کرݨ

کرݨ
لگپگ 1820 دا اکّ چتر
جانکاری
جنس	مرد
اولاد	پتر: ورشسینا، بناسینا اتے ورشکیتو
اہل و عیال	ادھرتھ (گود لین والا پیؤ) رادھا (گود لین والی ماں) سورج (دیوتا) (پیؤ) کنتی (ماں) یدھشٹر، بھیم، ارجن، نکل اتے سہدیو (متریئے بھرا)

کرݨ (سنسکرت: कर्ण) مہابھارت دے سبھ توں پرمکھ پاتراں وچوں اکّ اے۔ کرݨ دی اصلی ماں کنتی سی۔ اوہ سورج دا پتر سی۔ اس دا جم کنتی دا پانڈُو دے نال ویاہ ہون توں پہلاں ہویا سی۔ کرݨ مہامبھارت دا سبھ توں ودھیا تیر انداز سی۔ ویاس ولوں رچت مہامبھارت وچ کرݨ نوں بہت سندر جاں پریدرشن نال مخالف کیتا گیا اے| کرݨ کہانی اتے اس دی مہما دے گیت سادیاں توں چلدے آ رہے ہن| کرݨ چھ پانڈواں وچوں سبھ توں وڈا بھرا سی۔ کرݨ پربھو [[پرشورام] دا سبھ توں پیارا چیلا سی| حالانکہ مہامبھارت وچ بھیشم اتے درون وی پرشورام دے چیلے سی پر اوہناں اتے زیادہ زور نہیں دتا گیا| پرشورام نے آپ کرݨ دے ترلوک وچ سبھ توں اتم نوں قبول کیتا سی اتے کرݨ نوں اپنے سارے ہتھیار/ہتھیار دتے سن۔ کرݨ دریودھن دا سبھ توں چنگا متر سی، اتے مہابھارت دی لڑائی وچ اوہ اپنے بھراواں دے خلاف لڑیا۔

فائل:Coronation of Karna.jpg

کرݨ دی تاجپوشی

کرݨ دا عکس اجے وی بھارتی جنتا وچ اکّ مہان جنگجو دا اے جسنے ساری عمر مصیبتاں نال لڑیا۔ بہت سارے ایہہ وی مندے ہن کہ کرݨ نوں کدے وی اوہ سبھ کجھ نہیں ملیا جسدا اوہ اصل وچ حقدار سی۔ ترکپورن طور 'تے گل کریئے تاں، کرݨ ہستناپور دے سنگھاسن دا اصل اختیار سی، کیونکہ اوہ کرو شاہی پروار توں سی اتے یدھشٹر اتے دریودھن وچوں سبھ توں وڈا سی، پر اس دی اصلی پچھان اس دی موت تک انجان رہی۔ کرݨ نوں اکّ دانویر اتے اکّ مہان جنگجو منیا جاندا اے۔ اوہناں نوں دانویر اتے انگراج کرݨا وی کیہا جاندا اے۔

کرݨ (انگریزی: Karna) (سنسکرت: कर्ण، سنسکرت نقل حرفی: Kärṇä) مہابھارت دے مطابق انگ مہا جنہاں پد (موجودہ دور وچ بھاگلپور تے منگیر) دا راجا سی۔

مہابھارت دے مطابق کرݨ دیوت‏ا سوریا تے کندی دا پُتر سی جو کندی د‏‏ی پانڈو نال شادی تو‏ں پہلے پیدا ہويا۔ کندی نو‏‏ں مہارشی درواس نے اک تحفہ دتا سی جس تو‏ں اوہ کسی وی دیوت‏ا تو‏ں بچے د‏‏ی خواہش کر سکدی سی۔ صرف آزمائش دے لئی حالانکہ اوہ ہن وی غیر شادی شدہ سی اس نے شمسی دیوت‏ا سوریا نو‏‏ں بلايا جس نے اسنو‏ں پُتر عطا کيتا جو جنگی لباس وچ ملبوس سی۔ اک بن بیاہی ماں بننے تے اک ناجائز پُتر ہوݨ دے ڈر تو‏ں کندی نے کرن نو‏‏ں اک ٹوکری وچ ڈال کر دریا وچ بہا دتا سی۔ اسنو‏ں ہستناپور دے راجا دے گڈی بان نے پایا تے اپنا پُتر بنا لیا۔

