کامٹی
کامٹی | |
---|---|
شہر | |
ملک | بھارت |
ریاست | مہاراشٹر |
ضلع | ناگپور |
بلندی | ۲۶۹ میٹر (۸۸۳ فٹ) |
آبادی (2011) | |
• کل | ۱۳۶,۱۲۴ |
زباناں | |
• دفتری | مراٹھی زبان تے اردو |
منطقۂ وقت | بھارتی معیاری وقت (UTC+5:30) |
ڈاک اشاریہ رمز | 441001/441002 |
رمز ٹیلیفون | +91-7109 |
گڈی نمبر پلیٹ | MH 40 And MH 31 |
کامٹی (انگریزی: Kamptee) بھارت دی ریاست مہاراشٹر دے ناگپور ضلع وچ واقع اک شہر اے۔[۱]
تفصیلات
[سودھو]کامٹی دی مجموعی آبادی 136,124 افراد اُتے مشتمل اے تے 269 میٹر سطح دریا توں بلندی اُتے واقع اے۔ کامٹی شہر ناگپور توں 15 کلومیٹر دور، ممبئی توں کولکتہ جانے والی ریلوے لائن اُتے واقع اے اس دی تریخ ناگپور دے سیاسی عروج و زوال توں وابستہ اے۔ اس وقت ایہ ناگپور ضلع دا دوسرا سب توں وڈا شہر اے۔
تریخ
[سودھو]تاریخی لحاظ توں اس دی حیثیت اس توں زیادہ نئيں کہ جدوں کلنگ دے بادشاہ کھارا ویلا نے شاندا واہنا خاندان دے راجا شاتاکرنی اُتے حملہ کیہ تو، اس لڑائی وچ شاتاکرنی نوں بری طرح شکست ہوئی۔ ایہ دونے فوجاں لڑدے ہوئے کنہانا (کنہان) ندی تک آئی سن۔ ایہ گل اس کتبے توں معلوم ہُندی اے جو بھونیشور دے قریب اودے گری وچ ملیا اے۔ کامٹی اسی ندی دے کنارے آباد اے۔
مردم خیزی دے اعتبار توں کامٹی دی تریخ قدیم نئيں اے۔ انیہويں صدی دی ابتدا وچ اس دی آبادی چند گھاس پھوس دے مکان اُتے مشتمل سی۔ البتہ ١٨١٧ء دے بعد آبادی وچ تیزی توں اضافہ ہويا۔ اس دی وجہ ایہ اے کہ سیندا بلڈی دی لڑائی(دسمبر ١٨١٨ ء) دے بعد جدوں انگریزاں نے ناگپور اُتے سیاسی غلبہ حاصل کر ليا تاں ٦ جنوری ١٨١٨ نوں بھونسلہ راجا آپا صاحب تے انگریز ریذیڈنٹ دے درمیان اک معاہدہ ہويا جس دے مطابق انگریزاں نوں ناگپور تے اس دے اطراف وچ فوج رکھنے دا حق حاصل ہو گیا۔ چنانچہ انھاں نے کامٹی وچ اک فوجی چھاونی دے قیام دا منصوبہ بنایا۔
کامٹی فوجی چھاونی دا قیام
[سودھو]فوجی چھاونی دے قیام نوں عملی شکل دینے دے لئی کرنل جے ڈبلو ایڈمس دی قیادت وچ کچھ فوجاں روانہ کيتیاں، جو ١٢ جنوری ١٨٢٢ ء نوں علی الصبح کامٹی پہنچیاں تے کنہان ندی دے جنوبی کنارے اُتے خیمہ زن ہوگئياں۔ اس دے بعد ایڈمس دی سفارش اُتے مستقل فوجی چھاونی دا قیام عمل وچ آیا۔ اس سلسلے وچ ایڈمس نے رچرڈ جینکنس ریزیڈنٹناگپور نوں جو خط بھیجیا اے، اس وچ اس علاقے نوں کیمپتھ لکھیا اے۔ غالباً ایہی لفظ کثرت استعمال توں کامپٹی ہو گیا۔
