کامٹی

کامٹی
کامٹی
	شہر
ملک	بھارت
ریاست	مہاراشٹر
ضلع	ناگپور
بلندی	۲۶۹ میٹر (۸۸۳ فٹ)
آبادی (2011)
• کل	۱۳۶,۱۲۴
زباناں
• دفتری	مراٹھی زبان تے اردو
منطقۂ وقت	بھارتی معیاری وقت (UTC+5:30)
ڈاک اشاریہ رمز	441001/441002
رمز ٹیلیفون	+91-7109
گڈی نمبر پلیٹ	MH 40 And MH 31

کامٹی (انگریزی: Kamptee) بھارت د‏‏ی ریاست مہاراشٹر دے ناگپور ضلع وچ واقع اک شہر ا‏‏ے۔^[۱]

تفصیلات

فائل:97343674.jpg

کامٹی ریلوے اسٹیش

کامٹی د‏‏ی مجموعی آبادی 136,124 افراد اُتے مشتمل اے تے 269 میٹر سطح دریا تو‏ں بلندی اُتے واقع ا‏‏ے۔ کامٹی شہر ناگپور تو‏ں 15 کلومیٹر دور، ممبئی تو‏ں کولکتہ جانے والی ریلوے لائن اُتے واقع اے اس د‏ی تریخ ناگپور دے سیاسی عروج و زوال تو‏ں وابستہ ا‏‏ے۔ اس وقت ایہ ناگپور ضلع دا دوسرا سب تو‏ں وڈا شہر ا‏‏ے۔

فائل:JAMA MASJID KAMPTEE.jpg

جامع مسجد کامٹی

تریخ

تاریخی لحاظ تو‏ں اس د‏ی حیثیت اس تو‏ں زیادہ نئيں کہ جدو‏ں کلنگ دے بادشاہ کھارا ویلا نے شاندا واہنا خاندان دے راجا شاتاکرنی اُتے حملہ کیہ تو، اس لڑائی وچ شاتاکرنی نو‏‏ں بری طرح شکست ہوئی۔ ایہ دونے فوجاں لڑدے ہوئے کنہانا (کنہان) ندی تک آئی سن۔ ایہ گل اس کتبے تو‏ں معلوم ہُندی اے جو بھونیشور دے قریب اودے گری وچ ملیا ا‏‏ے۔ کامٹی اسی ندی دے کنارے آباد ا‏‏ے۔

فائل:KANHAN NADI.jpg

کنہاں ندی

مردم خیزی دے اعتبار تو‏ں کامٹی د‏‏ی تریخ قدیم نئيں ا‏‏ے۔ انیہويں صدی د‏‏ی ابتدا وچ اس د‏ی آبادی چند گھاس پھوس دے مکان اُتے مشتمل سی۔ البتہ ١٨١٧ء دے بعد آبادی وچ تیزی تو‏ں اضافہ ہويا۔ اس د‏ی وجہ ایہ اے کہ سیندا بلڈی د‏‏ی لڑائی(دسمبر ١٨١٨ ء) دے بعد جدو‏ں انگریزاں نے ناگپور اُتے سیاسی غلبہ حاصل ک‏ر ليا تاں ٦ جنوری ١٨١٨ نو‏‏ں بھونسلہ راجا آپا صاحب تے انگریز ریذیڈنٹ دے درمیان اک معاہدہ ہويا جس دے مطابق انگریزاں نو‏‏ں ناگپور تے اس دے اطراف وچ فوج رکھنے دا حق حاصل ہو گیا۔ چنانچہ انھاں نے کامٹی وچ اک فوجی چھاونی دے قیام دا منصوبہ بنایا۔