جم اتے پالن پوشن

سورج دیوتا کنتی نوں وردان دیندے ہوئے

'کرݨ' (مہانکاوِ) مہامبھارت دا سپرہیرو اے| کرݨ دا جم کنتی لئی وردان دے روپ وچ ہویا سی۔ جدوں اوہ کوآری سی، رشی اکّ وار اس دے پیؤ دے محل وچ آیا سی۔ پھر کنتی نے پورا سال رشی دی بہت چنگی طرحاں سیوا کیتی۔ کنتی دی سیوا توں پرسنّ ہو کے اس نے اپنی دیوی نظارہٹی توں دیکھیا کہ اوہ پانڈو توں بچے پیدا نہیں کر سکدی اتے اس نوں ایہہ وردان دتا کہ اوہ کسے وی دیوتے نوں یاد کر سکدی اے اتے اوہناں توں بچے پیدا کر سکدی اے۔ اکّ دن، اتسکتا دے کارن، کنتی نے کنارپن وچ ، [سورج دیوتا] دا دھیان کیتا۔ اس توں سورج دیوتا ظاہر ہویا اتے اس دی نابھی نوں چھوہیا اتے اس دے حمل وچ داخل ہویا اتے منتراں ولوں اپنے پتر نوں اتھے قائم کیتا۔ ویلے دے نال، [کنتی]] دی ککھّ توں اکّ بچہ پیدا ہویا جو دیکھن وچ سورج وانگ سی اتے اوہ کوچ اتے کنڈلاں نال پیدا ہویا سی جو جم توں ہی اس دے سریر نال چپکیا ہویا سی۔ کیونکہ اوہ اجے وی کوآری سی، لوکاچار دی شرم دے ڈروں، اسنے اپنے پتر کرݨ نوں اکّ بکسے وچ پا کے گنگا ندی وچ وہاء دتا سی۔

کرݨ گنگا اندر وہ رہے سن جدوں بھیشم دے سارتھی ادھیرتھ اتے اس دی بیوی رادھا نے اس نوں ویکھیا اتے اس نوں گود لے لیا اتے اس نوں پالنا شروع کر دتا۔ اس نے اس دا ناں "واسوسین" رکھیا۔ اپنی متریئی ماں دے ناں 'تے کرݨ نوں 'رادھیا' دے ناں نال وی جانیا جاندا اے۔ اپنے جم دے پرگٹاوے اتے انگ دا راجا بنائے جان توں بعد وی، کرݨ نے ہمیشاں اوہناں نوں اپنے ماں پیؤ وجوں منیا اتے اپنی موت تک سارے پتر دھرم نوں نبھایا۔ انگا دا راجا بنن توں بعد کرݨ نوں وی انگراج ناں ملیا۔

سکھیا

چھوٹی عمر توں ہی کرݨ نوں اپنے پیؤ ادھیرتھ وانگ رتھّ دی سواری کرݨ دی بجائے لڑائی کلا وچ زیادہ دلچسپی سی۔ کرݨ اتے اس دے پیؤ ادھیرتھ دی ملاقات آچاریہ درون نال ہوئی، جو اس ویلے لڑائی کلا دے سبھ توں ودھیا ماہراں وچوں اکّ سی۔ دروناچاریا اس ویلے کرو شہزادےآں نوں پڑہاؤندے سن۔ اوہناں نے کرݨ نوں سکھاؤن توں انکار کر دتا کیونکہ کرݨ سارتھی پتر سی اتے درون صرف کھتریاں نوں ہی سکھاؤندا سی۔ دروناچاریا دی اپروانگی توں بعد، کرݨ نے پرشورام کول پہنچ کیتی، جس نے صرف براہمناں نوں ہی سکھیا دتی۔ کرݨ نے اپنے آپ نوں براہمن کیہا اتے پرشورام نوں اس نوں سکھاؤن دی تأکید کیتی۔ پرشورام نے کرݨ دی بینتی نوں قبول کر لیا اتے اس وانگ ہی لڑائی کلا اتے تیرئندازی وچ کرݨ وچ مہارت حاصل کیتی۔ اس طرحاں کرݨ پرشورام دا بہت محنتی اتے نپن چیلا بن گیا۔

