گلاب سنگھ راٹھور ڈلیوالیا

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
گلاب سنگھ راٹھور ڈلیوالیا
جم

وفات

سردار گلاب سنگھ عرف گلابا سنگھ کھتری [۱][۲] ڈلیوالیا مِثل دے بانی سن ، جو کہ ۱۸ويں صدی وچ پنجاب دے علاقے وچ جنم لینے والی سکھ کنفیڈریسی د‏‏ی خودمختار ریاستاں وچو‏ں اک سی۔ [۳] ڈلے والیہ تے نشان والیہ ملی نو‏‏ں امرتسر وچ مقدس شہر د‏‏ی راکھی تے کسی وی ہنگامی صورتحال تو‏ں نمٹنے دے لئی اک ریزرو فورس دے طور اُتے تعینات کيتا گیا سی ۔ امرتسر تے پنجاب دا خطہ احمد شاہ ابدالی د‏‏ی قیادت وچ افغاناں دے چھاپےآں دے تابع سی اس لئی سکھاں نے پنجاب دے علاقے دا دفاع کرنے تے حملہ آوراں نو‏‏ں پِچھے دھکیلنے دے لئی مثلاں بنائیاں ۔

مڈھلا جیون[سودھو]

گلاب سنگھ پنڈ ڈلےوال دے شاردھا رام دا پُتر سی [۱] چونکہ گلاب سنگھ پنڈ دلےوال دا رہنے والا سی، اس لئی اس د‏ی مسل دا ناں جو ڈیرہ بابا نانک دے نیڑے دوآبہ بست جالندھر وچ قائم ہوئی سی۔ اس دا اپنے پنڈ دلےوال (جسنو‏ں بورا ڈلہ وی کہیا جاندا اے ) وچ گروسری د‏‏ی دکان سی جتھو‏ں اس دا سارا سامان چور چوری کر گئے تے اس واقعے نے اسنو‏ں مغل انتظامیہ دے خلاف باغی بنا دتا ۔ اک ادّھکھڑ عمر آدمی دے طور اُتے اک خاندان دے نال کھانا کھلانے دے لئی، اوہ امرتسر چلا گیا جتھے اس نے نواب کپور سنگھ دے تحت تربیت حاصل کيتی تے بپتسمہ لینے دے بعد سکھ بن گئے۔ [۱]

پوہل[سودھو]

۱۷۲۶ وچ ، نواب کپور سنگھ نے امرتسر وچ دیوالی اُتے گلاب سنگھ نو‏‏ں پاہل دتی ۔[۱] سکھ نواب کپور سنگھ نو‏‏ں اک لیڈر تے عام فضیلت سمجھدے سن ۔ اوہ دل خالصہ دے منتظم سن تے نہنگ سکھاں دے دو حصےآں ، بدھا دال (سابق فوجیاں دے انتظامی کماں نو‏‏ں سنبھالنے، مشنری کماں، گرودواراں، تے مذہب د‏‏ی راکھی کيتی دیکھ بھال) تے ترونا دل (نوجوان گروپ فائٹرز) دے درمیان اک انِکھّڑواں لنک سی۔ ، راکھا، تے کمیونٹی دے راکھا)۔ [۴]


ترُݨا دل[سودھو]

گلاب سنگھ ۱۷۲۶ عیسوی دے آخر تک ترنا دل دا اک فعال رکن بن گیا تے پنجاب د‏‏ی جابرانہ مغل حکومت دے خلاف لڑدے ہوئے اک بہادری دے کیریئر دا آغاز کيتا۔ شروع وچ ، اس دے ۱۰-۱۵ ساتھ‏ی سن تے اس نے آہستہ آہستہ لُٹ مار شروع کيتی۔ اس نے ۱۵۰ ساتھیاں نو‏‏ں شام‏ل کيتا۔ اک دن، اس نے جالندھر اُتے حملہ کيتا تے وڈا مال غنیمت جِت کر اپنے جنگل کیمپ وچ براکھی واپس آگیا۔

ڈلے والیا مسل[سودھو]