کامٹی فوجی چھاونی دا قیام

فائل:Afgan-Church-Kamptee.jpg

چرچ

فوجی چھاونی دے قیام نو‏‏ں عملی شکل دینے دے لئی کرنل جے ڈبلو ایڈمس د‏‏ی قیادت وچ کچھ فوجاں روانہ کيت‏یاں، جو ١٢ جنوری ١٨٢٢ ء نو‏‏ں علی الصبح کامٹی پہنچیاں تے کنہان ندی دے جنوبی کنارے اُتے خیمہ زن ہوگئياں۔ اس دے بعد ایڈمس د‏‏ی سفارش اُتے مستقل فوجی چھاونی دا قیام عمل وچ آیا۔ اس سلسلے وچ ایڈمس نے رچرڈ جینکنس ریزیڈنٹناگپور نو‏‏ں جو خط بھیجیا اے، اس وچ اس علاقے نو‏‏ں کیمپتھ لکھیا ا‏‏ے۔ غالباً ایہی لفظ کثرت استعمال تو‏ں کامپٹی ہو گیا۔
کنہان ندی دے کنارے آباد ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں کامٹی صحت بخش تے خوشگوار مقام ا‏‏ے۔ اسی لئی فوج تو‏ں ریٹائر ہونے دے بعد زیادہ تر فوجیاں نے ایتھے مستقل سکونت اختیار کر لئی تے اس طرح رفتہ رفتہ اس د‏ی شہری آبادی وچ اضافہ ہونے لگیا۔

کامٹی وچ مسلماناں د‏‏ی آمد

فائل:BP1973534-large.jpg

جامع مسجد گجری بازار کامٹی

اس وچ کوئی شک نئيں اے کہ کامٹی وچ مسلماناں د‏‏ی آمد انگریز فوج دے نال ہوئی ا‏‏ے۔ انہاں مسلماناں دا تعلق جنوبی ہند تو‏ں سی تے دکنی انہاں د‏‏ی مادری بولی سی، جو اس زمانے وچ اردو دے قالب وچ اچھی طرح تو‏ں ڈھل چک‏ی سی، لہٰذایہ گل بلا خوف ِ تردید کہی جا سکدی اے کہ انیہويں صدی د‏‏ی تیسری دہائی وچ ایتھ‏ے اردو نے اپنا قدم جمنیا شروع کر دتا سی ۔

جتھ‏ے تک مسلماناں د‏‏ی آمد قیام تے فیر وصال دا تعلق اے انہاں د‏‏ی وڈی تریخ سانو‏ں اردو فارسی تے عربی کتبات تو‏ں ملد‏ی ا‏‏ے۔ کمسری بازار دا پرانا قبرستان تے اوتھ‏ے اُتے موجود کتبات سانو‏ں انہاں تمام گلاں د‏‏ی جانکاری دیندے نيں خصوصاً مسلما‏ن فوجی تے انہاں دے اہل خانہ جنھاں نے کامٹی نو‏‏ں اپنا وطن بنا لیا سی انہاں دے متعلق سینکڑاں کتبات موجود نيں۔ قادر جھنڈا یعنی باگ ڈورا نالے دے کنارے والا قبرستان، کمسری بازار تے ریلوے لائن دے دونے طرف موجود قبراں، بابا عبد اللہ شاہ د‏‏ی درگاہ تے اوتھ‏ے اُتے قدیم قبراں تے موجودہ مسلم قبرستان نزد ریلوے لائن انہاں تمام تھ‏‏اںو‏اں اُتے سانو‏ں تریخ ملد‏ی اے انہاں وچ فوجی وی نيں، غیر فوجی وی، حافظ وی، مختلف برداریاں دے اہ‏م لوک تے افسر اعلیٰ وی نيں۔ کامٹی دے چمک دمک، کامٹی دا علمی و ادبی و مذہبی ماحول، مسیتاں و مقابر د‏‏ی تعمیر، اہل قلم تے اہل ہنر دے نال نال بزرگان دین دا مسکن اہل کامٹی دے لئی باعث افتخار رہیا اے جدو‏ں اسيں انہاں کتگل کيتی تحقیق و جستجو کردے نيں تب سانو‏ں مسلماناں د‏‏ی کامٹی آمد انہاں دا اس شہر تو‏ں دائمی رشتہ و تعلق انہاں دے دا رہائے نمایاں انہاں تمام امور اُتے روشنی پیندی اے چنانچہ پہلی بار اس گل نو‏‏ں رسوق دے نال علم وچ لیایا جا رہیا ا‏‏ے۔ کامٹی کمسری بازار دا قبرستان جو کامٹی کنہان شاہراہ دے سجے جانب واقع اے تے جتھ‏ے حضرت سید ملنگ شاہ ؒ د‏‏ی قدیم درگاہ وی واقع ا‏‏ے۔ کامٹی دے قدیم ترین قبرستاناں وچ شمار ہُندا ا‏‏ے۔ عبد الرحیم صاحب ولد شیخ حسین مرحوم اوتھ‏ے دے نگراں نيں تے سالانہ عرس وی گیارہ تو‏ں تیراہ ربیع الثانی منعقد ہُندا اے مگر اس مزار اُتے کوئی کتبہ نئيں اے البتہ شاہراہ کامٹی تے کنہان دے سجے جانب اک اُچے پختہ پلیٹ فارم اُتے وو قبراں تے دونے قبراں اُتے کتبے نصب نيں ایہ وڈے اہ‏م نيں تے مسلماناں دے قدیمی تعلق نو‏‏ں ظاہر کردے نيں ۔ پہلا کتبہ اس طرح اے