ادارتا اتے کردار

انگراج بنن توں بعد، کرݨ نے اعلان کیتا کہ دن ویلے جدوں اوہ سورج دیوتا دی پوجا کردا اے، جے کوئی اس توں کجھ وی منگدا اے، تاں اوہ انکار نہیں کریگا اتے جو کوئی وی اس ویلے اس کول آویگا اے، کدے وی خالی ہتھ واپس نہیں آویگا۔ کرݨ دے اس دان دا لابھ اندر دیوَ اتے ماں کنتی نے مہامبھارت دے لڑائی وچ اٹھایا سی۔ مہامبھارت لڑائی دے وچکار کرݨ دے سپہ سالار بنن توں اک دن پہلاں اندر نے کرݨ توں سادھو دے بھیس وچ اس دے کوچ اتے کنڈلاں دی منگ کیتی، کیونکہ جے ایہہ کوچ-کنڈل کرݨ دے نیڑے ہندے تاں اس نوں لڑائی وچ ہراؤنا ناممکن سی اتے اندر نے اپنے پتر ارجن دی سرکھیا نوں دیکھدے ہوئے کرݨ توں اینی وڈی بھکھیا منگی، پر دانویر کرݨ نے سادھو دے بھیس وچ دیوراج اندر نوں وی انکار نہیں کیتا اتے اندر توں کوئی وردان منگن تے دین دے بھروسے توں بعد وی کجھ نہیں منگیا، ایہہ کہندے ہوئے کہ "دین توں بعد کجھ منگنا دان دی عزت دے ورودھ ہے"۔

اسے طرحاں ماں کنتی نوں وی دانویر کرݨ نے وعدہ کیتا سی کہ اس دے پنج پتر اس مہان لڑائی وچ ضرور بچنگے اتے اوہ ارجن توں علاوہ کسے ہور پانڈو نوں نہیں ماریگا۔

دروپدی سویمور

دریودھن، شکنی اتے دشاشن دی بھیڑی سکیم توں اپنے آپ نوں بچاؤن توں بعد، پانڈواں نے خفیہ روپ وچ ورنوت نوں چھڈّ دتا۔ پھر وی لککے پانڈواں نے براہمناں دا بھیس حاصل کر لیا اتے پانچال شہزادی دروپدی دے سویمور وچ حصہ لیا۔ سارے مہان راجیاں اتے ہور کورو شہزادےآں وچوں، صرف ارجن اتے کرݨ ہی قائم چیلنج پیش کرݨ دے یوگ سن۔ امتحان ابلے تیل وچ مچھی دے عکس نوں دیکھ کے اس دی اکھ وچ نشانہ لگاؤن دی سی۔ دروپدی نے ارجن نوں دھیان وچ رکھدے ہوئے ایہہ امتحان تیار کیتی سی۔ کوئی راجا کمان ہلا وی نہیں سکدا سی، پر کرݨ نے اسانی نال کمان چکّ لئی، پر دروپدی نے کرݨ نوں ستاپتر دا پتر کیہا اتے کیہا کہ اوہ ستاپتر دا پتر اے، اس لئی اسنے کرݨ نوں ویاہ دے یوگ نہیں منیا۔ اس توں بعد ارجن نے اگے آ کے صرف اک ہتھ نال کمان چکی اتے تیر نوں نشانے اپر ماریا اتے اس نے دروپدی نوں جت لیا۔

مہامبھارت دا لڑائی

مہامبھارت دی جنگ دے شروع ہون توں پہلاں، بھیشم، جو کورو فوج دا مکھ جرنیل سی، نے کرݨ نوں اپنی اگوائی ہیٹھ جنگ دے میدان وچ حصہ لین دی آگیا دین توں انکار کر دتا۔ حالانکہ دریودھن اوہناں نوں بینتی کردا اے، پر اوہ سہمت نہیں ہندے۔ اتے پھر کرݨ دسویں دن زخمی ہون توں بعد گیارویں دن ہی جنگ دے میدان وچ آؤن دے یوگ ہو جاندا اے۔

تیرویں دن دی لڑائی

تیرویں دن دی لڑائی وچ، کورو فوج دے مکھ جرنیل، گرو دروناچاریا نے یدھشٹھر نوں قید کرݨ لئی چکروایو/پدمویوہ دی رچنا کیتی۔ پانڈو پکھ وچ چکرویوہ توڑن نوں صرف کرشن اتے ارجن ہی جاندے سن۔ پر اس دن، ترگرت راجے-بھراواں نے اوہناں نوں لڑدے ہوئے چکرویوہ تھاں توں بہت دور لے گئے۔ ترگت دریودھن دے راج ماتحت اکّ راج سی۔ پر جویں ہی ابھمنیو چکرویوہا وچ داخل ہویا، سندھ راجے - جیدرتھ نے داخلہ رستہ نوں روک دتا اتے ہور پانڈواں نوں داخل ہون دی آگیا نہیں دتی۔ تد ابھمنیو دشمن دے چکر وچ اکلاّ سی۔ جدوں اوہ اکلاّ سی، ادوں وی اوہ بہادری نال لڑدا رہا اتے اس نے اکلاّ ہی کورو فوج دے مہان یودھیاں نوں ہرایا۔کرݨ اتے دریودھن نے گرو درون دے نردیشاں مطابق ابھمنیو نوں مارن دا فیصلہ کیتا۔ کرݨ نے اکّ تیر چلایا اتے ابھمنیو دے تیر اتے رتھّ دا اکّ پہیہ توڑ دتا، جس نال اوہ زمین 'تے ڈگّ پیا اتے ہور کورواں نے اس 'تے حملہ کر دتا۔ ابھمنیو اس لڑائی وچ ماریا گیا سی۔ لڑائی دے انت وچ، جدوں ارجن نوں پتہ لگدا اے کہ ابھمنیو دی موت وچ جیدرتھ دا سبھ توں وڈا ہتھ اے، تاں اوہ کانسپٹ لیندا اے کہ اگلے دن دے سورج ڈبن توں پہلاں، اوہ جیدرتھ نوں مار دیویگا نہیں تاں اوہ آگنی سمادھی لے لویگا۔

