چرکسی یوم سوگ
شمالی قفقاز چرکسیاں دا وطن اے . ایہ خطہ کاکیشین پہاڑی سلسلے دی اُچی چوٹیاں دے نال یورپ تے ایشیاء دے سنگم اُتے اے جو شمال توں روس تے جنوب توں مشرق وسطی توں متصل اے۔
چرکساں نے 1763 توں 1864 تک روسی چرکِسی جنگ وچ روسیاں دے خلاف جنگ لڑی ، جنرل یہوڈوکیموف دے تحت سن 1862 وچ شروع کيتی گئی اک بھڑکتی ہوئی زمین دی مہم دا مقابلہ ہويا۔
2 جون 1864 (21 مئی 1864 ( پرانی طرز )) ، روسی زار الیگزینڈر II نے اعلان کيتا کہ جنگ چرکِسی اراضی اُتے قبضے دے نال ہی ختم ہوگئی اے۔ زار نے پورے چرکِسے باشندےآں نوں اسلام توں عیسائیت قبول کرنے توں انکار کرنے تے روسی دیہاتاں اُتے انہاں دے خلاف جاری چھاپےآں دے سبب ملک بدر کرنے تے جلاوطنی دے فیصلے دی منظوری دی۔
1914 وچ ، نکولس دوم نے سلطنت دی سب توں وڈی فتوحات وچوں اک دے طور اُتے چرکسیاں دی شکست دی 50 واں سالگرہ منائی۔ بورس یلتسین ، اُتے ، (جب انہاں نے چیچنیا دے نال پہلی جنگ آزادی دی جنگ وچ امن معاہدے اُتے دستخط کیتے سن ) 1996 وچ اعتراف کيتا سی کہ شمالی قفقاز وچ جنگ 400 سال جاری رہی سی تے ایہ اک المیہ سی۔
سوویتزمانے وچ ، جوزف سٹالن نے شمالی قفقاز دے باقی چرکساں نوں نسلی گروہاں دی اک سیریز وچ تقسیم کردتا۔ کلاسیکی تقسیم تے اصول دی پالیسی۔
1990 وچ ، چرکساں نے 21 مئی نوں قومی یوم سوگ دے ناں توں منسوب کيتا ، جس اُتے اوہ قوم دے سانحے نوں یاد کردے نيں۔
اس وقت 15 لکھ توں زیادہ چرکسیاں نوں بے دخل کردتا گیا سی — اس وقت کل آبادی دا 90٪ سی۔ انہاں وچوں بیشتر راستے وچ ہی ہلاک ، بیماری ، بھکھ تے تھکن دا شکار سن ۔
وہ پوری دنیا وچ منتشر ہوگئے۔ کچھ نے 3000 کلومیٹر دا سفر پیدل یا بیل گڈیاں اُتے کيتا ۔ کچھ بسنے توں پہلے 25 سال گھمدے رہے سن ۔
اج دنیا بھر دے 40 توں ودھ ملکاں وچ تقریبا 2–4 ملین چرکِسی اپنے وطن توں باہر رہندے نيں۔ بہت سارے چرکِسی باشندے اپنے آباؤ اجداد نوں یاد کردے نيں جو جلاوطنی دی پریشانیاں دا سامنا کرنے دے لئی چرکِسی نسل کشی توں بچ گئے سن ۔
حوالے
[سودھو]باہرلے جوڑ
[سودھو]- چرکیسیئن ورلڈ: تاریخی اشاعت تے مضامین
- ادیگے کہانی: مشہور اشاعت تے مضامین
- قفقاز وقفی قفقاز فاؤنڈیشن
- انٹریو لیٹزنگر فینیش ڈائریکٹوریٹ آف امیگریشن دے محقق
- انگریزی وچ چرکاسیئن ویڈیو میوزک نیوز فورم دے تصویری انفارمیشن پورٹل
ایہ وی دیکھو
[سودھو]- چیرکسی
- چرکِسی نسل کشی
- روس - چیرکسی جنگ
- چیرکسی نیشنلزم