منڈو (لباس)
| منڈو (لباس) | |
|---|---|
 |
|
| سب کلاس | کپڑے |
| انتظامی تقسیم | |
ترمیم  | |
.jpg)
منڈو ( ملیالم : muṇṭŭ ; pronounced گیا[muɳɖɯ̽] ) بھارت دے کیرل، تاملناڈو، لکشدیپ دیپ گروہ اتے ہند مہانساگر دے جزیرہ دیس مالدیو وچ کمر دوآلے پہنیا جان والا اکّ کپڑا اے۔ ایہہ دھوتیاں اتے لنگیاں ورگے سارنگاں نال نیڑیوں متعلق اے۔ ایہہ عام طور 'تے سوتی اتے رنگ دار؉ چٹے جاں کریم وچ بنیا جاندا اے۔ رنگ اس گل 'تے انحصار کردا اے کہ کی کپاہ نوں بلیچ کیتا گیا اے جاں بناں بلیچ کیتا گیا اے۔ اکّ khadaṟ muṇṭŭ دی ورتوں کرکے بنائی جاندی اے۔ جدوں نروگھن کیتا جاندا اے، تاں منڈو نوں nēriyatu کیہا جاندا اے۔ جدید سمیاں وچ، دو قسماں دے منڈو پرچلت ہن- سنگل اتے ڈبل۔ اکّ سنگل منڈو کمر دے دوآلے صرف اکّ وار لپیٹیا جاندا اے، جدوں کہ ڈبل نوں پہنن توں پہلاں ادھ وچ جوڑیا جاندا اے۔ اکّ منڈو عام طور 'تے ورتوں توں پہلاں سٹارچ کیتا جاندا اے۔
مرد
[سودھو]اکّ منڈو وچ عام طور 'تے تقابلی طور 'تے موٹے کپڑے دی اکّ لائن ہندی اے جس نوں کرا کیہا جاندا اے۔ کارا رنگین ہو سکدا اے اتے وکھ وکھ اکار وچ آؤندا اے۔ دوہرے رنگ دا اتے سجاوٹی کڑا (منڈو دے انت وچ رنگ دی اکّ پٹی) وی اے۔[۱] ہور رسمی موقعیاں (جویں کہ ویاہاں) لئی، اکّ منڈو وچ اکّ سنہری کڈھائی ہندی اے جسنوں کساوو کیہا جاندا اے۔ پہنن والا منڈو دے سرے نوں دھیان نال جوڑ کے 'کڑا' نوں اجاگر کردا اے۔ کارا عام طور 'تے انسان دے سجے پاسے دکھائی دندا اے، حالانکہ کھبے پاسے کارا والیاں سٹائلاں پرچلت ہن۔ ششٹاچار دے ان-بولے نیم منڈو نوں پہنن دے طریقے نوں نینترت کردے ہن۔ کم کرن، سائیکل چلاؤن، آدی دوران مرد اکثر کپڑے نوں اکّ چھوٹی سکرٹ دے سمان ہون لئی ادھے وچ موڑ دیندے ہن۔ اجیہی سماجی حالت دا سامہنا کرن 'تے، منڈو دی طے اک ادرشٹ جھٹکے نال ڈھلی ہو جاندی اے اتے ایہہ لتاں نوں پوری طرحاں ڈھکن لئی ہیٹھاں اڈّ جاندی اے۔ کئی وار اکّ بیلٹ ورتیا جاوے گا؛ اکّ مشہور ویلکرو بیلٹ جو ہرے جاں دورے رنگ وچ آؤندی اے، قیمتی سمان رکھن اتے منڈو (جاں لنگی) نوں سرکھیت رکھن لئی پیلیاں جیباں ہندیاں ہن۔
میلمنڈو اکّ اپرلا کپڑا اے جو nēriyatu جاں tunḍŭ اے۔ جو کہ عورتاں ولوں پہنیا جاندا اے؛ 'منڈو' اتے 'میلمنڈو' مرداں ولوں پہنے جان والے روائتی ملیالی پہراوے دا حصہ ہن۔
