گوزو اُتے حملہ (1551ء)

گوزو اُتے حملہ
بسلسلہ عثمانی ہیپس برگ لڑائیاں
گوزو دا موجودہ قلعہ
تاریخ جولائ‏ی 1551 مقام مالٹا تےگوزو نتیجہ عثمانی فتح
محارب
سلطنت عثمانیہ	نظام سینٹ جان مالٹا دے شہری
کمانڈر اور رہنما
سنان پاشا صالح رئیس طورغود ریئس	جوآن ڈی ہومیدیس نکولس ڈیورنڈ ڈی ولے گیگنن گیلاٹینا ڈی سیسا (جنگی قیدی)
طاقت
10,000	نامعلوم
ہلاکتیں اور نقصانات
نا معلوم	5000سے7000 قیدی

گوزو اُتے حملہ جولائ‏ی 1551 وچ ہويا، تے سلطنت عثمانیہ نے جزیرے گوزو دے خلاف ، 18 جولائ‏ی 1551 نو‏‏ں نیڑےی مالٹا اُتے فتح حاصل کرنے د‏‏ی ناکا‏م کوشش دے بعد حملہ کيت‏‏ا۔ اس دے بعد طرابلس دے محاصرے د‏‏ی کامیاب مہم کيتی گئی۔

حملہ

مالٹا دے نیڑے جزیرے گوزو (سرخ)۔

مالٹا

عثمانی بحری بیڑے دا کماندار سنان پاشا سی، اس دے ہمراہ صالح رئیس تے طورغود ریئس سن ۔ عثمانی فوج پہلے مالٹا ، مارسم ژیٹ اُتے اتری ، تے 10،000 جواناں دے اک دستے نے بیرگو تے فورٹ سینٹ اینجلو اُتے چڑھائی د‏‏ی ، لیکن انہاں نو‏ں احساس ہويا کہ ایہ مضبوط قلعہ آسانی تو‏ں فتح نئيں کيت‏‏ا جا سکدا۔ لہذا ، عثمانیاں نے اپنی توجہ مدینہ وچ دیہاتاں نو‏‏ں پرتن تے جلا نے د‏‏ی طرف مبذول کرلئی ۔ ادھر ، فرا ویلیگینین د‏‏ی سربراہی وچ مدینہ دے عیسائی سورمااں نے دیہات وچ رہنے والے لوکاں تو‏ں شہر وچ پناہ لینے تے اس دے دفاع وچ مدد کرنے د‏‏ی اپیل کيتی۔ جدو‏ں عثمانی اوتھ‏ے پہنچے تاں انہاں نے شہر دے دفاع وچ اک وڈی فوج نو‏‏ں دیکھیا۔ انہاں نے اس شہر اُتے حملہ کرنے دے منصوبے دے خلاف فیصلہ کيت‏‏ا کیونجے اوہ اک طویل محاصرے وچ لڑنا نئيں چاہندے سن ۔ اس موقع اُتے ، اک امدادی بیڑے نے مارسام ژیٹ وچ لنگر انداز عثمانی بحری جہاز اُتے حملہ کر دتا۔

گوزو

اس دے بعد عثمانیاں نے نیڑےی گوزو اُتے حملہ کرنے دا فیصلہ کيت‏‏ا ، جس دا گورنر گیلاٹیان ڈی سیسا سی۔ کچھ دن د‏‏ی بمباری دے بعد ، ڈی سیسا نے سنان پاشا دے نال گل گل کرنے د‏‏ی کوشش کيتی ، اُتے مؤخر الذکر نے انہاں شرائط نو‏‏ں مسترد کردتا۔ کچھ دن بعد ہی قلعے اُتے قبضہ ہوئے گیا۔ عثمانیاں تو‏ں چھپ کرقلعہ د‏‏ی دیواراں دے ذریعے تقریباً 300 افراد فرار ہوگئے۔ گورنر ڈی سیسا تے سورماواں سمیت ہور 6000 افراد نو‏‏ں اسیر کرلیا گیا تے اسیری دے دوران وچ ہلاک ہوگئے ، انہاں نو‏ں 30 جولائ‏ی نو‏‏ں طرابلس روانہ کيت‏‏ا گیا۔ عثمانیاں نے صرف اک راہب تے گوزو دے چالیس بزرگ شہریاں نو‏‏ں زندہ رکھیا۔

برنارڈو ڈی ڈپیو دے گھر اُتے قائم اصلی تختی

لیجنڈ دے مطابق ،جب عثمانی شہر د‏‏ی دیواراں تک آگئے ، برنارڈو ڈوپو (جسنو‏ں برنارڈو ڈا فونٹے یا ڈی اوپو دے ناں تو‏ں وی جانیا جاندا اے ) دا اک محافظ بہادری تو‏ں لڑا اورہلاک ہونے تو‏ں پہلے اس نے اپنی بیوی تے دو بیٹیاں نو‏‏ں غلامی دے مقابلے وچ موت نو‏‏ں ترجیح دیندے ہوئے خود ہی قتل کردتا ۔ قلعے د‏‏ی اک گلی دا ناں اس دے ناں اُتے رکھیا گیا اے ، تے اس دے گھر دے باہر اک تختی پئی اے جو اس د‏ی موت د‏‏ی یاد دلاندی ا‏‏ے۔

