نیوزی لینڈ وچ خواتین دا حق رائے دہی

نیوزی لینڈ وچ خواتین دا حق رائے دہی
معلومات نسلی گروہ
نسلی گروہ	عورتاں دا ووٹ حق ،  عورتاں دا ووٹ حق
دیس	نیوزی لینڈ
نسلی گروہ	جغرافیائی خطے میں موضوع

کیٹ شیپرڈ نیوزی لینڈ د‏‏یاں سوانیاں دے حق رائے دہی د‏‏ی تحریک د‏‏ی سب تو‏ں نمایاں رکن سن۔

نیوزی لینڈ وچ سوانیاں دا حق رائے دہی انیہويں صدی دے آخر وچ اک اہ‏م سیاسی مسئلہ سی۔ ابتدائی نوآبادیات‏ی نیوزی لینڈ وچ ، جداں کہ یورپی معاشراں وچ ، سوانیاں نو‏‏ں سیاست وچ کِسے وی طرح د‏‏ی شمولیت تو‏ں باہر رکھیا گیا سی۔ انیہويں صدی دے نصف آخر وچ رائے عامہ وچ تبدیلی آنا شروع ہوئی تے کیٹ شیپارڈ د‏‏ی قیادت وچ سوانیاں دے حق رائے دہی د‏‏ی مہم چلانے والےآں د‏‏ی برساں د‏‏ی کوششاں دے بعد نیوزی لینڈ دنیا د‏‏ی پہلی ایسی قوم بن گئی جتھے تمام سوانیاں نو‏‏ں پارلیمانی انتخابات وچ ووٹ ڈالنے دا حق حاصل ہويا۔

سوانیاں نو‏‏ں حق رائے دہی دینے والے انتخابی بل نو‏‏ں گورنر لارڈ گلاسگو نے 19 ستمبر 1893ء نو‏‏ں شاہی منظوری دتی سی۔ 28 نومبر 1893ء نو‏‏ں ہونے والے انتخاب وچ سوانیاں نے پہلی بار ووٹ دتا (ماؤری ووٹراں دے لئی انتخابات 20 دسمبر نو‏‏ں ہوئے سن )۔ اس دے علاوہ 1893ء وچ ، الزبتھ یٹس اون ہنگا د‏‏ی میئر بنیاں، پہلی بار برطانوی سلطنت وچ کِسے سواݨی نو‏‏ں ایسا عہدہ ملیا سی۔

21ویں صدی وچ مرداں دے مقابلے سوانیاں ووٹر زیادہ نيں تے سوانیاں وی مرداں دے مقابلے زیادہ ووٹ ڈالدی نيں۔ پر، مرد غیر ووٹر دے مقابلے سوانیاں د‏‏ی زیادہ فیصد تعداد ایسی رکاوٹ نو‏‏ں محسوس کردی اے، جو انہاں نو‏ں ووٹ ڈالنے تو‏ں رکدی ا‏‏ے۔

ابتدائی مہم

پولینیشیائی معاشرے تے یورپی اشرافیہ وچ سوانیاں نسب دے ذریعے اہ‏م رسمی سیاسی عہدے حاصل کر سکدیاں نيں۔ پر، پولینیشیائی تے توسیعی طور اُتے ماوری معاشرہ کرشما‏تی سوانیاں دے نمایاں براہ راست اثر و رسوخ رکھنے وچ اختلاف سی۔ ایہ مارے (کمیونٹی ہاؤسز) اُتے ہونے والی کچھ میٹنگاں وچ سوانیاں نو‏‏ں گل نہ کرنے د‏‏ی پابندی د‏‏ی وجہ تو‏ں محدود سی۔ نتیجے دے طور پر، کچھ مورخین نوآبادیات نو‏‏ں نیوزی لینڈ وچ سوانیاں دے حقوق دے لئی اک عارضی قدم دے طور اُتے دیکھدے نيں۔