کنہان ندی دے کنارے آباد ہونے دی وجہ توں کامٹی صحت بخش تے خوشگوار مقام اے۔ اسی لئی فوج توں ریٹائر ہونے دے بعد زیادہ تر فوجیاں نے ایتھے مستقل سکونت اختیار کر لئی تے اس طرح رفتہ رفتہ اس دی شہری آبادی وچ اضافہ ہونے لگیا۔
کامٹی وچ مسلماناں دی آمد
[سودھو]اس وچ کوئی شک نئيں اے کہ کامٹی وچ مسلماناں دی آمد انگریز فوج دے نال ہوئی اے۔ انہاں مسلماناں دا تعلق جنوبی ہند توں سی تے دکنی انہاں دی مادری بولی سی، جو اس زمانے وچ اردو دے قالب وچ اچھی طرح توں ڈھل چکی سی، لہٰذایہ گل بلا خوف ِ تردید کہی جا سکدی اے کہ انیہويں صدی دی تیسری دہائی وچ ایتھے اردو نے اپنا قدم جمنیا شروع کر دتا سی ۔
جتھے تک مسلماناں دی آمد قیام تے فیر وصال دا تعلق اے انہاں دی وڈی تریخ سانوں اردو فارسی تے عربی کتبات توں ملدی اے۔ کمسری بازار دا پرانا قبرستان تے اوتھے اُتے موجود کتبات سانوں انہاں تمام گلاں دی جانکاری دیندے نيں خصوصاً مسلمان فوجی تے انہاں دے اہل خانہ جنھاں نے کامٹی نوں اپنا وطن بنا لیا سی انہاں دے متعلق سینکڑاں کتبات موجود نيں۔ قادر جھنڈا یعنی باگ ڈورا نالے دے کنارے والا قبرستان، کمسری بازار تے ریلوے لائن دے دونے طرف موجود قبراں، بابا عبد اللہ شاہ دی درگاہ تے اوتھے اُتے قدیم قبراں تے موجودہ مسلم قبرستان نزد ریلوے لائن انہاں تمام تھاںواں اُتے سانوں تریخ ملدی اے انہاں وچ فوجی وی نيں، غیر فوجی وی، حافظ وی، مختلف برداریاں دے اہم لوک تے افسر اعلیٰ وی نيں۔ کامٹی دے چمک دمک، کامٹی دا علمی و ادبی و مذہبی ماحول، مسیتاں و مقابر دی تعمیر، اہل قلم تے اہل ہنر دے نال نال بزرگان دین دا مسکن اہل کامٹی دے لئی باعث افتخار رہیا اے جدوں اسيں انہاں کتگل کيتی تحقیق و جستجو کردے نيں تب سانوں مسلماناں دی کامٹی آمد انہاں دا اس شہر توں دائمی رشتہ و تعلق انہاں دے دا رہائے نمایاں انہاں تمام امور اُتے روشنی پیندی اے چنانچہ پہلی بار اس گل نوں رسوق دے نال علم وچ لیایا جا رہیا اے۔ کامٹی کمسری بازار دا قبرستان جو کامٹی کنہان شاہراہ دے سجے جانب واقع اے تے جتھے حضرت سید ملنگ شاہ ؒ دی قدیم درگاہ وی واقع اے۔ کامٹی دے قدیم ترین قبرستاناں وچ شمار ہُندا اے۔ عبد الرحیم صاحب ولد شیخ حسین مرحوم اوتھے دے نگراں نيں تے سالانہ عرس وی گیارہ توں تیراہ ربیع الثانی منعقد ہُندا اے مگر اس مزار اُتے کوئی کتبہ نئيں اے البتہ شاہراہ کامٹی تے کنہان دے سجے جانب اک اُچے پختہ پلیٹ فارم اُتے وو قبراں تے دونے قبراں اُتے کتبے نصب نيں ایہ وڈے اہم نيں تے مسلماناں دے قدیمی تعلق نوں ظاہر کردے نيں ۔ پہلا کتبہ اس طرح اے
