یوگنڈا منصوبہ
یوگنڈا منصوبہ 1900ء دی دہائی دے اوائل وچ منصوبہ سی کہ برطانوی مشرقی افریقہ دا اک حصہ یہودی لوکاں نوں بطور وطن فراہم کیتا جائے۔ اس منصوبے نوں مفکر و بانئ صہیونیت تھیوڈور ھرتزل دی یورپی یہود نوں درپیش سام دشمنی دے لئی بطور عارضی جائے پناہ دی حمایت حاصل سی [۱]
تریخ[سودھو]
برطانوی استعماری سکریٹری جوزف چیمبرلین عالمی صہیونی تنظیم دے عزائم توں واقف سن جو اس سال دے اوائل وچ مشرقی افریقہ دے سفر دے دوران انہاں دے ذہن وچ سن ۔ چیمبرلین نے اپنے سفر دے دوران محسوس کيتا کہ ، "جے تھیوڈور ہرتزل اپنی جدوجہد نوں مشرقی افریقہ دا علاقہ حاصل کرنے اُتے آمدہ ہويا تاں یہودی آبادکاراں دے لئی موزاں زمین تلاش کرنے وچ کوئی دقت نئيں ہوئے گی۔" [۲]
ھرتزل دا چیمبرلین توں تعارف اسرائیل زینگویل نے 1903ء دے موسم بہار وچ کیشنیو پوگروم دے پھیلنے دے چند ہفتےآں دے بعد کرایا . [۲]
چیمبرلین نے یوسین گیشو نامی 13,000 کلومربع میٹر (5,000 مربع میل) دے علاقہ دی پیش کش دی جو کہ موجودہ کینیا نہ کہ یوگنڈا وچ ماؤ ایسکارپمنٹ دے اُتے اک وکھ تھلگ علاقہ سی- [۳]
یہ زمین پہاڑی مستقر دی طرح دے معتدل آب و ہوا تے علیحدگی دی وجہ توں موزاں سمجھیا گیا سی، اس دے چاراں طرف ماؤ جنگل سی۔ ایہ پیش کش روس وچ یہود دے خلاف پوگروم دے ردعمل وچ سی، تے ایہ امید دی جارہی سی کہ ایہ علاقہ ظلم و ستم توں یہود دے لئی پناہ مہیا کر سکدا اے۔ [۴]
چیمبرلین نے یوگنڈا ریلوے دے راستے گزردے اس زمین نوں دیکھیا، حالانکہ ایہ زمین حقیقت وچ یوگنڈا وچ نئيں سی بلکہ مشرقی افریقہ زیرحمایت (جدید کینیا) وچ سی۔ [۲]
اس علاقے نوں کچھ عرصہ پہلے ہی یوگنڈا ریلوے دے ترقیاتی منصوبے دے تحت 1902ء وچ زیر حمایت یوگنڈا توں زیر حمایت مشرقی افریقہ منتقل کيتا گیا سی۔ [۵]
افسانےآں وچ[سودھو]
- 1904ء مہم جوئی دی کہانی، ايسے طرح یواسین گیشو دی یہودی ریاست دا تصور لاوی ٹیدحار دے ناول یوگنڈا جو انہاں دی 2007ء مجموعہ (ہیبرو پنک) عبرانی لونڈا وچ ميں دسیا گیا اے [۶]
- "جے یہودی ریاست دا قیام مشرقی افریقہ وچ ہُندا تو"، ایڈم روونر یوگنڈا وچ واقع یہودی وطن دے لئی اک رہنمائے سفر اے ، نوں مختصر فارم دی متبادل تریخ دے لئی 2016ء دے ضمنی ایوارڈ برائے متبادل تریخ دا ایوارڈ ملا۔ [۷] ایڈم روونر دے مطابق ایہ منصوبہ ابتدائی صیہونیاں دے لئی پرکشش سی کیونجے اس نے "ہینری مورٹن اسٹینلے" دی مہم جوئی نوں دوگزار کردتا ، جس وچ اسٹیج کاریگری تے ریاست کاری دی مہم جوئی کيتی گئی سی۔ [۲]
ہور ویکھو[سودھو]
- ابیوڈیا
- مڈغاسکر منصوبہ
- یہودی خودمختار اوبلاست
- سلیٹری رپورٹ
- فوگو پلان
- بیٹا اسرائیل
- لیمبا لوک
- یہودی ریاست دے لئی تجاویز
- یہودی علاقہ تنظیم
حوالے[سودھو]
- ↑ "The Uganda Proposal". Jewish Virtual Library. https://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/Zionism/Uganda.html. Retrieved on 2009-07-08.
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ ۲.۲ ۲.۳ Rovner 2014.
- ↑ Joseph Telushkin (1991). Jewish literacy. HarperCollins. ISBN 0-688-08506-7.
Britain stepped into the picture, offering Herzl land in the largely undeveloped area of Uganda (today, it would be considered an area of Kenya). …
- ↑ Theodor Herzl's biography at Jewish Virtual Library
- ↑ Červenka, Zdenek (1973). Land-locked Countries of Africa. Nordic Africa Institute. pp. 81–88.
- ↑ The story online at Flurb Magazine http://www.flurb.net/5/5tidhar.htm
- ↑ "Best Short form tie: Adam Rovner, What If the Jewish State...". ٹویٹر. August 20, 2017. https://twitter.com/SidewiseAward/status/899273646874796032. Retrieved on April 26, 2018.
کتابیات[سودھو]
- Rovner, Adam (2014). In the Shadow of Zion: Promised Lands Before Israel. NYU Press. ISBN 978-1-4798-1748-1.