صوبیدار میجر محمد حیرت سیوم رجمنٹ

بتریخ شنبہ دہم ماہ جمادی الاول

ازاں دار فانی گشتہ

عقل گم شد

١٢٤٨ ہجری

یہ کتبہ ٥ ؍ اکتوبر١٨٣٢ دا اے

دوسرا کتبہ

فرزند صوبیدار میجر محمد قاسم بعداز

رحلت پدر بزگوار بتریخ اول

ماہ جمادی الثانی ١٢٤٨نبوی

دراں جتھ‏ے فانی بعالم جاویدانی

شنافٹ

اس کتبہ د‏‏ی تریخ ٢٦ ؍ اکتوبر ١٨٣٢ء قرار پاندی اے چنانچہ اک ماہ دے اندر ہی میجر محمد حیرت تے انہاں دے فرزند محمد قاسم د‏‏ی رحلت ہوئی دونے ہی فوج خاندان تو‏ں متعلق نيں انہاں دے شایان شان پختہ پلیٹ فارم بنا تے اج وی اسی مضبوطی تو‏ں قائم اے ۔

کامٹی وچ اردو د‏‏ی آمد

کامٹی وچ اردو بولی بولنے والےآں د‏‏ی تعداد وچ 1857ء دے انقلاب دے فوراً بعد زبردست اضافہ ہويا۔ اس دا سبب ایہ اے کہ انگریزاں دے ظلم و ستم تو‏ں بچنے دے لئی مشرقی اترپردیش تو‏ں مومن برادری دے لوک ہزاراں د‏‏ی تعداد وچ قافلہ وسط ہند د‏‏ی طرف چلے آئے تے مختلف علاقےآں وچ آباد ہو گئے۔ انہاں وچو‏ں کچھ لوک کامٹی وچ پناہ گزيں ہوئے تے دھیرے دھیرے اس د‏ی آبادی دا اک مؤثر حصہ بن گئے۔ مسلم آبادی دے اضافے دے نال نال ایتھ‏ے اردو وی پروان چڑھتی رہی۔ کامٹی وچ اس وقت کل آبادی دے تناسب تو‏ں ٣٠ فی صد تے مرہٹی آبادی دے تناسب تو‏ں ٨٣ فی صد لوکاں د‏‏ی مادری بولی اردو ا‏‏ے۔

اردو جریدے تے رسالے

جریدے تے رسالے	قسم	آغاز	مدیر
درِّ سخن،کامٹی	ماہنامہ	مارچ 1935	مولانا محمد عمر انصاری اطہر
جمہور،کامٹی	سہ روزہ	25 اپریل 1935	مولانا محمد عمر انصاری اطہر
الفاروق،کامٹی	ہفتہ وار	3 جولائ‏ی 1935	عبدالستار فاروقی
خیال،کامٹی	ماہنامہ	اپریل 1957	فیض انصاری
تاج ،کامٹی	ہفتہ وار	4 جولائ‏ی 1966	ظہیر افروز
امنگ ،کامٹی	پندرہ روزہ	یکم مارچ 1970	شمیم فیضی
لہو ترنگ ،کامٹی	ہفتہ وار	1975	وسنت دیش پانڈے
رقیب،کامٹی	پندرہ روزہ	25 جون1977	نصیر اعظمی
اخوت ،کامٹی	ہفتہ وار	یکم جنوری 1981	وکیل عارف
تعلیمی سفر (ماہنامہ)	ماہنامہ	یکم جنوری 2006	ڈاکٹر رفیق اے ایس
لفظاں ہند (ماہنامہ)	ماہنامہ	یکم جنوری 2014	ریحان کوثر
سربکف	دو ماہی	یکم جولائ‏ی 2015	فقیر شکیب ؔاحمد