام اقوام دے لئی کھلی رہنی چاہیے۔
۲۹ اکتوبر ۱۹۵۶ نوں اسرائیل، فرانس تے برطانیہ نے غزہ دی پٹی تے جزیرہ نما سینائی اُتے حملہ کر کے ۱۹۵۶ دی سویز جنگ دا آغاز کيتا۔ بین الاقوامی دباؤ دے تحت، اینگلو-فرانسیسی ٹاسک فورس ۱۹۵۶ دے اختتام توں پہلے پِچھے ہٹ گئی، تے اسرائیلی فوج مارچ ۱۹۵۷ وچ سینائی تے غزہ توں پِچھے ہٹ گئی۔
متحدہ عرب جمہوریہ انتظامیہ (۱۹۵۹–۶۷)
[سودھو]جب ۱۹۶۴ وچ فلسطین لبریشن آرگنائزیشن (PLO) دی بنیاد رکھی گئی تاں ناصر نے اعلان کيتا کہ اوہ غزہ اُتے اختیار رکھے گی، لیکن عملی طور اُتے ایہ طاقت کدی نئيں دتی گئی۔ اک سال بعد، فلسطینی لبریشن آرمی وچ بھرتی کيتا گیا۔ [۵][۶]غزہ دی پٹی سرزمین فلسطین دا اک ناقابل تقسیم حصہ اے تے اس دے لوک عرب قوم دا حصہ نيں۔ غزہ دی پٹی وچ فلسطینی اک قومی یونین بناواں گے جو تمام فلسطینیاں اُتے مشتمل اے جتھے وی اوہ ہون گے - اس دا مقصد فلسطین دی غصب شدہ زمیناں دی بازیابی دے لئی مشترکہ کم کرنا، تے عرب نیشنلزم دے مطالبے نوں پورا کرنے وچ شرکت کرنا اے۔ نیشنل یونین نوں گورنر جنرل دے فرمان دے ذریعے منظم کيتا جائے گا۔
۵ جون ۱۹۶۷ نوں، مصر دی جانب توں آبنائے تیران دی ناکہ بندی تے اسرائیلی جہاز رانی نوں منقطع کرنے دے چند ہفتےآں بعد، اسرائیل نے چھ روزہ جنگ دا آغاز کردے ہوئے مصر اُتے حملہ کيتا۔ اس نے فوری طور اُتے ارد گرد دی عرب ریاستاں نوں شکست دتی تے غزہ دی پٹی دے نال نال مغربی کنارے تے ہور علاقےآں اُتے قبضہ کر ليا تے مصر دا قبضہ ختم کر دتا۔
۱۹۷۸ وچ ، اسرائیل تے مصر نے تاریخی کیمپ ڈیوڈ معاہدے اُتے دستخط کيتے جس توں انہاں دے درمیان تنازعات دا باضابطہ خاتمہ ہويا۔ معاہدےآں دا دوسرا حصہ مغربی کنارے تے غزہ دی پٹی وچ اک خود مختار حکومت دے قیام دا فریم ورک سی۔ اس طرح مصر نے غزہ دی پٹی اُتے کسی وی علاقائی دعوے نوں ترک کر دتا۔
آبادیاتی تے معیشت
[سودھو]۱۹۴۸ دی جنگ دے دوران غزہ وچ ۲۰۰٬۰۰۰ توں زیادہ مہاجرین دی آمد دے نتیجے وچ معیار زندگی وچ ڈرامائی کمی واقع ہوئی۔ چونکہ مصری حکومت نے غزہ دی پٹی توں نقل و حرکت محدود کر دتی سی، اس لئی اس دے باشندے فائدہ مند روزگار دے لئی کدرے تے نئيں دیکھ سکدے سن ۔ [۷] ۱۹۵۵ وچ ، اک مبصر (اقوام متحدہ دے سیکرٹریٹ دے اک رکن) نے نوٹ کيتا کہ "تمام عملی مقاصد دے لئی ایہ کہنا درست ہوئے گا کہ غزہ وچ پچھلے چھ سالاں توں ۳۰۰٬۰۰۰ توں زیادہ غربت زدہ افراد جسمانی طور اُتے اک ایداں دے علاقے تک محدود ہو چکے نيں جس دی جسامت دے شہر دا اک وڈا پارک۔" [۷]
ہور ویکھو
[سودھو]حوالے
[سودھو]- ↑ "Palestine, Israel and the Arab-Israeli Conflict A Primer". Middle East Research Information Project. https://web.archive.org/web/20090122095032/http://merip.org/palestine-israel_primer/brit-mandate-pal-isr-prime.html. Retrieved on 2009-01-19.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Shlaim, Avi (1990). "The rise and fall of the All-Palestine Government in Gaza". Journal of Palestine Studies 20: 37–53. doi: .
- ↑ Jamāl 'Abd al-Nāṣir. (1963). Republican Decree Announcing Constitutional System of Gaza Sector مارچ 9, 1962. Middle East Journal, 17(1/2), 156-161. Retrieved مارچ 24, 2021, from http://www.jstor.org/stable/4323560
- ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےFeldman
لئی۔ - ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ ۷.۰ ۷.۱ Baster, James, "Economic Problems in the Gaza Strip," Middle East Journal, Vol. 9, No. 3 (Summer, 1955), pp. 323–327.
باہرلے جوڑ
[سودھو]- مضامین جنہاں وچ عربی بولی دا متن شامل اے
- سرد جنگ دی سابقہ سیاست
- مصر فلسطین تعلقات
- فوجی قبضہ
- ۱۹۶۷ء وچ تحلیل ہونے والی ریاستاں تے عملداریاں
- ۱۹۵۹ء وچ قائم ہونے والے ملک تے علاقے
- ۱۹۴۸ء وچ مصر
- مصر وچ ویہويں صدی
- فلسطین دی تریخ
- مقالے جنہاں وچ عربی بولی دا متن اے
- غیر نظر ثانی شدہ تراجم اُتے مشتمل صفحات
- 1967ء وچ تحلیل ہونے والی ریاستاں تے عملداریاں
- 1959ء وچ قائم ہونے والے ملک تے علاقے