گرو دت
گرو دت | |
---|---|
(انگریزی وچ: Guru Dutt) | |
جم | 9 جولائی 1925 [۱][۲][۳] |
وفات | 10 اکتوبر 1964 (39 سال)[۱][۲][۳] |
وجہ وفات | نشے کی زیادتی |
طرز وفات | خودکشی |
شہریت | برطانوی ہندستان (–۱۴ اگست ۱۹۴۷) |
نسل | کونکنی زبان |
شریک حیات | گیندا دت (1953–1964) (وفات پائی) |
تعداد اولاد | 3 |
بہن/بھائی | للیتا لاجمی ، آتما رام
|
عملی زندگی | |
مادر علمی | ہیئر اسکول |
پیشہ | اداکار، فلم پروڈیوسر، فلمی ہدایت کار، میر رقص |
پیشہ ورانہ زبان | ہندی |
IMDB اُتے صفحات | |
ترمیم |
مڈھلا جیون
[سودھو]مشہور ہندوستانی اداکار۔ ہدایت کار تے فلمساز۔ بنگلور وچ پیدا ہوئے۔گرو دت دا تعلق منگلور دے اک سرسوت برھمن خاندان توں سی لیکن اُنہاں دی تعلیم کلکتہ وچ ہوئی۔ بنگالی سبھیاچار دا اُنہاں دے ذہن، شخصیت تے فن پہ گہرا اثر رہیا۔گرو دت نے کئی مرتبہ بنگالی بولی وچ فلم بنانے دی کوشِش وی کيتی۔
پہلی فلم
[سودھو]اکثر لوک فلم ’باز‘ کوگرو دت دی پہلی فلم سمجھدے نيں لیکن گرو دت ’باز‘ توں پہلے تن فلماں توں وابستہ رہے۔ ’لاکھا رانی‘ (1945ء)،’ اسيں اک ہی‘ (1946ء) اور’گرلز اسکول‘(1949ء)۔
فلم کیرئیر دا آغاز
[سودھو]گرو دت دے چاہنے والےآں وچوں شاید بوہت گھٹ ہی اِس امر توں واقف ہاں کہ گرو دت نے اپنے فلمی کیرئر دا آغاز اک ڈانس ڈائریکٹر دی حیثیت توں مشہور پربھات سٹوڈیو وچ فلم لاکھا رانی توں کیتا۔ اُنہاں نے 1942ء توں 1944ء تک اُستاد اُدھے شنکر دی المورا ڈانس اکیڈمی وچ تربیت حاصل ورگی۔
کیرئیر
[سودھو]فلماں وچ اپنے کیرئر وچ اُنہاں نے بطور اداکار کُل 17 فلماں وچ کم کیتا تے اُنہاں وچوں 8 فلماں انہاں نے خود ڈائریکٹ کيتیاں تے ایہی فلماں اُنہاں دی سب توں بہترین فِلماں وی ثابت ہوئیاں۔ انہاں دی مشہور فلماں وچ ’صاحب، بیوی تے غلام‘ تے ’چودہويں دا چاند‘ وی شامل نيں جو انہاں نے خود ڈائریکٹ نئيں کيتیاں ۔
بے مثال فلماں
[سودھو]جے گرو دت دی چار فلماں نوں بے مثال کہیا جائے تاں غلط نہ ہوئے گا۔ انہاں وچ دو تاں کامیڈیز سن تے دو ٹریجیڈیز۔ گرو دت دے کم کرنے دا طریقہ ہی کچھ ایسا سی کہ پہلے اک کامیڈی بناتے تے اُس دے فوراً بعد اک سنجیدہ فلم بنانا شروع کر دیندے۔
’ آر پار‘ تے ’مسٹر اینڈ مسز ففٹی فائیو‘ ہندوستانی فِلماں دی یادگار کامیڈیز وچوں نيں جبکہ’پیاسا‘ اور’ کاغذ دے پھول‘ نہ صرف ہندوستانی بلکہ عالمی سنیما دی دو نہایت ہی اہم فِلماں منی جاندی نيں۔ اِنہاں دو فِلماں وچوں ’پیاسا‘ نہ صرف زیادہ مقبول رہی بلکہ اک اوہ بہتر فِلم وی اے۔
پیاسا
[سودھو]’پیاسا‘ نوں ایويں تاں ٹریجیڈی نئيں کہیا جا سکدا کیونجے فِلم دا ہیرو آخر وچ نہ صرف اک نويں زندگی شروع کردا اے بلکہ اوہ اپنے آپ نوں کلاس، فیملی تے کمیونٹی دے بندھن توں آزاد کر پاندا اے۔
پیاسا وچ گرو دت نے اک اُداس شاعر نوں مسیحا بنا کے پیش کیتا۔ اک ایسا مسیحا جس دی سماجی موت ہی اُس دی حیات دا سبب بندی اے۔ گرو دت نے اِپنی زندگی خود ختم کر کے موت تے آزادی دے رشتے دی اُسی کشمکش دا اِظہار کیتا جو اُنہاں دی فلم’پیاسا‘ وچ نظر آندی اے۔ مشہور فِلم سکالر لاورا ملوی نے حال ہی وچ ’سائٹ اینڈ ساونڈ‘ میگزین وچ گرو دت دی فلم’پیاسا‘ نوں دُنیا دی دس بہترین فلماں وچ شمار کیتا۔