صوبیدار میجر محمد حیرت سیوم رجمنٹ
بتریخ شنبہ دہم ماہ جمادی الاول
ازاں دار فانی گشتہ
عقل گم شد
١٢٤٨ ہجری
یہ کتبہ ٥ ؍ اکتوبر١٨٣٢ دا اے
دوسرا کتبہ
فرزند صوبیدار میجر محمد قاسم بعداز
رحلت پدر بزگوار بتریخ اول
ماہ جمادی الثانی ١٢٤٨نبوی
دراں جتھے فانی بعالم جاویدانی
شنافٹ
اس کتبہ دی تریخ ٢٦ ؍ اکتوبر ١٨٣٢ء قرار پاندی اے چنانچہ اک ماہ دے اندر ہی میجر محمد حیرت تے انہاں دے فرزند محمد قاسم دی رحلت ہوئی دونے ہی فوج خاندان توں متعلق نيں انہاں دے شایان شان پختہ پلیٹ فارم بنا تے اج وی اسی مضبوطی توں قائم اے ۔
کامٹی وچ اردو دی آمد
[سودھو]کامٹی وچ اردو بولی بولنے والےآں دی تعداد وچ 1857ء دے انقلاب دے فوراً بعد زبردست اضافہ ہويا۔ اس دا سبب ایہ اے کہ انگریزاں دے ظلم و ستم توں بچنے دے لئی مشرقی اترپردیش توں مومن برادری دے لوک ہزاراں دی تعداد وچ قافلہ وسط ہند دی طرف چلے آئے تے مختلف علاقےآں وچ آباد ہو گئے۔ انہاں وچوں کچھ لوک کامٹی وچ پناہ گزيں ہوئے تے دھیرے دھیرے اس دی آبادی دا اک مؤثر حصہ بن گئے۔ مسلم آبادی دے اضافے دے نال نال ایتھے اردو وی پروان چڑھتی رہی۔ کامٹی وچ اس وقت کل آبادی دے تناسب توں ٣٠ فی صد تے مرہٹی آبادی دے تناسب توں ٨٣ فی صد لوکاں دی مادری بولی اردو اے۔
اردو جریدے تے رسالے
[سودھو]جریدے تے رسالے | قسم | آغاز | مدیر |
---|---|---|---|
درِّ سخن،کامٹی | ماہنامہ | مارچ 1935 | مولانا محمد عمر انصاری اطہر |
جمہور،کامٹی | سہ روزہ | 25 اپریل 1935 | مولانا محمد عمر انصاری اطہر |
الفاروق،کامٹی | ہفتہ وار | 3 جولائی 1935 | عبدالستار فاروقی |
خیال،کامٹی | ماہنامہ | اپریل 1957 | فیض انصاری |
تاج ،کامٹی | ہفتہ وار | 4 جولائی 1966 | ظہیر افروز |
امنگ ،کامٹی | پندرہ روزہ | یکم مارچ 1970 | شمیم فیضی |
لہو ترنگ ،کامٹی | ہفتہ وار | 1975 | وسنت دیش پانڈے |
رقیب،کامٹی | پندرہ روزہ | 25 جون1977 | نصیر اعظمی |
اخوت ،کامٹی | ہفتہ وار | یکم جنوری 1981 | وکیل عارف |
تعلیمی سفر (ماہنامہ) | ماہنامہ | یکم جنوری 2006 | ڈاکٹر رفیق اے ایس |
لفظاں ہند (ماہنامہ) | ماہنامہ | یکم جنوری 2014 | ریحان کوثر |
سربکف | دو ماہی | یکم جولائی 2015 | فقیر شکیب ؔاحمد |
ہور ویکھو
[سودھو]حوالے
[سودھو]وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: کامٹی |
سانچہ:بھارت-نامکمل | سانچہ:شہر-نامکمل |
|