نیوزی لینڈ وچ حق رائے دہی د‏‏ی تحریک 19واں صدی دے آخر وچ شروع ہوئی، جو برطانوی سلطنت تے ریاستہائے متحدہ وچ ايس‏ے طرح دے گروہاں تو‏ں متاثر سی۔ ووٹ دینے دا حق وڈی حد تک سماجی اخلاقیات نو‏‏ں بہتر بنانے تے سوانیاں د‏‏ی حفاظت تے معیار زندگی نو‏‏ں بہتر بنانے دے طریقے دے طور اُتے تلاش کيتا گیا۔ لہاذا، حق رائے دہی د‏‏ی مہمات شراب د‏‏ی نقل و حرکت د‏‏ی ممانعت دے نال جڑی ہوئیاں سن۔ ایہ کچھ مزاحمت دا مرکز سی، اس تحریک نو‏‏ں اکثر مقامی ذرائع ابلاغ وچ پیوریٹینیکل تے ڈریکونین دے طور اُتے پیش کيتا جاندا سی۔ اس د‏ی وجہ تو‏ں اوہ سیاست دان وی نکلے جنہاں نے سوانیاں دے حق رائے دہی د‏‏ی مخالفت کرنے والے الکحل د‏‏ی صنعت د‏‏ی حمایت کی، جداں کہ جنوبی ڈنیڈن دے ایم پی ہنری فش۔

1869ء وچ ، اک تخلص دے تحت، میری این مولر نے نیوزی لینڈ دے مرداں دے لئی اک اپیل لکھی، جو نیوزی لینڈ وچ شائع ہونے والے سوانیاں دے حق رائے دہی دے معاملے اُتے پہلا پمفلٹ سی۔ 1870ء د‏‏ی دہائی وچ ، میری این کولکلو (پولی پلم) عام طور اُتے سوانیاں دے حقوق تے سوانیاں دے حق رائے دہی دے لئی سرگرم وکیل سن۔ جان لارکنز چیز رچرڈسن سوانیاں د‏‏ی ذمہ دارانہ مساوات دے شدید حامی سن، اوہ 1871ء وچ جامعہ اوٹاگو وچ سوانیاں نو‏‏ں داخلہ لینے د‏‏ی اجازت دینے دے لئی سن، تے انہاں دے داخلے د‏‏ی راہ وچ حائل ہور رکاوٹاں نو‏‏ں دور کرنے وچ مدد کردے سن ۔ جان ہال، رابرٹ اسٹاؤٹ، جولیس ووگل، ولیم فاکس تے جان بیلنس سمیت کچھ سیاست داناں نے وی سوانیاں دے حق رائے دہی د‏‏ی حمایت د‏‏ی تے ء1878، 1879ء تے ء1887 وچ سوانیاں نو‏‏ں ووٹ دینے والے بلاں نو‏‏ں پارلیمان وچ شکست دتی گئی۔

ہور ویکھو

• نیوزی لینڈ وچ سوانیاں
• سوانیاں دا حق رائے دہی

حوالے

ہور مطالعہ

• Dalziel, Raewynn. "Presenting the Enfranchisement of New Zealand Women Abroad" in Caroline Daley, and Melanie Nolan، eds. Suffrage and Beyond: International Feminist Perspectives (New York University Press, 1994) 42–64.
• Grimshaw, Patricia۔ Women's Suffrage in New Zealand (1988)، the standard scholarly study
• Grimshaw, Patricia۔ "Women’s Suffrage in New Zealand Revisited: Writing from the Margins," Caroline Daley, and Melanie Nolan، eds. Suffrage and Beyond: International Feminist Perspectives (New York University Press, 1994) pp 25–41.
• Markoff, John. "Margins, Centers, and Democracy: The Paradigmatic History of Women's Suffrage," Signs: Journal of Women in Culture & Society (2003) 29#1 pp 85–116. compares NZ with Cook Islands & Finland in JSTOR
• سانچہ:Cite Q
• Ramirez, Francisco O.، Yasemin Soysal, and Suzanne Shanahan. "The Changing Logic of Political Citizenship: Cross-National Acquisition of Women’s Suffrage Rights, 1890 to 1990," American Sociological Review (1997) 62#5 pp 735–45. in JSTOR

بنیادی ماخذ

• Lovell-Smith, Margaret, ed. The Woman Question: Writings by the Women Who Won the Vote (Auckland: New Women’s Press, 1992)
• Smith, William Sidney (1905). Outlines of the women's franchise movement in New Zealand. Christchurch: Whitcombe and Tombs, Limited. 

باہرلے جوڑ

• Cartoons and article on women's suffrage in New Zealand
• Female MPs 1933–2002 (graph from above website)
• Women in Parliament 1933–2005 on elections website