مقام
[سودھو]جے محبوب خان، بمل رائے تےراج کپور دی فِلماں نے دیوداس دے امیج دی صورت وچ اس دور دے ہندوستانی نوجوان دی اک وکھ تے نويں تصویر پیش دی توگُرو دت نے اُس اُداس ہیرو کواک ذاتی تے سیاسی پہچان دی۔
اک ایداں دے وقت وچ جدوں ہندوستانی سنیما اک نويں دور دی تلاش وچ سی ،گرو دت نے اپنی فلماں وچ بوہت سارے کٹھن سوال اٹھا کے لکھاں نوجواناں دے دلاں وچ جگہ بنائی۔ اِنہاں سوالےآں دے جواب شاید خود گرو دت نوں آخر تک نہ مل سکے لیکن اِنہاں سوالےآں توں گرو دت نے ہندوستانی سِنیما دی اک ایسی وکھ تریخ لکھی جس دا اثر اج وی ہندوستانی سِنیما اُتے نظر آندا اے۔
اردو نال محبت
[سودھو]گُرو دت نوں اُردو نال محبت سی لیکن اوہ محبت اک ایسی اُردو دے لئی سی جسنوں بمبئی دا پارسی اپنے انداز وچ تے مدھیہ پردیش دا ٹیکِسے ڈرائیور اپنے انداز وچ بولدا سی۔ اُنہاں دی فِلماں وچ ایسی اردو شاعری دی بہت ساریاں مثالاں موجود نيں جس دا جنم بمبئی دی فلم انڈسٹری وچ ہويا اِور جس دا اثر اج وی فلم انڈسٹری اُتے صاف نظر آندا اے۔ ساحر لدھیانوی دی اس اردو نال پیار دی وجہ شاید ایہ وی سی کہ ایہ اوہ اردو سی جو خود گرو دت دے جذبات تے حالات توں واقف سی، اوہ اُردو جو اُنئيں پہچاندی سی تے جس وچ ہندوستان دے کئی نوجوان اس زمانے وچ اپنے آپ دی تلاش کر رہے سن ۔
انتقال
[سودھو]اُنہاں نے 10 اکتوبر، 1964ء نوں اپنی زندگی خود ختم کرلئی-
- ↑ ۱.۰ ۱.۱ سرو ویاپک ادھکار شناختی: https://d-nb.info/gnd/124401449 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۴ اکتوبر ۲۰۱۵ — اجازت نامہ: Creative Commons CC0 License
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ SNAC ARK ID: https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6zs6znt — subject named as: Guru Dutt — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ subject named as: Guru Dutt — Filmportal ID: https://www.filmportal.de/7c498a0eb812454b8368e29f1013f7f1 — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
- Pages with non-numeric formatnum arguments
- مضامین جنہاں وچ انگریزی بولی دا متن شامل اے
- ٹُٹے ہوئے جوڑاں آلے صفحے
- 1925 دے جم
- 9 جولائی دے جم
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- 1964 دیاں موتاں
- 10 اکتوبر دیاں موتاں
- بنگلور دے فلم پروڈیوسر
- بنگلور دے مرد اداکار
- ویہويں صدی دے بھارتی فلم ہدایت کار
- ویہويں صدی دے بھارتی مرد اداکار
- بھارتی فلم ہدایت کار
- بھارتی فلمی اداکار
- بھارتی فلمی پیشکار
- بھارتی مرد فلمی اداکار
- خود کشی کرنے والے بھارتی مرد اداکار
- فلم فیئر فاتحین
- کونکنی شخصیتاں
- ہندی بولی دے فلم ہدایت کار
- ہندی سنیما دے مرد اداکار