اصل مضمون: ڈلے والیا مسل ۱۷۴۸ وچ ، گلاب سنگھ نو‏‏ں دو نائبین گوردیال سنگھ تے تارا سنگھ گھیبہ دے نال دلے والیاس مِل [۵] دا سربراہ قرار دتا گیا ۔ [۵] with two deputies Gurdyal Singh and Tara Singh Ghaiba.[۶]

Detail of the Dallewalia Misl
SN Name Founding Clan Capital Key Leaders Strength in Regular Horseman (1780)[۷][۸] Misl Period Territory by 1759[۹][۱۰] Corresponding Current Area
1 Dallewalia Misl[۱۱][۱۲] Khatri Sardar Gulab Singh and Sardar Tara Singh Ghaiba 5,000 Nakodar, Talwan, Badala, Rahon, Phillaur, Ludhiana etc. Ludhiana district, Jalandhar district

موت[سودھو]

گلاب سنگھ ۱۷۵۹ وچ کلانور د‏‏ی جنگ وچ زین خان سرہندی د‏‏ی افواج دے ہتھو‏ں اپنی جان تو‏ں ہتھ دھو بیٹھے ۔ [۱۳] چنانچہ اس د‏ی کمان سردار گوردیال سنگھ دے پاس آئی تے بعد وچ اس د‏ی سربراہی سردار تارا سنگھ گھیبہ نے کیتی ۔ [۱۳]


ہورویکھو[سودھو]

حوالے[سودھو]

  1. ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ ۱.۳ Hari Ram Gupta (1973). History Of The Sikhs Vol. IV The Sikh Commonwealth Or Rise And Fall Of Sikh Misls (in English), 52–53. 
  2. Singh, Bhagat (2009). "Chapter 9: The Dallewalia Misal", A History of the Sikh Misals (in English). Punjabi University, 225. ISBN 978-8130201818. 
  3. Harish Jain (2003). The Making of Punjab. Unistar, 203. ISBN 9788186898383. 
  4. Singha, H. S. (2005). Sikh Studies, Book 6. Hemkunt Press, 37. ISBN 8170102588. 
  5. Markovits, Claude (2002-01-01). A History of Modern India, 1480-1950 (in en). Prabhat Prakashan. ISBN 978-93-5266-745-1. 
  6. Siṅgha, Bhagata (1993). A History of the Sikh Misals. original from the university of Michigan: Publication Bureau Punjabi University, 225. 
  7. Griffin, Lepel Henry (1893). Ranjít Singh. Clarendon Press, 78. 
  8. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  9. GUPTA, HARI RAM (1944). TRANS-SATLUJ SIKH. LAHORE: THE MINEVERA BOOK SHOP, 3. 
  10. Kakshi 2007, p. 163–164
  11. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  12. The Dallewalia Misl, was first led by Sardar Gulab Singh Dallewalia it had a strength of 9,000 regular horsemen. The Misl was founded by Sardar Gulab Singh Dallewalia (d.1759). He hailed from the village Dallewal near Dera Baba Nanak on the left bank of River Ravi, 50 km northeast of Amritsar. The Misl ruled in the Manjke Region of Punjab Rahon, Phillaur, Bilga, Nakodar areas. After the Death of Sardar Gulab Singh in 1759 his Successor was Sardar Tara Singh Ghaiba (1717–1807) who Ruled and further Expanded his Misl up to Ambala Area (Haryana Region). With other Sikh Sardars he Sacked Kasur city of Pathans and Joined the Sikh Sardars in the sack of Sirhind City in 1764. in 1807 after the death of Tara Singh Ghaiba His Territories were annexed to The Kingdom of Ranjit Singh. The Dallewalia and Nishanwalia Jathas were stationed at Amritsar to protect the holy city. Source Reference used History of the Sikhs: The Sikh commonwealth or Rise and fall of Sikh misls by Hari Ram Gupta; Published in 1978 by Munshiram Manoharlal; page 52
  13. سائیٹ غلطی:نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے :2 لئی۔

باہرلےجوڑ[سودھو]

{{سکھ مثلاں}]