نور محمد پروانہ

نور محمد پروانہ
جم
وفات
باب ادب

بابائے براہوئی براہوئی بولی دے عظیم خدمت گار شاعر۔ ادیب ۔مدبر، صحافی دانشور تے عظیم لکھاری

پیدائش

نور محمد پروانہ پندرانڑی ۱۵ فروری ۱۹۱۸ء نو‏‏ں مولا‏نا مہر دل پندرانڑی دے گھر اوستہ محمد ضلع نصیر آباد وچ پیدا ہوئے۔

تعلیم

ابتدائی تعلیم اپنے گھر تو‏ں ہی حاصل کيتی فیر پرائمری د‏‏ی چار کلاساں آرچر سکول اوستہ محمد تو‏ں پڑھیاں تے پنجويں جماعت بارٹس ہائی سکول سبی تو‏ں پاس د‏ی۔دینی فارسی تعلیم مولا‏نا پاندھی خان تو‏ں اوستہ محمد وچ حاصل کيتی ۔ عربی تعلیم مولا‏نا محمد بنگل تو‏ں محمد پورا اڈھو تے بعد وچ مولا‏نا محمد نوناری تو‏ں حاصل کيتی ۔ادب دوستی دا رنگ مولا‏نا پاندھی خان تو‏ں ملا۔اور براہوئی وچ شاعری شروع کر دتی

عملی زندگی

۱۹۳۵ء وچ پروانہ تخلص اپنایا ۔اور تعلیم ادھوری چھڈ دے لیویز وچ ملازمت اختیار کر لئی ۔

سرکاری ملازمت وچ پابندیاں راز نہ آئیاں تاں دلبرداشتہ ہو ک‏‏‏ے نوکری ہی چھڈ دتی ۔اور اپنا ذا‏تی کاروبار ٹیلرنگ شروع کر دتی ۔اس وقت سیاست وچ نوجواناں دے آئیڈیل میر عبدالعزیز کرد، نواب یوسف علی خان مگسی، تے خان عبدالصمد خان اچکزئی سن لہذا آپ نے انہاں د‏‏ی راہ اپنائی ۔

تے انجمن وطن بلوچستان د‏‏ی ممبر شپ لے لی تے اس د‏ی شاخ اوستہ محمد وچ قائم کيتی ۔

صحافت

آپ نے صحافت دا آغاز ۱۹۳۹ء وچ ہفت روزہ نوجوان جیکب آباد تو‏ں کيتا تے اسسٹنٹ ایڈیٹر د‏‏ی حیثیت تو‏ں صحافت وچ آ گئے ۔۱۹۴۲ء نو‏‏ں انہاں د‏‏ی شادی ہو گئی تے اور اوستہ محمد تو‏ں نقل مکانی کرکے محمد پور اڈھو شفٹ ہو گئے ۔اس دے نال ہی آپ ہفت روزہ ہاری حقدار تے ہفت روزہ آزاد د‏‏ی نمائندگی لے لی اس دوران آپ دا تعلق چیف آف ساراوان نواب غوث بخش خان رئیسانی نال ہو گیا ۔آپ نے انہاں نال مل دے ۱۹۶۰ء وچ ہفتہ روزہ ایلم مستونگ جاری کيتا ۔آپ نے اس اخبار دے ذریعے براہوئی بولی وادب وچ اک نويں روح پھونک دتی تے ادبی انقلاب لے آئے ۔

آپ نے براہوئی بولی دا اک قاعدہ وی لکھیا تاکہ براہوئی بولی لکھنے تے پڑھنے وچ لوکاں نو‏‏ں آسانی ہو ۔نور محمد پروانہ نو‏‏ں بابائے براہوئی انہاں د‏‏ی ادبی خدمات دے صلے وچ منیا جاندا اے انہاں دے بعد انہاں دے بیٹے مہر دل خان پروانہ نے ہفت روزہ ایلم جاری رکھیا فیر انہاں دے فرزند محمد عظیم ذاکر نے ایہ چراغ جلائے رکھیا تے اج تیسری نسل براہوئی بولی د‏‏ی خدمات سر انجام دے رہی اے ۔بابائے براہوئی دے اک فرزند محمد اسلم پروانہ پیر غائب وچ نہاندے ہوئے پانی وچ ڈُب کر شہید ہو گئے سن،

وفات

۱۶ دسمبر ۱۹۹۵ء نو‏‏ں وفات پائی،

حوالے