چودویں دن دی لڑائی

چودویں دن دی لڑائی سورج چھپن توں بعد تک بناں کسے رکاوٹ دے جاری رہی، اتے بھیمپتر گھاٹوتکچ، جو نیم-اسر سی، نے وڈے پدھر 'تے کورو فوجاں نوں تباہ کرݨا جاری رکھیا۔ عام طور تے، اسر رات نوں بہت زیادہ طاقتور ہو جاندے ہن۔ دریودھن اتے کرݨ نے بہادری نال اس دا ساہمنا کیتا اتے اس دا مقابلہ کیتا۔ انت وچ، جدوں ایہہ جاپدا سی کہ اسے رات نوں، گھٹوتکچ پوری کوروا فوج نوں تباہ کر دیویگا، تاں دریودھن نے کرݨ نوں بینتی کیتی کہ اوہ کسے طرحاں اس مسئلہ توں چھٹکارا پا لوے۔ کرݨ نوں طاقت استر گھٹوتکچا اپر چلاؤن لئی مجبور کیتا گیا سی۔ ایہہ ہتھیار دیوراج اندر ولوں کرݨ نوں اپنے دانپرینت دے اعزاز وچ دتا گیا سی (جدوں کرݨ نے اندر نوں اپنا کوچ-کنڈل دان کیتا سی) پر کرݨ اس ہتھیار دی ورتوں صرف اکّ وار ہی کر سکدا سی، جس توں بعد ایہہ ہتھیار اندر کول واپس آ جاوے گا۔ اس طرحاں کرݨ گھاٹوتکچ 'تے طاقت ایستر دی ورتوں کرݨ توں بعد، ارجن 'تے اسدی ورتوں نہیں کر سکیا۔

سولواں دن

اس دن کرݨ دی بھیم نال لڑائی ہوئی سی۔ بھیم نے کرݨ نوں کشتی کرݨ نوں چیلنج دتی اتے بھیم نے کرݨ نوں ہرایا، پھر دوواں وچالے دوجی لڑائی ہوئی جس وچ بھیم نوں ہرایا گیا اتے کرݨ دے کجھ وی کرݨ توں پہلاں ارجن آ گیا۔ پھر کرݨ دا ساہمنا ارجن نال ہندا اے، پھر بھگوان کرشن ارجن نوں کرݨ دے ویشنوستر توں بچاؤندے ہن۔ اتے اس لڑائی دا کوئی نتیجہ نہیں نکلیا۔

ستارھواں دن

The Karna-Arjuna final battle scene is a relief included in Mahabharata panels in many historic Hindu temples in India and in southeast Asia such as at the Angkor Wat. Above is the scene at the 12th-century Hoysaleswara Temple, Karnataka.

اس دن مہامبھارت دی سبھ توں خطرناک لڑائی ہوئی سی جس وچ کرݨ نوں مار دتا سی| لڑائی دے 17ویں دن کرݨ اتے ارجن وچکار بہت وڈی لڑائی ہوئی۔ اس لڑائی وچ، کرݨ اتے ارجن دوویں اکّ دوجے 'تے اکّ مہا-ہتھیاربند دی ورتوں کر رہے سن کہ کرݨ دا پہیہ زمین وچ ڈگّ گیا سی، اس لئی کرݨ اس توں باہر نہیں نکل سکیا، اس لئی اسنے میدان توں جنگ شروع کیتی، پر کرݨ ارجن نوں ہراؤن وچ اسمرتھّ سی اتے انت وچ ارجن نے اس دی چھاتی وچ ازانلکاستر نال وار کرکے کرݨ نوں مار دتا۔

حوالے