دکھنی بھارتی رہتل وچ مغربی پہراوے دے روپاں دے کافی اثر دے باو جود، کیرلا دے ہندو روایتی رسماں (دوجے دکھن بھارتی راجاں وچ کجھ ہندو ذاتیاں) مرداں لئی منڈو پہننا لازمی اے۔ ہندو ویاہاں لئی، مرداں نوں قمیض جاں میل منڈو دے نال منڈو پہننا پیندا اے۔ کیرلا دے براہمناں ولوں مذہبی موقعیاں دوران utarīyam دے نال منڈو پہنیا جاندا اے۔ مرداں لئی مندراں دی سفر اتے مذہبی پروگراماںں وچ شامل ہون ویلے منڈو پہننا وی بہتر منیا جاندا اے، حالانکہ ایہہ ساریاں تھاواں 'تے لازمی نہیں اے۔ حالانکہ، کیرل دے کجھ مشہور مندراں جویں کہ گرووایور مندر، پدمنابھسوامی مندر ) آدی نوں دیکھن لئی مرداں لئی منڈو اتے میل منڈو پہنن دی لازمی لوڑ اے۔ عقیدت منداں دی سہولت لئی، مندر پربندھک ایہناں نوں مندر دے احاطے وچ کرائے 'تے حاصل کر سکدے ہن۔
عورتاں
[سودھو]منڈم نیریئٹم نامک اکّ روپ عورتاں ولوں اکثر ورتیا جاندا اے۔ منڈم نیریئٹم دو منڈاں دا اکّ گروہ اے، دوواں وچ میل کھاندا اے۔ سیٹ وچ مرداں ولوں پہنے گئے کپڑے ورگا اکّ نیواں کپڑا ہندا اے۔ اپرلا منڈو، بلاؤز نال پہنیا جاندا اے، اکّ وار کمر اتے اپرلے سریر دے دوآلے لپیٹیا جاندا اے اتے کھبے موڈھے توں لٹکدا اے، اکّ ساڑھی ورگا ہندا اے۔ اسنوں اکثر سیٹ-منڈو کیہا جاندا اے۔ ایہہ عام طور 'تے تیوہاراں جاں خاص موقعیاں دوران پہنیا جاندا اے۔
ویشتی اکّ منڈو دے نال کپڑے دا اکّ چھوٹا جیہا ٹکڑا (عام طور 'تے موڈھیاں 'تے پایا جاندا اے) ہندا اے، جو کہ کیرل وچ ملیالیاں وچ رسمی موقعیاں لئی پہنیا جاندا اے۔
کیرل لونگی
[سودھو]کیرلا وچ، لنگی، جسنوں kaili جاں kaili muṇṭŭ وی کیہا جاندا اے، مرداں اتے عورتاں دوواں ولوں پہنیا جاندا اے۔ مزدور کم کردے ویلے لنگی پہنن نوں ترجیح دیندے ہن۔ کیرلا وچ بہتے مرد لنگی نوں عام کپڑے جاں گھریلو پہراوے وجوں ورتدے ہن، کیونکہ ایہہ پہنن وچ کافی آرامدائک اے۔ لنگیاں عام طور 'تے رنگین ہندیاں ہن، اتے وکھو-وکھرے ڈزائیناں دے نال۔ اوہ ویاہاں جاں ہور مذہبی پروگراماںں ورگے موقعیاں دوران نہیں پہنے جاندے ہن۔ بھگویں رنگ دیاں لنگیاں (kāvi muṇṭŭ) وی عام طور 'تے مرداں ولوں پہنیاں جاندیاں ہن۔
ایہہ وی ویکھو
[سودھو]- لونگی
- منڈم نیرییتم
- سارنگ
- توگا
حوالے
[سودھو]- رچرڈ پلنکیٹ ولوں دکھنی بھارت۔ ISBN 1-86450-161-8
- وینڈی سنکلیئر-برللیئر ولوں پنہ نمبر ۱۷۰ ولوں عورت سنیاسی: بھارتی مذہبی تحریک وچ درجابندی اتے شدھتا۔ ISBN 0-7007-0422-1
- کیرلا دے سیریئن عیسائی ایسجی پوتھن ولوں۔