منگل پانڈے
 | |
| جم |
19 جولائی 1827 ناگوا بلیا، بھارت |
|---|---|
| موت |
8 اپریل 1857 بیرکپور، برطانوی ہند |
| سیاسی تحریک | ہندستان دی آزادی دی لڑائی |
| مذہب | ہندو مت |
منگل پانڈے 19 جولائی 1827 - 8 اپریل 1857) سنّ 1857ء دی جنگ آزادی دا شروع کون آلا سی۔ ایہہ لڑائی پورے برطانوی ہند دے جواناں اتے کساناں نے مل کے لڑی سی۔ اسنوں برطانوی سامراج ولوں دبا دتا گیا۔ اس توں بعد ہی ہندستان وچّ برطانیہ حکومت دا آغاز ہویا۔
جیونی[لکھو]
ویرور منگل پانڈے ہرجوت کولی کلولی دا پکا دوست سی، ویرور منگل پانڈے دا جنم 19 جولائی 1827 نوں اج دے اتر پردیش، جو اوہناں دناں متحد صوبہ جات آگرہ اتے ایودھیا دے نام نال جانیا جاندا سی، دے بلیا ضلعے وچّ واقع ناگوا پنڈ وچّ ہویا سی۔ ہندستان دی آزادی دی پہلی لڑائی 1857 دے غدر دی شروعات منگل پانڈے نال ہوئی جدوں گاں اتے سوئر دی چربی لگے کارتوس لین توں انکار کرن تے اوہناں نے ورودھ جتایا۔
اسدے پاروں اوہناں دے ہتھیار کھوہ لئی جان اتے وردی اتار لین دا فوجی حکم ہویا۔ منگل پانڈے نے اس حکم نوں منن توں انکار کر دتا اتے 29 مارچ سنّ 1857 نوں اوہناں دی رائیفل کھوہن لئی اگے ودھے انگریز افسر میجر ہیوسن اتے حملہ کر دتا۔ حملہ کرن توں پہلے اوہناں نے اپنے ہور ساتھیاں اوس دا ساتھ دین دا اعلان وی کیتا سی پر کورٹ مارشل دے ڈر توں جدوں کسے نے وی اوہناں دا ساتھ نہیں دتا تاں اوس نے اپنی ہی رائیفل نال اس انگریز اہل کار میجر ہیوسن نوں موت دے گھاٹ اتار دتا جو اوس دی وردی اتارن اتے رائیفل کھوہن نوں اگے آیا سی۔ استوں بعد مخالف منگل پانڈے نوں انگریز سپاہیاں نے پھڑ لیا۔ اوہناں دے اتے "کورٹ مارشل" دا مقدمہ چلا کے 6 اپریل 1857 نوں موت دی سزا سنا دتی گئی۔ کورٹ مارشل انوسار اوہناں نوں 18 اپریل 1857 نوں پھانسی دتی جانی سی، پر ایہہ جھیڑا کوئی ہور رنگ نا لے لوے اس لئی انگریز سرکار نے اسنوں متھی تریخ 18 اپریل توں 10 دن پہلے ای پھانسی دے دتی ۔
باہرلے جوڑ[لکھو]
- غدر دے پرودھا (امر اجالا)