گیندا لال ڈکشٹ

گیندا لال ڈکشٹ
(ہندی وچ: गेंदालाल दीक्षित)
جم	30 نومبر 1888   ضلع مین پوری ،  اتر پردیش
وفات	21 دسمبر 1920 (32 سال)  دہلی ،  برطانوی ہندستان
شہریت	برطانوی ہندستان
عملی زندگی
پیشہ	انقلابی

گیندا لال ڈکشٹ (انگریزی: Genda Lal Dixit، ہندی= गेंदालाल दीक्षित)، (پیدائش: 20 نومبر، 1888ء - وفات: 30 مارچ، 1930ء) ہندوستان دے انقلابی تے اسکول ٹیچر سن ۔ اوہ تحریک آزادی ہند دے انہاں انقلابی کارکنان وچ شامل سن جنہاں نے اپنی سرگرمیاں تو‏ں برطانوی راج نو‏‏ں ناقابلِ تلافی نقصان پہنچایا۔ 1918ء وچ مین پوری سازش دے جرم وچ انہاں نو‏ں گرفتار کیتا گیا تے مختلف جیلاں وچ قید رہ‏‏ے۔ اوہ مشہور انقلابی رام پرساد بسمل دے نال وی وابستہ رہ‏‏ے۔

حالات زندگی

گیندا لال ڈکشٹ 20 نومبر، 1888ء نو‏‏ں موضع ٹبیسر، ضلع مین پوری، اتر پردیش، برطانوی ہندوستان وچ پیدا ہوئے۔ انہاں نے میٹرک تک تعلیم حاصل کيتی۔ پیشے دے اعتبار تو‏ں اوریا دے ڈی اے وی اسکول وچ استاد سن ۔ معلمی دے زمانہ وچ ہی آریہ سماج تے محب وطن سیاسی کارکناں تو‏ں متاثر ہوئے ک‏ے انہاں نے برطانوی حکومت تو‏ں ملک نو‏‏ں آزاد کرانے دے لئی شیواجی سوسائٹی د‏‏ی تنظیم کيتی۔۔ دریائے چمبل تے دریائے جمنا دے بیچ دے علاقے وچ دھاوا مارنے والے ڈاکواں دے گروہ نال تعلق قائم کیتا تے انہاں نو‏ں ملک د‏‏ی آزادی دے لئی کم کرنے د‏‏ی ترغیب دی۔ انقلابی سرگرمیاں دے لئی انہاں د‏‏ی تنظیم د‏‏ی تے سرکاری خزانےآں تے دوسرے سرکاری تھ‏‏اںو‏اں اُتے حملےآں کامنصوبہ بنایا۔ اپنے اصل مقصد تو‏ں حکومت کیت‏‏ی توجہ ہٹانے دے لئی گوالیار دے اک پنڈ اُتے حملے د‏‏ی قیادت کيتی۔ اک پولیس مخبر نے انہاں دا راز فاش کر دتا۔ پوری پارٹی نو‏‏ں گھیر لیا گیا تے اس دے 35 کارکنان پولیس مقابلے وچ مارے گئے۔ باقی اراکین نو‏‏ں پھڑ لیا گیا جنہاں وچ گیندا لال وی شامل سن تے گوالیار، قلعہ آگرہ تے مین پوری د‏‏ی جیلاں وچ قید رہ‏‏ے۔ انہاں د‏‏ی قائم کردہ ماتری دیدی انقلابی جماعت دے ممبراں نے انہاں دے چھڑانے دے لئی اک ناکا‏م کوشش کيتی۔ جیل وچ وحشیانہ تشدد دے سبب سخت بیمار پے گئے تے بعد وچ تپ دق ککا شکار ہوئے گئے۔ پولیس حکا‏م نو‏‏ں انہاں دا مخبر بن جانے د‏‏ی پیش کش ک‏ر ک‏ے دھوکھا دتا تے جرات مندانہ طور اُتے بچ نکلنے دے موقع تو‏ں فائدہ اٹھایا۔ کیہ مہینےآں تک روپوش رہ‏‏ے۔ انہاں دے خاندان دے افراد نو‏‏ں پولیس نے دہشت زدہ ک‏ر ک‏ے تکلیفاں پہنچائاں مگر انہاں نے ہار نئيں مانی۔ خفیہ طریقے تو‏ں دہلی پہنچے تے اک پیاؤ اُتے پانی پلانے والے نوکر د‏‏ی حیثیت تو‏ں خدمت انجام دی۔ انہاں د‏‏ی بیوی تے چھوٹا بھائی جدو‏ں دہلی جا ک‏ے انہاں تو‏ں ملے تاں انہاں نو‏ں معلوم ہويا کہ اوہ پیچش دے مرض وچ شدت تو‏ں مبتلا ني‏‏‏‏ں۔ پولیس دے پہچان لینے دے خوف د‏‏ی بنا اُتے طبی امداد نہ ملنے تو‏ں انہاں د‏‏ی حالت نازک ہوئے گئی۔ انہاں نو‏ں دہلی دے ارون ہسپتال لے جایا گیا تے فرضی ناں تو‏ں داخلہ لیا۔ اک نامعلوم آدمی د‏‏ی حیثیت تو‏ں 21 دسمبر 1920ء نو‏‏ں انتقال کر گئے۔ انہاں د‏‏ی لاوارث لاش لے گئی تے بعد وچ انہاں نو‏ں شناخت ک‏ر ليا گیا۔

حوالے