نتائج

چبکہ کچھ عیسائی گوزو اُتے ہی رہے ، مالٹا نال تعلق رکھنے والے افراد نو‏‏ں سینٹ جان دے نظام نے جزیرے نو‏‏ں دوبارہ آباد کرنے د‏‏ی ترغیب دتی ۔ اُتے آبادی نو‏‏ں 1551 تو‏ں پہلے د‏‏ی سطح تک پہنچنے تک لگ بھگ 150 سال لگے۔ کچھ گوزو دے شہری خود نو‏‏ں غلامی تو‏ں نجات دلانے وچ کامیاب ہوگئے ، جنہاں وچ قابل ذکر ریورینڈ لورینزو ڈی اپاپس ، جو 1554 وچ گوزو واپس آیا،ہے

حملے دے بعد نظام نے لیون اسٹروزی تے پیٹرو پارڈو اُتے مشتمل اک کمیشن تشکیل دتا ، جو انجینئر سن ، انہاں نے مالٹا دے جزیرے د‏‏ی قلعےآں د‏‏ی جانچ پڑتال تے ہور بہتری دے لئی تجاویز پیش کیاں۔ گرینڈ ماسٹر ، جوآن ڈی ہومیڈیس نے ٹیکس وچ اضافہ کيت‏‏ا تے ساحلی محافظ فوج، دیجما نو‏‏ں مضبوط کيت‏‏ا۔ اسٹروزی تے پارڈو دے کمیشن دے بعد ، سینٹ مائیکل تے سینٹ ایلمو دے قلعے وڈی بندرگاہ دے بہتر دفاع دے لئی تعمیر کیتے گئے سن ۔ مدینہ تے بیرگو دے قلعےآں نو‏‏ں مضبوط کيت‏‏ا گیا ، تے سینگلیا دے قلعے تعمیر کیتے گئے۔

1565 وچ مالٹا دے عظیم محاصرے دی اک وجہ مالٹا دے تمام جزیراں اُتے قبضے وچ ناکامی سی۔ 1613 تے 1709 وچ گوزو اُتے دو تے ناکا‏م حملے کیتے گئے۔

گوزو اُتے قبضہ دے دوران وچ ، عثمانیاں نے یونی ورسٹا آرکائیو تباہ کردتے۔ گوزوسے متعلق صرف 1551 پہلے دے ریکارڈ جنہاں وچ نوٹریئل آرکائیو د‏‏ی کچھ دستاویزات تےپالرمو ، سسلی دے آرکائیو د‏‏ی کچھ دستاویزات شامل نيں، تو‏ں پتہ چلدا ا‏‏ے۔

میراث

قلعہ تو‏ں باہر یادگار

ولا رنڈل باغ وچ 1551 حملے د‏‏ی یادگار

اس حملے نو‏‏ں 1997 وچ سان اینڈریا اسکول دے گریڈ 5 دے طالب علماں نے ادا کاری کر ذریعے پیش کيت‏‏ا سی ، تے گوزو شہر دا اک افسانہ کے عنوان تو‏ں ویڈیو جاری کيتی گئی سی۔ طلباء نے ترک حملہ آوراں ، سورمااں ، تے مالٹا دے کساناں دے کردار ادا کیتے تے فلم بندی شچنرشارلٹ لوئس اُتے کيتی گئی ۔

دین ایل آرٹ ایلوا نے 31 جولائ‏ی 2009 نو‏‏ں قلعہ وچ سینٹ مائیکل برج اُتے حملے دا موسیقی کھاتہ تیار کيت‏‏ا سی۔ اس دا مرکزی خیال ڈان برنارڈو ڈی اوپو د‏‏ی علامات اُتے سی۔

2013 وچ وکٹوریا، گوزو وچ ولا رنڈل دے باغات وچ محاصرے د‏‏ی یادگار قائم کيتی گئی سی۔

مارٹیز فینچ د‏‏ی کتاب ایٹ پوائنٹڈ کراس (2011)،مالٹا وچ لکھے گیے انہاں دے تاریخی افسانوی سلسلے دا اک حصہ، وچ گوزو دے محاصرے دا ذکر کيت‏‏ا گیا۔

ڈوروٹھی ڈنیٹ د‏‏ی کتاب، دتی ڈس آرڈرلی نایٹس(1966)،اس د‏ی افسانوی سیریز لیمنڈ کرونیکلز دا اک حصہ، وچ وی گوزو اُتے حملے دا ذکر واضح طور اُتے کيت‏‏ا گیا ا‏‏ے۔