Jump to content

پہر

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
(پہراں توں مڑجوڑ)
پہر
انتظامی تقسیم
حصہ وقت کی اکائی   ویکی ڈیٹا اُتے (P31) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

پہر، وقت د‏‏ی اک روايتی اکائی اے جیہڑی جنوبی ایشیا وچ رائج ا‏‏ے۔ عمومن اک پہر تن گھینٹھےآں اُتے مشتمل ہُندا اے، اس طرحاں اک دن (دن تے رات مݪا ک‏ے) وچ اٹھ پہر ہُندے نيں۔ [۱]

اشتقاق

[سودھو]

پہر اصلن سنسکرت دا لفظ جو قدیم ہندوستان وچ وقت د‏‏ی اکائی لئی مستعمل سی۔ ہور زباناں وچ وی اس لفظ د‏‏ی اصل مِݪدی اے جو پہرا دیݨ تے پہرے داری دے متعلق ا‏‏ے۔ کسے زمانے وچ پہرے داراں د‏‏ی باری ہر پہر تبدیل ہُندی سی[۲] چنانچہ غالب قیاس اے کہ ايس‏ے تو‏ں پہر د‏‏ی اکائی نو‏‏ں اخذ کیتا گیا۔

دورانیہ

[سودھو]

روايتی طور تے برصغیر پاک و ہند وچ دن دے چار تے رات دے چار پہر ہُندے نيں۔[۲] رات دا پہلا پہر سورج ڈھݪدے ہی شروع ہو جاندا اے جد کہ دن دا پہلا پہر پو پھٹدے شروع ہوجاندا اے۔ چونکہ موسم د‏‏ی تبدیلی دناں تے راتاں د‏‏ی لمبائی اُتے وی اثرانداز ہُندی اے اس لئی پہراں دا دورانیہ وی بدلدا رہندا ا‏‏ے۔ سیاݪ وچ راتاں لمبیاں ہوݨ ناݪ پنجاب وچ اک رات دا پہر تقریبن 3.5 گھینٹھے تے دن دا پہر تقریباً 2.5 گھینٹھے دا ہُندا سی۔ گرمیاں دے موسم وچ ایہدے برعکس رات دا پہر تقریبا 2.5 گھینٹھے تے دن دا پہر تقریبا 3.5 گھینٹھے دا ہُندا سی۔[۲] اعتدال دے دناں وچ دن تے رات برابر ہُندے نيں تے اس وچ دن تے رات دے پہر دونے 3 گھینٹھے دے ہُندے نیں۔[۳]



حوالے

[سودھو]
  1. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  2. ۲.۰ ۲.۱ ۲.۲ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  3. Final report on the revision of settlement of the Sirsa district in the Punjab, J. Wilson (Settlement Officer), 1883, … they vary in length at different times of the year, but at the equinox the pahars of the day and night are equal, each being three hours long. Dopahar means midday; pahar din raha=3 PM; pahar rat gai=9 PM; pahar din charha=9 AM …